زمینه و هدف: از آنجا که علت شناسی لکنت نخستین و اساسی ترین قدم در راه درمان این اختلال محسوب می شود و نیز به علت تحقیقات اندک انجام گرفته در راستای تعیین ارتباط لکنت با ساختارهای زبانشناختی در زبان فارسی ، مطالعه حاضر با هدف مقایسه ی نوع کلمات ناروان در زبان فارسی در کودکان و بزرگسالان مبتلا به لکنت تلاشی است در راستای پاسخگویی به برخی از ابهامات بی شماری که هنوز پیرامون لکنت وجود دارد. روش بررسی: جامعهی مورد بررسی در این تحقیق 50 فرد مبتلا به لکنت مراجعه کننده به مراکز درمانی و آموزشی خصوصی و دولتی شهر کرج در قالب 5 گروه سنی 10 نفره 6-3 ساله، 9-7 ساله، 12-10 ساله، 16-13 ساله و 17 سال به بالا می باشد. کوچکترین فرد این جامعه 3 سال و بزرگترین فرد 32 سال سن داشت و 42 نفر از این افراد مذکر بودند. ابتلای این افراد به لکنت توسط 2 آسیب شناس گفتار و زبان تأیید گردید و از هر فرد دست کم 5 دقیقه گفتار خودانگیخته ضبط گردید. بافتهای مختلفی که کلمات عملکردی و معنایی در کنار هم قرار می گرفتند مانند کلمه عملکردی-معنایی و کلمه عملکردی ـ عملکردی ـ برنامه معنایی تعیین گردید و درصد ناروانیهای موجود در آنها بر حسب نوع کلمات مشخص شد. سپس این داده ها توسط آزمونهای کروسکال والیس و منویتنی مورد بررسی قرار گرفتند. یافتهها : نتایج نشان میدهند که نوع کلمات لکنت شده در بافت کلمهی عملکردی-عملکردی-معنایی در کودکان زیر 13 سال اغلب کلمه عملکردی اول است، در حالیکه با افزایش سن از میزان ناروانی روی کلمه عملکردی اول کاسته می شود و لکنت روی کلمه معنایی و دومین کلمه عملکردی افزایش می یابد. نوع کلمات با لکنت بیان شده در بافت کلمه عملکردی-معنایی نیز در کودکان زیر 13 سال غالباً کلمات عملکردی است، در حالیکه با افزایش سن از میزان لکنت روی این کلمات کاسته شده و بر ناروانی روی کلمات معنایی افزوده میشود. یافته ها همچنین حاکی از وجود اختلاف معنی دار بین گروه سنی پنجم و سایر گروههای سنی در درصد لکنت روی کلمه عملکردی دوم در بافت کلمه عملکردی-عملکردی-معنایی است. همچنین نوع کلمه با لکنت بیان شده در بافت کلمه عملکردی ـ معنایی در هر دو گروه کلمات عملکردی و معنایی تفاوت معنی داری را بین گروه سنی اول با سایر گروهها نشان میدهد. نتیجهگیری: میتوان چنین نتیجه گرفت که افراد فارسی زبان مبتلا به لکنت، درگروههای سنی مختلف، الگوهای ناروانی متفاوتی را نشان میدهند کودکان مبتلا به لکنت غالباً روی کلمات عملکردی دچار ناروانی هستند و با افزایش سن تغییری در ناروانیها در جهت افزایش لکنت روی کلمات معنایی پدید می آید. از آنجا که بروز همزمان لکنت هم روی کلمه عملکردی و هم معنایی در بافتهای کلمه عملکردی ـ معنایی و کلمه عملکردی ـ عملکردی ـ معنایی در همه گروههای سنی نادر است ، این مورد تأییدی است بر این نظر که ناروانی روی کلمهی عملکردی در کودکان مبتلا به لکنت به منظور کسب زمان کافی جهت تکمیل برنامه ریزی زبانی کلمه معنایی متعاقب آن صورت می گیرد. این یافته ها بر اساس فرضیه EXPLAN به دست آمده است وبا مدل EXPLANکه این یافته ها را توجیه می کند، با نتایج بدست آمده در زبان انگلیسی ، اسپانیایی و آلمانی همسویی دارد.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License which allows users to read, copy, distribute and make derivative works for non-commercial purposes from the material, as long as the author of the original work is cited properly.
