Research Article

 

 

Effect of sound conditioning on click auditory brainstem response threshold shifts in guinea pigs

 

 

Azadeh Imani1, Akram Pourbakht1, Mehdi Akbari1, Masoud Motalebi Kashani2

 

1- Department of Audiology, School of Rehabilitation, Tehran University of Medical Sciences, Iran

2- Department of Occupational Health, Faculty of Health, Kashan University of Medical Sciences, Kashan, Iran

 

 

Received: 29 November 2011, accepted: 10 June 2012

 

Abstract

Background and Aim: Sound conditioning is exposure to a non-traumatic, moderate level of sound which increases inner ear resistance against further severe noise. In this study, we aimed to survey the effect of sound conditioning on auditory brainstem response (ABR) threshold shifts using click stimulus, and the effect of the frequency of conditioning on hearing protection.

Methods: Fifteen guinea pigs were randomly divided into 3 groups. Two conditioned groups were exposed to 1 kHz, and 4 kHz octave band noise at 85 dB SPL, 6 hours per day for 5 days, respectively. On the sixth day, the animals were exposed to 4 kHz octave band noise at 105 dB SPL, for 4 hours. The control group was exposed to intense noise, 4 kHz at 105 Db SPL for 4 hours (without conditioning). After exposure, ABR thresholds using click were recorded an hour, and 7 days after noise exposure.

Results: The results of the ABR with click stimulus showed less thresold shifts in conditioned groups than control (p≤0.001). Comparison of the results of conditioned groups, showed less threshold shift by 4 kHz conditioning, however, this difference was not statistically significant (p>0.05).

Conclusion: Electrophysiological data of our study showed that sound conditioning has a protective effect against subsequent intensive noise exposure, and the frequency of conditioning does not have significant effect on ABR threshold shifts when using click stimulus.

Keywords: Sound conditioning, hearing protection, noise-induced hearing loss, guinea pigs


مقاله پژوهشی

 

بررسي اثر آماده‏سازي صوتي بر تغييرات آستانۀ پاسخ‏های برانگیختۀ شنوایی با محرك كليك در خوكچه هندي

 

آزاده ایمانی1، اکرم پوربخت1، مهدی اکبری1، مسعود مطلبی کاشانی2

1ـ گروه شنوايي‏شناسي، دانشكده توانبخشي، دانشگاه علوم پزشكي تهران، ایران

2ـ گروه بهداشت حرفه‏ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، کاشان، ایران

 

چكيده

زمینه و هدف: آماده‏سازي صوتي ارائه يك محرك بي‏خطر، با شدت متوسط است كه مقاومت گوش را در برابر صداي شديد بعدي افزايش مي‏دهد. ازاین رو در اين مطالعه ضمن بررسي تأثير آماده‏سازي صوتي بر تغيير آستانه پاسخ‏هاي برانگیختۀ شنوایی ساقۀ مغز با محرك كليك،‌ به بررسي تأثير فركانس آماده‏سازي بر حفاظت شنوايي در خوكچه‏هاي هندي نيز پرداخته شد.

روش بررسی: پانزده خوکچه هندی به‏صورت تصادفی به سه گروه مساوی تقسیم شدند. گروه‏هاي آماده‏سازي 6 ساعت در روز به‏مدت 5 روز، ‌به‏ترتيب در معرض 1 و 4 كيلوهرتز نويز اكتاو باند با شدت 85 دسی‏بل SPL قرار گرفته و در روز ششم در معرض نويز شديد، 4 كيلوهرتز و 105 دسی‏بل  SPL، به‏مدت چهار ساعت قرار گرفتند. گروه شاهد فقط در معرض نويز شديد، 4 كيلوهرتز و 105 دسی‏بل SPL، به‏مدت چهار ساعت قرار گرفت. آستانه‏گيري با آزمون پاسخ‏های برانگیختۀ شنوایی ساقۀ مغز با محرك كليك، یک ساعت پس از پايان مواجهه با نويز شديد و سپس هفت روز بعد انجام شد.

یافته‏ها: پاسخ‏های برانگیختۀ شنوایی ساقۀ مغز، تغييرات كمتر آستانۀ گروه‏هاي آماده‏سازي صوتي را نسبت به گروه شاهد نشان داد(001/0p≤). در مقايسۀ آستانه‏های كليك در دو گروه آماده‏سازي صوتي 1 و 4 كيلوهرتز، تغییر آستانه در گروه آماده‏سازی 4 کیلوهرتز کمتر بود اما این تفاوت از لحاظ آماري معنی‏دار نبود.

نتیجه‏گیری: نتايج الكتروفيزيولوژيك مطالعه حاضر تأكيد كرد كه آماده‏سازي صوتي تأثیر حفاظتی در برابر نویز شدید ایجاد كرده و فرکانس آماده‏سازی تأثیر معنی‏داری در تغییر آستانۀ پاسخ‏های برانگیختۀ شنوایی ساقۀ مغز با محرک کلیک ندارد.

واژگان کلیدی: آماده‏سازی صوتی، حفاظت شنوایی، کاهش شنوایی ناشی از نویز، خوكچه هندي

 

(دریافت مقاله: 8/9/90، پذیرش: 21/3/91)

 

مقدمه


امروزه آلودگی صوتی در کشورهای صنعتی و از جمله در کشور ما جزء معضلات اجتماعی محسوب می‏شود. طبق نظر سازمان سلامت و ايمني شغلي (Occupational Safety and Health Administration: OSHA) حدود 17 درصد کارگران بخش‏های تولیدی در کارخانجات مختلف دچار اختلالاتی در سیستم شنوایی خود هستند و حدود 15 درصد افرادی که در صنایع گوناگون کار می‏کنند در معرض صداهای بالاتر از 80 دسی‏بلSPL  قرار دارند(1) .تأثیرات مخربی که نویز روی سیستم شنوایی ایجاد می‏کند به‏طور خلاصه از دو جنبه قابل بررسی است: اختلالات متابولیکی که منجر به تولید گونه‏های فعال اکسیژن (Reactive Oxygen Spices: ROS) می‏شود، که خود عامل مهم مرگ سلولی محسوب می‏شوند، و اختلالات مکانیکی که باعث آسيب به سلول‏هاي مويي و ارگان كورتي مي‏شوند. این تغییرات در نهایت باعث تغییر موقت آستانه (Temporary Threshold Shift: TTS) و یا تغییر دائم آستانه (Permanent Threshold Shift: PTS) می‏شوند(2). علی‏رغم تلاش‏های


بسیار متخصصان برای انجام برنامه‏های متعدد و كنترل فنی و مدیریتی با هدف کاهش نویز، در اکثر صنایع سطح نویز هنوز در حد دلخواه کاهش نیافته است. یکی از راهکارهایي که برای کاهش اثرات صدای ضربه زننده به کار می رود، روشی به نام آماده‏سازی صوتی است. در این روش محرک آکوستیکی بی‏خطر، مداوم، کم‏شدت یا با شدت متوسط، قبل از برخورد صداي شديد ارائه می‏شود و مقاومت گوش را در برابر برخورد شدید با صداهای بعدی افزایش می‏دهد(3). Harris و همكاران (2006) نشان داده‏اند که حساسیت گوش داخلی از طریق برخورد قبلی با یک محرک آکوستیک، در برابر نویز شديد کاهش می‏یابد و كم‏شنوایی ایجاد شده با نویز (Noise Induced Hearing Loss: NIHL) از طریق پدیدۀ آماده‏سازی صوتی کاهش می‏یابد(4). همچنین، بهبود آستانه‏های کاهش یافته در گروه‏هایی که مورد مواجهۀ همزمان با آماده‏سازی صوتی و ضربه نویز بوده‏اند، نسبت به گروه‏های مورد مواجهه با ضربۀ تنها، سریع‏تر بوده است. این پدیده در پستانداران گوناگونی از جمله خوکچۀ هندی، خرگوش، گربه، موش، و حتی انسان به اثبات رسیده است. محرک آماده‏سازی نباید باعث تغییر چشمگیر آستانۀ دائم یا موقت و یا آسیب به سلول‏های مویی شود، تا بتواند حداکثر تأثیر حفاظتی را در جلوگیری از كم‏شنوایی و مرگ سلول‏های مویی ایجاد کند(3). در مطالعه Zuo و همكاران (2008) شدت 100- 85 دسی‏بل SPL به‏عنوان بهترین شدت برای آماده‏سازی صوتی به اثبات رسیده و نویزهای با میانگین شدت بالاتر منجر به آسیب جدی به سیستم شنوایی شده است(5). Yamasoba و همكاران (1999) نشان دادند که سیستم حفاظتی درونی (Endogenouse) در حلزون مسئول حفاظت در برابر نویز شدید به دنبال اثر آماده‏سازي صوتي است(6). Niu و Canlon (2002) در مطالعۀ خود مکانیسم‏های مطرح شده دربارۀ اثر آماده‏سازی را شامل آنتي‏اکسیدان‏های درونی، سیستم‏های بافركنندۀ كلسيم، پروتئین‏های شوك گرمايي ((Heat shock proteins: HSPs و فاکتور‏های نوروتروفیک عنوان كردند(7). با توجه به این موارد، می‏توان از پروتکل آماده‏سازی صوتی به‏عنوان عاملی در برنامۀ حفاظت شنوایی بهره برد. از آنجا که در ایران مانند سایر کشورها، سطح بالای نویز در کارخانجات و در محيط‏هاي صنعتی علی‏رغم تلاش‏هاي بسيار به زیر سطح خطا نرسیده است، به‏نظر می‏آید که روش آماده‏سازی صوتی برای کاهش اثرات ناشی از نویز مؤثر باشد. هدف اصلی ما از این مطالعه بررسی اثر آماده‏سازی صوتی بر تغییر آستانه‏های پاسخ‏های ساقۀ مغز و نیز بررسی اثر فرکانس آماده‏سازی صوتی بر حفاظت شنوایی بود. بر این اساس، از روش الکتروفیزیولوژی و ثبت آستانۀ پاسخ‏های برانگیختۀ شنیداری ساقۀ مغز (Auditory Brainstem Response: ABR) با محرک کلیک با دو پروتکل آماده‏سازی با فرکانس مختلف استفاده شد.

 

روش بررسي

این مطالعه تجربی و از نوع مداخله‏ای بوده و جامعۀ مورد پژوهش تعداد 15 سر خوکچۀ هندی نر سفید با وزن 350-250 گرم و رفلکس Preyer's هنجار بود كه از انستیتو پاستور تهیه شد. تقسیم 15 خوکچه در سه گروه پنج تایی و به‏صورت تصادفی به شرح زير انجام شد:

گروه شاهد که به‏مدت چهار ساعت فقط در معرض نویز شديد با فركانس 4 کیلوهرتز و شدت 105 دسی‏بل SPL قرار گرفتند.

گروه آماده‏سازي صوتی با فركانس 1 كيلوهرتز که ابتدا به‏مدت پنج روز و هر روز شش ساعت در معرض آماده‏سازی صوتی با فركانس 1 کیلوهرتز، شدت 85 دسی‏بل SPL، و سپس در روز ششم به‏مدت چهار ساعت در معرض نویز شديد 4 کیلوهرتز ، شدت 105 دسی‏بل SPL قرار گرفتند.

گروه آماده‏سازي صوتي با فرکانس 4 كيلوهرتز که ابتدا به‏مدت پنج روز و هر روز شش ساعت در معرض آماده‏سازی صوتی با فركانس 4 كيلوهرتز، شدت 85 دسی‏بل SPL، و سپس در روز ششم به‏مدت چهار ساعت در معرض نویز شديد 4 كيلوهرتز، شدت 105 دسی‏بل SPL بودند.

مراحل اجرایی اين مطالعه مورد تأييد كميتۀ اخلاق دانشگاه علوم پزشكي تهران قرار گرفت.



در مرحلۀ اول (پيش‏آزمون) قبل از هر گونه آستانه‏گيري، حیوانات با محلول گزیلوکائین چهار میلی‏گرم در هر کیلوگرم و کتامین 40 میلی‏گرم در هر کیلوگرم بی‏هوش شدند. دستگاه ABR که در این پژوهش استفاده شد ECLIPS EP25، ساخت شرکت Intraacoustic كشور دانمارك بود. الکترودهای واژگون‏گر، ناواژگون‏گر و مشترک به شکل زیر پوستی به‏ترتیب در گوش آزمایشی، ورتکس و در گوش مقابل و الکترود زمین در پشت خوکچه‏ها قرار داده شد. آستانه‏گيري ABR از گوش راست تمام حیوانات انجام شد. برای آستانه‏گيري محرک کلیک با ریت 4/27 محرک در هر ثانیه، قطبیت متناوب، فیلتر پایین‏گذر3000 هرتز و بالاگذر 100 هرتز استفاده شد و شدت از 80 دسی‏بل شروع شده و درگام‏های 10 دسی‏بلی کاهش داده شد. با توجه به اين كه در خوكچۀ هندي موج III بارزترین است، کمترین شدتی که می‏توانست یک موج III مشخص و تکرارپذیر ایجاد کرده و پنج دسی‏بل زیر آن موجی ایجاد نشود به‏عنوان آستانه تعریف شد. خوکچه‏ها پس از ارزیابی مقدماتی ABR در سه گروه نام برده به‏طور مجزا وارد محفظۀ نویز شدند.

در مرحلۀ دوم (مواجهه با نویز) محرک در اتاقک ضد صوت با نور و تهویۀ کافی ارائه شد. در هنگام ارائۀ تحریک صوتی برای اطمینان از اجرای درست، هر حیوان به‏همراه آب و غذای کافی به‏طور مجزا در یک قفس قرار گرفت. برای مواجهۀ حیوانات با نویز، از مولد نویز در فرکانس و شدت‏های مختلف، آمپلی‏فایر و بلندگو استفاده شد. صدا پس از تولید و تقویت در آمپلی‏فایر به بلندگو ارسال شد. بلندگو نیز در مرکز و در سقف اتاقک ضد صوت قرار داده شد تا ضمن ایجاد سطح فشار صوتی یکسان در فضای اتاقک، نقاط کور و یا سایه در محل استقرار حیوانات ایجاد نشود. به‏ این ترتیب تمام حیوانات در معرض نویز یکسان قرار گرفتند. برای مشاهدۀ میزان نویز از نظر شدت و فرکانس داخل محفظه، از یک دستگاه صداسنج مجهز به تجزیه‏کنندۀ اکتاوی استفاده شد. میکروفن این دستگاه داخل محفظه قرار گرفت و میزان نویز قبل از آزمایش، پایش و كاليبره شد.

در مرحلۀ سوم (ارزيابي TTS) تمام گروه‏های حیوانات یک ساعت پس از مواجهه با نویز شديد مورد ارزیابی آستانه ABR با همان مشخصات ذکر شده قرار گرفتند. آستانه‏هاي ABR به‏دست آمده يك ساعت پس از مواجهه، از آستانه‏هاي پيش‏آزمون به‏منظور ارزیابی TTS كاسته شد.

در مرحلۀ چهارم (ارزيابي PTS) یک هفته پس از پایان مواجهه، آستانه‏هاي ABR در تمامی گروه‏های حیوانی گرفته شد و سپس برای  ارزیابی PTS و بررسی بهبود آستانه‏های تغییر‏یافته، از آستانۀ پيش‏آزمون كاسته شد.

برای توصیف داده‏ها از میانگین و انحراف معیار استفاده شد و برای تحلیل فرضیه‏ها، ابتدا هنجار بودن توزیع متغیرها با کولموگروف‏ـ‏‏اسمیرنوف بررسی شد. سپس براي مقایسۀ داده‏ها در يک گروه از آزمون آنالیز واریانس یک‏طرفه با اندازه‏گیری مکرر و برای مقایسۀ داده‏ها در گروه‏هاي مختلف از آزمون آنالیز واریانس یک‏طرفه و آزمون تعقیبی توكي استفاده شد.

 

یافته‏ها

آستانه‏هاي موج ABR III هر گروه در موقعيت‏هاي زماني مختلف مقايسه شد. با توجه به نتايج موجود در جدول 1، آستانه‏ها یک ساعت پس از مواجهه در گروه شاهد، به‏طور معنی‏داری از پیش‏آزمون(001/0p=) و یک هفته بعد بالاتر بود(002/0p=)؛ ولی تفاوت آماری معنی‏داری بین نتایج پیش‏آزمون و یک هفته بعد مشاهده نشد(208/0p=).

در گروه آماده‏سازي صوتي با فرکانس 1 کیلوهرتز، آستانۀ موج ABR III یک ساعت پس از مواجهه به‏طور معنی‏داری از پیش‏آزمون(001/0p=) و یک هفته بعد بالاتربود(001/0p=)؛ ولی تفاوت آماری معنی‏داری بین نتایج پیش‏آزمون و یک هفته بعد مشاهده نشد(621/0p=).

در گروه آماده‏سازي با فرکانس 4 کیلوهرتز نیز، آستانۀ موج ABR III یک ساعت پس از مواجهه به‏طور معنی‏داری از پیش‏آزمون(009/0p=) یک هفته بعد بالاتربود(021/0p=)، و تفاوت آماری معنی‏داری بین نتایج پیش‏آزمون و یک هفته بعد مشاهده نشد(999/0p=). این نتایج به این معنی‏ است که آستانۀ
Text Box: جدول 1ـ نتایج آزمون‏های تکمیلی میانگین آستانه موج ABR III خوکچه‏ها در سه موقعیت پیش‏آزمون، تغيير موقت آستانه و تغيير دائم آستانه با محرك کلیک در هر گروه

	گروه شاهد		گروه آماده‏سازی 1 کیلوهرتز		گروه آماده‏سازی 4 کیلوهرتز
مقایسه موقعیت‏ها	اختلاف میانگین	p		اختلاف میانگین	p		اختلاف میانگین	p
پیش‏آزمون و تغییر موقت آستانه	0/29	001/0		0/18	001/0		0/9	009/0
پیش‏آزمون و تغییر دائم آستانه	0/3	208/0		0/1	621/0		0/0	999/0
تغییر موقت و تغییر دائم آستانه	0/26	002/0		0/17	001/0		0/9	021/0



ABR در هر سه گروه یک ساعت پس از مواجهه با نویز افزايش یافته است، ولی پس از گذشت یک هفته به حالت اولیه بهبود یافته است.

تغييرات آستانه بين سه گروه حيوانات نیز مقايسه شد. طبق نتايج جدول 2، آستانۀ ABR سه گروه در پیش‏آزمون، تفاوت آماری معنی‏داری نداشت(05/0<p). یک ساعت پس از مواجهه، آستانه‏های گروه شاهد به‏طور معنی‏داری بالاتر از گروه‏های آماده‏سازي با فرکانس‏های 1 کیلوهرتز(001/0p=) و 4 کیلوهرتز(001/0>p) بود، ولي آستانۀ امواج بین گروه‏های آماده‏سازي 1 کیلوهرتز و 4 کیلوهرتز تفاوت آماری معنی‏داری نشان نداد(182/0p=). یک هفته بعد از مواجهه، آستانۀ ABR گروه‏هاي آماده‏سازي 1 کیلوهرتز و 4 کیلوهرتز تفاوت آماری معنی‏داری نداشت(671/0p=). همچنین، آستانۀ گروه شاهد و آماده‏سازي 4 کیلوهرتز تفاوت آماری معنی‏داری نداشت(118/0p=)، ولی آستانۀ گروه شاهد به‏طور معنی‏داری بالاتر از گروه آماده‏سازي 1 کیلوهرتز(026/0p=) بود.

باتوجه به نتایج بالا، مواجهۀ همزمان با صوت آماده‏سازی در فرکانس 1 و 4 کیلوهرتز و نویز شديد باعث افت کمتر آستانه‏های موقت ABR نسبت به حالت مواجهه با نویز شد. همان‏گونه که در نمودار 1 نیز مشاهده می‏شود، تغییر آستانۀ ABR در گروه آماده‏سازی 4 کیلوهرتز، در مقایسه با گروه آماده‏سازی 1 کیلوهرتز، کمتر بوده است، اما این تفاوت از نظر آماری قابل توجه نبود.

 

بحث

این مطالعه با هدف بررسی تأثیر آماده‏سازی صوتی در ایجاد مقاومت در برابر نویز شدید و تأثیر آن بر کاهش شنوایی ناشی از نویز انجام شد. پارامترهای اصلی آماده‏سازی صوتی که در این مطالعه انتخاب شدند صوت خالص با فرکانس‏های 4 و 1 کیلوهرتز با شدت 85 دسی‏بل SPL، شش ساعت در روز و به مدت پنج روز بود و سپس با يك دوره استراحت 16 ساعته، نويز شدیدی با فركانس 4 كيلوهرتز با شدت 105 دسي‏بل SPL ارائه شد. ارزيابي مجدد ABR در دو زمان یک ساعت و يك هفته بعد از مواجهه با نویز شدید به‏منظور بررسي TTS و PTS انجام شد. نتایج ارزیابی ABR با محرک کلیک نشان داد که هر دو پروتکل آماده‏سازی صوتی منجر به حفاظت از کم‏شنوایی ناشی از نویز می‏شود.

در این مطالعه تغییرات آستانۀ قابل توجهی یک ساعت بعد از مواجهه با نویز شدید به‏وجود آمد. از جمله تغییراتی که در کم‏شنوایی ناشی از نویز اتفاق می‏افتد، کاهش انرژی متابولیک سلولی است(2) که بر اثر تولید گونه‏های اکسیژن فعال یا ROS ایجاد می‏شود، که خود عامل اصلی آسیب و مرگ سلولی به‏شمار می‏آیند(8). در مطالعۀ حاضر، مواجهه با نویز در گروه شاهد تغییر آستانۀ چشمگیری در ABR با محرک کلیک ایجاد کرد.


Text Box: جدول 2ـ نتایج آزمون‏های تکمیلی میانگین آستانه موج ABR III در سه موقعیت پیش‏آزمون، تغيير موقت آستانه و تغيير دائم آستانه بین گروه‏ها با محرك كليك

	پیش‏آزمون		تغییر موقت آستانه		تغییر دائم آستانه
مقایسه گروه‏ها	اختلاف میانگین	p		اختلاف میانگین	p		اختلاف میانگین	p
شاهد و آماده‏سازی 1 کیلوهرتز	0/5	145/0		0/16	001/0		0/7	026/0
شاهد و آماده‏سازی 4 کیلوهرتز	0/2	700/0		0/22	001/0>		0/5	118/0
آماده‏سازی 1 کیلوهرتز و 4 کیلوهرتز	0/3	462/0		0/6	182/0		0/2	671/0


تغییر آستانه‏های ABR در این مطالعه نشان‏دهندۀ کاهش قابل توجه TTS، حدود 22- 16 دسی‏بل، در گروه‏های آماده‏سازی نسبت به گروه شاهد بود. این نتایج با نتایج مطالعات Canlon و Fransson (1995) که کاهش 10 تا 20 دسی‏بلي تغییرات نسبت به گروه شاهد را نشان می­دهد(9)، و Harris و همكاران (2006) که تغییر 20-5 دسی‏بل را نشان می‏دهد، و Yoshida و Liberman (2000) و Wang و Liberman در سال 2002 (4،10و11) مشابه است. به‏نظر می‏آید که ترکیب آماده‏سازی صوتی و ضربۀ نویز، باعث افزایش چشمگیر آنزیم‏های آنتی‏اکسیدان در مقایسه با گروهی که فقط در معرض نویز بودند، می‏شود. آنتی‏اکسیدان‏های درونی مثل گلوتاتیون‏ها باعث حفاظت سلولی از طریق جداسازی و پاک کردن ROS ها می‏شوند(3). همان‏طور که در مطالعۀ Yoshida و Liberman (2000) نشان داده شده است، آماده‏سازی منجر به افزایش میزان آنزیم‏های آنتی‏اکسیدان حلزون می‏شود(10).

بیشترین میزان TTS معمولاً در روزهای اول برخورد ایجاد می‏شود و پس از یک دوره استراحت، در یک مکان تقریباً ساکت، آستانه‏های شنوایی به حساسیت هنجار برمی‏گردد(4). در مطالعۀ حاضر TTS خوکچه‏های هندی پس از گذشت هفت روز استراحت برطرف شده و حدوداً به آستانه‏های اولیۀ خود بازگشته است. اطلاعات آماری در این مطالعه نشان‏دهندۀ عدم تفاوت قابل توجه آستانۀ پیش‏آزمون و PTS در گروه شاهد است. همین اتفاق در گروه‏های آماده‏سازی نیز مشاهده می‏شود. این نتیجه که بعد از یک هفته TTS در گروه‏های حیوانی بهبود پیدا کرده است، با نتایج سایر مطالعات از جمله Yoshida و Liberman (2000) و Canlon و Fransson (1998) که نشان‏دهندۀ تفاوت 15 دسی‏بلی و Subramanian و همكاران (1992) که نشان‏دهندۀ تفاوت 20-10 دسی‏بل در PTS گروه‏های آماده‏سازی نسبت به گروه شاهد است (10،12و13) همخوانی ندارد. دلیل عدم همخوانی نتایج مطالعۀ حاضر با نتایج مطالعات قبلی را می‏توان در انتخاب پارامترهای متفاوت مدت‏زمان ارائه، فرکانس و شدت ضربۀ نویز دانست. در این مطالعه، از تن خالص 4 كيلوهرتز با شدت 105 دسی‏بل SPL و مدت‏زمان ارائۀ چهار ساعت استفاده شد، در صورتی که در مطالعۀ Subramanian و همکاران (1992) نویز شدید با اکتاو باند نویز 4 كيلوهرتز و شدت 100 دسی‏بل به مدت 48 ساعت ارائه شده است(13). Niu و Canlon در سال 2002 میزان نویز شدید را اکتاو باند نویز 1 کیلوهرتز با شدت 105 دسی‏بل و72 ساعت در نظر گرفت. از آنجایی که زمان عاملی تأثیرگذار در PTS است، می‏توان گفت که هر چه مدت زمان مواجهه با نویز کمتر باشد، احتمال آسیب جدی به سلول‏های مویی و ایجاد PTS کمتر است(7). البته رابطۀ مدت زمان مواجهه با نویز و کاهش شنوایی دقیقاً به‏صورت خطی نیست؛ یعنی با دو یا سه برابر شدن زمان مواجهه با نویز،  افت شنوایی هم دقیقاً دو یا سه برابر نمی‏شود(7).




در مطالعات گذشته، پروتکل‏هاي آماده‏سازی متفاوتي به چشم می‏خورد. ارائۀ شش ساعت در روز آماده‏سازی صوتی در تحقیق حاضر، براساس مطالعات Yoshida و Liberman (2000) روی شوک گرمایی کل بدن موش انتخاب شده بود(10). مطالعۀ آن‏ها نشان‏ داد اثرات حفاظتی افزایش دمای کل بدن بر ضربۀ صوتی از طریق افزایش میزان پروتئین شوك گرمايي، در مدت حداقل شش ساعت ارائه به حداکثر می‏رسد و به‏طور سیستماتیک با افزایش مدت ارائه، کاهش می‏یابد. اين اطلاعات نشان می‏دهد که استرسورهای سیستمیک می‏توانند اثرات حفاظتی روی گوش داشته باشند و بنابراین سازگار با این ایده است که پدیدۀ آماده‏سازی صوتی باعث القای یک سری مسیر‏های تولید استرس کلی مي‏شود(10). تلاش ما برای به حداکثر رساندن القای استرس در مطالعۀ حاضر با به حداکثر رساندن میزان فشار صدا از طریق آماده‏سازی شش ساعته بود. شدت ارائۀ آماده‏سازي صوتي براساس مطالعه Zuo و همكاران (2008) 85 دسي‏بل SPL انتخاب شد(5). آنها اثبات كردند كه بهترین شدت براي ارائۀ آماده‏سازي صوتي 85-100 دسي‏بل SPL است و شدت‏هاي بالاتر از آن موجب آسيب سلول‏هاي مويي و كاهش شنوايي مي‏گردد(5)، كه مشابه نتایج مطالعۀ Subramanian و همكاران (1992) و Ahroom و Hamernik (1999) است(13و14).

نتایج مطالعۀ حاضر نشان‏دهندۀ عدم تفاوت اثر حفاظتی گروه آماده‏سازی با فرکانس 1 کیلوهرتز وگروه 4 کیلوهرتز در برابر نویز شدید و تغییر آستانۀ ABR با محرک کلیک بود. این مسئله نشان‏دهندۀ این است که هر دو پروتکل استفاده شده در این مطالعه اثر حفاظت قابل توجهی داشته‏اند. لازم به توضیح است که انتخاب محرک کلیک با توجه به امکانات موجود در زمان انجام مطالعه بوده است، اما با توجه به این که حداکثر تحریک صوت 1 کیلوهرتز به سمت مناطق رأسی‏تر حلزون و حداکثر تحریک صوت 4 کیلوهرتز به سمت مناطق قاعده‏ای‏تر است و محرک کلیک مناطق مربوط به یک و 4 کیلوهرتز را در برمی‏گیرد. بنابراین، برای انجام تحقیقات بیشتر در این باره که فرکانس آماده‏سازی روی چه مناطق خاصی از حلزون اثر حفاظتی بیشتری دارد، توصیه می‏شود از اندازه‏گیری ABR با محرک تن‏برست در فرکانس‏های مختلف استفاده شود.

 

نتیجه‏گیری

از آنجا که در کشور افراد زیادی در محیط‏های پر سر و صدا کار می‏کنند، احتمال خطر NIHL بسیار بالاست. به این دلیل، شناخت مکانیسم پدیدۀ آماده‏سازی صوتی در برابر نویز شدید بسیار مهم است، زیرا که این روش نوعی استراتژی برای افزایش سیستم حفاظت درونی حلزون در برابر نویز شدید را فراهم می‏کند. یافته‏های این مطالعه نشان داد که آماده‏سازی صوتی، مقاومت لازم را در برابر نویز شدید ایجاد می‏کند و از NIHL جلوگیری می‏کند.

 

سپاسگزاری

این مقاله حاصل پایان‏نامه‏ای تحت عنوان تأثیر آماده‏سازی صوتی بر تغییر آستانۀ پاسخ‏های برانگیختۀ شنوایی ساقۀ مغز در خوکچۀ هندی، در مقطع کارشناسی ارشد است که با حمایت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی‏ـ‏درمانی تهران در سال 91-1390 به شمارۀ 2543/260/د/91 مورخ 15/6/90 اجرا شده است.

 

تعریف واژه‏ها

تولیدگونه‏های فعال اکسیژن: مولکول‏هاي غيرپايدار و بسيار واکنش‏پذيري هستند که يک اتم اکسيژن با يک الکترون جفت نشده دارند که به آنها قابليت تغيير آرايش الکتروني مي‏دهد.

سیستم‏های بافركنندۀ كلسيم: سیستم‏های درون‏سلولی که در کاهش کلسیم اضافی از طريق تركيب شدن و مهار كردن Ca2+ مؤثرند.

پروتیئن‏های شوك گرمايي: نوعی پروتئین درون‏سلولی است که در طول تنش‏های متابولیکی، از قبیل مواجهه با گرما، افزایش می‏یابد و به تعادل سایر پروتئین‏های درون سلول کمک می‏کند.

فاکتورهای نوروتروفیک: يك نوع از نوروپپتيدها ( به‏عنوان فاكتورهاي رشد عصب) كه رشد، تمايز و بقاي نورون‏هاي خاصي در سيستم عصبي محيطي و مركزي را تنظيم مي‏كنند.

رفلکس Preyer's: نوعی رفلکس استارتل (تكان خوردن لالۀ گوش حيوانات به‏دنبال صدا) است.


 

REFERENCES


1.             Duan M, Qiu J, Laurell G, Olofsson A, Counter SA, Borg E. Dose and time-dependent protection of the antioxidant N-L-acetylcysteine against impulse noise trauma. Hear Res. 2004;192(1-2):1-9.
2.             Hu BH, Henderson D, Nicotera TM. Involvement of apoptosis in progression of cochlear lesion following exposure to intense noise. Hear Res. 2002;166(1-2):62-71.

3.             Niu X, Canlon B. Protecting against noise truma by sound conditioning. J Sound Vib. 2002:250(1);115-8.

4.             Harris KC, Bielefeld E, Hu BH, Henderson D. Increased resistance to free radical damage induced by low-level sound conditioning. Hear Res. 2006;213(1-2):118-29.

5.             Zuo H, Cui B, She X, Wu M. Changes in Guinea pig cochlear hair cells after sound conditioning and noise exposure. J Occup Health. 2008;50(5):373-9.

6.             Yamasoba T, Dolan DF, Miller JM. Acquired resistance to acoustic trauma by sound conditioning is primarily mediated by changes restricted to the cochlea, not by systemic responses. Hear Res. 1999;127(1-2):31-40.

7.             Niu X, Canlon B. Protective mechanisms of sound conditioning. Adv Otorhinolaryngol. 2002;59:96-105.
8.             Canlon B, Borg E, Flock A. Protection against noise trauma by pre-exposure to a low level acoustic stimulus. Hear Res. 1988;34(2):197-200.
9.             Canlon B, Fransson A. Morphological and functional preservation of the outer hair cells from noise trauma by sound conditioning. Hear Res. 1995;84(1-2):112-24.
10.         Yoshida N, Liberman MC. Sound conditioning reduces noise-induced permanent threshold shift in mice. Hear Res. 2000;148(1-2):213-9.
11.         Wang Y, Liberman MC. Restraint stress and protection from acoustic injury in mice. Hear Res. 2002;165(1-2):96-102.
12.         Canlon B, Fransson A. Reducing noise damage by using a mid-frequency sound conditioning stimulus. Neuroreport. 1998;9(2):269-74.
13.         Subramaniam M, Henderson D, Campo P, Spongr V. The effect of 'conditioning' on hearing loss from a high frequency traumatic exposure. Hear Res. 1992;58(1):57-62.
14.   Ahroon WA, Hamernik RP. Noise-induced hearing loss in the noise-toughened auditory system. Hear Res. 1999;129(1-2):101-10.