Research Article

The effect of acoustic reflex on contralateral suppression of transient-evoked otoacoustic emissions

Farzaneh Zamiri Abdollahi, Abdolreza Sheibanizadeh, Jalal Sameni

Department of Audiology, School of Rehabilitation, Tehran University of Medical Sciences, Iran

Received: 27 July 2011, accepted: 26 December 2011

Abstract

Background and Aim: Contralateral suppression of transient evoked otoacoustic emissions (TEOAEs) test evaluates the efferent auditory system. In this test, acoustic reflex is an important confounding variable. In recent years, application of this test is growing especially in children suspect to central auditory processing disorder. Therefore, the magnitude of influence of this confounding variable on the suppression of TEOAEs should be made clear. The aim of this study was to investigate the impact of acoustic reflex on contralateral suppression of TEOAEs.

Methods: This research was performed on 39 normal-hearing adults of both sexes and of 18-26 years of age. Tests were used for the determination of interaural attenuation (IA), acoustic reflex, TEOAEs and contralateral suppression of TEOAEs.

Results: TEOAEs amplitudes and their contralateral suppression were significantly higher in females and males respectively (p = 0.01). The amount of TEOAEs suppression before reflex activity ranged between 2000 to 3000 Hz. Activation of acoustic reflex significantly increased the magnitude of suppression in all frequency bands (p≤0.01) and maximum suppression occurred in 500 to 1000 Hz.

Conclusion: For achieving accuracy of clinical findings, clinicians should always use suppressant levels lower than the acoustic reflex threshold. It is recommended that different norms for males and females be used in contralateral suppression of TEOAEs.

Keywords: Transient-evoked otoacoustic emissions, contralateral suppression of transient evoked otoacoustic emissions, acoustic reflex, interaural attenuation

مقاله پژوهشی

تأثیر رفلکس آکوستیک بر ثبت مهار دگرطرفی گسیلهای صوتی گذرا

فرزانه ضمیری عبدالهی، عبدالرضا شیبانیزاده، جلال ثامنی

گروه شنواییشناسی، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: آزمون مهار دگرطرفی گسیلهای صوتی گوش سیستم وابران شنوایی را ارزیابی میکند. در این آزمون رفلکس آکوستیک یک عامل مداخلهگر مهم محسوب میشود. امروزه کاربرد این آزمون بهویژه در کودکان مشکوک به اختلال پردازش شنوایی مرکزی رو به افزایش است بنابراین باید میزان تأثیر این عامل مداخلهگر بر مهار دگرطرفی گسیلهای صوتی گوش روشن باشد. هدف این پژوهش بررسی اثر فعال شدن رفلکس آکوستیک بر مهار دگرطرفی گسیلهای صوتی گذرای گوش بود.

روش بررسی: این بررسی روی 39 فرد هنجار 18 تا 26 ساله با میانگین سنی 17/22 و انحراف معیار 34/2 از هر دو جنس صورت گرفت. در این پژوهش، از آزمون تعیین میزان کاهش بین گوشی، رفلکس آکوستیک، گسیلهای صوتی گذرای گوش و مهار دگرطرفی آنها استفاده شد.

یافتهها: دامنۀ گسیلهای صوتی گذرای گوش در زنان و میزان مهار در مردان به صورت معنیداری بیشتر بود(01/0p=). حداکثر میزان مهار قبل از فعالیت رفلکس در 2000 تا 3000 هرتز بود و با فعال شدن آن ضمن افزایش قابل توجه در تمامی باندهای فرکانسی(01/0p=)، حداکثر مهار در 500 تا 1000 هرتز رخ داد.

نتیجهگیری: طبق نتایج پژوهش حاضر دامنۀ گسیلهای صوتی گذرای گوش در زنان و میزان مهار دگرطرفی در مردان بزرگتر بود. با ارائۀ مهارکنندۀ دگرطرفی در سطوح شدت مختلف، مهار دگرطرفی گسیلها همواره رخ میداد. افزایش شدت مهارکننده دگرطرفی باعث افزایش میزان مهار دگرطرفی میشد. با فعال شدن رفلکس عضلۀ رکابی، میزان مهار بهصورت معنیداری افزایش یافته و باند رخداد حداکثر مهار به فرکانسهای پایینتر تغییر میکرد.

واژگان کلیدی: گسیلهای صوتی گذرای گوش، مهار گسیلهای صوتی گذرای گوش، رفلکس آکوستیک، کاهش بین گوشی

(دریافت مقاله: 5/5/90، پذیرش: 5/10/90)

مقدمه

در سال 1946 Grant Rasmussen برای اولین بار به وجود سیستم وابران زیتونیـحلزونی (Olivocochlear Bundle: OCB) پی برد(1و2). OCB از مجموعۀ زیتونی فوقانی (Superior Olivary Complex: SOC) نشأت میگیرد و به حلزون گوش داخلی ختم میشود(3). آکسونهای این مسیر عصبی، در بخش تحتانی عصب دهلیزی طی مسیر میکنند. این رشتهها در قاعدۀ مجرای شنوایی داخلی از عصب دهلیزی خارج شده و وارد شاخۀ حلزونی عصب هشتم میشوند(1).

Kim و همکاران (2006) بیان کردند که مهار دگرطرفی گسیلهای صوتی گوش (Otoacoustic Emissions: OAEs) برای اولین بار در انسان در سال 1989 گزارش شده است و بدینصورت محققان دریافتند که میتوان به شکل غیرتهاجمی و با ارائۀ نویز به گوش مقابل، در طول ثبت OAE، فعالیت سیستم وابران شنوایی را اندازهگیری کرد(4). مهار دگرطرفی OAE، ابزاری غیرتهاجمی، عینی و کارا برای بررسی عملکرد سیستم وابران شنوایی در انسانها است(5).

Sun (2008) و Buki و همکاران (2000) بیان کردند که در مطالعات انجام شده روی مهار دگرطرفی OAE، محققان همیشه با احتیاط از مهارکنندههای کمشدت استفاده کردهاند تا از فعال شدن رفلکس عضلۀ گوش میانی اجتناب شود که این مسئله محدودۀ پویایی آزمون را کاهش میدهد. رفلکس عضلۀ رکابی یک عامل مداخلهگر در آزمایشهای مهار دگرطرفی OAE است. هنگامی که رفلکس آکوستیک در پاسخ به اصوات نسبتاً شدید فعال میشود، سختی سیستم انتقال گوش میانی را افزایش میدهد و در نتیجه انتقال انرژی از میان گوش میانی و به دنبال آن دامنۀ OAE منتشر شده از حلزون گوش داخلی را کاهش میدهد، زیرا اندازهگیری OAE در مجرای گوش خارجی صورت میگیرد؛ یعنی فعال شدن رفلکس آکوستیک اثر ظاهری مشابه فعال شدن سیستم وابران شنوایی در ثبت مهار دگرطرفی OAE دارد(3،6و7).

Sun (2008) بیان کرد که حتی اگر نتوان امکان مداخلۀ رفلکس آکوستیک را بهطور کامل از آزمون مهار OAE رد کرد، نمیتوان مهار دگرطرفی OAE را فقط محصول رفلکس آکوستیک دانست(3). Giraud و همکاران (1995) دریافتند که در بیماران مبتلا به فلج بل که فاقد رفلکس آکوستیک هستند، مهار دگرطرفی OAE به خوبی حفظ شده و هنجار خواهد بود(8). همچنین در افرادی که برای درمان سرگیجۀ شدید ناشی از بیماری هیدروپس آندولنف، تحت جراحی قطع عصب دهلیزی قرار میگیرند، به دلیل قطع OCB، اثر مهاری OAE به شدت کاهش یافته یا از بین میرود(8و9). بنابراین امکان دارد رفلکس عضلات گوش میانی در ثبت مهار دگرطرفی OAE نقش داشته باشد، اما نمیتوان مهار دگرطرفی OAE را فقط محصول رفلکس آکوستیک دانست(3). هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر فعال شدن رفلکس آکوستیک بر مهار دگرطرفی گسیلهای صوتی برانگیختۀ گذرای گوش (Transient Evoked Otoacoustic Emissions: TEOAEs) بود.

روش بررسی

این مطالعۀ مقطعی در زمستان 1388 روی 39 فرد هنجار (18 تا 26 ساله) متشکل از 20 مرد و 19 زن داوطلب از میان دانشجویان دانشکدۀ توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گرفت. نمونهها به شیوۀ غیرتصادفی و از میان جمعیت در دسترس انتخاب شدند. محدودۀ سنی افراد بین 18 تا 26 سال و با میانگین 17/22 و انحراف معیار 34/2 بود. این پژوهش با رعایت معاهدۀ هلسینکی و توکیو انجام شده و به تایید کمیتۀ اخلاق دانشگاه علوم پزشکی تهران رسیده است. تمام افراد تحت بررسی به مراحل انجام ارزیابیها کاملاً آگاهی داشتند و در صورت تمایل و با امضای رضایتنامه وارد مطالعه شدند.

در این پژوهش افراد با سابقۀ پاتولوژیهای شنوایی حذف شدند. برای بررسی وضعیت مجرای گوش و پردۀ تمپان، از اتوسکپ مدل 2050 ساخت شرکت Reister آلمان، ارزیابی ایمیتانس آکوستیک با استفاده از دستگاهAmplaid 728 Madsen کشور دانمارک و ادیومتری با استفاده از دستگاه ادیومتر دو کاناله OB822 Madsen دانمارک استفاده شد. طبق استاندارد ANSI آستانۀ شنوایی هنجار در فرکانسهای اکتاوی از 500 تا 8000 هرتز، 15 دسیبل یا کمتر و تمپانوگرام هنجار، نوع A_n با استاتیک کامپلیانس 3/0 تا 6/1 سانتیمتر مکعب و فشار قله 50+ تا 100- dapa تعریف شد. سپس آستانۀ رفلکس آکوستیک با نویز عریض باند (Broadband Noise: BBN) دگرطرفی با استفاده از دستگاه ایمیتانسAmplaid 728 بهدست آمد و افرادی که آستانۀ رفلکس آنها در محدودۀ 70 دسیبل یا کمتر قرار داشت وارد پژوهش شدند (برای اجتناب از ناراحتی بلندی در آزمون مهار دگرطرفی TEOAEs و سطح آستانۀ هر فرد مرجع ارائۀ مهارکننده در آزمون مهار OAE قرار میگرفت. در این پژوهش برای اجتناب از مداخلۀ تقاطع مهارکنندۀ دگرطرفی به گوش آزمایشی، سطح تقاطع BBN با دستگاه ادیومتر دو کانالۀ OB822 و محاسبۀ کاهش بین گوشی (Interaural Attenuation: IA) بهدست آمده و تنها افرادی وارد پژوهش شدند که در آنها سطح تقاطع BBN به گوش آزمایشی 10 دسیبل بزرگتر از آستانۀ رفلکس دگرطرفی با BBN بود. برای بهدست آوردن IA از روش Martin (1991) استفاده شد. ابتدا سطح پوشش همانطرفی و دگرطرفی بهطور مجزا با تن خالص پالسی و نویز ممتد بهدست آمد و در نهایت با تفاضل سطح پوشش همانطرفی از سطح پوشش دگرطرفی، مقدار IA محاسبه شد(10). سپس افراد تحت آزمون TEOAE قرار گرفتند. این آزمون با دستگاه IHS-Smart

TrOAE (ساخت کارخانۀ Intelligent Hearing System کشور آمریکا) در هر دو گوش افراد صورت گرفت و در هر فرد گوش دارای دامنۀ بزرگتر بهعنوان گوش آزمایشی، برای آزمون مهار دگرطرفی TEOAEانتخاب شد. در این آزمون از محرک کلیک خطی با دیرش 80 میکروثانیه، با شدت 60 دسیبل SPL، تعداد سوئیپ 1024، ریت ارائۀ 50 محرک در ثانیه، پنجرۀ زمانی 20 میلیثانیه، تقویت خودکار و ریت طرد آرتیفکت 18 درصد استفاده شد(3).

در نهایت آزمون مهار دگرطرفی TEOAE با دستگاه IHS-Smart TrOAE اجرا شد. در این آزمون، ثبت TEOAE در گوش دارای دامنۀ بزرگتر TEOAE صورت گرفته و همزمان مهارکنندۀ BBN توسط گوشی داخلی از نوع ER-3A استاندارد با مقاومت 300 اهم بهصورت ممتد به گوش مقابل ارائه میشد. شدت مهارکنندۀ دگرطرفی براساس سطح آستانۀ رفلکس آکوستیک خود فرد تحت آزمون تعیین شد. از چهار سطح شدت مهارکننده در هر فرد به این شرح استفاده شد: 10- و 20-، صفر و 10+ دسیبل نسبت به آستانۀ رفلکس. میزان مهار دامنۀ TEOAE با تفریق دامنۀ TEOAE با ارائۀ BBN دگرطرفی از دامنۀ TEOAE بدون ارائۀ BBN دگرطرفی بهدست آمد. مقدار هنجار مهار دامنۀ TEOAE، یک دسیبل یا بیشتر است.

دستگاه IHS قادر به تفکیک پاسخ TEOAE به باندهای فرکانسی نیم اکتاوی از 500 تا 4500 هرتز است. برای دامنۀ TEOAE، با و بدون ارائۀ مهارکننده، آنالیز فرکانسی صورت گرفت و مقادیر حداکثر دامنۀ TEOAE در هر باند فرکانسی ثبت و تحلیل شد.

برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرم افزار SPSS نسخۀ 17 استفاده شد. پس از آنالیز توصیفی متغیرها، شامل شاخصهای مرکزی و پراکندگی، برای بررسی توزیع هنجار دادهها از آزمون کولموگروفـاسمیرنف استفاده شد. با توجه به اینکه دادهها توزیع هنجار داشتند از آزمون اندازهگیری مکرر دوطرفه برای بررسی فرضیات پژوهش استفاده شد. سطح 05/0 بهعنوان معیار معنیداری در نظر گرفته شد.

یافتهها

در تمام افراد تحت بررسی، TEOAE با دامنۀ مطلوب ثبت شد. میانگین دامنۀ TEOAE در زنان (94/35 دسیبل با انحراف معیار 39/1) به شکل معنیداری از مردان (28/30 دسیبل با انحراف معیار 01/1) بیشتر بود(00/0p=). در تمام سطوح شدت مهارکنندۀ دگرطرفی مهار TEOAE بیشتر از یک دسیبل رخ داد. میانگین میزان مهار دگرطرفی TEOAE ضمن ارائۀ مهارکننده در چهار سطح شدت مهارکنندۀ دگرطرفی (10- ، 20- ، صفر و 10+ دسی بل نسبت به آستانۀ رفلکس) در جدول 1 نشان داده شده است. با افزایش شدت مهارکنندۀ دگرطرفی در سطوح کمتر از آستانۀ رفلکس، میزان مهار دگرطرفی TEOAE به شکل

معنیداری افزایش یافت(00/0p=).

میانگین مهار دگرطرفی TEOAE همواره در هر چهار سطح شدت مهارکنندۀ دگرطرفی در مردان بهصورت معنیداری از زنان بیشتر بود (در تمام سطوح مهارکنندۀ دگرطرفی 00/0p=). جدول 2 میانگین مهار دگرطرفی TEOAE را در دو جنس نشان میدهد.

در آزمون مهار دگرطرفی TEOAE در تمام افراد تحت مطالعه، حداکثر مهار در سطوح کمتر از آستانۀ رفلکس آکوستیک در باند فرکانسی 2000 تا 3000 هرتز و در سطح برابر با آستانۀ رفلکس و بزرگتر از آستانۀ رفلکس در باند فرکانسی 500 تا 1000 هرتز رخ داد. نتایج مربوط به تحلیل فرکانسی در سطح 10+ و 10- دسی بل در جدول 3 نشان داده شده است.

بحث

در این بررسی مشخص شد که دامنۀ TEOAE بهصورت معنیداری در زنان از مردان بزرگتر است. نتایج این بررسی با نتایج بسیاری از محققان دیگر همخوانی دارد. McFadden (1993) و McFaddenو همکاران (2006) بیان کردند حساسیت شنوایی و دامنۀ OAE در زنان بزرگتر از مردان است. وی فرضیهای را برای توضیح بزرگتر بودن OAE در زنان چنین مطرح کرد. قدرت سیستم وابران شنوایی و مهار OAE در زنان کمتر از مردان است که در پژوهش حاضر در بررسی مهار دگرطرفی TEOAE نیز چنین بود و همین مسئله باعث بزرگتر بودن دامنۀ OAEs در زنان است(11و12).

در بررسی حاضر با ارائۀ مهارکنندۀ دگرطرفی در سطوح شدت مختلف، مهار دگرطرفی TEOAE همواره بهصورت معنیداری رخ میداد(بزرگتر از یک دسیبل). بر اساس مطالعۀ Sun (2008)، در بررسیهای متعدد مانند پژوهش Collet (1993) و Prasher و همکاران (1994) در تمام بزرگسالان هنجار میزان مهار دگرطرفی TEOAE، یک دسیبل یا بیشتر شناسایی شده است. با در نظر گرفتن یک دسیبل بهعنوان کمترین حد هنجار مهار دگرطرفی TEOAE و شاخص عملکرد هنجار سیستم وابران شنوایی، میزان نتایج مثبت کاذب (از نظر ابتلا به پاتولوژیهای وراء حلزونی) در افراد هنجار شش درصد است(3).

در مطالعه حاضر با ارائۀ مهارکنندۀ دگرطرفی در سطوح 10- و 20- دسی بل، دامنۀ TEOAEs بهشکل معنیداری کاهش مییافت. در این سطوح شدت، رفلکس آکوستیک و تقاطع مهارکننده به گوش آزمایشی رخ نداده و میزان مهار مشاهده شده مربوط به عملکرد خالص سیستم وابران شنوایی است. از طرفی میزان مهار دگرطرفی TEOAE در تمام باندهای فرکانسی یکسان نبوده و در تمام افراد تحت مطالعه حداکثر مهار دگرطرفی TEOAEs در محدودۀ 2000 تا 3000 هرتز رخ داد. همچنین، میزان مهار دگرطرفی TEOAE در مردان همواره بزرگتر از زنان بهدست آمد. این یافتهها با بررسیهای گذشته همخوانی دارد.

جدول 3ـ میزان مهار دگرطرفی TEOAE در باندهای فرکانسی مختلف

	میانگین (انحراف معیار) مهار (dB SPL)
باند فرکانسی (کیلو هرتز)	10-	10+
75/0-5/0	(20/0) 31/0	(31/0) 41/5
1-75/0	(09/0) 89/0	(31/0) 46/5
5/1-1	(07/0) 10/1	(13/0) 30/1
2-5/1	(20/0) 84/1	(12/0) 91/4
5/2-2	(12/0) 91/4	(18/0) 92/3
3-5/2	(25/0) 44/5	(24/0) 46/4
5/3-3	(17/0) 13/4	(20/0) 47/3
4-5/3	(07/0) 10/3	(18/0) 74/2
5/4-4	(19/0) 57/2	(14/0) 23/2

در بررسی Morand و همکاران (2000) بیان شده است که Veuillet و همکاران (1992) برای پیبردن به باند فرکانسی حداکثر مهار دگرطرفی TEOAEs (با ارائۀ مهارکنندۀ BBN)، اقدام به آنالیز طیفی TEOAEs نکردند. آنها دریافتند که قویترین اثر مهاری در محدودۀ فرکانسی 700 تا 3100 هرتز یعنی در محدودۀ فرکانسهای میانی حلزون دیده میشود. این یافتهها سپس توسط Berlin و همکاران (1993) اثبات شد(7). همچنین، در این مطالعه ذکر شده است که Hood و همکاران (1994) بیان کردهاند که میزان مهار دگرطرفی TEOAE در تمام باندهای فرکانسی یکسان نیست و بیشترین میزان مهار در محدودۀ زمانی 8 تا 18 میلیثانیه رخ میدهد. آنها معتقدند که با توجه به یکسان نبودن میزان مهار در تمام باندهای فرکانسی، ارائۀ یک عدد منفرد، اثر مهاری سیستم وابران شنوایی را به خوبی نشان نمیدهد(7). طبق نظر Morand و همکاران (2000) تفاوتهای جزئی در باند فرکانسی حداکثر مهار دگرطرفی TEOAE در میان تحقیقات، به این دلیل رخ میدهد که سیستمهای جدیدتر از تکنیک های آنالیز دقیقتر استفاده میکنند و رزولوشن دستگاههای جدیدتر از تبدیل کلاسیک فوریه به میزان قابل توجهی بیشتر است(7). McFadden (1993) بیان میکند علت مشاهدۀ اثر مهاری بزرگتر در محدودۀ فرکانسهای میانی، تراکم بیشتر عصبدهی وابران در این بخش از حلزون گوش داخلی است(11). از نظر آناتومیکی بیشترین عصبدهی وابران در پیچ اول حلزون واقع است(13).

در بررسی حاضر با 10 دسیبل افزایش سطح شدت مهارکنندۀ دگرطرفی (از 10- به 20- دسیبل) میانگین میزان مهار دامنۀ TEOAE به شکل معنیداری افزایش پیدا میکرد (فعالیت خالص سیستم وابران شنوایی). این یافته نشاندهندۀ افزایش عملکرد سیستم وابران شنوایی با افزایش شدت مهارکننده است. در هر حال با افزایش شدت مهارکنندۀ دگرطرفی، باند رخداد حداکثر مهار دگرطرفی تغییر نکرده و در هر دو سطح شدت مهارکننده (20- و 10- دسیبل)، در تمام افراد مورد مطالعه، حداکثر مهار دگرطرفی در محدودۀ 2000 تا 3000 هرتز رخ داده است.

Tavartkidadze و همکاران (1996) بیان کردند بهصورت منظم با افزایش شدت مهارکنندۀ دگرطرفی، میزان مهار دامنۀ TEOAE افزایش مییابد. در واقع یکی از ویژگیهای مهم مهار دگرطرفی TEOAE افزایش میزان مهار دامنه با افزایش شدت مهارکنندۀ دگرطرفی است و علت این مسئله افزایش تعداد واحدهای عصبی وابران فعال شده است(14).

برای تعیین اثر فعال شدن رفلکس آکوستیک بر مهار دگرطرفی TEOAE مهار دگرطرفی با ارائۀ مهارکننده در سطح 10- و 10+ دسیبل (برای اطمینان از فعال شدن رفلکس آکوستیک) مقایسه شد و با فعال شدن رفلکس عضلۀ رکابی دو اثر مهم بر مهار دگرطرفی TEOAE به این شرح رخ داد:

1) افزایش معنیدار میزان مهار دگرطرفی TEOAE در سطح شدت 10+ نسبت به سطح شدت 10- دسیبل؛

2) انحراف باند رخداد حداکثر مهار دگرطرفی از محدودۀ 2000 تا 3000 هرتز به محدودۀ 500 تا 1000 هرتز؛ در تمام افراد تحت بررسی باند فرکانسی رخداد حداکثر مهار، به فرکانسهای پایینتر انحراف پیدا میکرد.

Buki و همکاران (2000) اثر فعال شدن رفلکس آکوستیک را بر مهار دگرطرفی گسیلهای صوتی حاصل اعوجاج گوش (Distortion Product OAE: DPOAE) بررسی نمودند. آنها دریافتند که فعال شدن رفلکس آکوستیک میزان مهار دگرطرفی DPOAE را به شکل معنیداری افزایش میدهد و نتایج آزمون را مختل میکند. آنها پیشنهاد کردند که در آزمون مهار دگرطرفی DPOAE باید از سطوح شدت پایین مهارکننده استفاده شود تا از مداخلۀ رفلکس آکوستیک اجتناب شود و بتوان اثر خالص سیستم وابران شنوایی را بهدست آورد. رفلکس وابران شنوایی و رفلکس آکوستیک ویژگیهای مشترک زیادی دارند و افتراق اثر آنها بر مهار OAE بسیار دشوار است(6).

Sun (2008) نیز اثر فعالشدن رفلکس آکوستیک بر مهار دگرطرفی DPOAE را مورد ارزیابی قرار داد. در این بررسی با ارائۀ مهارکنندۀ دگرطرفی در سطح شدت برابر و بزرگتر از آستانۀ رفلکس دگرطرفی (در سطح 10+ و 20+ و صفر دسیبل نسبت به آستانۀ رفلکس آکوستیک)، نسبت به سطوح کمتر از آستانۀ رفلکس آکوستیک (10- و 20- دسیبل نسبت به آستانۀ رفلکس آکوستیک) میزان مهار DPOAE به شکل معنیداری افزایش مییافت. وی بیان میکند که در این پژوهش یقیناً در بعضی از افراد مورد آزمون تقاطع مهارکننده به گوش آزمایشی رخ داده است و از طرفی امکان جدا کردن اثر فعال شدن رفلکس آکوستیک از اثر سیستم وابران شنوایی وجود ندارد، زیرا اثر هر دو به شکل افزایش مهار دامنۀ OAE ظاهر میشود. Sun (2008) سعی کرد اثبات کند فعال شدن رفلکس آکوستیک، باعث ایجاد تغییرات فازی در فرکانسهای آزمایشی در DPOAE میشود. البته در این بررسی وی موفق به یافتن تغییرات آماری قابل توجه و قابل تکرار در تمام فرکانسهای آزمایشی نشد و پیشنهاد میکند تحقیقات بیشتری در این زمینه، بهویژه روی TEOAE، صورت گیرد(3).

در پژوهش حاضر یافتۀ جالب دیگری بهدست آمد که تاکنون گزارش نشده است. با فعال شدن رفلکس آکوستیک در تمام آزمودنیها، باند فرکانسی رخداد حداکثر مهار دگرطرفی TEOAE، به سمت فرکانسهای پایینتر انحراف پیدا کرد. این یافته را میتوان براساس فیزیولوژی رفلکس آکوستیک توجیه کرد. فعال شدن رفلکس آکوستیک (انقباض عضلۀ رکابی) باعث افزایش سختی زنجیرۀ استخوانچهای شده و این افزایش سختی باعث کاهش کارایی سیستم گوش میانی در انتقال انرژی صوت در محدودۀ فرکانسهای پایین میشود(1و5). براساس این پژوهش با فعال شدن رفلکس آکوستیک، انرژی گسیلهای صوتی منتشر شده از گوش داخلی در محدودۀ فرکانسهای پایین هرچه بیشتر کاهش مییابد و اینگونه به نظر میرسد که مهار دگرطرفی در این فرکانسها افزایش پیدا کرده است.

توصیه میشود برای بررسی مهار دگرطرفی OAE و برای اجتناب از نتایج منفی کاذب از سطوح شدت پایین مهارکننده استفاده شود. بهدلیل تفاوت قابل توجه دامنۀ TEOAE و میزان مهار دگرطرفی TEOAE در دو جنس زن و مرد، نتیجه میگیریم که هنجارهای مربوط به هر جنس را باید جداگانه بهدست آورد و در ارزیابی مهار دگرطرفی TEOAE، در جمعیتهای بالینی مختلف از مقادیر هنجار مربوط به همان جنس استفاده شود.

نتیجهگیری

طبق نتایج پژوهش حاضر دامنۀ TEOAE در زنان و میزان مهار دگرطرفی TEOAE در مردان بزرگتر است. با ارائۀ مهارکنندۀ دگرطرفی در سطوح شدت مختلف، مهار دگرطرفی TEOAE همواره رخ میداد. افزایش شدت مهارکنندۀ دگرطرفی باعث افزایش میزان مهار دگرطرفی TEOAE میشد. با فعال شدن رفلکس عضلۀ رکابی، میزان مهار دگرطرفی TEOAE بهصورت معنیداری افزایش یافته و باند رخداد حداکثر مهار به فرکانسهای پایینتر تغییر میکرد.

سپاسگزاری

از مساعدتهای بیدریغ مسئولان کلینیک شنواییشناسی دانشکدۀ توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران، بهویژه سرکار خانم روزبهانی و کلیۀ دانشجویانی که در انجام این پژوهش ما را یاری نمودند، قدردانی ویژه میشود.

REFERENCES

1. Glattke TJ, Robinette MS. Otoacoustic emissions. In: Roeser RJ, Valente M, Hosford-Dunn H, editors. Audiology diagnosis. 2^nd ed. New York: Thieme Medical publishers, Inc; 2007. p. 478-96.

2. Simmons D. Cochlear efferent anatomy and physiology. In: Clark WW, Ohlemiller KK, editors. Anatomy and physiology of hearing for audiologists. 1^st ed. New York: Thomson; 2007. p. 200-12.

3. Sun XM. Contralateral suppression of distortion product otoacoustic emissions and the middle-ear muscle reflex in humans ears. Hear Res. 2008;237(1-2):66-75.

4. Kim SH, Frisina RD, Frisina DR. Effects of age on speech understanding in normal hearing listeners: Relationship between the auditory efferent system and speech intelligibility in noise. Speech Commun. 2006;48(7):855-62.

5. Burguetti FA, Carvallo RM. Efferent auditory system: its effect on auditory processing. Braz J Otorhinolaryngol. 2008;74(5): 737-45.

6. Büki B, Wit HP, Avan P. Olivocochlear efferent vs middle-ear contributions to the alteration of otoacoustic emissions by contralateral noise. Brain Res. 2000;852(1):140-50.

7. Morand N, Khalfa S, Ravazzani P, Tognola G, Grandori F, Durrant JD, et al. Frequency and temporal analysis of contralateral acoustic stimulation on evoked otoacoustic emissions in humans. Hear Res. 2000;145(1-2):52-8.

8. Giraud AL, Collet L, Chéry-Croze S, Magnan J, Chays A. Evidence of a medial olivocochlear involvement in contralateral suppression of otoacoustic emissions in humans. Brain Res. 1995;705(1-2):15-23.

9. Williams EA, Brookes GB, Prasher DK. Effects of contralateral acoustic stimulation on otoacoustic emissions following vestibular neurectomy. Scand Audiol. 1993;22(3):197-203.

10. Blackwell KL, Oyler RF, Seyfried DN. A clinical comparison of Grason Stadler insert earphone and TDH-50P standard earphones. Ear Hear. 1991;12(5):361-2.

11. McFadden D. A speculation about the parallel ear asymmetries and sex differences in hearing sensitivity and otoacoustic emissions. Hear Res. 1993;68(2):143-51.

12. McFadden D, Pasanen EG, Raper J, Lange HS, Wallen K. Sex differences in otoacoustic emissions measured in rhesus monkeys (Macaca mulatta). Horm Behav. 2006;50(2):274-84.

13. Gelfand SA. The acoustic reflex. In: Katz J, Medwetsky L, Burkard R, Hood L, editors. Handbook of clinical audiology. 6^th ed. Baltimore: Lippincott Williams & Wilkins; 2009. p.189-221.

14. Tavartkiladze GA, Frolenkov GI, Artamasov SV. Ipsilateral suppression of transient evoked otoacoustic emission: role of the medial olivocochlear system. Acta Otolaryngol. 1996;116(2):213-8.