Research Article

 

 

Comparing of two Farsi passages in laboratory evaluation of mean and fundamental frequency variations range

 

 

Mahshid aghajanzadeh1, Ali Ghorbani1, Farhad Torabinezhad1, Mohammad Reza Keyhani2

 

1- Department of Speechtherapy, Faculty of Rehabilitation, Tehran University of Medical Sciences, Iran

2- Department of Biostatistics, Faculty of Rehabilitation, Tehran University of Medical Sciences, Iran

 

 

Received: 13 June 2011, accepted: 2 November 2011

 

Abstract

Background and Aim: Voice disorders assess with the help of laboratory equipments and perceptual evaluation. Voice samples involve vowel prolongation, text-reading or conversational speech. In Iran, Rainbow text and Grandfather text, were developed for assessing voice.

Methods: This study was cross-sectional and descriptive-analytical. Mean and fundamental frequency variations range in 120 normal males and females aging from 20-59 years old were studied. Voice samples of reading both texts were gathered and compared.

Results: Mean fundamental frequency in males in Grandfather text was 137.93 with SD 1.2 and in Rainbow text was 135.09 with SD 1.1 (p>0.05), in females Grandfather and Rainbow texts were 206.07 with SD 0.9 and 204.23 with SD 2.1, respectively (p>0.05). Fundamental frequency variations range in Grandfather text in males was 88.10 with SD 0.8 and in females was 116.77 with SD 1.3 and in Rainbow text in males was 90.92 with SD 1.1, in females was 116.08 with SD 1.2 (p>0.05). Mean fundamental frequency of males in each text didn't show significant difference in age groups and just in 50-59 age group of the female population showed significant difference. Fundamental frequency variations range didn't show significant difference in males and females in both texts.

Conclusion: These two texts were the same in measurement of average and fundamental frequency variations range in adults. Significant difference showed between 50-59 age group of the female population and other groups.

Keywords: Fundamental frequency, fundamental frequency variations range, voice, laboratory evaluation, Grandfather passage, Rainbow passage

 

مقاله پژوهشی

 

مقایسه دو متن فارسی در اندازه‏گیری آزمایشگاهی میانگین و دامنه تغییرات فرکانس پایه

 

مهشید آقاجانزاده1، علی قربانی1، فرهاد ترابی‏نژاد1، محمدرضا کیهانی2

1 ـ گروه گفتاردرمانی، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران

2ـ گروه آمار زیستی، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایران

 

چکیده

زمینه و هدف: ارزیابی صوت به‏روش‏های درکی و آزمایشگاهی انجام می‏شود. نمونه‏ها­ی صوت بیان واکه‏ها، خواندن متن یا گفتار محاوره است. در ایران، برای ارزیابی صوت دو متن رنگین‏کمان و پدربزرگ تهیه شده بودند. این پژوهش با هدف مقایسۀ دو متن در اندازه‏گیری میانگین و دامنۀ تغییرات فرکانس پایه صوت انجام شده است.

روش بررسی: در این پژوهش مقطعی میانگین و دامنۀ تغییرات فرکانس پایه در 120 فرد عادی 60 نفر مرد و 60 نفر زن 20 تا 59 ساله مورد بررسی قرار گرفت. نمونۀ صدای آزمودنی‏ها در خواندن هر دو متن جمع‏آوری و مقایسه شد.

یافته‏ها: میانگین فرکانس پایه در مردان برای متن پدربزرگ 93/137 با انحراف معیار 2/1 و برای متن رنگین‏کمان 09/135 با انحراف معیار 1/1 و در زنان به‏ترتیب 07/206 با انحراف معیار 9/0 و 23/204 با انحراف معیار 1/2 بود(05/0p>). دامنه تغییرات فرکانس پایه در متن پدربزرگ در مردان 10/88 با انحراف معیار 8/0 و در زنان 77/116 با انحراف معیار 3/1 و در متن رنگین‏کمان در مردان 92/90 با انحراف معیار 1/1 و در زنان 08/116 با انحراف معیار 2/1 بود(05/0p>). بین میانگین فرکانس پایه به‏دست آمده از مردان در هر متن در گروه‏های سنی تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد و در زنان تنها در گروه سنی 59-50 ساله با سایر گروه‏های سنی تفاوت معنی‏دار بود(05/0>p). در دامنۀ تغییرات فرکانس پایه در هیچ‏یک از دو جنس تفاوت معنی‏داری در دو متن مشاهده نشد.

نتیجه‏گیری: این دو متن در اندازه‏گیری میانگین و دامنۀ تغییرات فرکانس پایه در بزرگسالان یکسان هستند. فرکانس پایۀ زنان 59-50 ساله با سایر گروه‏ها تفاوت معنی‏دار دارد.

واژگان کلیدی: فرکانس پایه، دامنۀ تغییرات فرکانس پایه، صوت، ارزیابی آزمایشگاهی، متن پدربزرگ، متن رنگین‏کمان

 

(دریافت مقاله: 23/3/90، پذیرش: 11/8/90)

 

مقدمه

در اندازه‏گیری آزمایشگاهی صوت، از تکالیف مختلفی چون تولید واکه‏ها، شمارش اعداد، خواندن متن و گفتار محاوره استفاده می‏شود(1). نتایج پژوهش‏ها نشان داده است که داده‏های به‏دست آمده از خواندن متن به داده‏های مربوط به گفتار محاوره نزدیک‏تر است(2).

سابقه تهیه متن استاندارد برای بررسی جنبه‏های مختلف گفتار در کشورهای دیگر به سال 1940 باز می‏گردد. در طی روند تکامل پژوهش‏ها، تا سال 2000 تعدادی متن تهیه شده و مورد بررسی قرار گرفته‏اند. این متن‏ها برای ارزیابی افراد مبتلا به اختلالات ارتباطی و از جمله اختلالات صوت تهیه شده‏اند. متن موسوم به Rainbow (Fairbanks، 1960) بیش از سایر متون مورد استفاده قرار گرفته است(3). در کشورهای غیرانگلیسی‏زبان نیز متن‏های مشابهی تهیه شده است که برای اهداف پژوهشی و بالینی مورد استفاده قرار می‏گیرد اما از آنجا که ویژگی‏های آکوستیکی صوت تحت تأثیر عوامل فرهنگی‏ـ‏زبان‏شناختی(4) و نژادی(5) هستند نمی‏توان از داده‏های سایر کشورها در تصمیم‏گیری بالینی استفاده کرد.

در گذشته قربانی و همکاران (1384) و سایر پژوهشگران به‏دلیل در اختیار نداشتن متن اختصاصی برای اندازه‏گیری ویژگی‏های آکوستیکی صوت، از متن آزمون لب‏خوانی سارا استفاده نمودند(6). متن این آزمون همانند متن Rainbow از توازن واجی برخوردار است و به همين دليل تصور شده است كه براي ارزيابي صوت مناسب خواهد بود. اما آنها این آزمون را برای ارزیابی صوت کاملاً مناسب ندانستند و در بیان نتایج پژوهشی خود به ضرورت تهیه متن اختصاصی برای اندازه‏گیری صوت تأکید کرده‏اند. معماریان و همکاران (1387) به‏منظور ساخت متن فارسی مناسب برای ارزیابی صوت، متن رنگین‏کمان را ساختند(7). پیش از آن، ترابی‏نژاد (1382) در آزمایشگاه گفتار و زبان دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران برای ارزيابی نمونۀ صوت مراجعان مبتلا به اختلالات صوت، متن پدر بزرگ را تهیه کرده بود. تهیه این متن بنابر نیاز بالینی و براساس تشخیص کارشناسی فردی بوده است.

این دو متن برای اندازه‏گیری ویژگی‏های صوت تهیه شده‏اند ولی کارایی آنها در بررسی‏های جمعیت‏شناسی و بالینی مورد مقایسه قرار نگرفته­است و مشخص نیست که آیا استفاده از این دو متن در اندازه‏گیری پارامترهای صوت به نتیجه یکسان می‏انجامد یا متفاوت خواهد بود. از این رو، این پژوهش، برای تعیین تفاوت‏های احتمالی این دو متن در اندازه‏گیری فرکانس پایه (fundamental frequency: f0) و دامنۀ تغییرات f0، طراحی و اجرا شده است.

 

روش بررسی

پژوهش حاضر از نوع مقطعی است. متغیرهای مورد بررسی با دو متن فارسی رنگین‏کمان و پدربزرگ شامل میانگین f0 و دامنۀ تغییرات f0 در افراد عادی 20 تا 59 ساله در هر دو جنس بوده‏اند. در این پژوهش گروه‏های سنی طوری در نظر گرفته شده‏اند که قابل مقایسه با پژوهش‏های گذشته باشد. جامعۀ مورد مطالعه افراد عادي باسواد و فارسی‏زبان در چهار گروه سنی 29-20، 39-30، 49-40 و 59-50 ساله بودند. نمونه‏های مورد بررسی در هر گروه سنی شامل 15 زن و 15 مرد و در مجموع 120 نفر بوده‏اند. آزمودنی‏ها از میان نمونه‏های در دسترس به‏صورت غیراحتمالی از دانشجویان و کارمندان دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران انتخاب شدند. گفتار هر یک از نمونه‏ها با ارزیابی درکی مورد بررسی قرار گرفت تا اطمینان حاصل شود که از نظر تولید، تشدید و روانی گفتار مشکلی نداشته باشند. دو گفتاردرمانگر به صدای آزمودنی‏ها گوش دادند تا با استفاده از قضاوت آنها مشخص شود که صدای آزمودنی‏ها هنجار است یا خیر؟ ملاک تعیین عادی بودن صوت، تشخیص هر دو گفتاردرمانگر بود. برای تعیین عادی بودن آزمایشگاهی صوت، از برنامه Vocal Assessment نرم‏افزار Dr. Speech (نرم‏افزار ساخت شركت Tiger DRS آمريكا) استفاده شد. برنامۀ هر یک از علائم گرفتگی، خشن بودن و نفس آلود بودن صدا را از صفر تا سه درجه‏بندی می‏کند. نمونه‏هایی که از مجموع سه علامت، نمره دو یا کمتر از آن داشتند، از نظر صوتی سالم فرض می‏شدند. علاوه بر موارد یاد شده در هنگام نمونه‏گیری، ابتلا آزمودنی‏ها به بیماری‏های مؤثر بر صوت مورد بررسی قرار می‏گرفت و چنانچه آزمودنی‏ها به بیماری‏هایی چون سرماخوردگی مبتلا بودند، نمونه‏گیری به وقت دیگری موکول می‏شد و یا برحسب مورد، نمونۀ دیگری جایگزین می‏شد.

روش‏های اندازه‏گیری متغیرها غیرتهاجمی بود و هیچ‏گونه آسیبی به آزمودنی‏ها وارد نمی‏شد، از تمام آزمودنی‏ها رضایت‏نامه کتبی شرکت در پژوهش دریافت شد. سن و جنس آزمودنی‏ها در پرسش‏نامه ثبت می‏شد و متن‏های رنگین‏کمان و پدربزرگ در اختیار آنها قرار می‏گرفت. متن رنگین‏کمان دارای 7 جمله خبری است و مشابه با الگوی متن Rainbow دارای توازن واجی متناسب با زبان فارسی است. این متن 92 کلمه و 207 هجا دارد و میانگین تعداد هجا در هر کلمه 25/2 است و فاقد جملۀ پرسشی و تعجبی است. موضوع متن به نحوی انتخاب شده که موضع


فرهنگی یا اجتماعی خاصی نداشته باشد و نحوۀ خواندن آن تا اندازۀ ممکن در افراد مختلف یکسان باشد. برای این متن، میانگین f0، دامنۀ تغییرات f0 و شدت صوت در مردان و زنان 20 تا 59 ساله مورد بررسی قرار گرفته و پایایی و روایی آن تعیین شده است(7). متن پدربزرگ دارای 15 جمله است (13 جمله خبری، یک جمله پرسشی و یک جمله تعجبی). 83 واژه و 160 هجا دارد و میانگین تعداد هجا در هر کلمه 93/1 است. این متن به نحوی تهیه شده ­است که خواندن آن برای افراد کم‏سواد راحت باشد.

Text Box: جدول 1ـ میانگین f0 گفتار برحسب سن و جنس در دو متن پدربزرگ و رنگین‏کمان میانگین (انحراف معیار) f0 در مردان (هرتز) میانگین (انحراف معیار) f0 در زنان (هرتز) گروه سنی تعداد رنگین‏کمان پدربزرگ p رنگین‏کمان پدربزرگ p 29-20 30 (3/1) 74/142 (1/1) 33/145 056/0 (9/1) 7/202 (7/0) 90/214 68/0 39-30 30 (9/0) 26/130 (1) 51/130 84/0 (8/1) 48/215 (1) 62/214 66/0 49-40 30 (1) 40/128 (2/1) 40/133 24/0 (2/2) 46/203 (1/1) 53/207 052/0 59-50 30 (2/1) 96/138 (2/1) 49/142 12/0 (3/2) 30/195 (9/0) 24/187 03/0 کل 120 (1/1) 09/135 (2/1) 93/137 31/0 (1/2) 23/204 (9/0) 07/206 35/0 براي ضبط و تجزیه و تحلیل نمونۀ صدای آزمودني‏ها از ابزار در دسترس در آزمایشگاه گفتار و زبان که نرم‏افزار Dr. Speech است، استفاده شد. دامنۀ اوليۀ دستگاه بين 800-70 هرتز تنظيم شد تا تمام مقادير f0 را دريافت و ثبت كند. برای جمع‏آوری نمونۀ صوت، هر آزمودنی به‏تنهایی مورد بررسی قرار می‏گرفت. هنگام ضبط صدا پس از فعال شدن دستگاه، سه ثانیه اول سکوت بود تا سر و صدای زمینه در محیط توسط رایانه آزمایشگاه ضبط شود و در هنگام تجزیه و تحلیل توسط نرم‏افزار Dr. Speech در نظر گرفته شود. پیش از ضبط صدا از آزمودنی‏ها خواسته می‏شد که متن‏ها را بخوانند تا با آنها آشنا شوند و تمرین می‏شد که به‏طور عادی و بدون اغراق بخوانند. پس از اتمام یک متن، ضبط صدا متوقف می‏شد و اطلاعات ذخیره می‏شد و دوباره خواندن متن دیگر شروع می‏شد. ترتیب خواندن متن‏ها ثابت بود و تمام آزمودنی‏ها ابتدا، متن رنگین‏کمان را می‏خواندند و پس از چند دقیقه متن پدربزرگ را می­خواندند. به‏دلیل این که گوینده طبیعی در الگوهای معین زبان‏شناختی و یا در اثر حالات عاطفی و هیجانی، ویژگی‏های زبرزنجیری را مورد استفاده قرار می‏دهد و هنگام استفاده از این موارد دامنۀ متغیری از f0 را به کار می‏برد و روش معمول برای تعیین دامنۀ تغییرات فرکانس، محاسبۀ اختلاف بین بیشترین و کمترین مقدار f0 موجود در نمونۀ گفتار است. در این نوع محاسبه، دامنه ممکن است به خاطر یک مورد استثنایی و خاص بزرگ شده باشد که آن فرکانس جزء صدای فرد نباشد و به علت لغزش لحظه‏ای حنجره یا به‏دلیل مشکل گذرا در نرم‏افزار تجزیه و تحلیل‏کننده باشد، بنابراین در هنگام بررسي صوت با مشاهدۀ هيستوگرام، مقادير دور از تجمع پيوستار f0 حذف شدند و با برنامه‏های real analysis نرم‏افزار Dr. Speech، میانگین و دامنۀ تغییرات f0 برحسب هرتز اندازه‏گیری شدند. میانگین f0 صوت در گروه‏های سنی در هر دو جنس به‏طور جداگانه و برحسب متن‏های پدربزرگ و رنگین‏کمان با استفاده از آزمون آنالیز واریانس دوطرفه با آلفای 05/0 و آزمون تعقیبیStudent-Newman-Keuls  مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین این که متغیرهای مورد بررسی در هر گروه سنی بین دو متن اختلاف معنی‏دار وجود دارد یا خیر از آزمون t استفاده شد.

 

یافته‏ها

در متن پدربزرگ کمترین میانگین f0 صوت در زنان 187
هرتز مربوط به گروه 59-50 ساله و بیشترین میانگین f0 214 هرتز مربوط به گروه 29-20 ساله بود، کمترین میانگین f0 صوت در مردان 130 هرتز مربوط به گروه 39-30 ساله و بیشترین میانگین f0 صوت 145 هرتز مربوط به گروه 29-20 ساله بود. در متن رنگین‏کمان کمترین میانگین f0 صوت در زنان 195 هرتز مربوط به گروه 59-50 ساله و بیشترین میانگین f0 215 هرتز مربوط به گروه 39-30 ساله بود، کمترین میانگین f0 صوت در مردان 128 هرتز مربوط به گروه 49-40 ساله و بیشترین میانگین f0 صوت 142 هرتز مربوط به گروه 29-20 ساله بود. داده‏های مربوط به میانگین f0 در متن پدربزرگ و رنگین‏کمان در جدول 1 آورده شده است.

Text Box: جدول 2ـ دامنه تغییرات f0 گفتار برحسب سن و جنس در دو متن پدربزرگ و رنگین‏کمان میانگین (انحراف معیار) دامنه تغییرات f0 در مردان (هرتز) میانگین (انحراف معیار) دامنه تغییرات f0 در زنان (هرتز) گروه سنی تعداد رنگین‏کمان پدربزرگ p رنگین‏کمان پدربزرگ p 29-20 30 (7/0) 78/125 (9/0) 04/127 89/0 (2/1) 31/120 (3/1) 61/126 54/0 39-30 30 (9/0) 97/98 (1/1) 95/106 35/0 (1/1) 97/143 (6/0) 22/147 83/0 49-40 30 (1) 54/94 (1) 96/120 30/0 (8/0) 20/130 (1/1) 72/140 38/0 59-50 30 (1/1) 90/134 (8/0) 88/132 80/0 (1) 04/194 (1) 19/186 66/0 کل 120 (9/0) 54/113 (2/1) 95/121 58/0 (1/1) 13/147 (9/0) 18/150 60/0 در متن پدربزرگ کمترین دامنۀ تغییرات f0 صوت در زنان 126 هرتز مربوط به گروه 29-20 ساله و بیشترین دامنۀ تغییرات f0 186 هرتز مربوط به گروه 59-50 ساله بود. کمترین دامنۀ تغییرات f0 صوت در مردان 106 هرتز مربوط به گروه 39-30 ساله و بیشترین دامنۀ تغییرات f0 صوت 132 هرتز مربوط به گروه 59-50 ساله بود. در متن رنگین‏کمان کمترین دامنۀ تغییرات f0 صوت در زنان 120 هرتز مربوط به گروه 29-20 ساله و بیشترین دامنۀ تغییرات   f0194 هرتز مربوط به گروه 59-50 ساله بود. کمترین دامنۀ تغییرات f0 صوت در مردان 94 هرتز مربوط به گروه 49-40 ساله و بیشترین دامنۀ تغییرات f0 134 هرتز مربوط به گروه 59-50 ساله بود. داده‏های مربوط به دامنۀ تغییرات f0 در دو متن در جدول 2 و میانگین‏های بیشینه و کمینه در جدول 3 آورده شده است.

نتایج آنالیز واریانس در بررسی تفاوت میانگین f0 صوت در مجموع نمونه‏ها معنی‏دار بود(043/0p=). برای یافتن محل تفاوت، آنالیز واریانس در زنان و مردان تکرار شد. در مردان تفاوت معنی‏داری بین میانگین f0 در متن پدربزرگ و متن رنگین‏کمان در گروه‏های سنی مشاهده نشد(59/0p=). در زنان تفاوت میانگین f0 در متن پدربزرگ و متن رنگین‏کمان در گروه‏های سنی مختلف معنی‏دار بود(007/0p=). بنا بر نتایج آزمون تعقیبی Student-Newman-Keuls میانگین f0 زنان 59-50 ساله با سایر گروه‏های سنی مربوط تفاوت معنی‏داری داشت. توان آزمون آنالیز واریانس در این قسمت 88 درصد و آزمون تعقیبی 86 درصد به‏دست آمد. به‏علاوه تفاوت دامنۀ تغییرات f0 در متن رنگین‏کمان و متن پدربزرگ در گروه‏های سنی مختلف در زنان و مردان معنی‏دار نبود(43/0p=). توان آزمون آنالیز واریانس 88 درصد به‏دست آمد.

تفاوت بین میانگین f0 برای دو متن فقط در زنان 59-50 ساله معنی­دار بود(03/0p=) و در دامنۀ تغییرات f0 نیز در هیچ‏یک


از گروه‏های سنی تفاوت معنی‏دار مشاهده نشد.

 

بحث

در داده‏های به‏دست آمده از اندازه‏گیری میانگین و دامنۀ تغییرات f0 در مردان، تفاوت معنی‏داری بین میانگین f0 به‏دست آمده از متن پدربزرگ و متن رنگین‏کمان در گروه‏های سنی مشاهده نشد (جدول 1). در پژوهش معماریان و همکاران (1387) نیز نتایج آزمون‏های آماری نشان داد که در مردان در گروه‏های سنی مورد مطالعه در اندازه‏گیری میانگین f0 گفتار در متن رنگین‏کمان تفاوت معنی‏داری وجود نداشت(7). چون بیشتر جملات دو متن خبری است و هر دو با ویژگی‏های زبرزنجیری یکسان توسط آزمودنی‏ها خوانده شدند.

Text Box: جدول 3ـ میانگین‏های بیشینه و کمینه تغییرات دامنه f0 با حدود اطمینان 95 درصد در دو متن پدربزرگ و رنگین‏کمان میانگین بیشینه در زنان میانگین کمینه در زنان میانگین بیشینه در مردان میانگین کمینه در مردان گروه سنی تعداد رنگین‏کمان پدربزرگ رنگین‏کمان پدربزرگ رنگین‏کمان پدربزرگ رنگین‏کمان پدربزرگ 29-20 30 35/138 46/143 27/102 76/109 22/149 85/156 34/102 23/97 39-30 30 22/170 98/186 72/117 46/107 18/119 08/132 75/78 82/81 49-40 30 47/154 59/168 92/105 86/112 90/111 50/174 18/77 43/67 59-50 30 65/249 36/235 44/138 03/137 37/164 81/159 42/105 95/105 کل 120 17/178 59/183 08/116 77/116 16/136 81/155 92/90 10/88 در زنان نتایج حاکی از آن است که تفاوت میانگین f0 در گروه‏های سنی مختلف در هر دو متن پدربزرگ و رنگین‏کمان معنی‏دار است و با آزمون تعقیبی مشخص شد که این تفاوت معنی‏دار در هر دو متن مربوط به گروه سنی 59-50 ساله با سایر گروه‏های سنی بود. اما در پژوهش معماریان و همکاران (1387) در متن رنگین‏کمان در زنان میانگین f0 گفتار در گروه سنی 49-40 ساله‏ها با سایر گروه‏های سنی تفاوت معنی‏دار داشت ولی در سایر گروه‏ها با یکدیگر، تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد(7). این نتیجه به‏دلیل تفاوت در توزیع سنی آزمودنی‏ها در این گروه سنی است. در بررسی توزیع سنی نمونه‏ها، اغلب نمونه‏ها در هر دو پژوهش به حدود 50 سالگی نزدیک‏تر بودند.

در کل میانگین f0 چه در زنان و چه در مردان در متن پدربزرگ بیشتر از متن رنگین‏کمان بود. اگرچه این تفاوت از نظر آماری در این تعداد نمونه معنی‏دار نبود اما این تفاوت به این دلیل است که در متن رنگین‏کمان تمام جملات خبری است، اما در متن پدربزرگ یک جمله پرسشی و یک جمله تعجبی هم وجود دارد و جملات کوتاه‏تر هستند.

بنا بر نتایج آزمون‏های آماری دامنۀ تغییرات f0 در زنان و مردان در گروه‏های سنی مختلف معنی‏دار نبود (جدول 2). در پژوهش معماریان و همکاران نیز تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات نشان داد که در دامنۀ تغییرات f0 در گروه‏های سنی مختلف در زنان و مردان به‏طور جداگانه تفاوت معنی‏داری وجود ندارد(7). این دو متن در اندازه‏گیری میانگین f0 در افراد عادی 59-20 ساله یکسان هستند. فقط در استفاده از این دو متن از نظر میانگین f0 در زنان در گروه سنی 59-50 ساله‏ها تفاوت معنی‏داری وجود دارد و در سایر گروه‏ها با یکدیگر تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد.

 

نتیجه‏گیری

در اندازه‏گیری دامنۀ تغییرات f0 این دو متن یکسان هستند و به‏جز زنان 59-50 ساله، تفاوتی بین دو متن در بررسی f0 وجود ندارد بنابراین در بررسی‏های آزمایشگاهی می‏توان این دو متن را به جای یکدیگر به کار برد و هر دو یک چیز را می‏سنجند.

 

سپاسگزاری

با سپاس و تشکر فراوان از استاد گرانقدر جناب آقای دکتر یحیی مدرسی که نویسندگان را در انجام این پژوهش یاری نمودند.

 

REFERENCES

1.             Vogel AP, Maruff P, Snyder PJ, Mundt JC. Standardization of pitch-range settings in voice acoustic analysis. Behav Res Methods. 2009;41(2):318-24.

2.             Hollien H, Hollien PA, de Jong G. Effects of three parameters on speaking fundamental frequency. J Acoust Soc Am. 1997;102(5pt1):2984-92.

3.             Powell TW. A comparison of English reading passages for elicitation of speech samples from clinical populations. Clin Linguist Phon. 2006;20(2-3):91-7.

4.             Andrianopoulos MV, Darrow K, Chen J. Multimodal standardization of voice among four multicultural populations formant structures. J Voice. 2001;15(1):61-77.

5.             Morris R. Speaking fundamental frequency characteristics of 8- through 10-year-old white- and African-American boys. J Commun Disord. 1997;30(2):101-14.

6.             Ghorbani A, Torabinejad F, Armandi L. Fundamental frequency in males and females from Iranian, Turk, and Kurd race. Audiol. 2006;14(2):45-50. Persian.

7.             Memarian A, Ghorbani A, Torabinejad F, Keyhani MR. Designing a Farsi text for the assessment of adult voice features and determining its validity and reliability in measuring the fundamental frequency and intensity of speech. JRRS. 2008;4(2):117-24.