---

زمینه و هدف: بیماران آفازی روان و آلزایمر در جنبه‏های درک و نامیدن دچار اشکال می‏باشند. این تشابه در منطقه آسیب دو گروه بیمار فوق نیز وجود دارد، به طوری که در هر دو گروه مزبور، آسیب در لوب گیجگاهی و آهیانه دیده می‏شود. باتوجه به یکسان بودن منطقه آسیب و تشابه اختلال ارتباطی آنان، در این پژوهش تأثیر ارائه راهنمایی معنایی و آوایی در تسهیل فرآیند نامیدن بررسی می‏شود.
روش بررسی: این مطالعه مقطعی توصیفی ـ تحلیلی روی ۱۴ بیمار انجام شد. هفت بیمار آفازی روان با میانگین سنی ۴/۴۸ و هفت بیمار آلزایمر با میانگین سنی ۷۱/۶۹ سال و میانگین ارزیابی مختصر وضعیت شناختی بیمار مساوی ۱۶ با استفاده از آزمون نامیدن فارسی مورد ارزیابی قرار گرفتند. بیماران آفازی از مراکز و بیمارستان‏های دانشگاه علوم پزشکی تهران و بیماران آلزایمر از انجمن آلزایمر ایران و بیمارستان روزبه انتخاب شدند.
یافته‏ها: در بیماران آفازی روان، میانگین پاسخ‏های صحیح به راهنمایی معنایی ۷۱/۲ و به راهنمایی آوایی ۲۹/۱۲ بود که با p=۰/۰۱ بین دو نوع راهنمایی اختلاف معنی‏داری وجود داشت اما در بیماران آلزایمر بین میانگین پاسخ‏های صحیح به راهنمایی معـــنایی ۲۹/۸ و راهنمایی آوایـــی ۴۳/۳ با p>۰/۰۵ اختلاف معنی‏دار بدست نیامد. همچنین مهمترین یافته این پژوهش، تفاوت معنی‏دار بین راهنمایی آوایی و معنایی در دو گروه بیماران بود.
نتیجه‏گیری: بیماران مورد مطالعه از هر دو راهنمایی در فرآیند نامیدن سود می‏برند، به این صورت که پاسخ‏های صحیح در بیماران آفازی روان با ارائه راهنمایی آوایی افزایش می‏یابد ولی در گروه آلزایمر راهنمایی معنایی نقش اصلی را در تسهیل واژه‏یابی به عهده دارد.

---

زمینه و هدف: امروزه بررسی کیفیت زندگی بیماران از جمله مبتلایان به اختلال صوت با ابزارهای مبتنی بر بیمار متداول شده و در نظام سلامت، مرجع تصمیم‏گیری‏های بالینی محسوب می‏شود. این پژوهش برای اولین بار و با هدف مقایسه ویژگی‏های ادراکی صوت از نظر آسیب‏شناس گفتار و زبان و بزرگسالان مبتلا به اختلال صوت و دارای صوت بهنجار می‏پردازد.
روش بررسی: سی بزرگسال مبتلا به اختلال صوت و سی بزرگسال دارای صوت بهنجار همگن از نظر سن، جنس و شرایط شغلی ارزیابی شدند. ویژگی‏های ادراکی صوت از دیدگاه آسیب‏شناس گفتار و زبان به‏وسیله نیمرخ جامع ارزیابی شنیداری‏ـ ادراکی صوت و از دیدگاه فرد بزرگسال به‏وسیله پرسش‏نامه شاخص معلولیت صوت بررسی و مقایسه گردید. تحلیل داده‏ها با آزمون‏های من‏ویتنی و ویلکاکسون انجام شد.
یافته‏ها: اختلاف میانگین امتیاز کل و امتیاز هر یک از شاخص‏های معلولیت صوت میان افراد مبتلا به اختلال صوت و صوت بهنجار معنی‏دار بود(p<۰/۰۱). مقایسه میانگین امتیاز کل و امتیاز شاخص‏های شنیداری‏ـ ادراکی صوت، غیر از شاخص‏های زیر و بمی و سرعت، نیز بین دو گروه معنی‏دار بود(p<۰/۰۱). بررسی همبستگی‏ها در مبتلایان به اختلال صوت، همبستگی ضعیفی (۳۴/۰ =r) بین امتیاز شاخص معلولیت صوت و شاخص‏های شنیداری‏ـ ادراکی نشان داد.
نتیجه‏گیری: مبتلایان به اختلال صوت مشکل صوتی خود را متفاوت و شدیدتر از متخصص ارزیابی می‏کنند که بیانگر تأثیرات جسمی، روانی و اجتماعی اختلال بر بیمار می‏ًباشد. این پژوهش تأیید می‏کند ارزیابی صوت توسط بیمار باید بخشی از ارزیابی‏های متداول در اختلال صوت باشد.

---

زمینه و هدف: آگاهی واجی و سرعت نامیدن خودکار بخشی از دانش زبانی فرد هستند. نتایج تحقیقات در جوامع مختلف و زبان‏های گوناگون نشان می‏دهد که بین آگاهی واجی و سرعت نامیدن خودکار با نمره خواندن ارتباط وجود دارد. این پژوهش با هدف بررسی وجود ارتباط آگاهی واجی و سرعت نامیدن خودکار با نمره خواندن در زبان فارسی انجام شده است.
روش بررسی: در این پژوهش مقطعی، توصیفی‏ـ‏تحلیلی ۱۳۰ دانش‏آموز پسر پایه اول ابتدایی به‏طور تصادفی انتخاب شدند. آنها از نظر بهره هوشی، بینایی و شنوایی هنجار بودند و همچنین از رشد طبیعی زبان برخوردار بودند. از این کودکان آزمون‏های آگاهی واجی، سرعت نامیدن خودکار و خواندن گرفته شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‏ها از آزمون‏های ضریب همبستگی پیرسون و مدل رگرسیون خطی استفاده شد.
یافته‏ها: ارتباط بین آگاهی واجی و سرعت نامیدن خودکار با نمره خواندن معنی‏دار است(p<۰/۰۰۰۱). ضریب همبستگی پیرسون آگاهی واجی مستقیم و برابر ۸۶/۰ بود. ضریب همبستگی بین زمان سرعت نامیدن خودکار و نمره خواندن معکوس است، یعنی هر چه نمره خواندن بهتر بود، زمان سرعت نامیدن خودکار کمتر می‏شد که برابر ۸۷/۰ـ بود. در بررسی ارتباط هر یک از متغیرهای فوق با نمره خواندن در حضور دو متغیر دیگر نیز معنی‏دار بود(p<۰/۰۰۰۱).
نتیجه‏گیری: این پژوهش نشان می‏دهد بین آگاهی واجی و سرعت نامیدن خودکار با خواندن در کودکان فارسی زبان همانند سایر زبان‏ها ارتباط وجود داشته و با تقویت این مهارت‏ها می‏توان بر توانایی کودک در خواندن افزود.

---

زمینه و هدف: بی‏دستوری، پدیده‏ای عصب‏زبان‏شناختی است که به‏تازگی از زوایای ادراکی و تجربی مورد بررسی قرار گرفته است. تمرکز پژوهش حاضر بر نقایص دستوری در زبان‏پریشی‏های بروکای بی‏دستور افراد فارسی‏زبان است و هدف از آن، بررسی میزان کاربرد صحیح زمان‏های مختلف افعال فارسی در این گروه از بیماران می‏باشد.
روش بررسی: هشت بیمار مبتلا به زبان‏پریشی بی‏دستور، با میانگین سنی ۵۷ سال، در این پژوهش توصیفی‏ـ‏تحلیلی شرکت داشتند. بیماران براساس آزمون زبان‏پریشی فارسی، گزارش تصویربرداری و معیارهای ورود و خروج مطالعه انتخاب شدند. هفت بیمار تک‏زبانۀ فارسی بودند و یک بیمار دوزبانه بود که تسلط کامل بر زبان فارسی داشت. همۀ بیماران ضایعه در نیم‏کرۀ چپ داشتند و حداقل یک سال از زمان شروع ضایعۀ آنها سپری شده بود. آزمون زمان افعال فارسی، در دو بخش تکمیل جملۀ نوشته شده و تصویری، روی بیماران اجرا شد.
یافته‏ها: بین زمان‏های مختلف گذشته، یعنی ساده، نقلی، استمراری و بعید، اختلاف معنی‏داری نبود(p>۰/۰۵)، اما مقایسۀ میانگین‏ها نشان داد که گذشتۀ ساده، استمراری، نقلی و بعید، به‏ترتیب دارای کمترین آسیب هستند. بین میانگین پاسخ‏های بیماران به زمان گذشتۀ افعال، در مقایسه با زمان حال، تفاوت معنی‏دار هست. در مورد زمان‏های مختلف افعال نیز از کمترین آسیب به بیشترین، زمان‏های حال، آینده و گذشته می‏باشند(p=۰/۰۲).
نتیجه‏گیری: در زبان فارسی نیز، مانند زبان‏های دیگر، زمان افعال در بیماران زبان‏پریش بروکای بی‏دستور دستخوش آسیب می‏شود. آنان در زمان گذشته نسبت به حال و آینده اشکال بیشتری دارند.

---

زمینه و هدف: ناآشنائی با سازوکار آواسازی صدمات جبران­ناپذیری به حنجره وارد می­کند. بد و نادرست استفاده کردن از صدا شایع­ترین علت اختلالات صوت است، از این­رو گاهی درمان جهت حذف یا اصلاح این رفتارها ارائه می­شود. هدف این مطالعه بررسی شاخص­های ادراکی صوت قبل و بعد از برنامه بهداشت صوتی در مبتلایان به اختلال صوت  است.
روش بررسی: این مطالعه طولی­ـ­مداخله­ای طی ۶ هفته روی ۸ بزرگسال مبتلا به اختلال صوت انجام  شد. ابتدا ارزیابی ادراکی با نیمرخ جامع ارزیابی شنیداری­ـ­ادراکی صوت انجام شد. سپس برنامه بهداشت صوتی ارائه و جلسات پی­گیری در هفته­های دوم و چهارم برگزار شد. در جلسه آخر، ارزیابی ادراکی انجام و از شرکت­کنندگان نظرخواهی شد. نتایج ارزیابی ادراکی قبل و بعد از درمان مقایسه گردید.
یافته­ها: میانگین امتیاز شاخص­های ادراکی بعد از برنامه بهداشت صوتی کاهش یافت که به معنای بهبود صوت است. اختلاف میانگین امتیاز شاخص­های ادراکی صوت، به استثنای تلاش و تقلا قبل و بعد از درمان، معنی­دار بود(p≤۰/۰۰۰۱). مقایسه امتیازها نشان داد که بلندی بیشترین و هماهنگی گفتار و تنفس کمترین تغییرات را داشته است. کلیه شرکت­کنندگان کارایی  درمان را تأیید کردند.
نتیجه­گیری: برنامه بهداشت صوتی کلیه شاخص­های ادراکی صوت را بهبود می­بخشد، اما تأثیر آن بر شاخص­های مختلف یکسان نیست. ارزیابی­های بیمارمحور این یافته را تأیید می­کند. بدین­ترتیب برنامه بهداشت صوتی لازمه یک برنامه درمانی کامل است، اما به­تنهایی همه مشکلات صوتی را برطرف نمی­کند.

---

زمینه و هدف: الگوی انسداد چاکنای مهم‏ترین نشانۀ استروبوسکوپی برای قضاوت دربارۀ بهنجار بودن عملکرد حنجره است. بنابر پژوهش‏های اخیر، الگوی انسداد کامل تنها الگوی مشاهده شده در آواسازی بهنجار نیست. هدف از این مطالعه بررسی الگوی انسداد چاکنای در افراد بهنجار و بررسی عامل جنس بر آن می‏باشد.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی از بین ۲۱۸ دانشجو و پس از تاریخچه‏گیری، ارزیابی ادراکی و ارزیابی صوت از دیدگاه فرد، ۸۰ نفر، ۵۸ زن و ۲۲ مرد، با میانگین سنی ۱۹/۲۱، که ارزیابی‏ها دال بر بهنجار بودن صوت آنها بود، به‏صورت تصادفی انتخاب شدند ارزیابی ویدئولارنگوسکوپی در هنگام تولید واکه i// در سطوح زیر و بمی و بلندی عادتی، زیر، بم، بلند و آهسته انجام شد و الگوی انسداد چاکنای در سطوح آواسازی فوق ثبت و بین زنان و مردان مقایسه گردید.
یافته‏ها: فراوان‏ترین الگو در کل آواسازی‏ها، الگوی انسداد کامل بود اما الگوی شکاف خلفیY، دومین الگو در مردان با فراوانی ۲/۲۰ درصد و در زنان با فراوانی ۴/۳۹ درصد بود که مقایسۀ فراوانی‏ها دال بر وجود تفاوت معنی‏دار بین مردان و زنان بود(p=۰/۰۰۱). مقایسۀ الگوی انسداد در سطوح عادتی(p=۰/۰۰۴)، زیر(p=۰/۰۰۶) و آهسته (p=۰/۰۲) بیانگر تفاوت معنی‏دار بین دو جنس بود اما در هنگام تولید واکه به‏صورت بم(p=۰/۷) و بلند(p=۰/۱۹)، تفاوت معنی‏دار بین دو جنس مشاهده نشد(p>۰/۰۵).
نتیجه‏گیری: الگوی انسداد شکاف خلفی Y را می‏توان به‏همراه الگوی انسداد کامل یک یافته بهنجار استروبوسکوپی در افراد جوان دارای صوت بهنجار پذیرفت. علاوه بر این، جنسیت افراد تأثیر معنی‏داری بر الگوی انسداد چاکنای آنها دارد.