---

یکی از متداولترین و مهمترین منابع آلودگی صدا در محیط زیست شهری صدای ناشی از وسایط نقلیه نظیر ترافیک شهری، فرودگاه و سیستم راه آهن شهری (مترو) است. تردد وسایط نقلیه در خیابانها و بزرگراه ها اثرات روانی نا مطلوبی بر مردمی می گذارد که در اطراف این نواحی زندگی و کار می کنند. رشد و توسعه واحدهای صنعتی و مراکز تجاری خود عامل دیگریست که انسان را در معرض صداهای ناخواسته قرار می دهد. با توجه به رشد فزاینده جمعیت و افزایش ترددها در شهر بزرگی چون تهران نیاز به تاسیس و بهره برداری از راه آهن شهری بیش از پیش احساس می شود ولی قبل از بکارگیری این سیستم حمل و نقل لازم است توجهی خاص به آلودگی زیست محیطی ناشی از آن بویژه انتشار صدای ناشی از بهره برداری این سیستم مبذول داشت با وجودی که ظرفیت جابه جایی مسافر در دو خط مترو روزانه بالغ بر دو میلیون نفر برآورد شده است ولی نباید از نظر دور داشت که نظیر هر شاخه ای از تکنولوژی عواقبی نیز به همراه خواهد داشت. صدای ایجاد شده از راه آهن شهری که ناشی از بکارگیری ماشینهای مختلف برقی، لکوموتیوها، حرکت چرخها روی ریل، سیگنال های خطر، تجهیزات تعمیر و نگهداری و بالاخره تجهیزات ساختمانی می باشد، خود عامل دیگریست که صدا را در زندگی شهرنشینی خواه ناخواه افزایش می دهد. در این مطالعه سر و صدای ناشی از حرکت قطارها در مسیر متروی تهران - کرج - مهر شهر پیش بینی شده و اثرات آن بر نواحی اطراف مسیر مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. عمده ترین منابع صدا در واگنهای برقی نیروی محرکه شامل موتور، جعبه دنده و سیستم خنک کننده موتور و نیز حرکت چرخها روی ریل می باشد. منبع مهم دیگر صدا بخصوص در مورد قطارهای در حال توقف ، سیستم تهویه هوای فشرده یا سیستم تهویه مطبوع آنهاست. صدای آیرودینامیکی حاصل از حرکت قطار در سرعتهای بالا خود عامل مهم صدای ناهنجار محسوب می شود. صدای ناشی از حرکت چرخها روی ریل شکل هندسی واگنها، شعاع انحنای ریل و ترمزها هر یک سهم بسزایی در ایجاد صدا دارند.

---

انتخاب سمعک درکودکان امری پیچیده بوده و نیازمند روش های ابجکتیو می باشد. Kiessling یک روش آبجکتیو را با استفاده از پاسخ های شنوایی ساقه مغز (ABR) مطرح نموده است. در مطالعه ای که از آذرماه 1376 تا خرداد 1377 روی 38 گوش از 27 فرد مذکر 8 تا 40 ساله دارای شنوایی طبیعی یا افت شنوایی حسی-عصبی حداکثر تا 70 دسی بل مراجعه کننده به کلینیک شنوایی شناسی دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران صورت گرفت بهره ای را که روش Kiessling معین می نماید با روش های فرمولی R-NAL و POGO II و Lybarger که نیازمند همکاری بیمار می باشند، مقایسه گردید و همبستگی خوبی بین روش Kiessling و روش های ذکر شده در تعیین بهره در کم شنوایی ها در تمامی محدوده فرکانسی (Flat) و محدوده فرکانسی پایین (Low) مشاهده گردید و همبستگی ضعیفی در محدوده فرکانسی بالا (High) وجود داشت. بنابراین می توان روش Kiessling برای کودکان و افراد سخت آزمون و چند معلولیتی که توانایی همکاری برای روش های سابجکتیو را ندارند، بکار برد.

---

زمینه و هدف: بر پایۀ بررسی‏های گذشته، کاهش شنوایی منجر به نقص هماهنگی عضلات وساختارهای اساسی درگیر در تکالیف زمانبندی حرکتی گفتار می شود و در فراگیری صداهای گفتار تأثیر منفی می گذارد. از این رو، هدف از انجام این پژوهش، مقایسۀ توانایی انجام حرکات تکراری و متناوب (دیادوکوکینزیس) دهانی توسط دانش آموزان پسر سالم و دانش آموزان دچار کم شنوایی است.
روش بررسی: این مطالعه روی 61 دانش‌آموز دبیرستانی پسر 18-15 ساله انجام شد که 46 نفر از آنها دچار افت شنوایی متوسط ـ شدید، شدید و عمیق بوده، و 15 نفر آنها شنوایی هنجار داشته اند. مدت زمان صرف شده برای انجام تکالیف دیادوکوکینزیس دهانی، با نرم افزار تحلیل‌گر گفتاری Dr. Speech نسخه‏ی چهارم سنجیده شد. سپس داده‏ها توسط نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‏ها: گروه دارای شنوایی هنجار تمام تکالیف دیادوکوکینزیس را نسبت به گروه دارای کاهش شنوایی سریع‏تر انجام داده‏اند غیر از گروه مبتلا به کم شنوایی متوسط ـ شدید، که در بیشتر تکالیف تفاوت معنی‏داری نداشتند. در بین گروه مبتلا به کم شنوایی نیز عملکرد گروه دچار افت شنوایی عمیق با دو گروه دیگر تفاوت معنی‏داری داشت.
نتیجه گیری: نتایج این پژوهش همانند بیشتر تحقیقات مشابه، حاکی از وجود مشکل در زمانبندی‏های حرکتی گفتار در افراد دچار کاهش شنوایی است. در مجموع تفاوت‏ها نشان می‌دهند اختلالات موجود در زمانبندی‏های حرکتی گفتار با درجات مختلف کاهش شنوایی همسو می‌باشند.

---

زمینه و هدف: رویکرد خودارزیابی و پرسشنامه ای جهت سنجش افراد آسیب دیده شنوایی، موجب بررسی و کشف جنبه هایی از آسیب دیدگی می شود که با استفاده صرف از شیوه های متداول ادیومتری، قابل اندازه گیری نیست و از دید متخصصان پنهان باقی می ماند. این پژوهش برای بررسی معلولیت های شنوایی افراد بزرگسال ساکن خانه سالمندان با استفاده از آزمون خودارزیاب و دگرارزیاب پرسشنامه شاخص معلولیت شنوایی خانه سالمندان و مقایسه نتایج حاصله با میانگین تن خالص افراد شرکت کننده، صورت گرفت.
روش بررسی: این مطالعه مقطعی روی 43 نفر از ساکنین خانه سالمندان مشتمل بر 23 مرد و 20 زن در محدوده سنی 95-45 صورت گرفت. شرکت کنندگان در مطالعه، تحت آزمایشات ارزیابی تن خالص در فرکانس های متداول قرار گرفتند. سپس با محاسبه میانگین تن خالص، درجه کم شنوایی مربوطه تعیین گردید. پس از آن نسخه خود ارزیاب شاخص معلولیت شنوایی خانه سالمندان توسط ساکنین خانه سالمندان و نسخه دگر ارزیاب توسط کارکنان مرکز، تکمیل گردید.
یافته ها: از افراد شرکت کننده در مطالعه به ترتیب، 9 نفر (20.9 درصد) دارای شنوایی هنجار، 6 نفر (14 درصد) کم شنوایی خفیف، 10 نفر (23.3 درصد) کاهش شنوایی ملایم، 7 نفر (16.3 درصد) کم شنوایی متوسط، 6 نفر (16.3 درصد) کم شنوایی متوسط- شدید، 4 نفر (9.3 درصد) کم شنوایی شدید و 1 نفر (2.3 درصد) کم شنوایی عمیق داشتند. میانگین امتیازات حاصل از پرسشنامه خودارزیاب و دگرارزیاب به ترتیب، 32.22 با انحراف معیار 29.31 درصد و 32.67 با انحراف معیار 30.98 درصد بود. با استفاده از آزمون آماری کروسکال والیس مشخص گردید بین امتیازات خودارزیاب، دگرارزیاب و سطح شنوایی رابطه معنی دار وجود دارد. مقایسه ضریب همبستگی پیرسون امتیازات خودارزیاب و دگرارزیاب، خودارزیاب و سطح شنوایی و دگرارزیاب و سطح شنوایی نشان داد که بین این مولفه ها رابطه معنی دار وجود دارد.
نتیجه گیری: به نظر می رسد، پرسشنامه شاخص معلولیت شنوایی خانه سالمندان در کنار سایر آزمایشات، برای بررسی معلولیت های شنوایی بزرگسالان مقیم خانه سالمندان، ابزار مناسبی می باشد. با توجه به شرایط پژوهش، می توان نتیجه گرفت که، نسخه های خودارزیاب و دگرارزیاب پرسشنامه مزبور از ارزش آماری واحد برخوردار است. پس می توان آنها را به جای یکدیگر به کار گرفت

---

زمینه و هدف: اندازه‏گیری‏های عینی در کل و اندازه‏گیری‏های آکوستیکی به طور خاص جنبۀ مهمی از ارزیابی لکنت طی چند دهۀ گذشته بوده‏اند. اگرچه این اندازه‏گیری‏ها جایگزین قضاوت‏های درکی نمی‏شوند اما به کمک آنها تشخیص دقیق‏تری صورت می‏گیرد و لزوم مداخله‏های درمانی تأیید می‏شود. همچنین، می‏توان از آنها برای بازخورد نتایج درمان به بیمار استفاده کرد.از این رو، این مطالعه به­منظور اندازه‏گیری و مقایسه برخی از ویژگی‏های آکوستیکی بین مردان غیرلکنتی و لکنتی بزرگسال انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعۀ موردـشاهدی، نمونه‏های مورد بررسی مردان غیرلکنتی و لکنتی بزرگسال بودند. برای جمع‏آوری نمونۀ صوت آزمودنی‏ها، از گفتار روان آنها در خواندن 20 جمله از آزمون لب‏خوانی سارا، کشیده بیان کردن واکه‏های /a/ و /i/ و شمارش ریتمیک اعداد از یک تا 20 استفاده شد و تجزیه و تحلیل آنها با نرم افزار Dr. Speech صورت گرفت.
یافته‏ها: فرکانس پایه و دامنه تغییرات آن در واکه‏های /a/ و /i/ ، شمارش اعداد از یک تا 20 و خواندن 20 جمله آزمون بین دو گروه لکنتی و غیرلکنتی تفاوت معنی‏داری نداشت. در مورد آشفتگی بسامد و آشفتگی شدت بین دو گروه نیز تفاوت معنی‏داری وجود نداشت.
نتیجه‏گیری: نبود تفاوت معنی‏دار بین دو گروه ممکن است ناشی از مطالعه این خصوصیات در گفتار روان افراد لکنتی وغیرلکنتی باشد.

---

زمینه و هدف: تنفس انرژی اولیه برای تولید گفتار را فراهم می‏نماید. با توجه به‏اینکه هیچ شاخصی برای مقایسه میزان حداکثر مدت زمان آواسازی در افراد هنجار و مبتلا به اختلالات گفتاری در ایران وجود نداشت از این‏رو این پژوهش با هدف استاندارد کردن این میزان در دانش‏آموزان مقطع راهنمایی شهر تهران انجام شد.
روش بررسی: در این بررسی مقطعی ـ تحلیلی 576 دانش‏آموز پایه های اول تا سوم راهنمایی از مناطق مختلف تهران  انتخاب گردیدند. هر دانش‏آموز ابتدا یک دم معمولی انجام می‏داد سپس واکۀ/a/  را با حداکثر توان خود تاحدی که احساس انقباض در ناحیه گردن و حنجره نداشته باشد به‏صورت کشیده تولید می‏کرد. این آزمایش برای سه بار متوالی انجام می‏گرفت و بیشترین زمان به عنوان حداکثر مدت زمان آواسازی تأیید می‌شد.
یافته‏ها: تجزیه و تحلیل داده‏ها نشان می‏دهد که میانگین حداکثر مدت زمان آواسازی به ترتیب پایه، در دخترها 3/15، 65/15و 16/17 ثانیه، در پسرها 41/15،7/16و01/17 ثانیه و بدون در نظر گرفتن جنسیت 36/15،17/16و08/17 ثانیه بود. اختلاف میانگین در بین پایه اول و سوم معنی‏دار بود(p<0/003).
نتیجه‏گیری: نتایج نشان می‏دهد که با افزایش سن میزان حداکثر مدت زمان آواسازی در بین افراد مورد مطالعه افزایش یافته است. همچنین این میزان در پسرها در پایۀ اول و دوم بیشتر از دخترها و در دخترها در پایه سوم بیشتر از پسرها می‏باشد.

---

زمینه و هدف: متعاقب محرومیت زودهنگام بینایی، شبکه عصبی درگیر در پردازش اطلاعات فضایی شنوایی سازماندهی مجدد عمیقی را نشان می‏دهد. به‏منظور بررسی این فرایند، پتانسیل‏های وابسته به رخداد، اطلاعات دقیقی در زمینه الگوهای زمانی فعالیت عصبی همراه با فرایندهای درکی و شناختی فراهم می‏نمایند. در مطالعه حاضر مقایسه زمان نهفتگی و دامنه پتانسیل P300 شنوایی در افراد بینا و نابینای زودهنگام انجام گرفته است.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، پتانسیل P300 شنوایی به‏روش تحریک متفاوت با استفاده از دو محرک تن‏برست 1000 و 2000 هرتز در 40 نفر بینا و 19 فرد نابینای زودهنگام در محدوده سنی 25ـ18 سال ثبت شد.
یافته‏ها: میانگین زمان نهفتگی پاسخ P300 افراد نابینای زودهنگام کمتر از افراد بینا به‏دست آمد که این اختلاف از نظر آماری معنی‏دار بود(p=0/00) اما میانگین دامنه پاسخ P300 در دو گروه تفاوتی نشان نداد(p>0/05).
نتیجه‏گیری: کاهش زمان نهفتگی پتانسیل P300 در افراد نابینای زودهنگام در مقایسه با افراد بینا نشان می‏دهد که احتمالاً پردازش خودکار و طبقه‏بندی اطلاعات در افراد نابینا به‏دنبال جبران حسی سریع‏تر است و به نظر می‏رسد به‏دلیل ساخت‏پذیری عصبی سرعت پردازش و توجه شنوایی در افراد نابینا بیشتر است.

---

زمینه و هدف: وضوح گفتار به‏عنوان عامل قابلیت فهم گفتار توصیف می‏شود. سنجش وضوح گفتار کاربردهای زیادی دارد که تعیین شدت اختلال گفتاری از جمله این موارد است. روش‏ها و تکالیف گفتاری متفاوتی برای ارزیابی وضوح گفتار مطرح شده است که در بین آنها تکالیف مربوط به شناسایی کلمه از روایی بالایی برخوردار است. هدف از این پژوهش ساخت آزمونی است که وضوح گفتار را در کودکان 3 تا 5 ساله اندازه‏گیری کند.
روش بررسی: در مرحله اول، تعداد زیادی کلمه گردآوری شد. جهت بررسی روایی محتوایی کلمات از 9 نفر از متخصصان گفتاردرمانی و یک نفر زبان‏شناس نظرسنجی شد. از بین این کلمه‏ها 34 کلمه که دارای روایی بالاتر از 70 درصد بودند به‏عنوان کلمه‏های آزمون انتخاب شدند، سپس تصاویر مربوط به کلمه‏ها تهیه شده و با همکاری متخصص گفتاردرمانی، تصاویر مناسب کلمات انتخاب شدند. 100 کودک دختر و پسر در محدودۀ سنی 5-3 سال در این آزمون شرکت کردند. پایایی به‏روش پایایی بین ارزیاب اجرا شد.
یافته‏ها: نتایج بررسی پایایی نشان از تکرارپذیری آزمون وضوح گفتار، 85/0 و ضریب همبستگی اسپیرمن 81/0 داشت.
نتیجه‏گیری: آزمون وضوح گفتار یک روش سریع جهت ارزیابی وضوح گفتار کودکان 3 تا 5 ساله می‏باشد. همچنین نتایج داده‏های آماری نشان می‏دهد که این آزمون از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است.

---

زمینه و هدف: مطالعات انجام شده از دهه 1900، اختلاف کودکان کم‏شنوای شدید و عمیق با کودکان هنجار در طیف گسترده‏ای از تمرینات حرکتی، به‏ویژه حفظ تعادل را نشان داده است. مطالعه حاضر با هدف بررسی مهارت‏های تعادلی ایستا و پویا در کودکان کم‏شنوای شدید تا عمیق مادرزاد و مقایسۀ آن با کودکان هنجار هم سن صورت گرفت.
روش بررسی: بررسی مقطعی حاضر روی 30 کودک کم‏شنوای شدید تا عمیق و 40 کودک هنجار 10-6 ساله انجام شد. ارزیابی مهارت‏های تعادلی با زیرآزمون تعادلی نه مرحله‏ای، نسخه دوم آزمون قابلیت حرکتی بروئینینکس‏ـ‏اوسرتسکی انجام شد.
یافته‏ها: کودکان کم‏شنوا در هفت مرحله از آزمون، درصد ردی از 7/16 تا 0/100 درصد و گروه هنجار تنها در سه مرحله آزمون، درصد ردی از 5/2 تا 5/57 درصد داشتند که اختلاف آنها معنی‏دار بود(p<0/0001). بین دو گروه در دو مهارت ایستادن روی یک پا با چشم‏های بسته روی زمین و سپس روی تخته تعادلی، تفاوت معنی‏داری مشاهده شد(p<0/0001).
نتیجه‏گیری: به نظر می‏رسد رشد مهارت‏های تعادلی ایستا نسبت به مهارت‏های پویا، دیرتر به وقوع می‏پیوندد. از آنجا که کودکان کم‏شنوای شدید تا عمیق نسبت به کودکان هنجار، در هر دو مهارت‏های تعادلی ایستا و پویا ضعیف‏تر عمل می‏کنند، ارزیابی رفتاری مهارت‏های تعادلی می‏تواند به شناسایی اختلالات تعادلی کمک نماید.

---

زمینه و هدف: پتانسیل عضلانی برانگیختۀ دهلیزی و پاسخ منفی با زمان نهفتگی کوتاه برانگیختۀ صوتی دو پاسخ غیرحلزونی با منشاء احتمالی ساکول است. مطالعۀ حاضر با هدف تعیین درصد وجود دو پاسخ و بررسی ارتباط آنها در کودکان کم‏شنوا انجام شد.
روش بررسی: این مطالعه روی 30 کودک کم‏شنوای حسی عصبی عمیق مادرزاد انجام شد. پتانسیل عضلانی برانگیخته دهلیزی با ارائۀ محرک تن‏برست و پاسخ منفی با زمان نهفتگی کوتاه برانگیختۀ صوتی با ارائۀ محرک کلیک ثبت گردید. هر دو پاسخ در سطح شدت آستانۀ راه هوایی به‏صورت یک گوشی از طریق رسیور داخلی ثبت شدند.
یافته‏ها: پتانسیل عضلانی برانگیخته دهلیزی در 3/53 درصد کودکان و پاسخ منفی با زمان نهفتگی کوتاه برانگیختۀ صوتی در 40 درصد کودکان به‏دست آمد. بین درصد ثبت این دو پاسخ، ارتباط معنی‏داری وجود داشت(p=0/005). جنسیت و گوش مورد بررسی بر نتایج آزمون‏ها تأثیری نداشت.
نتیجه‏گیری: در نزدیک به نیمی از کودکان کم‏شنوا، هر دو پتانسیل عضلانی برانگیخته دهلیزی و پاسخ منفی با زمان نهفتگی کوتاه برانگیخته صوتی ثبت گردید. این یافته از یک سو به عدم تأثیر کم‏شنوایی بر عملکرد ساختارهای اتولیتی در برخی از کودکان و از سوی دیگر به احتمال وجود نقص دهلیزی به همراه کم‏شنوایی عمیق در گروه دیگر اشاره دارد. این امر بر ضرورت بررسی عملکرد دستگاه دهلیزی در کنار سایر ارزیابی‏ها برای اطلاع از عملکرد این دستگاه تأکید دارد.