---

توهم از نظر پدیده‏شناسی، توهمات بارزترین نوع دریافت غلط هستند. در اینجا به چهار تعریف از توهم می‏پردازیم 1) دریافت کردن بدون آنکه موضوعی در کار باشد. (اسکوئیرول، 1838)2) توهمات شایان (hallucination proper) دریافتهای غلطی هستند که به هیچ‏وجه تحریف دریافت‏های واقعی نبوده، ولی خود را به‏صورت موضوع کاملاً جدیدی نشان می‏دهند و همزمان با دریافت‏های واقعی و در کنار آن اتفاق می‏افتند.(یاسپرس، 1962)3) توهم یک دریافت برون‏تنی بوده که مطابق با یک موضوع واقعی نیست.(اسماتیز،1956)4) از نظر اسلید (1976) سه ملاک برای تعریف عملیاتی توهم لازم است الف) تجربه‏ای شبیه دریافت در غیاب یک محرک خارجی ب) تجربه‏ای شبیه دریافت که کاملاً بدون میل فرد و خود به خود اتفاق افتاده و به راحتی توسط دریافت کننده قابل کنترل نیست.

---

زمینه و هدف: شواهدی وجود دارند که نشان می‏دهند بین لکنت و اختلالات پردازش شنوایی نوعی ارتباط وجود دارد و هرگونه اختلال در عملکرد شنوایی مرکزی دست کم می‏تواند یکی از علل به وجود آمدن ناروانی گفتار باشد. حتی با استفاده از روش‏های تصویربرداری تشدید مغناطیسی و دیگر آزمونهای الکتروفیزیولوژیک تا کنون هیچ گونه پاسخ قطعی در این مورد ارائه نشده است. در این پژوهش با استفاده از آزمون اختلاف سطح پوشش و آزمون شناسایی جملات ساختگی به بررسی و مقایسه عملکرد شنوایی مرکزی افراد لکنتی و گروه هنجار پرداخته شده است.
روش بررسی: این پژوهش به روش تحلیلی- مقطعی روی 15 فرد لکنتی و 15 فرد هنجار مرد با محدوده سنی16تا40 سال با میانگین سنی 78/26 انجام شد. آزمون اختلاف سطح پوشش و آزمون شناسایی جملات ساختگی با پیام رقابتی همانسویی و دگرسویی در هر دو گروه مورد ارزیابی و مقایسه قرارگرفت.
یافته‏ها: یافته‏های بدست آمده کاهش میانگین اختلاف سطح پوشش در افراد لکنتی در مقایسه با افراد گروه کنترل را نشان داد ولی تفاوت از لحاظ آماری معنی‏دار نبود. در آزمون شناسایی جملات ساختگی تنها با پیام رقابتی همانسویی در سطوح 20- و 10- دسی‏بل تفاوت معنی‏دار در گوش راست افراد لکنتی مشاهده گردید.
نتیجه‏گیری: یافته‏های این پژوهش با سایر پژوهش‏های مشابه مطابقت دارد و الگوی یافته‏ها احتمالاً به اختلال عملکردی جزئی در ساقه مغز برخی افراد لکنتی اشاره دارد.

---

۷زمینه و هدف: اگرچه آزمون اعداد دایکوتیک دوتایی برای بررسی سیستم پردازش شنوایی مرکزی افراد بزرگسال مناسب است اما آزمون اعداد دایکوتیک منفرد به‏دلیل سادگی برای کودکان مناسب‏تر است. این پژوهش با هدف ساخت آزمون حاضر به زبان فارسی و یافتن مقادیر هنجار مقدماتی آن در کودکان انجام شد.

روش بررسی: نسخۀ فارسی آزمون حاضر از ۳ لیست ۲۵ عددی مختلف برای ارزیابی در هریک از مراحل یادآوری آزاد، پاسخ‏دهی هدایت شده به گوش راست و پاسخ‏دهی هدایت شده به گوش چپ تشکیل شده است. اعداد هر لیست به ‎ صورت دایکوتیک روی لوح فشرده ضبط شدند. مطالعۀ مقطعی حاضر روی ۱۲۶ پسر ۷ تا ۹ سال انجام شد. پایایی آزمون با تکرار ارزیابی‏ها در ۲۹ نفر از نمونه‏ها، دو تا چهار هفته پس از انجام آزمون اولیه مورد بررسی قرار گرفت.

یافته‎ها: میانگین امتیازهای گوش راست و گوش چپ به‏ترتیب از حدود ۷۹/۹۵ و ۶۹/۸۹ درصد در هفت سالگی به حدود ۵۹/۹۸ و ۲۹/۹۶ درصد در هشت سالگی افزایش یافت و میانگین میزان برتری گوش راست از حدود ۱۳/۶ درصد در هفت سالگی به حدود دو درصد در هشت سالگی کاهش یافت(p=۰/۰۰۱). تفاوت محسوسی بین امتیازهای حاصل از دو مرحلۀ یادآوری آزاد و پاسخ‏دهی هدایت شده مشاهده نشد(p>۰/۰۵). ثبات بالایی بین نتایج حاصل از آزمون اولیه و آزمون مجدد دیده شد(p>۰/۰۵).

نتیجه‏گیری: نسخۀ فارسی آزمون حاضر از پایایی مطلوبی برای ارزیابی پسران ۷ تا ۹ ساله برخوردار است و می‏تواند برای بررسی تلفیق دوگوشی در دانش‏آموزان پسری که در این محدودۀ سنی قرار می‏گیرند استفاده شود.