---

هدف: تعیین فرایندهای واجی کودکان مبتلا به سندرم داون آموزش پذیر در مقطع آمادگی
مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی روی ۴۰ کودک مبتلا به سندرم داون در مدارس کودکان استثنایی مرکز شهر تهران صورت گرفته است. نمونه ها از نظر شنوایی و وضعیت اندام های گفتاری طبیعی بودند و از آن ها آزمون تصویری فونتیک برای استخراج فرایندهای واجی به عمل آمد.
یافته‌ها: میانگین وقوع برخی از زیر مجموعه های فرایندهای واج‍ی بین دختران و پسران متفاوت است . در فرایند همگونی در پسران همگونی بی واکی و در دختران همگونی کامل بیشترین میانگین و همگونی خیشومی در دختران و همگونی سایشی در پسران کمترین میانگین را دارد. در فرایند جانشینی ، جانشینی روان و خیشومی در دختران و جانشینی واک گذاری در پسران کمترین میانگین را دارد. از مجموع فرایندهای واجی بین سن و فرایند واجی تغییر ساخت هجا ارتباط معنادار مستقیم و فرایند واجی همگونی انسدادی ارتباط معنادار معکوس دیده می شود. بین سایر فرایندها و سن ارتباط معناداری دیده نشد.
نتیجه گیری: در این کودکان علاوه بر سه گروه فرایند واجی ساخت هجا ، همگونی و همانند، فرایند حذف نیز دیده شد که در طبقه بندی های دیگر فرایندهای واجی آورده نشده است. تفاوت بین دختران و پسران در برخی از فرایندهای واجی نشان می‌دهد آنها به طور متفاوت تحت تأثیر بافت آوایی کلمات قرار می گیرند. نتایج بررسی ارتباط سن و فرایندهای واجی نشان می دهد خطاهای واجی در کودکان مبتلا به سندرم داون ناشی از انحراف است.

---

زمینه و هدف: توانایی اصلاح مکالمه زیرمجموعه‌ای از دانش کاربردشناختی زبان است. هنگامی که شنونده متوجه منظور گوینده نشود، اگر گوینده نتواند از روش‏های اصلاح مکالمه برای روشن شدن پیام استفاده کند، ارتباط دچار شکست می‌شود. از این رو، این پژوهش بر ‌آن است تا مهارت اصلاح مکالمه را در دو گروه سنی سه و پنج ساله، به‏منظور تعیین انواع روش‏های اصلاح مکالمه و مقایسۀ این مهارت‏ها در این دو گروه بررسی کند.
روش بررسی: در این پژوهش۱۲۰ نفر از کودکان سه و پنج سالۀ هنجار شهر اهواز انتخاب شدند. ابزار پژوهش دو سری تصاویر متوالی بود که در حین بازگویی آنها آزمونگر شرایط برانگیخته شدن یکی از روش‏های اصلاح مکالمه را ایجاد می‏کرد. درصد به‏کارگیری انواع روش‏های اصلاح مکالمه در هر یک از گروه‌ها محاسبه و سپس مقایسۀ آنها با هم با استفاده از آزمون آماری t مستقل انجام شد.
یافته‌ها: در گروه سنی پنج ساله نسبت به سه ساله، میزان کاربرد روش‏های تکرار و پاسخ نامناسب کاهش و روش‏های اصلاح سرنخی و بازگویی افزایش یافته و روش افزایش تقریباً ثابت باقی مانده است. در میانگین درصد به‏کارگیری روش تکرار(p=۰/۰۴) و اصلاح سرنخی بین دو گروه مورد مطالعه تفاوت معنی‏دار مشاهده شد(p=۰/۰۰۱). از بین درصد به‏کارگیری روش‏های اصلاح مکالمه، به‏طور عمده‌ای کاربرد روش تکرار در کودکان سه ساله و کاربرد روش اصلاح سرنخی در کودکان پنج ساله بیشتر است.
نتیجه‏گیری: با افزایش سن و تکامل مهارت زبانی، احتمال استفاده از روش‏های پیچیده‌تر اصلاح مکالمه نظیر روش اصلاح سرنخی بیشتر می‌شود.

---

زمینه و هدف: آزمون واژه‏های اسپوندی تناوبی، توانایی بررسی دستگاه عصبی مرکزی شنوایی را دارد. تحقیقات نشان می‏دهد که افراد لکنتی، فعالیت بیشتری در سیستم حرکتی با غلبۀ نیمکرۀ راست مغز و مخچه دارند. فعالیت در سمت برتر (معمولاً سمت چپ) کاهش می‏یابد. به نظر می‏رسد نقایص شنوایی از جمله نقص پردازش شنوایی، در افراد لکنتی وجود داشته باشد. این مطالعه با هدف مقایسۀ نتایج آزمون واژه‏های اسپوندی تناوبی فارسی در افراد لکنتی رشدی پایدار و هنجار انجام شد.

روش بررسی: مطالعۀ مقطعی حاضر روی افراد ۱۱ تا ۴۰ سال با لکنت رشدی پایدار، که شامل ۸ زن و ۲۲ مرد بودند، انجام گرفت. گروه هنجار از نظر جنس و تعداد با گروه لکنت منطبق شد. آزمون‏های پایۀ شنوایی و واژه‏های اسپوندی تناوبی برای افراد لکنتی و هنجار انجام شد و نتایج امتیاز آزمون واژه‏های اسپوندی تناوبی تصحیح شده و شاخص‏های کیفی دو گروه با یکدیگر مقایسه شد.

یافته‏ها: افراد لکنتی در امتیاز آزمون واژه‏های اسپوندی تناوبی تصحیح شده در طبقه هنجار قرار گرفتند. بین میانگین درصد خطای رقابتی راست، رقابتی چپ، گوش راست، گوش چپ و مجموع، بین گروه لکنتی و هنجار در امتیاز آزمون واژه‏های اسپوندی تناوبی تصحیح شده تفاوت معنی‏داری وجود داشت(p<۰/۰۵). همچنین بین وجود لکنت و وجود اثر ترتیب رابطۀ معنی‏دار وجود داشت(p<۰/۰۵).

نتیجه‏گیری: براساس نتایج این پژوهش افراد لکنتی ممکن است در فعالیت‏های قشری و زیرقشری مغز متفاوت با افراد هنجار باشند و احتمالأ توانایی پردازش شنوایی ضعیف‏تری نسبت به افراد هنجار داشته باشند.

---

زمینه و هدف: ارزیابی شنیداری‏ـ‏ادراکی یک روش اصلی در شناسایی اختلال صوت و سنجش میزان پیشرفت درمان است. با این وجود، مطالعات داخلی معدودی به موضوع ارزیابی شنیداری‏ـ‏ادراکی صوت پرداخته‌اند. هدف مطالعۀ حاضر تدوین، بررسی روایی نسخۀ فارسی نیمرخ ارزیابی توافقی شنیداری‏ـ‏ادراکی صو ت (اتشا) و پایایی ارزیاب‌ها با استفاده از این نیمرخ بود.

روش بررسی: روایی محتوایی کیفی نیمرخ با استفاده از آرای ۹ آسیب‌شناس گفتار و زبان متخصص در زمینۀ صوت و اختلالات آن و یک زبان‌شناس از طریق پرسش‏نامه به‌دست آمد. برای بررسی پایایی، نمونه‏های صوتی ۴۰ بزرگسال ۲۰ تا ۴۵ ساله دچار اختلال صوت با منشأ عصب‌زاد و اختلال عملکردی با و بدون ضایعه فیزیکی در حنجره و ۱۰ بزرگسال با همان محدودۀ سنی دارای صوت بهنجار ضبط شد. نمونه‏های صوتی حاوی کشش واکه و خواندن شش جمله نیمرخ اتشا بود. پایایی درونی با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ارزیاب‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون محاسبه شد.

یافته‏ها: نتایج حاصل از روایی محتوایی کیفی منجر به تدوین یک نیمرخ توافقی برای ارزیابی شنیداری ادراکی صوت شد. ثبات درونی نیمرخ براساس ضریب آلفای کرونباخ ۹۵/۰ بود. زمانی‏که نمره‌دهی نیمرخ دوبار توسط یک نفر انجام شد، ضریب همبستگی پیرسون بین ۸۶/۰ برای شدت کلی اختلال تا ۴۲/۰ برای زیروبمی بود(p<۰/۰۵). هنگامی‏که ارزیابی‌کنندگان دو فرد متفاوت بودند، ضریب همبستگی پیرسون بین ۸۵/۰ برای شدت کلی اختلال تا ۳۲/۰ برای زیروبمی بود(p<۰/۰۵).

نتیجه‏گیری: اتشا یک نیمرخ روا و پایا برای ارزیابی شنیداری‏ـ‏ادراکی صوت در بزرگسالان در زبان فارسی است.