---

زمینه و هدف: آسیب ویژۀ زبانی یکی از شایع‏ترین اختلالات زبانی دوران رشد کودکان است که در مطالعات زبان فارسی کمتر به آن پرداخته شده است. هدف این پژوهش بررسی تفاوت برخی ویژگی‏های صرفی‏ـ‏‏نحوی گفتار و دیگر مهارت‏های زبانی کودکان فارسی زبان مبتلا به آسیب ویژۀ زبانی با کودکان هنجار هم سن بود. علاوه بر آن، قابلیت کاربرد نسخۀ فارسی آزمون رشد زبان‏ـ‏3 به‏عنوان ابزاری برای شناسایی کودکان فارسی زبان مبتلا به این اختلال مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: در این مطالعۀ مقطعی، نتایج حاصل از آزمون رشد زبان‏ـ‏3 و تحلیل نمونه‏های گفتاری توصیفی 13 کودک 5 تا 7 ساله مبتلا به آسیب ویژۀ زبانی با 13 کودک هنجار مورد مقایسه قرار گرفتند.
یافته‏ها: یافته‏ها نشان می‏دهد که بین امتیازهای گروه مبتلا به آسیب ویژۀ زبانی و گروه شاهد در تمامی جنبه‏های زبانی مورد بررسی آزمون رشد زبان‏ـ3 تفاوت معنی‏داری وجود داشت(p<0/001)؛ کودکان مبتلا به آسیب ویژۀ زبانی میانگین طول گفتۀ پایین‏تری داشتند(p<0/001) و نسبت به همتایان سنی خود، به میزان کمتر از واژگان دستوری گفتار استفاده می‏کردند(p=0/002).
نتیجه‏گیری: همانند کودکان مبتلا به آسیب ویژۀ زبانی در دیگر زبان‏ها، تمامی عملکردهای زبانی کودکان فارسی زبان مبتلا به این اختلال، پایین‏تر از عملکرد مورد انتظار برای سن آنها است. به‏علاوه، به نظر می‏رسد که بتوان از نسخۀ فارسی آزمون رشد زبان‏ـ3، برای شناسایی کودکان مبتلا به آسیب ویژۀ زبانی در زبان فارسی به نحوی که قابل مقایسه با کودکان مبتلا در دیگر زبان‏ها باشند استفاده کرد.

---

زمینه و هدف: آسیب ویژۀ زبان از شایع ‎ ترین اختلالات زبانی دوران رشد است که به ‎ واسط ۀ وجود ناهمگونی‏های فراوان در پروفایل زبانی جمعیت مبتلا و هم ‎ پوشانی علائم این اختلال با سایر اختلالات زبانی رشدی ، تشخیص آن توسط محققان و درمانگران مختلف با دشواری ‎ هایی همراه است . هدف از این مطالعه، مروری بر معیارهای تشخیصی ارائه شده در مطالعات مختلف، بحث‏های مطرح شده در تشخیص و معرفی دقیق ‎ ترین روش‏های تشخیصی موجود بود.

روش بررسی: در این مطالعه، مقالات منتشر شده در فاصلۀ سال‏های ۱۹۸۰ تا ۲۰۱۲ درباره شیوه ‎ های تشخیص کودکان پیش ‎ دبستانی مبتلا به آسیب ویژۀ زبان از کودکان هنجار در بانک ‎ های اطلاعاتی Pubmed ، Google scholar ، Cochran Library ، Web of Science ، ProQuest ، Springer ، Oxford ، Science Direct ، Ovid ، Iran Medex و Magiran با استفاده از کلمات کلیدی مرتبط با آسیب ویژۀ زبان ، شناسایی و تشخیص، آزمون‏های استاندارد و آزمون‏های رشد زبان مورد بررسی قرار گرفته ‎ اند.

نتیجه‏گیری: نتایج مطالعۀ حاضر نشان می‏دهد که بر خلاف توافق عمومی متخصصان و درمانگران بر معیارهای استثنا کردن که یکی از اجزاء فعالیت‏های تشخیصی آسیب ویژۀ زبان است، توافق نظر عمومی در مورد معیار دیگر یعنی معیارهای شمول وجود ندارد و در مطالعات مختلف، معیارهای متفاوتی مورد استفاده قرار گرفته‏اند که به‏طور کلی قابل تقسیم به دسته‏های قضاوت بالینی درمانگر، معیارهای مبتنی بر عدم انطباق، آزمون‏های استاندارد و نشانگرهای بالینی و نشانگرهای حاصل از گفتار خودانگیخته هستند. در این مطالعه، مزیت‏ها، معایب و کاربرد بالینی هر شیوه مورد بحث قرار گرفته است.