زمینه و هدف: یکی از بارزترین خطاهای گفتاری افراد آسیب دیده شنوایی خطاهای واکهای بوده و تشخیص تولید صحیح واکهها تنها با ارزیابی ادراکی انجام نمیشود و نیاز به بررسی دقیق آزمایشگاهی دارد. هدف از این مطالعه تعیین و مقایسه ساختار سازهای واکههای زبان فارسی در کودکان عادی و مبتلا به افت شنوایی متوسط و شدید محدوده سنی ۹ـ۷ سال بود.
روش بررسی: این پژوهش بهصورت مقطعی و توصیفی ـ تحلیلی روی ۶۴ نفر دانشآموز عادی و مبتلا به افت شنوایی متوسط و شدید انجام گرفته است.
اطلاعات زمینهای از طریق مصاحبه گردآوری و سپس آزمون تولید واکهها گرفته شد. سازه اول و دوم و سوم هر شش واکه بهطور جداگانه توسط دستگاه بهدست آمد و بین سه گروه مورد مقایسه قرار گرفت.
یافتهها: میانگین سازه اول و دوم و نسبت سازه دوم به اول و سوم به اول شش واکه زبان فارسی در بین سه گروه تفاوت معنیداری داشت(p<۰/۰۵)، میانگین سازه سوم در واکههای/u/،/i/،/æ/ در بین سه گروه معنیدار نبود ولی تفاوتها در واکههای /o/،/e/ و/a/ معنیدار بود(p<۰/۰۵).
نتیجهگیری: تفاوت اصلی بین گروه کودکان عادی و مبتلا به افت شنوایی متوسط و شدید مربوط به فضای واکهای است و هر چه شدت افت شنوایی افزایش یابد فضای واکهای بستهتر میشود، از اینرو این کودکان تکیه بیشتری بر حس عمقی دارند که این امر باعث تحرک کم زبان و جابجایی واکههای دارای F
۱ و F
۲ مشابه میشود.
