زمینه و هدف: انجمن اطفال آمریکا در سال ۱۹۹۹ استانداردهایی را برای برنامه غربالگری شنوایی نوزادان مطرح کرده است. هدف از این مطالعه دستیابی به اطلاعات آماری دقیق غربالگری شنوایی نوزادان اهواز و مقایسه آن با استانداردهای فوق بود.

روش بررسی: در این مطالعۀ توصیفی مقطعی پرونده‏های موجود در یکی از دو مرکز اصلی انجام غربالگری شنوایی نوزادان در شهر اهواز (مرکز بهداشت غرب اهواز) از ۱۳۸۷ تا پایان ۱۳۹۰ بررسی شد. پس از استخراج کلیه اطلاعات از پروندۀ نوزادان، از آمار توصیفی و جدول‏های توزیع فراوانی برای ارائه نتایج استفاده شد.

یافته‏ها: از ۲۵۰۷۳ نوزاد مورد بررسی، ۲۵ نوزاد کم‏شنوا شناسایی شد. میزان مثبت کاذب و ارجاع به مرحلۀ تشخیص به‏ترتیب برابر با ۶/۲ و ۴۸/۰ درصد بود که هر دو کمتر از ملاک جهانی مطرح شده در این زمینه بودند به‏علاوه مشکل شنوایی ۹۲ درصد از نوزادان، تا قبل از سه ماهگی شناسایی شده بود.

نتیجه‏گیری: مقایسۀ یافته‏های پژوهش حاضر با استانداردهای انجمن اطفال آمریکا، حاکی از آن است که به جز دو مورد همه موارد به‏طور کامل و یا نسبتاً کامل رعایت شده‏اند. اما برای رعایت همه موارد مطرح شده در استاندارد جهانی موجود در این زمینه باید تلاش‏های بیشتری صورت پذیرد.

زمینه و هدف: توجه نقش علّی در پردازش گفتار و زبان دارد و مطالعات در زمینۀ ارتباط توجه با تحول و رشد گفتار و زبان محدود است. به این خاطر هدف این مطالعه، بررسی تفاوت بین کارکرد توجه انتقالی در کودکان مبتلا به لکنت دوران رشد و همتایان غیرلکنتی بود.

روش بررسی: در این مطالعه کارکرد توجه انتقالی ۳۰ کودک لکنتی و ۳۰ کودک غیرلکنتی شامل ۲۱ پسر، ۹ دختر با استفاده از آزمون مرتب کردن کارت‏های ویسکانسین بررسی شد. داده‏های به‏دست آمده از طریق آزمون‏های من‏ویتنی و t مستقل تجزیه و تحلیل شد.

یافته‏ها: تحلیل بین دو گروه تفاوت‏های معنی‏داری را در همه شاخص‏های مربوط به آزمون ویسکانسین نشان داد. در گروه کودکان لکنتی تعداد طبقات تکمیل شده، به‏شکل معنی‏داری نسبت به گروه غیرلکنتی کمتر بود(p<۰/۰۵). ولی خطاهای درجاماندگی، پاسخ‏های نادرست، کل کوششها، مدت زمان اجرای آزمون و تعداد تلاش برای تکمیل الگوی اول نسبت به گروه غیرلکنتی بیشتر بود و تفاوت داده‏ها در همه شاخص‏ها در گروه لکنتی و کودکان غیرلکنتی معنی‏دار بود(p<۰/۰۵).

نتیجه‏گیری: یافته‏های این مطالعه نشان داد کودکان لکنتی و غیرلکنتی از نظر کارکرد توجه انتقالی با هم تفاوت دارند و کودکان لکنتی عملکرد ضعیف‏تری در انتقال توجه داشتند. و این یافته‏ها همسو با چارچوب‏های نظری رشد لکنت است که بر نقش ممکن فرایندهای توجه در لکنت رشدی اشاره می‏کند.

زمینه و هدف: در روند ارزیابی میزان خیشومی‏شدگی گفتار بیماران، آگاهی از اطلاعات خیشومی‏شدگی هنجار در گفتار افراد بهنجار حائز اهمیت است. هدف این مطالعه بررسی میزان خیشومی‏شدگی در گفتار کودکان بهنجار ۵/۶-۵/۳ ساله فارسی‏زبان و تأثیر سن بر آن ‏بود.

روش بررسی: در این پژوهش مقطعی‏ـ‏مقایسه‏ای میزان خیشومی‏شدگی در گفتار ۱۱۲ کودک شامل ۵۷ دختر و ۵۵ پسر، ۵/۶-۵/۳ ساله مورد بررسی قرار گرفت. پس از غربالگری شنوایی و ارزیابی گفتار کودکان، آزمودنی‏هایی که واحد شرایط بودند، وارد مطالعه شدند. نمونۀ گفتار با اجرای آزمون تقلید و تکرار جمله (۱۴ جمله دارای هم‏خوان دهانی و ۳ جمله دارای هم‏خوان خیشومی) جمع‏آوری و اندازۀ خیشومی‏شدگی به‏وسیلۀ دستگاه نیزال‏ویو محاسبه شد. سپس داده‏ها با استفاده از آزمون‏های آماری اسپیرمن، t و فریدمن مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.

یافته‏ها: براساس یافته‏های پژوهش میانگین خیشومی‏شدگی در جملات خیشومی ۲۵/۴۶ درصد، جملات سایشی ۶۷/۴۳ درصد، انسدادی‏ـ‏سایشی‏ها ۴۱/۴۳ درصد و در جملات انسدادی ۲۱/۴۲ درصد بود. میزان خیشومی‏شدگی گفتار در دختران بیشتر ولی تفاوت معنی‏داری با پسران نداشت ولی در جملات انسدادی(۰/۰۳۷=p) سایشی(۰۳۶/۰=p) و خیشومی(۰۳۲/۰=p) در گروه‏های سنی مختلف تفاوت معنی‏داری داشت و با افزایش سن، مقادیر افزایش داشته‏اند.

نتیجه‏گیری: یافته‏های حاصل از این پژوهش اطلاعات مفیدی را در خصوص میزان خیشومی‏شدگی گفتار در کودکان طبیعی ۵/۶-۵/۳ ساله فارسی‏زبان فراهم کرده است. به‏علاوه نشان می‏دهد که میانگین میزان خیشومی‏شدگی می‏تواند در جملات دارای شیوۀ تولید یکسان متفاوت باشد و تحت تأثیر وجود یا عدم هم‏خوان‏های خیشومی و حتی سن قرار داشته باشد.

زمینه و هدف: شیوۀ ذخیره‏سازی و سازماندهی کلمات از نظر واجی در دوران رشد تغییر می‌کند. از این رو، بیشتر پژوهشگران در رابطه با این مسئله که توانایی‌های بازنمایی واجی در طی زمان تکامل می‌یابند، اتفاق نظر دارند. این مطالعه با هدف بررسی کیفیت بازنمایی‌های واجی در دختران و پسران بهنجار فارسی‏زبان انجام شد.

روش بررسی: در این پژوهش مقطعی توصیفی‏ـ‏تحلیلی، کیفیت بازنمایی‌های واجی ۲۴۰ کودک هنجار ۵۴ تا ۷۷ ماه بررسی شد. نمونه‏های مورد مطالعه به شیوۀ تصادفی ساده از مهدکودک‏ها و مراکز پیش‌دبستانی شهر اراک انتخاب شدند. آزمون کیفیت بازنمایی واجی با استفاده از ابزار محقق‏ساخته انجام شد.

یافته‌ها: بین امتیاز آزمون کیفیت بازنمایی واجی در گروه‌های سنی مختلف تفاوت معنی‏دار وجود داشت(p<۰/۰۱)، به‌طوری‏که آزمودنی‌های ۵۴ تا ۵۹ ماهه و ۷۲ تا ۷۷ ماهه به‏ترتیب کمترین و بیشترین امتیاز را داشتند. تفاوت میانگین امتیاز آزمون در گروه ۵۴ تا ۵۹ ماهه با گروه ۶۶ تا ۷۱ ماهه و گروه ۶۶ تا ۷۱ ماهه با گروه ۷۲ تا ۷۷ ماهه تفاوت معنی‏دار نداشت و در بقیه گروه‌ها تفاوت امتیاز آزمون معنی‏دار بود(p<۰/۰۰۱). در همه گروه‏های هجایی (کلمات دو، سه و چهار هجایی) کودکان بزرگ‏تر عملکرد بهتری داشتند. میانگین امتیاز آزمون کیفیت بازنمایی واجی دو گروه پسر و دختر در هیچ یک از گروه‌های سنی تفاوت معنی‏داری با یکدیگر نداشت.

نتیجه‏گیری: به نظر ‌می‌رسد با افزایش سن عملکرد آزمونی‌ها در آزمون کیفیت بازنمایی واجی بهتر می‌شود و جنس روی کیفیت بازنمایی‌های واجی تأثیری ندارد.

زمینه و هدف: ارزیابی شنیداری‏ـ‏ادراکی یک روش اصلی در شناسایی اختلال صوت و سنجش میزان پیشرفت درمان است. با این وجود، مطالعات داخلی معدودی به موضوع ارزیابی شنیداری‏ـ‏ادراکی صوت پرداخته‌اند. هدف مطالعۀ حاضر تدوین، بررسی روایی نسخۀ فارسی نیمرخ ارزیابی توافقی شنیداری‏ـ‏ادراکی صو ت (اتشا) و پایایی ارزیاب‌ها با استفاده از این نیمرخ بود.

روش بررسی: روایی محتوایی کیفی نیمرخ با استفاده از آرای ۹ آسیب‌شناس گفتار و زبان متخصص در زمینۀ صوت و اختلالات آن و یک زبان‌شناس از طریق پرسش‏نامه به‌دست آمد. برای بررسی پایایی، نمونه‏های صوتی ۴۰ بزرگسال ۲۰ تا ۴۵ ساله دچار اختلال صوت با منشأ عصب‌زاد و اختلال عملکردی با و بدون ضایعه فیزیکی در حنجره و ۱۰ بزرگسال با همان محدودۀ سنی دارای صوت بهنجار ضبط شد. نمونه‏های صوتی حاوی کشش واکه و خواندن شش جمله نیمرخ اتشا بود. پایایی درونی با استفاده از آلفای کرونباخ و پایایی ارزیاب‌ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون محاسبه شد.

یافته‏ها: نتایج حاصل از روایی محتوایی کیفی منجر به تدوین یک نیمرخ توافقی برای ارزیابی شنیداری ادراکی صوت شد. ثبات درونی نیمرخ براساس ضریب آلفای کرونباخ ۹۵/۰ بود. زمانی‏که نمره‌دهی نیمرخ دوبار توسط یک نفر انجام شد، ضریب همبستگی پیرسون بین ۸۶/۰ برای شدت کلی اختلال تا ۴۲/۰ برای زیروبمی بود(p<۰/۰۵). هنگامی‏که ارزیابی‌کنندگان دو فرد متفاوت بودند، ضریب همبستگی پیرسون بین ۸۵/۰ برای شدت کلی اختلال تا ۳۲/۰ برای زیروبمی بود(p<۰/۰۵).

نتیجه‏گیری: اتشا یک نیمرخ روا و پایا برای ارزیابی شنیداری‏ـ‏ادراکی صوت در بزرگسالان در زبان فارسی است.

زمینه و هدف: آسیب شنوایی می‌تواند کیفیت زندگی نوجوانان کم‏شنوا را تحت تأثیر قرار دهد و به انزوای اجتماعی و افسردگی منجر شود پژوهش حاضر درصدد بررسی اثربخشی مشاورۀ توانبخشی مبتنی بر آموزش گروهی مهارت‌های مثبت‏اندیشی بر افزایش شادکامی کم‏شنوایان دختر و پسر بود.

روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع تجربی بوده و در آن از طرح پیش‏آزمون‏ـ‏پس‏آزمون با گروه شاهد استفاده شد. جامعۀ آماری شامل کلیۀ دانش‌آموزان آموزشگاه‌های دخترانه و پسرانه کم‏شنوایان مقاطع دبیرستان، جنوب تهران در سال تحصیلی ۱۳۹۲-۱۳۹۱ بود، از طریق روش نمونه‌گیری چندمرحله‏ای، ۴۸ نفر انتخاب و به‏صورت تصادفی در دو گروه مورد و شاهد ۱۲ نفری برای پسران و دختران، گمارده شدند. گروه‌های مورد به‏مدت هشت جلسه ۴۵ دقیقه‌ای به‏مدت دو روز در هفته تحت آموزش مهارت‌های مثبت‏اندیشی قرار گرفتند. نمرۀ پرسش‏نامه شادکامی آکسفورد قبل و بعد از مداخله مقایسه شد.

یافته‌ها: نتایج این پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس نشان داد که آموزش مهارت‌های مثبت‏اندیشی بر افزایش شادکامی کم‏شنوایان تأثیر معنی‌داری دارد(p<۰/۰۱) همچنین متوسط نمرۀ شادکامی در دو گروه دختران و پسران تفاوت معنی‌داری با یکدیگر مشاهده شد(p<۰/۰۱).

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‏دست آمده می‌توان گفت که آموزش مهارت‌های مثبت‏اندیشی موجب افزایش نمرۀ شادکامی نوجوانان کم‏شنوا می‌شود. بنابراین می‌توان روش به‏کار گرفته شده در پژوهش حاضر را روش مناسبی برای مداخلات روانی‏ـ‏تربیتی و مشاوره‌ای و درمانی در نوجوانان کم‏شنوا قلمداد کرد.

زمینه و هدف: مشخص نیست که در صورت ثبت الکتروکوکلئوگرافی با الکترود خارج صماخی و تحریک گوش با محرک چیرپ امکان ثبت و مشخصات پتانسیل تجمعی به‏عنوان جزء لازم برای محاسبه نسبت پتانسیل تجمعی به پتانسیل عمل چگونه متأثر می‏شود. این مطالعه با هدف مقایسۀ مشخصات این دو پتانسیل در پاسخ به محرک‏های کلیک و چیرپ در افراد با شنوایی هنجار انجام شد.

روش بررسی: مطالعۀ حاضر با ثبت پتانسیل تجمعی و عمل در پاسخ به کلیک و چیرپ در سطح شدت ۹۰ دسی‏بل nHL روی گوش راست ۱۶ نفر شامل هشت مرد و هشت زن با میانگین سنی ۷/۲۶ و انحراف معیار ۵/۲ سال و آستانه شنوایی هنجار کوچک‏تر یا مساوی ۱۵ دسی‏بل در فرکانس‏های ۸۰۰۰-۲۵۰ هرتز انجام شد. دامنه، زمان نهفتگی، دیرش و سطح زیر منحنی پتانسیل‏ها و نسبت دامنه و میزان نسبت دو پتانسیل اندازه‏گیری و مقایسه شد.

یافته‏ها: از بین مشخصات اندازه‏گیری شده، میانگین دامنۀ پتانسیل عمل در پاسخ به چیرپ ۴۱/۰ میکروولت با انحراف معیار ۲۶/۰ به‏طور معنی‏داری از میانگین دامنۀ آن در پاسخ به کلیک (۶/۰ میکروولت و انحراف معیار ۲۹/۰) کمتر بود(p<۰/۰۰۵). همچنین پتانسیل تجمعی با چیرپ در ۷/۶۸ درصد موارد دیده شد در حالی که با کلیک در ۱۰۰ درصد موارد قابل ثبت بود.

نتیجه‏گیری: به‏کارگیری چیرپ در سطح شدت بالا به جای کلیک در الکتروکوکلئوگرافی افراد با شنوایی هنجار مزیتی به همراه ندارد. ضمن این که چیرپ دامنۀ پتانسیل عمل را در مقایسه با کلیک کاهش می‏دهد. کوچک بودن دامنۀ پتانسیل تجمعی به‏عنوان یکی از مشکلات الکتروکوکلئوگرافی با الکترود خارج صماخی با ارائۀ چیرپ قابل برطرف شدن نیست.

زمینه و هدف: طی رشد گفتار، کاهش خوشه یکی از فرآیندهای واجی معمول در گفتار کودکان است. کودکان توانایی تولید برخی از خوشه‏ها را از دو سالگی شروع می‏کنند اما توانایی در تولید انواع خوشه‏ها تا نه سالگی ادامه می‏یابد. هدف این مطالعه بررسی توانایی کودکان فارسی‏زبان در تولید خوشه در کلمات تک‏هجایی با ساختار CVCC است.

روش بررسی: در این مطالعه مقطعی‏ـ‏مقایسه ای ، ۲۰۰ کودک طبیعی سه تا شش ساله فارسی‏زبان از مهدهای کودک شهر تهران برای تولید ۱۹ خوشۀ حاوی هم‏خوان‏های سایشی، سایشی‏ـ‏انسدادی، انسدادی، روان و خیشومی در ۳۸ کلمه تک‏هجایی با ساختار CVCC مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخص روایی محتوایی کلمات بالاتر از ۸۰/۰ و ضریب آلفای کرونباخ برای دو نیمه ۹۱/۰ بود.

یافته‏ها: بیش از ۷۵ درصد از کودکان سه ساله توانایی تولید خوشه‏های /rs/ ،/xm/ ،/xl/ و /bz/ را داشتند. متغیر سن با متغیر امتیاز تولید درست کلمات همبستگی مثبت داشت(p=۰/۰۰۱) و با متغیر تعداد کلمات دارای فرایند کاهش خوشه همبستگی منفی داشت(p=۰/۰۰۱).

نتیجه‏گیری: کودکان طبیعی سه ساله فارسی‏زبان در تولید کلمات دارای خوشۀ دو هم‏خوانی، ممکن است فرآیند کاهش خوشه به‏کار ببرند اما این فرایند با افزایش سن کاهش می‏یابد به‏طوری که اغلب کودکان شش ساله توانایی تولید خوشه‏های دو هم‏خوان را دارا هستند. جایگاه تولید هم‏خوان‏ها، بیش از شیوۀ تولید آنها در تولید درست خوشۀ دو هم‏خوانی نقش دارد.

زمینه و هدف: محرک چیرپ با هدف تحریک مناطق رأسی‏تر حلزون ساخته شده است. کمبود اطلاعات بالینی در مورد مشخصات زمان نهفتگی و دامنۀ پاسخ‏های برانگیخته شنوایی ساقه مغز با محرک چیرپ در سطوح شدتی مختلف و اختلاف نظر در مورد پیدایش موج‏های ابتدایی از دلایل انجام این مطالعه بود.

روش بررسی: مطالعه حاضر با ثبت پاسخ شنوایی ساقه مغز به کلیک و چیرپ از گوش راست 15 نفر از افراد 30-20 ساله با شنوایی هنجار که به‏طور غیراحتمالی انتخاب شدند، انجام شد. فراوانی پیدایش موج‏های I و III ، آستانه، دامنه و زمان نهفتگی موج V در سطوح شدتی 80-20 دسی‏بل nHL در پاسخ به کلیک و چیرپ مقایسه شد.

یافته‏ها: در مقایسه با کلیک، در سطح شدت 80 دسی‏بل nHL فراوانی ثبت موج I و III در پاسخ به محرک چیرپ به‏طور معنی‏داری کمتر (به‏ترتیب p=0/012 و p=0/016) بود. زمان نهفتگی موج V در شدت 20 و 40 دسی‏بل nHL طولانی‏تر (به‏ترتیب p=0/012 و p=0/001) ولی در سطح شدت 80 دسی‏بل nHL به‏طور معنی‏داری کوتاه‏تر بود(p=0/0001) . دامنۀ موج V در پاسخ به چیرپ در سطوح شدت 20، 40 و 60 دسی‏بل nHL به‏طور معنی‏داری بیشتر (به ‎ ترتیب p=0/0001 ، p=0/0001 و p=0/013 ) و میانگین آستانۀ چیرپ حدود 5 دسی‏بل از آستانۀ این پاسخ‏ها با کلیک پایین‏تر(p=0/014) بود.

نتیجه‏گیری: در مقایسه با کلیک، چیرپ به‏جز در شدت بالا، باعث ایجاد موج V با دامنۀ بزرگ‏تر و آستانۀ پایین‏تر می‏شود و احتمال مشاهدۀ امواج ابتدایی‏تر پاسخ‏ها را کاهش می‏دهد.

زمینه و هدف: حلزون و دهلیز از نظر تکاملی با هم در ارتباط هستند. بنابراین در افراد دچار کاهش شنوایی حسی عصبی شدید تا عمیق احتمال بیشتری از اختلال عملکرد دهلیزی وجود دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی عملکرد ساکول با استفاده از آزمون پتانسیل‏های عضلانی برانگیخته دهلیزی در کودکان دچار کاهش شنوایی شدید تا عمیق کاندیداهای کاشت حلزون بود.

روش بررسی: سی کودک شامل ۱۷ پسر و ۱۳ دختر با کاهش شنوایی حسی عصبی شدید تا عمیق در محدودۀ سنی ۱۵-۳ سال به‏عنوان گروه مورد و ۱۷ کودک شامل ۹ پسر و ۸ دختر با شنوایی هنجار در محدودۀ سنی ۱۳-۳ سال به‏عنوان گروه شاهد در این مطالعه شرکت داشتند. برای هر دو گروه آزمون پتانسیل‏های برانگیخته دهلیزی برای بررسی عملکرد ساکول در هر دو گوش انجام شد.

یافته‏ها: مقایسۀ میانگین مقادیر آستانه در دو گروه تفاوت معنی‏دار آماری نشان داد(p<۰/۰۵). همچنین مقایسه میانگین دامنه بین دو گروه از نظر آماری معنی‏دار بود(p<۰/۰۵). اما مقایسۀ میانگین زمان نهفتگی p13 و n23 بین دو گروه از نظر آماری اختلاف معنی‏دار مشاهده نشد(p>۰/۰۵). در گروه مورد از بین ۳۰ کودک تحت بررسی ۸ کودک (۶۶/۲۶%) پاسخ‏های عضلانی برانگیخته دهلیزی ثبت نشد.

نتیجه‏گیری: در کودکان با کاهش شنوایی حسی عصبی شدید تا عمیق کاندیدای کاشت حلزون در مقایسه با کودکان دارای شنوایی هنجار احتمال وجود ناهنجاری ساکول بیشتر بود. بنابراین ارزیابی عملکرد دهلیزی در این جمعیت اهمیت زیادی دارد.

زمینه و هدف: برنامه‏های جامع غربالگری شنوایی نوزادان با استفاده از گسیل‏های صوتی برانگیخته گذرا کاربرد گسترده‏ای دارند. هدف از مطالعه حاضر مقایسۀ وی‍‍ژگی‏های این آزمون در نوزادان تازه متولد در بازه‏های زمانی مختلف بود.

روش بررسی: در این مطالعه مقطعی که در بیمارستان تأمین اجتماعی زاهدان انجام شد، ۵۴ نوزاد به‏هنگام سالم در ۱۲، ۲۴، ۳۶، ۴۸ ساعتی و یک هفتگی با گسیل‏های صوتی گذرا غربالگری شدند. سطح ارجاع و گذر، مدت زمان آزمایش، تعداد دفعات تکرار برای رسیدن به جواب قطعی و سطح همکاری والدین مورد ارزیابی قرار گرفت.

یافته‏ها: سطح ارجاع با افزایش سن روندی رو به کاهش داشت . بیشترین کاهش مربوط به فاصلۀ سنی ۱۲ تا ۲۴ ساعتی بود (گوش چپ(p=۰/۰۱۲) گوش راست(p=۰/۰۵۷). تکرار آزمایش فقط در ساعت ۱۲ عمر نوزادان توانست سطح ارجاع را به میزان قابل توجهی کاهش دهد (گوش راست p<۰/۰۰۱ و گوش چپ p=۰/۰۰۱). مدت زمان آزمایش با افزایش سن نوزادان با کاهشی قابل توجه از ۷۵ ثانیه در ۱۲ ساعت اول تولد به ۲۱ ثانیه در ۲۴ ساعت رسید. میانۀ مدت زمان انجام آزمایش در ۳۶، ۴۸ ساعتی و یک هفتگی تولد به‏ترتیب ۱۳، ۴/۸ و ۳/۱۴ ثانیه بود. از والدین ۵۴ نوزادی که قرار بود یک هفته بعد مراجعه کنند، ۵ نفر مراجعه کردند.

نتیجه‏گیری: در این مطالعه تأثیر افزایش سن و تکرار آزمایش بر کاهش سطح ارجاع تأیید شد، اما در مجموع سطح ارجاع بالا در ساعات اولیۀ پس از تولد و همکاری ضعیف والدین، از مهم‏ترین موانع انجام طرح جامع غربالگری شنوایی نوزادان در زاهدان بود.

زمینه و هدف: رشد و ارتقای سطح مهارت‏های دستوری کودکان کم‏شنوای کاربر سمعک مستلزم به‏کارگیری برنامه‏های آموزشی و توانبخشی مناسب است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر بازی‏های زبان‏شناختی بر رشد مهارت‏های دستوری کودکان کم‏شنوای استفاده‏کننده از سمعک انجام شد.

روش بررسی: ده کودک کم‏شنوای پنج تا هفت ساله که همگی از سمعک استفاده می‏کردند به صورت تصادفی به دو گروه پنج نفرۀ شاهد و مورد تقسیم شدند. پژوهش از نوع مداخله‏ای، به‏صورت پیش‏آزمون‏ـ‏پس‏آزمون انجام شد و مداخله در ۱۲ جلسه با استفاده از بازی ‎ های زبان‏شناختی اجرا شد. به‏منظور بررسی میزان هوش این کودکان از آزمون هوش Raven و برای بررسی میزان مهارت‏های دستوری این کودکان در پیش و پس از مداخله از آزمون رشد زبان‏ـ۳ استفاده شد.

یافته‏ها: با مقایسۀ میانگین مهارت‏های نحوی در گروه شاهد و مورد مشخص شد تفاوت میانگین گروهی که بازی‏های زبان‏شناختی را دریافت کرده‏اند در مهارت‏های نحوی(p=۰/۰۰۱) و در هر سه خرده‏مهارت درک دستوری(p=۰/۰۱۳)، تقلید جمله(p=۰/۰۰۶) و تکمیل دستوری(p<۰/۰۰۱) به‏لحاظ آماری معنی‏دار است. به این معنی که آموزش بازی‏های زبان‏شناختی بر بهبود مهارت‏های نحوی و در خرده‏مهارت‏های درک دستوری، تقلید جمله و تکمیل دستوری کودکان کم ‎ شنوا که مداخله را دریافت کرده بودند، اثربخش بود.

نتیجه‏گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که آموزش مهارت‏های دستوری به روش بازی ‎ درمانی با رویکرد بازی‏های زبان‏شناختی می‏تواند مشکلات نحوی شامل درک و فهم جملات و ساختارهای نحوی و همچنین فهمیدن و به‏کارگیری اشکال تکواژشناختی را در کودکان کم‏شنوای کاربر سمعک بهبود بخشد.

زمینه و هدف: رشد آگاهی واج‏شناختی در برخی کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار با مشکل همراه است، از این رو هدف این مطالعه بررسی ارتباط آگاهی واج‏شناختی و فرآیندهای واجی در کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار بود.

روش بررسی: این مطالعۀ مقطعی روی ۲۱ کودک پنج سالۀ مبتلا به اختلال صدای گفتار انجام شد. کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار از کلینیک‏های دانشگاه علوم پزشکی تهران به روش نمونه‏گیری در دسترس انتخاب شدند. مهارت‏های زبانی، تولیدی، عملکرد حرکتی‏ـ‏دهانی و آگاهی واج‏شناختی این کودکان به‏ترتیب با استفاده از آزمون رشد زبان‏ـ۳، آزمون تشخیصی آوایی و واجی برای کودکان سه تا شش سالۀ فارسی‏زبان و آگاهی واج ‎ شناختی ارزیابی شد. داده‏ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن مورد تحلیل قرارگرفتند.

یافته‏ها: ضریب همبستگی فرآیندهای واجی غیرطبیعی با خرده‏آزمون‏های تجانس(p=۰/۰۰۵)، قافیه(p=۰/۰۰۹)، ترکیب(p=۰/۰۰۶)، شناسایی واج آغازین یکسان(p=۰/۰۰۷) و شناسایی واج پایانی یکسان(p=۰/۰۰۷) معنی‏دار بود. همچنین ارتباط معنی‏داری بین همبستگی فرآیندهای واجی غیرطبیعی در سطح واج با خرده‏آزمون‏های تجانس(p=۰/۰۰۱)، قافیه(p=۰/۰۰۸)، ترکیب(p=۰/۰۲۹)، شناسایی واج آغازین یکسان(p=۰/۰۰۷) و شناسایی واج پایانی یکسان(p=۰/۰۰۳) وجود داشت. سطح معنی‏داری کمتر از ۰۵/۰ در نظر گرفته شده است.

نتیجه‏گیری: بین مهارت‏های آگاهی واج‏شناختی کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار با فرآیندهای واجی ارتباط وجود دارد به‏ویژه در کودکانی که از فرآیندهای واجی غیرطبیعی در سطح واج در گفتار خود بیشتر استفاده می‏کنند.

زمینه و هدف: آگاهی واج‏شناختی متشکل از سه مؤلفه آگاهی از هجا، آگاهی از واحدهای درون هجایی و آگاهی از واج بخش مهمی از زبان دریافتی و بیانی و از جمله پیش‏نیازهای مهمی است که روند رشد و فراگیری مهارت‏های خواندن و نوشتن را از طریق رمزگذاری‏های دوباره واج‏شناختی تسهیل می‏کند. تعدادی از پژوهش‏های انجام شده در زبان‏های مختلف ارتباط بین آگاهی واج‏شناختی و دیکته را نشان داده‏اند. هدف از این پژوهش بررسی این ارتباط در دانش‏آموزان پایۀ اول ابتدایی در زبان فارسی بود.

روش بررسی: مطالعۀ مقطعی حاضر روی ۴۰۰ نفر از دانش‏آموزان پایۀ اول ابتدایی (۲۰۹ دختر و ۱۹۱پسر) انجام شد. ابتدا در هر کلاس آزمون اگاهی واج‏شناختی به ‎ صورت انفرادی از هر دانش‏آموز به‏عمل آمد، سپس آزمون دیکته به‏صورت گروهی برای آن کلاس اجرا شد. همبستگی بین آزمون آگاهی واج‏شناختی و زیرآزمون‏های آن با دیکته با استفاده از مدل رگرسیون ساده و تعیین تفاوت بین دو جنس با استفاده از آزمون t مستقل مورد بررسی قرار گرفت.

یافته‏ها: بین آزمون آگاهی واج‏شناختی و آزمون دیکته با ضریب همبستگی ۸۲/۰ ارتباط معنی‏دار وجود داشت(p<۰/۰۰۱) و از بین زیرآزمون‏ها، آگاهی از واج بیشترین(r=۰/۳۴) و آگاهی از قافیه کمترین همبستگی(r=۰/۱۲) را با آزمون دیکته داشتند. بین گروه دختران و پسران در آزمون‏های انجام شده تفاوت وجود داشت(p<۰/۰۵).

نتیجه‏گیری: با توجه به ارتباط نزدیک اگاهی واج ‎ شناختی با نمرۀ دیکته، افزایش توانمندی کودکان در زمینۀ آگاهی واج ‎ شناختی، می ‎ تواند به افزایش توانایی کودک در دیکته کمک کند.

زمینه و هدف: همدلی، ظرفیت بنیادین انسان‌ها در برقراری ارتباط است که برای زندگی اجتماعی روزمره مهم است. با توجه به تأثیر نظریۀ ذهن بر همدلی، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سازۀ شناختی نظریۀ ذهن در پیش‌بینی همدلی صورت گرفت.

روش بررسی: د ر این مطالعه، که به روش تحلیلی‏ـ‏مقایسه‏ای انجام شد، ۴۰ دانش‏آموز با آسیب شنوایی عمیق و ۴۰ دانش‏آموز بهنجار در محدودۀ سنی ۱۴-۸ سال انتخاب شدند. روش گردآوری داده‏ها از طریق انجام آزمون روی دانش‏آموزان و ابزار آن تکالیف باور کاذب و پرسش‏نامۀ همدلی بهر بود که پرسش‏نامه توسط والدین تکمیل شد. برای تحلیل داده‏ها از روش تحلیل واریانس چندمتغیره، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد.

یافته‏ها: یافته‏های این پژوهش نشان داد که بین نمرۀ کلی تکالیف باور کاذب و نمرۀ همدلی دانش‏آموزان دچار آسیب شنوایی و بهنجار تفاوت معنی‏داری وجود دارد(p=۰/۰۰۱). رابطۀ معنی‏داری بین نظریۀ ذهن و همدلی در دو گروه وجود داشت(p=۰/۰۱). همچنین نظریۀ ذهن قادر به پیش‏بینی همدلی بود(p=۰/۰۰۱).

نتیجه‏گیری: براساس نتایج به‏دست آمده، عملکرد دانش‌آموزان با آسیب شنوایی در تکالیف نظریۀ ذهن و نیز نمرات همدلی به میزان قابل‌توجهی پایین‏تر از نمرۀ دانش‏آموزان بهنجار بود. بنابراین، لازم است در آموزش مهارت‏هایی از قبیل مهارت‏های اجتماعی به دانش‏آموزان با مشکلات شنوایی این مسئله را در نظر گرفت و مواد آموزشی را متناسب با درک شناختی آنان تنظیم کرد.

زمینه و هدف: موسیقی در تمامی فرهنگ ‎ ها وجود دارد و اکثر محققان به ‎ دنبال این موضوع هستند که چگونه موسیقی بر جنبه‎های مختلف رشد شناختی از جمله درک، حافظه و مهارت‏های زبانی تأثیر می‎گذارد. تحقیقات انجام شده در حیطۀ علوم اعصاب در زمینۀ موسیقی طی سال‏های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. در مطالعۀ حاضر تأثیر موسیقی زمینه خنثی و موسیقی زمینه مثبت در قیاس با وضعیت سکوت، بر عملکرد حافظۀ شنوایی‏ـ‏کلامی افراد هنجار مورد مطالعه قرار گرفت.

روش بررسی: این مطالعه تحلیلی‏ـ‏مقایسه‎ای روی ۴۰ دانشجوی دختر و پسر با شنوایی و گفتار هنجار در محدودۀ سنی ۱۸ تا ۲۶ سال از بین نمونه‎های در دسترس انجام شد. پس از انجام ارزیابی‏های شنوایی و گفتاری، به‏منظور بررسی تأثیر موسیقی زمینه بر حافظۀ کاری، آزمون حافظۀ شنوایی‏ـ‏کلامی ری در سه موقعیت سکوت، موسیقی برانگیزانندۀ احساس مثبت و موسیقی خنثی اجرا شد.

یافته‎ها: میانگین امتیاز آزمون حافظۀ شنوایی‏ـ‎کلامی در موقعیت سکوت نسبت به دو موقعیت همراه با موسیقی برانگیزانندۀ احساس مثبت(p=۰/۰۰۳) و موسیقی خنثی(p=۰/۰۱)، به‏میزان معنی‏داری بالاتر بود. جنس بر نتایج آزمون تأثیری نداشت.

نتیجه‎گیری: به نظر می‎رسد همراهی موسیقی رقابتی (موسیقی مثبت و خنثی) و سوگیری بخشی از توجه شنوایی به آن، بر عملکرد حافظۀ کاری کلامی تأثیر منفی دارد که احتمالاً به‏دلیل تداخل موسیقی با پردازش اطلاعات کلامی در مغز است.

زمینه و هدف: دانش‏آموزان کم‏شنوا نسبت به دانش‏آموزان عادی در رسیدن به نظریۀ ذهن دچار تأخیر دارند. یکی از عوامل تآثیرگذار در رشد توانایی نظریۀ ذهن تعامل والد‏ـ‏کودک است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطۀ هوش هیجانی مادر بر توانایی دانش‏آموزان کم‏شنوا در توانایی نظریۀ ذهن بود.

روش بررسی: د ر این مطالعه که به روش همبستگی انجام شد، ۴۰ دانش‌آموز کم ‎ شنوای عمیق با محدودۀ سنی ۱۴-۸ سال انتخاب شدند. روش گردآوری داده ‎ ها از طریق انجام آزمون روی دانش ‎ آموزان با استفاده از تکالیف باور غلط و پرسش‎نامۀ هوش هیجانی بود. پرسش ‎ نامۀ هوش هیجانی توسط مادران تکمیل شد. برای تحلیل داده ‎ ها از روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد.

یافته‎ها: یافته‏های این پژوهش نشان داد که بین نمرۀ کلی تکالیف باور غلط دانش‏آموزان کم‏شنوا و نمرات مادران آنان در هوش هیجانی و مؤلفه‏های آن همبستگی معنی‏داری وجود ندارد(p>۰/۰۱). نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز نشان داد که نمرات مادران در هوش هیجانی و مؤلفه ‎ های آن قادر به پیش ‎ بینی نمرات دانش ‎ آموزان در تکالیف باور غلط نیست(p>۰/۰۱).

نتیجه‏گیری: بنابراین می‏توان نتیجه گرفت که بین هوش هیجانی مادران دانش‏آموزان کم‏شنوا و توانایی نظریۀ ذهن فرزندانشان رابطۀ معنی‏داری از نظر آماری وجود ندارد و هوش هیجانی مادران نمی‏تواند نمرات دانش‏آموزان را در تکالیف باور غلط پیش‏بینی کند.

زمینه و هدف: کودکان ناشنوا به‎ دلیل نقص شنوایی خود با مشکلات روان‏شناختی متعددی رو به رو هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر هنردرمانی با رویکرد نقاشی بر کاهش تنهایی و ناامیدی کودکان ناشنوای پسر صورت گرفت.

روش بررسی: روش پژوهش آزمایشی و از طرح پیش‏آزمون‏ـ‏پس‏آزمون با گروه شاهد استفاده شد. به این منظور از بین کودکان ناشنوای ۷ تا ۱۰ سالۀ شهر اصفهان، تعداد ۳۰ نفر که ملاک ‎ های ورود به پژوهش را دارا بودند به شیوه نمونه‏گیری چندمرحله‏ای، انتخاب و با روش تصادفی در دو گروه شاهد و مورد گمارده شدند. برای جمع ‎ آوری داده ‎ ها از مقیاس ناامیدی کودکان Kazdin و مقیاس تنهایی Asher که روایی و اعتبار آنها تأیید شده است، استفاده شد. داده ‎ های به‎دست آمده با روش آماری تحلیل کواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‎ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین عملکرد دو گروه مورد و شاهد در متغیرهای احساس ناامیدی و تنهایی در پس ‎ آزمون در سطح p<0/001 تفاوت معنی ‎داری وجود دارد.

نتیجه‎گیری: براساس یافته‎ها می‏توان نتیجه گرفت که هنردرمانی با رویکرد نقاشی بر بهبود احساس ناامیدی و تنهایی کودکان ناشنوا مؤثر است و از آن به‏عنوان یک روش آموزشی و درمانی غیرمستقیم می‏توان برای کاهش احساسات منفی کودکان ناشنوا به‏ویژه تنهایی و ناامیدی استفاده کرد و این روش را به درمانگران، مربیان و مشاورانی که با این کودکان کار می‏کنند پیشنهاد کرد.

زمینه و هدف: کودکان ناشنوا به‏دلیل نقص شنوایی خود با مشکلات سازگاری متعددی روبه‌رو هستند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روان‏نمایشگری به روش پانتومیم بر سازگاری اجتماعی دانش‏آموزان دختر ناشنوای ۱۲ تا ۱۵ ساله شهر اصفهان انجام گرفت.

روش بررسی: روش پژوهش آزمایشی و از طرح پیش‌آزمون‏ـ‏پس‌آزمون با گروه شاهد استفاده شد. به این منظور تعداد ۳۰ نفر از دانش‏آموزان دختر ناشنوای ۱۲ تا ۱۵ ساله شهر اصفهان که ملاک‏های ورود به پژوهش را داشتند، به روش تصادفی انتخاب و در دو گروه مورد (۱۵ نفر) و شاهد (۱۵ نفر) قرار گرفتند. برای جمع‌آوری اطلاعات از مقیاس سازگاری اجتماعی (Rao(۱۹۷۳ استفاده شد. داده‏ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیره و با بهره‏گیری از نرم‏افزار SPSS نسخۀ ۲۱، تجزیه و تحلیل شد.

یافته‏ها: نتایج نشان داد که تفاوت بین سازگاری اجتماعی دو گروه مورد و شاهد پس از انجام مداخله در سطح p=۰/۰۰۰۱ معنی‏دار است.

نتیجه‏گیری: با توجه به نتایج پژوهش می‏توان گفت که روش روان‏نمایشگری به روش پانتومیم، سازگاری اجتماعی دانش‏آموزان ناشنوا را بهبود می‏بخشد و می‏توان از آن به‌عنوان یک روش آموزشی و درمانی استفاده کرد.

زمینه و هدف: زیرآزمون شنوایی دایکوتیک یکی از اجزای مهم مجموعه آزمون پردازش شنوایی کودکان و بزرگسالان به‌شمار می‌رود. آزمون اعداد دایکوتیک تصادفی در پاسخ به ضعف حساسیت آزمون اعداد دایکوتیک دو جفتی به ناقرینگی گوشی ناهنجار در شنوایی دایکوتیک ساخته شده است. مطالعۀ حاضر با هدف ساخت نسخۀ فارسی این آزمون و ارزیابی اولیۀ آن انجام شد.

روش بررسی: با ضبط اعداد یک تا ده (به‏جز عدد دوهجایی چهار) فارسی در استودیو و تنظیم مشخصات شدتی و زمانی امواج، نسخۀ فارسی آزمون اعداد دایکوتیک تصادفی مطابق با نسخۀ انگلیسی آن ساخته شد. آزمون در سطح ۵۵ دسی‌بل HL روی ۵۰ نفر (به نسبت مساوی از هر دو جنس) راست‌دست ۱۸ تا ۲۵ سال با سطح شنوایی ۱۵ دسی‌بل HL یا کمتر در فرکانس‌های ادیومتریک انجام شد.

یافته‌ها: میانگین امتیاز گوش راست، گوش چپ و برتری گوش راست در افراد مورد مطالعه به‏ترتیب ۳/۹۴ درصد با انحراف معیار ۳/۵، ۸/۸۴ درصد با انحراف معیار ۷/۷ و ۵/۹ درصد با انحراف معیار ۷ درصد به‌دست آمد. ۶۰ درصد از افراد نتیجۀ بهنجار، ۲۴ درصد ضعف یک ‎ گوشی و ۱۶ درصد ضعف دوگوشی نشان دادند.

نتیجه‌گیری: به‌نظر می‌رسد نسخۀ فارسی آزمون اعداد دایکوتیک تصادفی می‌تواند همانند آزمون اصلی خود ناقرینگی گوشی، ضعف‌های یک ‎ طرفه و دوطرفه را در شنوایی دایکوتیک نشان دهد.