---

زمینه و هدف: فنون تصویربرداری عصبی در پردازش شنیداری و دیداری گفتار از رویکردهای جدید علوم اعصاب در مطالعات ساختاریِ سازوکارهای عالیِ درگیر در این فرآیند به‏شمار می‏رود. این مطالعه به‏منظور بررسی فعالیت مغزی در هنگام درک محرک‏های گفتاری دیداری و شنیداری در افراد هنجار فارسی‏زبان توسط تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی صورت گرفت.
روش بررسی: تصاویر حاصل از تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی فعالیت مغزی 19 زن 30-20 ساله با ارائۀ محرک بینایی /ka/ و محرک شنوایی /pa/ به‏روش طراحی بلوک در قالب دو سری تصاویر T1-weighted و عملکردی، ثبت گردید. سپس نتایج با استفاده از نرم‏افزار FSL تجزیه تحلیل شد و نتایج گروهی با یکدیگر مقایسه گردید.
یافته‏ها: در پاسخ به محرک دیداری، بخش‏های میانی و نیز سطوح قشری فعال گردید، اما در پاسخ به محرک شنیداری بیشتر فعالیت‏ها در عمق دیده شد. در این راستا، منطقه مارجینال فوقانی قدامی چپ و قسمت‏هایی از سیستم حرکتی گفتار شامل قشر اینسولار و سینگولیت با محرک دیداری، و منطقه مارجینال فوقانی خلفی چپ و شکنج گیجگاهی فوقانی راست با محرک شنیداری فعال شدند. به‏علاوه در این بررسی در تعداد 15 نفر از افراد اثر McGurk در سطح رفتاری نیز به اثبات رسید.
نتیجه‏گیری: فعال شدن منطقه‏ای واحد، شکنج مارجینال فوقانی چپ، در پاسخ به هر دو محرک دیداری و شنیداری، فرضیۀ وجود منطقۀ مشترک پردازش واج‏شناختی ورودی حواس را مطرح می‏نماید. شدت فعالیت با محرک شنیداری بیشتر می‏باشد، و همچنین مناطق با محرک دیداری گستردگی و تعدد بیشتری دارند که نشان از ناآشنایی مغز افراد هنجار در درک محرک‏های دیداری گفتاری است.

---

زمینه و هدف: طبق بررسی‏های انجام شده، وجود کودک ناشنوا و کم‏شنوا در خانواده، استرس فراوانی برای والدین دارد. مشاوره با والدین افراد کم‏شنوا و ارائه خدمات توانبخشی مناسب و افزایش رضایت‏مندی افراد می‏تواند در کاهش اضطراب آنها مؤثر باشد. این پژوهش درصدد بررسی ارتباط میان رضایت‏مندی از خدمات شنوایی‏شناسی و اضطراب والدین کودکان کم‏شنوا می‏باشد.
روش بررسی: در این مطالعه که به‏روش توصیفی‏ـ‏تحلیلی انجام شد، 75 نفر از والدین کودکان کم‏شنوا که حداکثر یک سال از تشخیص کم‏شنوایی فرزندشان گذشته بود و جهت دریافت خدمات توانبخشی شنوایی به کلینیک‏های شنوایی‏شناسی تهران مراجعه کرده بودند انتخاب شدند. روش گردآوری داده‏ها مصاحبه و ابزار آن دو پرسش‏نامه سنجش رضایت‏مندی و اضطراب بود که توسط مادران تکمیل گردید.
یافته‏ها: بین میزان رضایت و اضطراب آشکار و پنهان افراد ارتباطی مشاهده نشد هر چند گروهی که بیشترین میزان رضایت (امتیاز 90-64) را داشتند از پایین‏ترین میزان اضطراب (امتیاز 20-0) برخوردار بودند. همچنین بین اضطراب آشکار و پنهان ارتباط معنی‏داری مشاهده شد(p<0/001)، در میان متغیرهای دموگرافیک، تنها محل سکونت تهران یا شهرستان رابطه معنی‏داری با رضایت‏مندی و اضطراب نشان داد و افراد شهرستانی به‏طور معنی‏داری رضایت کمتر(p=0/002) و اضطراب بیشتری داشتند(p=0/017).
نتیجه‏گیری: با توجه به اینکه نمره رضایت در افراد ساکن تهران نسبت به افراد شهرستانی بالاتر و اضطراب آنها پایین‏تر بود، نگرانی بیشتر افراد ساکن شهرستان در تداوم دریافت خدمات از محل سکونت خود، عاملی در جهت اضطراب بیشتر و رضایت کمتر آنها عنوان شد.

---

زمینه و هدف: بروز بالای اختلالات گفتاری در کودکان مبتلا به فلج مغزی ممکن است با نقص در پردازش محرک شنوایی در ارتباط باشد. از این رو ضروری است تا با استفاده از آزمون‏های الکتروفیزیولوژیک و رفتاری شنوایی، وجود هرگونه آسیب محیطی و مرکزی سیستم شنوایی مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، 15 کودک مبتلا به دایپلژی اسپاستیک با میانگین سنی 77/5 و انحراف معیار 26/2 سال و 15 کودک هنجار با میانگین سنی 33/5 و انحراف معیار 80/1 سال، تحت آزمون‏های ادیومتری تن خالص، ایمیتانس و پاسخ‏های شنوایی ساقه مغز قرار گرفتند و نتایج دو گروه با یکدیگر مقایسه گردید.
یافته‏ها: آستانه‏های شنوایی و وضعیت گوش میانی در افراد مورد مطالعه در محدودۀ هنجار قرار داشت. اما در غالب موارد، هنگام ثبت رفلکس دگرسویی، آستانه‏ها افزایش نشان داد. مقایسه زمان نهفتگی مطلق و بین‏موجی پاسخ‏های شنوایی ساقه مغز در دو گروه مورد و شاهد، حاکی از افزایش معنی‏دار زمان نهفتگی امواج انتهایی، به‏ویژه موج V بود(p=0/04) که در نتیجه آن، فاصله بین موجی III-V(p=0/02) نیز افزایش چشمگیری نسبت به گروه شاهد نشان داد.
نتیجه‏گیری: به نظر می‏رسد اختلالات عصبی به‏خصوص در مسیر پلی‏ـ‏مشبکی‏ـ‏نخاعی و هسته‏های پلی‏ـ‏مشبکی و قسمت‏های بالایی پل که مجاور با هسته‏های شنوایی نوار جانبی و برجستگی تحتانی قرار دارند موجب به‏هم‏ریختگی هم‏زمانی عصبی و افزایش زمان نهفتگی امواج انتهایی پاسخ‏های برانگیختۀ شنوایی می‏شود. همچنین نقص عملکرد در مراکز مولد امواج پاسخ‏های برانگیختۀ شنوایی در این کودکان نیز می‏تواند در این امر دخیل باشد.

---

زمینه و هدف: دانش‏آموزان کم‏شنوا به دلیل کم‏شنوایی از حیث پرورش مهارت‏های زبانی با تأخیر مواجه می‏شوند و به همین جهت در معرض مشکلات خواندن نیز قرار می‏گیرند. به‏منظور بررسی تأثیر ارتقاء پایۀ تحصیلی بر بهبودبخشی و پیشرفت سطوح درک خواندن، دانش‏آموزان پایه‏های تحصیلی چهارم ابتدایی و سوم راهنمایی براساس آزمون بین‏المللی سواد خواندن در این تحقیق مورد مقایسه قرار گرفتند.
روش بررسی: پژوهش از نوع مقطعی و ابزار آزمون دفترچه استاندارد شده بین‏المللی PIRLS سال 2001 در نظر گرفته شد. 36 دانش‏آموز پایه چهارم ابتدایی و سوم راهنمایی با کم‏شنوایی متوسط رو به شدید و شدید از مدارس استثنایی شهرستان‏های کرج، شهریار، رباط کریم و هشتگرد در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند و در تجزیه و تحلیل داده‏ها از t مستقل استفاده شد.
یافته‏ها: در تحلیل یافته‏ها در اولین سطح، تمرکز و بازیابی صریح اطلاعات، دانش‏آموزان سوم راهنمایی به‏طور معنی‏داری بهتر از پایه چهارم ابتدایی عمل نمودند(05/0p<) ولی در سایر سطوح، استنباط مستقیم، تفسیر و تلفیق ایده‏ها، ‏بررسی و ارزیابی محتوا، اختلاف معنی‏داری مشاهده نشد(05/0p>).
نتیجه‏گیری: دانش‏آموزان کم‏شنوا علی‏رغم ارتقاء پایه تحصیلی در سطوح عمیق درک خواندن دچار ضعف بودند. در سیاست‏گذاری‏های آموزش ویژه، تداوم خدمات توانبخشی در مقاطع تحصیلی راهنمایی و دبیرستان و همچنین ارائه آموزش‏های خاص جهت بهبود سطوح پیچیده درک خواندن باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: آزمون دایکوتیک حافظۀ شنوایی‏ـ‏کلامی در تشخیص نقایص آن و کشف تفاوت عملکرد حافظۀ دو نیمکره کاربرد دارد. پژوهش حاضر با هدف ساخت نسخۀ فارسی این آزمون و بررسی نتایج آن در افراد هنجار 18 تا 25 سال از دو جنس، انجام شد.
روش بررسی: نسخۀ فارسی آزمون حاضر همانند نسخۀ مرجع از 18 فهرست 10 واژه‏ای تشکیل شده است که در ارائۀ دایکوتیک، عکس واژه گوش مورد آزمون به‏طور هم‏زمان در گوش مقابل ارائه می‏شود. پس از انتخاب مواد آزمون براساس معیارهای مورد نظر و ساخت فهرست‏ها، روایی محتوای آزمون با نظرسنجی از هشت کارشناس خبره محاسبه و نظرات آنها در فهرست‏ها اعمال گردید. سپس کلمات هر فهرست به‏صورت دایکوتیک روی لوح فشرده ضبط شد. در ادامه، مطالعۀ مقطعی حاضر روی 110 فرد هنجار راست دست (55 زن و 55 مرد) در محدودۀ سنی 18 تا 25 سال با میانگین سنی 3/21 سال و انحراف معیار 7/1، اجرا و امتیازهای افراد در فرم‏های تهیه شده ثبت گردید.
یافته‏ها: بین میانگین امتیازهای افراد در 18 فهرست تهیه شده، از نظر آماری تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد(p=0/983). متوسط شاخص روایی محتوا در 18 فهرست آزمون معادل 96/0 درصد به‏دست آمد، و میانگین امتیازهای اجرای دایکوتیک آزمون برابر 5/6 با انحراف معیار 0/1 بود.
نتیجه‏گیری: براساس نتایج به‏دست آمده، نسخۀ فارسی آزمون حاضر از روایی محتوایی خوبی برخوردار است، و می‏تواند در تشخیص نقایص حافظه شنوایی‏ـ‏‏کلامی مورد استفاده قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: ساختار سازه‏ای و فضای واکه‏ای مهم‏ترین ویژگی‏های فیزیکی آواهای گفتاری هستند. پژوهش حاضر با هدف تعیین ساختار سازه‏ای و فضای واکه‏ای 6 واکۀ زبان فارسی انجام شد.
روش بررسی: پژوهش توصیفی‏ـ‏تحلیلی حاضر به‏صورت مقطعی روی 60 نفر (30 مرد، 30 زن) از دانشجویان فارسی‏زبان دانشگاه علوم پزشکی تهران در محدودۀ سنی 18 تا 24 سال انجام شد. فرکانس اولین، دومین و سومین سازۀ واکه‏های زبان فارسی و فضای واکه‏ای توسط نرم‏افزار real analyzer ضبط و تحلیل شد. میزان F₀ در دو جنس با استفاده از آزمون‏های Leven و t مستقل مقایسه شد.
یافته‏ها: کمترین میزان F₀ در مردان و زنان مربوط به واکه‏های /æ/ و /a/ (135 هرتز در مردان و 230 هرتز در زنان) و بیشترین آن مربوط به واکۀ /i/ (146 هرتز در مردان و زنان 239 هرتز در زنان) بود. میانگین فرکانس پایۀ زنان به‏طور معنی‏دار بیشتر از مردان بود(p<0/001). بیشترین و کمترین مقدار F₁ در مردان و زنان مربوط به واکه‏های /æ/ و /i/ است. بیشترین و کمترین مقدار F₂ در هر دو جنس به‏ترتیب مربوط به واکه‏های /i/ و /u/ است. بیشترین و کمترین میزان F₃ مربوط به واکه‏های /u/ و /i/ است.
نتیجه‏گیری: واکه‏های /æ/ و /a/ دارای کمترین فرکانس، /i/ دارای بالاترین فرکانس، /æ/ بازترین، /i/ بسته‏ترین، /i/ پیشین‏ترین و گسترده‏ترین و /u/ پسین‏ترین و گردترین واکه‏ها هستند.

---

زمینه و هدف: در بیش از 70 درصد، کم‏شنوایی‏ها به دلیل ناهنجاری‏های ژنتیکی ایجاد می‏شود. تاکنون بیش از 100 مکان ژنی گزارش شده است که تغییر آنها می‏تواند به کم‏شنوایی منجر گردد. هدف از این بررسی، تعیین فراوانی الگوهای توارثی در جمعیت کم‏شنوای مراجعه‏کننده به سازمان بهزیستی اهواز و ارتباط آن با عوامل دیگر از قبیل قومیت، جنسیت و ازدواج‏های خویشاوندی بود.
روش بررسی: در این بررسی پرونده 356 خانواده مراجعه‏کننده به مرکز مشاوره ژنتیک سازمان بهزیستی اهواز مورد مطالعه قرار گرفت. افراد مبتلا به کم‏شنوایی با توجه به قومیت، جنسیت و همچنین رابطۀ خویشاوندی والدین آنها با هم در دستجات مختلف و براساس الگوی توارثی حاصل از بررسی نحوۀ انتقال کم‏شنوایی در شجرۀ خانواده‏های کم‏شنوا، تقسیم‏بندی گردید.
یافته‏ها: توارث اتوزومی نهفته؛ فراوانی بیش از 60 درصد، رایج‏ترین الگوی ژنتیکی بود. فراوانی اغلب انواع ازدواج‏های خویشاوندی در جمعیت غیرعرب بیشتر از عرب بود(p<0/05) تفاوت معنی‏داری بین دو جنس دیده نشد(p>0/05).
نتیجه‏گیری: درکنار مشاهده تفاوت‏های بین دو جمعیت در فراوانی ازدواج‏های خویشاوندی تفاوت معنی‏داری بین کم‏شنوایی‏های توارثی و کم‏شنوایی‏های حاصل از عوامل محیطی وجود داشت و الگوی غالب کم‏شنوایی در منطقه الگوی آتوزومی نهفته است.

---

زمینه و هدف: امروزه عملکرد دستگاه وابران شنوایی کاملاً شناخته شده نیست. شواهدی وجود دارد که نشان می‏دهد دسته زیتونی حلزونی از قشر شنوایی ورودی نزولی دریافت می‏کند. این پژوهش با هدف تعیین اثر فعالیت قشر شنوایی بر دستگاه محیطی شنوایی به‏صورت فرکانس ویژه، و تأثیر توجه انتخابی شنوایی بر مهار دگرطرفی گسیل‏های صوتی فرکانسی گوش انجام شد.
روش بررسی: سی و شش بزرگسال با شنوایی هنجار در محدودۀ سنی 18 تا 30 سال با میانگین 9/21 و انحراف معیار 24/3، در این مطالعه مقطعی شرکت کردند. ابتدا مهار دگرطرفی گسیل‏های صوتی فرکانسی در گوش راست افراد در فرکانس آزمایشی 2000 هرتز ثبت شد. جهت حذف توجه شنوایی از افراد مورد مطالعه خواسته شد تا متنی را مطالعه کنند. سپس به‏منظور ارزیابی توجه انتخابی شنوایی بر مهار دگرطرفی از آنها خواسته شد تا تن‏های هدف قرار گرفته در نویز دگرطرفی را با فرکانس‏های 1000، 2000و 4000 هرتز بشمارند.
یافته‏ها: افزایش معنی‏داری در دامنۀ مهار دگرطرفی گسیل‏های صوتی فرکانسی در شرایط توجه انتخابی شنوایی مشاهده شد(p≤0/001). در تنِ هدف قرار گرفته در نویز دگرطرفی با فرکانس مشابه محرک گوش آزمایشی (2000 هرتز)، بیشترین افزایش در دامنۀ مهار مشاهده شد.
نتیجه‏گیری: فعالیت رشته‏های دسته زیتونی حلزونی داخلی به واسطۀ توجه انتخابی شنوایی به گوش دگر طرفی، تقویت و سبب افزایش دامنۀ مهار گسیل‏های صوتی فرکانسی گوش می‏گردد و به‏عبارتی دیگر، نتایج نشان‏دهندۀ وجود تأثیر فعالیت قشر شنوایی بر دستگاه محیطی شنوایی، از طریق راه‏های کورتیکوفوگال و با ویژگی فرکانسی است.

---

زمینه و هدف: واژه‏ها به‏عنوان ابزارهایی نمادین برای برقراری ارتباط به‏کار می‏روند. کودکان در مسیر رشد و تکامل زبان، ابتدا اسامی را فرا می‏گیرند و در این دوره؛ بسامد کاربرد اسامی بیش از سایر انواع کلمات است. با توجه به اهمیت اسامی در روند رشد زبان، این پژوهش با هدف جمع‏آوری بخشی از داده‏های هنجاری برای دو آزمون تصویری درک و بیان اسامی و بررسی توانایی درک و بیان اسامیِ کودکان بهنجار انجام گرفت.
روش بررسی: در ایـن پژوهش مقطعی 110 کودک هنجار 5/2 تا 4 ساله (56 پسر و 54 دختر) در چهار گروه سنی از مهدکودک‏های شهر اراک انتخاب شدند. در این بررسی، دو آزمون تصویری درک و بیان اسامی مورد استفاده قرار گرفت.
یافته‏ها: میانگین امتیازهای درک و بیان اسامی در بین تمام گروه‏ها، به غیر از گروه‏های 3 و 5/3 ساله، با یکدیگر تفاوت معنی‏داری داشتند(p<0/05). در مقایسه میانگین امتیازهای درک و بیان اسامی در دو جنس تفاوت معنی‏داری دیده نشد. همچنین همبستگی مستقیم و معنی‏داری بین امتیازات درک و بیان اسامی (r=0/896 و p<0/001) وجود داشت.
نتیجه‏گیری: توانایی‏های درک و بیان اسامی در 4 گروه سنی مورد مطالعه با یکدیگر تفاوت دارد و دو آزمون تصویری درک اسامی و بیان اسامی می‏تواند این تفاوت را نشان دهد. همچنین، با وجود رشد سریع توانایی درک، توانایی بیانی و درکی به موازات هم رشد می‏کنند و توانایی دختران و پسران در این زمینه یکسان است.

---

زمینه و هدف: پردازش زمانی که شامل وضوح، ترتیب، تجمع و پوشش زمانی است، مؤلفه اصلی توانایی‌های پردازش شنوایی است که اهمیت ویژه‏ای در درک اصوات پیچیده مانند گفتار و موسیقی دارد. نتیجه پژوهش‏ها در مورد پردازش زمانی در افراد نابینا برتری آنها را نسبت به دیگر افراد در مبحث تمایز زمانی نشان می‏دهد. هدف از این مطالعه مقایسۀ پردازش زمانی در افراد بینا و نابینا با شنوایی هنجار توسط آزمون فاصله در نویز بود.
روش بررسی: این پژوهش توصیفی‏ـ‏تحلیلی غیرمداخله‌ای روی 22 نابینای مادرزاد، 11 زن و 11 مرد، با میانگین سنی 22/26 سال و 22 فرد بینا، 11 زن و 11 مرد، با شنوایی هنجار با میانگین سنی 04/24 سال در دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. پس از انجام آزمون فاصله در نویز، آستانۀ تقریبی و درصد پاسخ‏های درست افراد استخراج شده و با آزمون ناپارامتری من‏ـ‏ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‏ها: بین میانگین درصد پاسخ‏های درست و میانگین آستانۀ تقریبی در گروه مورد و شاهد اختلاف معنی‏داری مشاهده شد(p<0/05) در حالی که نتایج هر دو جنس در دو گروه مورد و شاهد اختلاف معنی‏داری نشان نداد(p>0/05).
نتیجه‏گیری: کمتر بودن مقدار آستانۀ تقریبی و بیشتر بودن میزان درصد پاسخ‏های درست افراد نابینا نسبت به افراد بینا نشان‏دهندۀ پردازش زمانی سریع‏تر در افراد نابینا احتمالاً به‏دلیل ساخت‏پذیری عصبی جبرانی به دنبال محرومیت از بینایی است.

---

زمینه و هدف: با اثبات قابلیت سازماندهی مجدد دستگاه‏های حسی بزرگسالان به‏دنبال تغییرات محیطی و توجه به اینکه سمعک با تحریک دستگاه شنوایی دچار محرومیت حسی، موجب تغییر در محرک‏های دریافتی می‏گردد، به نظر می‏رسد که سمعک قادر به ایجاد تغییراتی در توانایی‏های دستگاه شنوایی از جمله حد افتراق شدت باشد. کاربرد سمعک موجب رخداد اصلاحات درکی و فیزیولوژیک می‏گردد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیرات ناشی از کاربرد سمعک بر عملکرد تمایز شدتی انجام شده است.
روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع مقطعی‏ـ‏تحلیلی بود. گروه مورد مطالعه شامل 30 نفر شامل 15 زن و 15 مرد، کاربر تک‏گوشی سمعک، با کم‏شنوایی حسی عصبی متوسط یا متوسط شدید متقارن در دو گوش، در محدودۀ سنی 65-45 سال با میانگین 73/57 و انحراف معیار 12/8 سال بودند. حد افتراق شدت در دو فرکانس 500 و 2000 هرتز و دو سطح شدتی 10 و 40 دسی‏بل SL در گوش‏های کاربر سمعک و گوش‏های فاقد سمعک ارزیابی و مقایسه گردید.
یافته‏ها: نتایج مطالعه نشانگر برتری امتیازها در سطوح شدتی و فرکانسی بالا بوده و امتیازهای حد افتراق شدت در گوش‏های کاربر سمعک نسبت به گوش‏های فاقد سمعک به‏طور معنی‏داری کمتر، به‏عبارتی بهتر بود(p<0/05)، ولی در فرکانس 500 هرتز و سطح شدتی 10 دسی‏بل SL تفاوت معنی‏داری بین دو گروه دیده نشد(p=0/132).
نتیجه‏گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان‏دهندۀ تأثیر کاربرد سمعک بر عملکرد تمایز شدتی بوده و با تأیید رخداد اصلاحات درکی، امکان رخداد ساخت‏پذیری عملکردی به‏دنبال کاربرد سمعک را مطرح می‏سازد که جهت تأیید، نیاز به انجام مطالعات بیشتری است.

---

زمینه و هدف: ارتباط انسان شامل رفتارهای کلامی و غیرکلامی است. رفتار غیرکلامی یا زبان بدن شامل حالت چهره، جسچر، تماس چشمی، وضعیت بدن و نوای گفتار است. نوای گفتار، رفتاری است که بخش مهمی از اطلاعات معنایی و عاطفی را به شنونده منتقل می‏کند. با توجه به این ‌که در ایران آزمونی برای ارزیابی درک نوای گفتار وجود ندارد، تصمیم گرفته شد آزمونی متناسب با فرهنگ و زبان فارسی طراحی شده و روایی و پایایی آن تعیین شود.
روش بررسی: این مطالعه از نوع ساخت آزمون است. 73 جمله، توسط 22 دوبلر با هشت لحن بیان شد و 6582 جمله ضبط شد. برای بررسی روایی محتوایی صداها، 200 دانشجو در رده سنی 18 تا 30 سال و یک متخصص صدا، به موارد ضبط شده گوش دادند. از بین 6582 صدا، حالت عاطفی 1473 صدا، مورد توافق کامل شنوندگان بود. سپس 1473 صدا در اختیار یک متخصص صدا (مدیر دوبلاژ) قرار گرفت و در نهایت، 169 صدا جهت آزمون انتخاب گردید. آزمون درک نوای گفتار با چهار زیرآزمون تمایز نوای زبانی، تمایز نوای عاطفی، نامیدن نوای گفتار، نامیدن متناقض‏ها ساخته شد. پایایی آزمون روی 32 فرد بهنجار (18 تا 60 سال) تعیین گردید.
یافته‏ها: آزمون درک نوای گفتار دارای روایی محتوایی 100 درصد و پایایی 94 درصد بود و ضریب همبستگی آن 89 درصد بود(p=0/000).
نتیجه‏گیری: آزمون دارای روایی و پایایی مطلوبی است. و برای ارزیابی مهارت درک نوای گفتار در زبان فارسی مناسب است.

---

زمینه و هدف: ارزیابی صوت به‏روش‏های درکی و آزمایشگاهی انجام می‏شود. نمونه‏ها­ی صوت بیان واکه‏ها، خواندن متن یا گفتار محاوره است. در ایران، برای ارزیابی صوت دو متن رنگین‏کمان و پدربزرگ تهیه شده بودند. این پژوهش با هدف مقایسۀ دو متن در اندازه‏گیری میانگین و دامنۀ تغییرات فرکانس پایه صوت انجام شده است.
روش بررسی: در این پژوهش مقطعی میانگین و دامنۀ تغییرات فرکانس پایه در 120 فرد عادی 60 نفر مرد و 60 نفر زن 20 تا 59 ساله مورد بررسی قرار گرفت. نمونۀ صدای آزمودنی‏ها در خواندن هر دو متن جمع‏آوری و مقایسه شد.
یافته‏ها: میانگین فرکانس پایه در مردان برای متن پدربزرگ 93/137 با انحراف معیار 2/1 و برای متن رنگین‏کمان 09/135 با انحراف معیار 1/1 و در زنان به‏ترتیب 07/206 با انحراف معیار 9/0 و 23/204 با انحراف معیار 1/2 بود(p>0/05). دامنه تغییرات فرکانس پایه در متن پدربزرگ در مردان 10/88 با انحراف معیار 8/0 و در زنان 77/116 با انحراف معیار 3/1 و در متن رنگین‏کمان در مردان 92/90 با انحراف معیار 1/1 و در زنان 08/116 با انحراف معیار 2/1 بود(p>0/05). بین میانگین فرکانس پایه به‏دست آمده از مردان در هر متن در گروه‏های سنی تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد و در زنان تنها در گروه سنی 59-50 ساله با سایر گروه‏های سنی تفاوت معنی‏دار بود(p<0/05). در دامنۀ تغییرات فرکانس پایه در هیچ‏یک از دو جنس تفاوت معنی‏داری در دو متن مشاهده نشد.
نتیجه‏گیری: این دو متن در اندازه‏گیری میانگین و دامنۀ تغییرات فرکانس پایه در بزرگسالان یکسان هستند. فرکانس پایۀ زنان 59-50 ساله با سایر گروه‏ها تفاوت معنی‏دار دارد.

---

زمینه و هدف: نوای گفتار از مؤلفه‏های مهم برقراری ارتباط است که شامل: آهنگ، دیرش، زیروبمی، بلندی، تکیه، وزن و غیره است. آهنگ عبارت است از تغییراتی که در زیروبمی صدا در گفتار پیوسته در سطح جمله رخ می‏دهد. دیرش به‏مدت زمان ادای یک صوت اطلاق می‏گردد. هدف این پژوهش بررسی مؤلفه‏هایی از نوا شامل دیرش و منحنی آهنگ در جملات پرسشی بزرگسالان بهنجار فارسی زبان بود، تا با تکیه بر جنبه‏های آزمایشگاهی ویژگی‏های این بعد از گفتار مشخص شود.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مقطعی بود. آزمودنی‏ها شامل 134 زن و مرد 18 تا 30 سالۀ بهنجار فارسی‏زبان بودند. دو جملۀ پرسشی مورد بررسی قرار گرفت. یک جمله دارای کلمۀ پرسشی و دیگری بدون کلمۀ پرسشی بود. نمونه‏های صوتی با استفاده از برنامۀDr.speech  نرم‏افزار real analysis تجزیه و تحلیل شده و داده‏ها با آنالیز واریانس یک‏طرفه مورد بررسی قرار گرفتند و منحنی آهنگ جمله‏ًها رسم شد.
یافته‏ها: دیرش زنان و مردان در جمله‏ها تفاوت معنی‏داری داشت(p≤0/001). دیرش جملۀ پرسشی با کلمۀ پرسشی بیش از جملۀ پرسشی بدون کلمۀ پرسشی بود(p≤0/001). منحنی آهنگ در گروه زنان و مردان الگوی مشابهی داشت.
نتیجه‏گیری: زنان و مردان برای ایجاد تغییر در نوای گفتار از تغییر دیرش استفاده می‏کنند. به‏طور کلی دیرش در زنان بیش از مردان بود. در پرسش با کلمۀ پرسشی بخش اعظم دیرش مربوط به کلمۀ پرسشی است. منحنی آهنگ در پرسش با کلمۀ پرسشی دامنۀ بیشتری داشت. زنان نسبت به مردان برای انتقال حالت پرسشی در گفتار تغییرات بیشتری در فرکانس پایه نشان می‏دادند.

---

زمینه و هدف: نظر به افزایش تعداد کودکانی که از بیماری سرطان جان سالم به در می‏برند و با توجه به اهمیت شنوایی در رشد گفتار و زبان، این پژوهش اقدام به بررسی تأثیر خانوادۀ دارویی سیس‏پلاتین بر شنوایی کودکان شش ماه تا دوازده سال مبتلا به سرطان نمود.
روش بررسی: در این پژوهش مقطعی، 10 کودک تحت درمان با گروه دارویی سیس‏پلاتین که شرایط ورود به طرح را داشتند، توسط آزمون پاسخ‏های شنوایی ساقۀ مغز با سه محرک کلیک، تن‏برست 4000 و 8000 هرتز و طی دو مرحله، یک‏بار قبل از دریافت داروی شیمی‏درمانی و یک‏بار 72 ساعت پس از دریافت آخرین دوز دارو، مورد بررسی قرار گرفتند. سپس نتایج با هم مقایسه شد.
یافته‏ها: تفاوت آستانه‏های شنوایی قبل و بعد از دریافت دارو برای کلیک، تن‏برست 4000 و 8000 هرتز معنی‏دار بود(p<0/05). آستانه‏های گوش چپ و راست تفاوت معنی‏داری را نشان نداد.
نتیجه‏گیری: در این مطالعه تأثیر نامطلوب خانوادۀ دارویی سیس‏پلاتین بر ایجاد افت شنوایی تأیید شد. تفاوت تغییرات آستانه گوش چپ و راست معنی‏دار نبود که می‏تواند به واسطۀ تعداد کم نمونه‏ها باشد. به‏طور کلی نتایج این مطالعه تأیید کرد که پاسخ‏های شنوایی ساقه مغز به‏ویژه با استفاده از ویژگی فرکانسی، ابزاری ارزشمند در بررسی مسمومیت گوشی ناشی از خانوادۀ دارویی سیس‏پلاتین باشد.

---

زمینه و هدف: اسکلروز متعدد یک بیماری نورولوژیک است که سیستم عصبی مرکزی را درگیر می‌کند. بررسی‌ها نشان داده‌اند که نتایج آزمون‏های رفتاری شنوایی مرکزی نظیر رهایی از ماسکینگ یا اختلاف سطح پوشش در بیماری اسکلروز متعدد متأثر می‌گردند. هدف از این مطالعه بررسی و مقایسۀ میزان اختلاف سطح پوشش در افراد مبتلا به بیماری اسکلروز متعدد با افراد هنجار است.
روش بررسی: این مطالعۀ مقطعی غیرمداخله‌ای روی 32 فرد مبتلا به اسکلروز متعدد دارای شنوایی هنجار در محدودۀ سنی 20 تا 50 ساله و 32 فرد هنجار با شرایط سنی و جنسیتی مشابه در دانشکده توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. آزمون اختلاف سطح پوشش روی آنها انجام شد.
یافته‌ها: میانگین اختلاف سطح پوشش در دو گروه هنجار و افراد مبتلا به اسکلروز متعدد تفاوت معنی‌داری نشان داد(p<0/01) در حالی که از نظر جنسیت اختلاف معنی‏داری بین میانگین میزان اختلاف سطح پوشش در دو گروه مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: استفاده از آزمون اختلاف سطح پوشش در مجموعه آزمون‏های تشخیص افتراقی بیماری اسکلروز متعدد برای ارزیابی اختلالات شنوایی و همچنین کنترل روند توانبخشی این بیماران مفید است.

---

زمینه و هدف: در پاسخ‏های شنوایی ساقۀ مغز افراد کم‏شنوای عمیق با تحریک صوتی شدید، انحرافی منفی با زمان نهفتگی سه تا چهار میلی ثانیه مشاهده می‏شود که پاسخ منفی برانگیخته صوتی با زمان نهفتگی کوتاه نام گرفته و تصور شده است که پتانسیل برانگیختۀ دهلیزی، به‏ویژه ساکولی باشد. از آنجایی که پتانسیل‏های عضلانی برانگیختۀ دهلیزی نیز منشأ ساکولی دارند، هدف از مطالعۀ حاضر بررسی ارتباط بین این دو آزمون در بزرگسالان کم‏شنوای عمیق بود.
روش بررسی: مطالعۀ مقطعی حاضر روی 20 فرد (39 گوش) بزرگسال کم‏شنوای عمیق، در محدودۀ سنی 40-18 سال، به شیوه نمونه‏گیری غیراحتمالی از بین ناشنوایان بزرگسال در دسترس شهر تهران انجام شد. برای همۀ داوطلبان پاسخ‏های شنوایی ساقۀ مغز با تن‏برست 1000 هرتز در سطوح شدتی 100-70 دسی‏بل nHL و آزمون پتانسیل‏های عضلانی برانگیختۀ دهلیزی ثبت شد.
یافته‏ها: در مجموع از 39 گوش، 34 گوش دارای امواج p13 و n23 طبیعی بود که در 27 گوش (41/79 درصد) پاسخ منفی ثبت شد؛ در هفت گوش علی‏رغم ثبت امواج p13 و n23 طبیعی، پاسخ منفی به‏دست نیامد. در صورتی که در سه گوش علی‏رغم نبود امواج p13 و n23 طبیعی، پاسخ منفی مشاهده شد. در دو گوش هیچ پاسخی مشاهده نشد.
نتیجه‏گیری: با توجه به میزان بروز بالای پاسخ منفی در گوش‏های کم‏شنوای عمیق دارای امواج p13 و n23 طبیعی، می‏توان نتیجه گرفت که پاسخ منفی می‏تواند در مواردی که به هر دلیلی ثبت پتانسیل عضلانی امکان‏پذیر نیست،  مورد استفاده قرار گیرد و به‏عنوان یک آزمون جدید در مجموعه آزمون‏های دهلیزی مورد توجه باشد.

---

زمینه و هدف: از دیدگاه رشدی، ارتباط بین زبان و لکنت به‏دلیل این که به‏طور کلی شروع لکنت هم‏زمان و منطبق است با دورۀ سریع رشد زبانی کودکان، موضوع قابل توجهی است. آگاهی واج‏شناختی نمونه‏ای از عملکرد زبانی است که هم‏زمان با زبان رشد می‏کند و زیربنای مهارت‏های گفتاری و شنیداری است. هدف از این تحقیق بررسی ارتباط بین لکنت و آگاهی واج‏شناختی و توجه به این مهارت در روند ارزیابی و درمان لکنت بود.
روش بررسی: مطالعۀ حاضر به‏صورت مقطعی‏ـ‏‏مقایسه‏ای روی 53 کودک 8-4 سالۀ شهر تهران انجام شد. برای نمونه‏های مورد بررسی ابتدا تشکیل پرونده توسط آزمونگر از درمانگر و والدین و مربیان به‏عمل آمد. سپس صدای کودکان لکنتی ضبط شده و آنگاه اجرای پژوهش با استفاده از آزمون آگاهی واج‏شناختی انجام شد. پس از آن اطلاعات به‏دست آمده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‏ها: در امتیاز آزمون آگاهی واج‏شناختی بین گروه‏های لکنتی و غیرلکنتی به‏طور کلی و نیز در زیرگروه‏های سنی تفاوت معنی‏دار وجود داشت(p<0/05). کودکان لکنتی با شدت‏های مختلف در کسب امتیاز تفاوت معنی‏داری را نشان ندادند. کودکان کمتر از چهار سال کمترین امتیاز و کودکان بزرگ‏تر از هفت سال بیشترین امتیاز را کسب کردند و این اختلاف معنی‏دار بود(p<0/05).
نتیجه‏گیری: به نظر می‏رسد در ارزیابی و درمان کودکان لکنتی باید توانمندی آگاهی واج‏شناختی و عوامل سن، نوع و شدت لکنت مورد توجه قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: آزمون پتانسیل‏های عضلانی برانگیخته دهلیزی چشمی ابزار جدیدی برای بررسی عملکرد دهلیزی است. این پاسخ با زمان نهفتگی کوتاه را می‏توان با تحریک صوتی با شدت بالا، از عضلات چشمی منقبض شده ثبت کرد، و به‏عنوان ابزار تشخیصی برای ارزیابی رفلکس دهلیزی چشمی طرف مقابل استفاده کرد. هدف مطالعۀ حاضر بررسی و مقایسۀ دامنه، زمان نهفتگی، نسبت اختلاف دامنۀ دو طرف و میزان وقوع پتانسیل‏های عضلانی برانگیخته دهلیزی چشمی (n10) و گردنی (p13) در افراد هنجار بود.
روش بررسی: مطالعۀ مقطعی حاضر روی 20 فرد با میانگین سنی 18/22 و انحراف معیار 19/2 سال و حساسیت شنوایی هنجار و عدم سابقه اختلالات دهلیزی انجام شد. امواج p13 و n10 با استفاده از محرک تن‏برست 500 هرتز راه هوایی در سطح شدت 95 دسی‏بل nHL و با استفاده از گوشی داخلی ثبت و مقایسه شدند.
یافته‏ها: موج p13 در همۀ افراد مورد مطالعه ثبت شد، ولی در دو مورد موج n10 ثبت نشد. دامنۀ مطلق و زمان نهفتگی به‏ترتیب 77/140 میکروولت و 56/15 میلی‏ثانیه برای پتانسیل گردنی و 18/3 میکروولت و 32/9 میلی‏ثانیه برای پتانسیل چشمی به‏دست آمد. تفاوت معنی‏داری در دامنۀ دو پتانسیل مشاهده شد.(p=0/000)
نتیجه‏گیری: در مطالعۀ حاضر شاخصه‏های این دو آزمون نشان داد که دامنه و درصد وقوع پاسخ در پتانسیل عضلانی برانگیخته دهلیزی چشمی کمتر از پتانسیل دهلیزی گردنی بود. از آنجایی این دو پاسخ احتمالأ از دو بخش متفاوت عصب دهلیزی منشأ می‏گیرند، می‏توان به‏عنوان دو آزمون مکمل در نظر گرفت و به‏عنوان ابزاری برای ارزیابی اختلالات دهلیزی استفاده کرد.

---

زمینه و هدف: به‏دلیل نقص در بازخورد شنوایی، گفتار کودکان مبتلا به افت شنوایی آهنگ نامناسبی دارد. نتایج مطالعات نشان می‏دهد که کودکان کاشت حلزون شده نیز در بیان آهنگ گفتار دچار مشکل هستند. آهنگ، حالت جمله خبری یا پرسشی را نشان می‏دهد. هدف از این مطالعه مقایسۀ بیان آهنگ گفتار در کودکان استفاده‏کننده از کاشت حلزون با کودکان دارای شنوایی هنجار بود.
روش بررسی: پژوهش حاضر روی 25 کودک کاشت حلزون شده و 50 کودک هنجار انجام گرفت. جهت بیان جملات خبری و پرسشی تصاویری به کودک نشان داده می‏شد. پس از آن تمامی جملات توسط هشت نفر گفتاردرمانگر شنیده شدند و مورد قضاوت ادراکی قرار گرفتند. با استفاده از نرم‏افزار praat میانگین فرکانس پایه و تغییرات زیروبمی محاسبه شد.
یافته‏ها: در گروه کاشت حلزون شده میانگین فرکانس پایه گفتار بالاتر و میانگین تغییرات زیروبمی کمتر از گروه هنجار بود. همچنین میانگین امتیازات صاحب‏نظران در گروه کاشت حلزون شده پایین‏تر از گروه هنجار بود. تفاوت‏ها در هر سه متغیر معنی‏دار بود(p<0.05). همبستگی میان مدت زمان استفاده از دستگاه کاشت حلزون و امتیاز قضاوت ادراکی معنی‏دار بود(p<0.05).
نتیجه‏گیری: با توجه به نتایج، دستگاه کاشت حلزون در تسهیل بیان آهنگ گفتار محدودیت دارد. با این وجود با افزایش مدت زمان استفاده از کاشت حلزون، عملکرد کودکان در بیان آهنگ گفتار بهبود می‏یابد. بنابراین لازم است گفتاردرمانگرها در برنامۀ درمانی کودکان کاشت شده، مداخله در بیان آهنگ گفتار را در نظر داشته باشند.