46 نتیجه برای گفتار
یاسمن نجبا، نعمتاله روحبخش، محمدعلی عقابیان، شهره جلایی، سینا هوشمند،
دوره 20، شماره 1 - ( 1-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: فنون تصویربرداری عصبی در پردازش شنیداری و دیداری گفتار از رویکردهای جدید علوم اعصاب در مطالعات ساختاریِ سازوکارهای عالیِ درگیر در این فرآیند بهشمار میرود. این مطالعه بهمنظور بررسی فعالیت مغزی در هنگام درک محرکهای گفتاری دیداری و شنیداری در افراد هنجار فارسیزبان توسط تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی صورت گرفت.
روش بررسی: تصاویر حاصل از تصویربرداری تشدید مغناطیسی عملکردی فعالیت مغزی 19 زن 30-20 ساله با ارائۀ محرک بینایی /ka/ و محرک شنوایی /pa/ بهروش طراحی بلوک در قالب دو سری تصاویر T1-weighted و عملکردی، ثبت گردید. سپس نتایج با استفاده از نرمافزار FSL تجزیه تحلیل شد و نتایج گروهی با یکدیگر مقایسه گردید.
یافته‌ها: در پاسخ به محرک دیداری، بخش‌های میانی و نیز سطوح قشری فعال گردید، اما در پاسخ به محرک شنیداری بیشتر فعالیتها در عمق دیده شد. در این راستا، منطقه مارجینال فوقانی قدامی چپ و قسمتهایی از سیستم حرکتی گفتار شامل قشر اینسولار و سینگولیت با محرک دیداری، و منطقه مارجینال فوقانی خلفی چپ و شکنج گیجگاهی فوقانی راست با محرک شنیداری فعال شدند. بهعلاوه در این بررسی در تعداد 15 نفر از افراد اثر McGurk در سطح رفتاری نیز به اثبات رسید.
نتیجه‌گیری: فعال شدن منطقهای واحد، شکنج مارجینال فوقانی چپ، در پاسخ به هر دو محرک دیداری و شنیداری، فرضیۀ وجود منطقۀ مشترک پردازش واجشناختی ورودی حواس را مطرح مینماید. شدت فعالیت با محرک شنیداری بیشتر میباشد، و همچنین مناطق با محرک دیداری گستردگی و تعدد بیشتری دارند که نشان از ناآشنایی مغز افراد هنجار در درک محرکهای دیداری گفتاری است.
مرضیه پورجواد،
دوره 20، شماره 2 - ( 7-1390 )
چکیده
زمینه: سندرم تریچرکولینز یک عارضه جمجمهایـصورتی مادرزادی با ناهنجاری‌های متعدد و پیچیده است. بخش‌های درگیر در این سندرم شامل فک فوقانی و تحتانی، چشمها، گوش خارجی و میانی، و نرمکام است و کمشنوایی انتقالی دوطرفه ناشی از بدشکلیهای گوش میانی و خارجی، رایج است. ویژگی‌های این سندرم، خطرات ویژهای را برای رشد ارتباطی کودکان مبتلا به همراه دارد. در مطالعه حاضر، ویژگی‌های زبانی و گفتاری یک کودک فارسیزبان مبتلا به این سندرم ارائه میگردد.
مورد: بیمار، دختری هشت ساله مبتلا به سندرم تریچرکولینز همراه با افت شنوایی انتقالی متوسط دوطرفه ناشی از آترزی مجرای خارجی گوش بود. طی ارزیابیهای گفتار و زبان، پرخیشومی متوسط، خطاهای جبرانی تولید، و نقایص صرفیـنحوی متعدد در گفتار او مشاهده شد. تولید 13 واج، حداقل در یک موقعیت دچار اختلال بود. همچنین کودک در گفتار خود از 22 نوع فرآیند واجی استفاده مینمود که بسیاری از آنها در زمره فرآیندهای طبیعی قرار نداشتند و برخی نیز فرآیندهایی بودند که در کودکان هنجار فارسیزبان تا قبل از سه سالگی از بین میروند.
نتیجه‌گیری: افت شنوایی متوسط، اختلال نرمکامیـحلقی، نقایص فکیـدندانی، نقص توجه/بیشفعالی، و همچنین عوامل محیطی منجر به اختلالات شدید زبانی و گفتاری شده بود و بر عملکرد تحصیلی کودک نیز مؤثر بود. پرخیشومی متوسط، خطاهای جبرانی متعدد و کاربرد بیش ازحد و غیرطبیعی فرآیندهای واجی که قابلیت وضوح گفتار کودک را تحت تأثیر قرار داده بود، یافتههایی هستند که در منابع مختلف بهعنوان ویژگی‌های گفتاری و زبانی رایج مرتبط با سندرم تریچرکولینز مطرح نشدهاند.
فاطمه سیاحی، زهرا سلیمانی، بهروز محمودی بختیاری، شهره جلایی،
دوره 20، شماره 2 - ( 7-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: حافظه فعال واجشناختی یک عامل مهم در رشد گفتار و زبان و اختلالات مرتبط میباشد. این نوع از حافظه با تکرار ناکلمه ارزیابی میشود. هدف از پژوهش حاضر تهیه آزمون تکرار ناکلمه بهمنظور بررسی ظرفیت حافظه فعال واجشناختی، و تعیین روایی و پایایی آن میباشد.
روش بررسی: این مطالعه بهروش مقطعی انجام گرفته است. ابتدا 60 واژه براساس ساختهای آوایی رایج در زبان فارسی انتخاب شد. این واژهها همراه با ناکلمههایی که با تغییر یک یا دو واج از آنها ساخته شده بود، برای انتخاب و تعیین روایی محتوایی به صاحبنظران داده شد. براساس نظر آنها 25 ناکلمه انتخاب شد. این ناکلمهها توسط یک آزمونگر و در طی دو مرحله برای بررسی ثبات آزمون اجرا شد. جمعیت مورد مطالعه 16 پسر و 14 دختر چهار تا چهار سال و یازده ماه بودند که بهصورت آسان و غیرتصادفی از مهدکودکهای منطقه دو و شش شهر تهران انتخاب شدند. امتیاز تکرار ناکلمه در کودکان تعیین شد و با آزمون ضریب همبستگی پیرسون مورد تجریه و تحلیل آماری قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان میدهد که 25 ناکلمه در نظر گرفته در این آزمون دارای روایی محتوایی هستند. بین اجراهای متوالی نیز ضریب همبستگی 76/0 در سطح معنیداری(p<0/001) وجود دارد.
نتیجه‌گیری: این یافته‌ها نشان میدهد آزمون تکرار ناکلمه از روایی و پایایی بالایی برخوردار است.
نسیم منوچهری، منصوره عادل قهرمان، فرزاد مؤبدشاهی، مسعود متصدی زرندی، بلقیس روشن،
دوره 20، شماره 2 - ( 7-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: با آن که با پیشرفت فناوری کاشت حلزون، توانایی درک گفتار بیماران بهبود یافته است اما کاشت به تنهایی کافی نیست و بیمار به توانبخشی شنوایی نیاز دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی روند پیشرفت درک گفتار کودکان دارای کاشت حلزون بود.
روش بررسی: در این پژوهش 14 کودک کاشت شده با میانگین سنی 5/5 سال بین 10 تا 43 جلسه تربیت شنوایی شدند. تمایز و درک کودکان هر سه ماه یکبار ارزیابی شد. ارزیابی سوم تنها برای 4 نفر انجام شد.
یافته‌ها: میانگین امتیاز کلی ارزیابیهای اول 21/43 درصد، دوم 76/63 درصد و سوم 78 درصد بهدست آمد. کلیه کودکان از ارزیابی اول در توانایی آگاهی از صدا امتیاز کامل داشتند. در تمایز اصوات محیطی در ارزیابیهای اول 30/71 درصد، دوم 36/84 درصد و سوم 100 درصد کودکان به امتیاز کامل دست یافتند. در تمایز اصوات گفتاری، امتیازات کامل بهترتیب 70/34 درصد، 50/57 درصد و 71/85 درصد و در بررسی حافظه شنوایی، 21 درصد، 13/57 درصد و 2/83 درصد بود. در مهارت بازگویی داستان و درک در مرحله اول هیچ یک بهطور کامل پاسخ ندادند و در ارزیابیهای دوم و سوم 83/12 درصد و 83/12 درصد کودکان امتیاز کامل داشتند. مقایسۀ نتایج حاصله اختلاف معنیداری بین ارزیابی اول و دوم نشان داد(p=0/002).
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، آگاهی از صدا توانایی است که به سرعت شکل میگیرد. برای دستیابی به سایر قابلیتهای تمایز صدای گفتاری و غیرگفتاری بهویژه درک گفتار که آخرین و مهمترین توانایی برای برقراری ارتباط محسوب میشود نیاز به آموزشهای وسیعتری دارد.
نرگس ترک لادانی، زهرا آقارسولی، حسن عشایری، بهروز محمودی بختیاری، محمد کمالی، سیده زهره ضیاءتبار احمدی،
دوره 21، شماره 1 - ( 1-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: ارتباط انسان شامل رفتارهای کلامی و غیرکلامی است. رفتار غیرکلامی یا زبان بدن شامل حالت چهره، جسچر، تماس چشمی، وضعیت بدن و نوای گفتار است. نوای گفتار، رفتاری است که بخش مهمی از اطلاعات معنایی و عاطفی را به شنونده منتقل میکند. با توجه به این که در ایران آزمونی برای ارزیابی درک نوای گفتار وجود ندارد، تصمیم گرفته شد آزمونی متناسب با فرهنگ و زبان فارسی طراحی شده و روایی و پایایی آن تعیین شود.
روش بررسی: این مطالعه از نوع ساخت آزمون است. 73 جمله، توسط 22 دوبلر با هشت لحن بیان شد و 6582 جمله ضبط شد. برای بررسی روایی محتوایی صداها، 200 دانشجو در رده سنی 18 تا 30 سال و یک متخصص صدا، به موارد ضبط شده گوش دادند. از بین 6582 صدا، حالت عاطفی 1473 صدا، مورد توافق کامل شنوندگان بود. سپس 1473 صدا در اختیار یک متخصص صدا (مدیر دوبلاژ) قرار گرفت و در نهایت، 169 صدا جهت آزمون انتخاب گردید. آزمون درک نوای گفتار با چهار زیرآزمون تمایز نوای زبانی، تمایز نوای عاطفی، نامیدن نوای گفتار، نامیدن متناقضها ساخته شد. پایایی آزمون روی 32 فرد بهنجار (18 تا 60 سال) تعیین گردید.
یافته‌ها: آزمون درک نوای گفتار دارای روایی محتوایی 100 درصد و پایایی 94 درصد بود و ضریب همبستگی آن 89 درصد بود(p=0/000).
نتیجه‌گیری: آزمون دارای روایی و پایایی مطلوبی است. و برای ارزیابی مهارت درک نوای گفتار در زبان فارسی مناسب است.
مریم نیکروش، فرهاد ترابینژاد، علی قربانی، محمدرضا کیهانی،
دوره 21، شماره 1 - ( 1-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: نوای گفتار از مؤلفههای مهم برقراری ارتباط است که شامل: آهنگ، دیرش، زیروبمی، بلندی، تکیه، وزن و غیره است. آهنگ عبارت است از تغییراتی که در زیروبمی صدا در گفتار پیوسته در سطح جمله رخ میدهد. دیرش بهمدت زمان ادای یک صوت اطلاق میگردد. هدف این پژوهش بررسی مؤلفههایی از نوا شامل دیرش و منحنی آهنگ در جملات پرسشی بزرگسالان بهنجار فارسی زبان بود، تا با تکیه بر جنبههای آزمایشگاهی ویژگی‌های این بعد از گفتار مشخص شود.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مقطعی بود. آزمودنیها شامل 134 زن و مرد 18 تا 30 سالۀ بهنجار فارسیزبان بودند. دو جملۀ پرسشی مورد بررسی قرار گرفت. یک جمله دارای کلمۀ پرسشی و دیگری بدون کلمۀ پرسشی بود. نمونههای صوتی با استفاده از برنامۀDr.speech نرمافزار real analysis تجزیه و تحلیل شده و دادهها با آنالیز واریانس یکطرفه مورد بررسی قرار گرفتند و منحنی آهنگ جملهًها رسم شد.
یافته‌ها: دیرش زنان و مردان در جملهها تفاوت معنیداری داشت(p≤0/001). دیرش جملۀ پرسشی با کلمۀ پرسشی بیش از جملۀ پرسشی بدون کلمۀ پرسشی بود(p≤0/001). منحنی آهنگ در گروه زنان و مردان الگوی مشابهی داشت.
نتیجه‌گیری: زنان و مردان برای ایجاد تغییر در نوای گفتار از تغییر دیرش استفاده میکنند. بهطور کلی دیرش در زنان بیش از مردان بود. در پرسش با کلمۀ پرسشی بخش اعظم دیرش مربوط به کلمۀ پرسشی است. منحنی آهنگ در پرسش با کلمۀ پرسشی دامنۀ بیشتری داشت. زنان نسبت به مردان برای انتقال حالت پرسشی در گفتار تغییرات بیشتری در فرکانس پایه نشان میدادند.
گیتا موللی، مهدی عبداله‌زاده‌رافی،
دوره 21، شماره 2 - ( 4-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: مدتها مربیان بهدنبال روشی بودند که بتواند گفتار را برای افراد کم‌شنوا قابل رؤیت کند. در دهههای اخیر روشهای چندی ابداع شد که مهمترین آن گفتار نشانه‌ای است که حدود 50 سال پیش توسط کورنت در سال 1967 ابداع شد. هدف مقالۀ حاضر، بررسی نتایج پژوهشهای انجام شده پیرامون گفتار نشانه‌ای و اثربخشی آن بر مهارت‌های زبانی کودکان کم‌شنوا بود.
روش بررسی: در این مقاله، پژوهشهایی که به بررسی گفتار نشانه‌ای و تأثیر آن بر جنبههای مختلف گفتار و خواندن و نوشتن کودکان کم‌شنوا پرداخته بودند، مرور شدند. این مطالعات با کلید واژه cued speech از بانکهای اطلاعاتی Proquest، Medlineو Scopus و نیز پایاننامهها و کتابهای معتبر از سال 1972 تا 2011 استخراج شدهاند.
نتیجه‌گیری: گفتار نشانه‌ای از جمله روشهای شفاهی است که همه صداها را قابل دیدن و قابل دسترس میکند. این روش ادراک گفتار را بسیار ساده میسازد؛ همچنین مهارت‌های لبخوانی و توانایی استفاده از باقیمانده شنوایی را در کودکان کم‌شنوا بهبود میبخشد. گفتار نشانه‌ای توانایی برقراری ارتباط و درک و تمایز گفتار را از سنین کودکی افزایش میدهد و گفتار و توانایی بهرهگیری از کاشت حلزون را بهبود میبخشد. هدف اصلی از ابداع گفتار نشانه‌ای ارتقاء سطح خواندن و نوشتن کودکان کم‌شنوا بوده است که در این حیطه به نظر کاملاً موفق میرسد.
نرگس کرد، محمدرحیم شاهبداغی، سیده مریم خدامی، ماندانا نوربخش، شهره جلایی، مسعود متصدی زرندی،
دوره 21، شماره 2 - ( 4-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: بهدلیل نقص در بازخورد شنوایی، گفتار کودکان مبتلا به افت شنوایی آهنگ نامناسبی دارد. نتایج مطالعات نشان میدهد که کودکان کاشت حلزون شده نیز در بیان آهنگ گفتار دچار مشکل هستند. آهنگ، حالت جمله خبری یا پرسشی را نشان میدهد. هدف از این مطالعه مقایسۀ بیان آهنگ گفتار در کودکان استفادهکننده از کاشت حلزون با کودکان دارای شنوایی هنجار بود.
روش بررسی: پژوهش حاضر روی 25 کودک کاشت حلزون شده و 50 کودک هنجار انجام گرفت. جهت بیان جملات خبری و پرسشی تصاویری به کودک نشان داده میشد. پس از آن تمامی جملات توسط هشت نفر گفتاردرمانگر شنیده شدند و مورد قضاوت ادراکی قرار گرفتند. با استفاده از نرمافزار praat میانگین فرکانس پایه و تغییرات زیروبمی محاسبه شد.
یافته‌ها: در گروه کاشت حلزون شده میانگین فرکانس پایه گفتار بالاتر و میانگین تغییرات زیروبمی کمتر از گروه هنجار بود. همچنین میانگین امتیازات صاحبنظران در گروه کاشت حلزون شده پایینتر از گروه هنجار بود. تفاوتها در هر سه متغیر معنیدار بود(p<0.05). همبستگی میان مدت زمان استفاده از دستگاه کاشت حلزون و امتیاز قضاوت ادراکی معنیدار بود(p<0.05).
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، دستگاه کاشت حلزون در تسهیل بیان آهنگ گفتار محدودیت دارد. با این وجود با افزایش مدت زمان استفاده از کاشت حلزون، عملکرد کودکان در بیان آهنگ گفتار بهبود مییابد. بنابراین لازم است گفتاردرمانگرها در برنامۀ درمانی کودکان کاشت شده، مداخله در بیان آهنگ گفتار را در نظر داشته باشند.
زهرا سلیمانی، آذر مهری، فرشته فرزیانپور، احمدرضا خاتونآبادی، محمدرحیم شاهبداغی، سیده مریم خدامی، هوشنگ دادگر، مریم تقیزاده قه، مهدیه کریمی،
دوره 21، شماره 2 - ( 4-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: ارزشیابی درونی فرایندی مهم در هر سازمانی است. یکی از سیاستهای آموزش عالی ارزشیابی هریک از گروههای آموزشی است. هدف از ارزشیابی درونی گروه گفتاردرمانی سنجش میزان کیفیت در حوزههای آموزش، پژوهش و درمان بهمنظور ارزیابی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها و شناسایی راههای برطرف کردن ضعفها و تهدیدها است.
روش بررسی: این مطالعه مقطعیـتوصیفی در 10 گام بهمنظور بررسی 10 عامل انجام شد. نمونهها شامل دانشجویان مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد، دانشآموختگان و مسئولان آنان، اعضاء هیأت علمی و مدیر گروه، کارشناسان و بیماران بودند. در این پژوهش از نرمافزار ارزیابی درونی گروههای آموزشی و پژوهشی مرکز مطالعات و توسعه آموزش علوم پزشکی استفاده شد. تجزیه و تحلیل براساس میانگین میانگینها انجام شد.
یافته‌ها: طیف مطلوبیت عوامل بهترتیب از بیشترین به کمترین عبارت بودند از: کیفیت تشخیص و درمان و نحوۀ برخورد با بیماران 15/4 از 5 و هیأت علمی 5/3 در طیف مطلوب، ساختار سازمانی و مدیریت 34/3، دانشآموختگان 21/3، فرایند تدریس و یادگیری 1/3، رسالتها و اهداف 09/3، دورههای آموزشی و برنامههای درسی 99/2، امکانات و تجهیزات آموزشی و پژوهشی 9/2، دانشجویان 76/2 و پژوهش 67/2 در طیف نسبتاً مطلوب. گروه گفتاردرمانی در کل میانگین 17/3 (4/63%) از 5، طیف نسبتاً مطلوب را بهدست آورد.
نتیجه‌گیری: گروه گفتاردرمانی قبل از ادغام در وضعیت نسبتاً مطلوب قرار داشت. با توجه به شرایط و امکانات موجود این وضعیت برای گروه مناسب بود.
تبسم عظیمی، شیدا پولادی، بهروز محمودی بختیاری، حمید حقانی،
دوره 21، شماره 3 - ( 7-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: چگونگی ارتباط میان پیچیدگی نحوی با ناروانیهای لکنت در سالهای اخیر مورد توجه محققان قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر پیچیدگی نحوی بر میزان ناروانی گفتار کودکان و بزرگسالان لکنتی فارسیزبان در تکلیف گفتار خودانگیخته بود. نتایج بهدست آمده میتواند برای شناخت بیشتر ماهیت لکنت کودک و بزرگسال و نیز یافتن شیوههای مناسبتر برای درمان آن کاربرد داشته باشد.
روش بررسی: در این مطالعه مقطعی، افراد مورد مطالعه شامل 15 بزرگسال لکنتی تکزبانۀ فارسیزبان 15 ساله به بالا و 15 کودک لکنتی تکزبانه و فارسیزبان 6-4 ساله بود. پس از تهیۀ نمونهای 30 دقیقهای از گفتار خودانگیخته، گفتههای هر فرد از لحاظ میزان ناروانی و پیچیدگی نحوی مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات بهدست آمده با استفاده از آزمون آماری t زوج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در هر دو گروه بزرگسالان و کودکان لکنتی، تفاوت معنیداری بین میزان ناروانی جملات ساده و پیچیده وجود داشت(p<0/05).
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که در سطح گفتار خودانگیخته، با افزایش پیچیدگی نحوی میزان ناروانی گفتار کودکان و بزرگسالان لکنتی فارسیزبان افزایش مییابد. همچنین با افزایش پیچیدگی نحوی، میزان ناروانی گفتار کودکان لکنتی نسبت به بزرگسالان لکنتی بیشتر افزایش مییابد.
حامد رحمانی، محمود بی‌جن‌خان، مهران قاجارگر،
دوره 21، شماره 3 - ( 7-1391 )
چکیده
زمینه و هدف: هدف از انجام این مطالعه، بررسی حساسیت درکی شنوندگان بومی فارسی، زبانی دارای تکیه قابل پیشبینی، نسبت به سرنخهای آکوستیکی تکیه است. این پژوهش براساس الگوی شناختی ناشنوایی تکیه طراحی شده است که مطابق آن، هر قدر جایگاه تکیه در یک زبان، بیشتر قابل پیشبینی باشد، گویشور بومی آن زبان، دارای حساسیت درکی ضعیف‌تری نسبت به ویژگی‌های تکیه خواهد بود.
روش بررسی: در این آزمون، نوع خاصی از آزمون درکی تطبیق بهکار رفت که در آن 35 گویشور فارسی در قالب سه گروه متمایز براساس زمینه زبانی، باید محرکهای مصنوعی پخش‌شده را، بهصورت رایانه‌ای، شبیه‌سازی می‌کردند. در کنار بررسی عملکرد فارسی‌زبانان در درک تکیه، تأثیر دانش آواشناسی و قرار گرفتن در محیط زبان انگلیسی بر حساسیت درکی آنها نیز مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته‌ها: در یافته‌های این پژوهش مشخص شد که حساسیت کلی فارسی‌زبانان نسبت به تکیه ضعیف است. با این حال قرار گرفتن آنها در محیط زبانی انگلیسی، تأثیر چشمگیری در میزان حساسیت آنها به تکیه در پی داشت(p<0/0001)؛ در حالی که دانش آواشناسی تأثیری در عملکرد درکی گویشوران نداشت. همچنین از بین سه همبسته، بیش از همه، در تشخیص دیرش، میان فارسی‌زبانان مشکل وجود داشت(p=0/0001) و از لحاظ آماری تفاوتی میان درک سرنخ فرکانس پایه و شدت مشاهده نشد.
نتیجه‌گیری: گویشوران زبان فارسی عملکرد ضعیفی در درک تکیه دارند و چنین نتیجه‌ای با پیشبینی الگوی ناشنوایی تکیه در مورد ناشنوایی تکیه گویشوران زبان‌های دارای تکیه ثابت سازگار است.
ساناز سلطانپرست، زهرا جعفری، سید جلال ثامنی، مسعود صالحی،
دوره 22، شماره 1 - ( 1-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: توجه پیوسته به توانایی حفظ توجه نسبت به محرکهای هدف در طول یک دورۀ زمانی پیوسته گفته میشود. در پژوهش حاضر نسبت به تهیۀ نسخۀ فارسی آزمون ظرفیت توجه پیوستۀ شنوایی و بررسی نتایج آن در کودکان هنجار اقدام شد.
روش بررسی: در تهیۀ نسخۀ فارسی آزمون حاضر همانند آزمون مرجع از محرک گفتاری استفاده شد. محرکهای گفتاری شامل 100 واژۀ تکهجایی متشکل از 20 مرتبه ارائۀ تصادفی واژۀ هدف و تکرار یک فهرست 21 کلمهای از مجموعه واژههای تکهجایی بود که بهطور تصادفی در کنار یکدیگر قرار گرفتند. آزمون در سطح راحت شنوایی بهصورت دو گوشی و دایوتیک روی 46 کودک هنجار 7 تا 11 سال از دو جنس انجام شد.
یافته‌ها: بین سن با متوسط امتیاز خطای بیقراری(p=0/004) و امتیاز کل آزمون ظرفیت توجه پیوستۀ شنوایی(p=0/050) اختلاف معنیداری وجود داشت. بین سن با متوسط امتیاز خطای کمتوجهی و همچنین شاخص کاهش ظرفیت توجه، اختلاف معنیداری مشاهده نشد. جنسیت بر شاخصهای مختلف آزمون، تأثیر معنیداری نداشت.
نتیجه‌گیری: نتایج بهدست آمده از آزمون حاضر روی گروهی از کودکان برخوردار از شنوایی هنجار، احتمالاً مؤید توانایی آزمون ارائه شده در تعیین ظرفیت توجه پیوستۀ شنوایی را با استفاده از محرکهای گفتاری است.
فاطمه جعفرلو، زهرا جعفری، محمد کمالی، زهرا جدی،
دوره 22، شماره 2 - ( 4-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: آزمون گفتار با فشردگی زمانی از رایجترین آزمونهای مرکزی تکگوشی است که حدت زمانی را بررسی میکند. مطالعۀ حاضر با هدف بررسی اثر نسبت فشردگی و جنسیت بر نتایج آزمون گفتار با فشردگی زمانی در افراد جوان با شنوایی هنجار انجام شد.
روشبررسی: نسخۀ فارسی آزمون گفتار با فشردگی زمانی با شش فهرست کلمات تکهجایی 25 تایی در سه نسبت فشردگی صفر، 40 و 60 درصد تهیه شد. افراد نمونه شامل 36 فرد جوان 18 تا 30 سال از دو جنس با شنوایی هنجار در دو گوش بود. آزمون در سه نسبت فشردگی ذکر شده در سطح راحت شنوایی بهصورت تکگوشی در دو گوش انجام شد و امتیازهای دو گوش و دو جنس و سه نسبت فشردگی با یکدیگر مقایسه شد.
یافته‌ها: بین امتیاز بازشناسی واژهها در سه نسبت فشردگی صفر، 40 و 60 درصد تفاوت معنیداری وجود داشت(p<0/0001). بررسی تفاوت امتیاز بازشناسی واژه در دو گوش، تنها در نسبت فشردگی 60 درصد، اختلاف معن ی داری را نشان داد(p=0/039). بین دو جنس در نسبتهای مختلف فشردگی، اختلاف معنیداری وجود نداشت.
نتیجه‌گیری: با افزایش نسبت فشردگی و سرعت ارائۀ کلمات، امتیاز بازشناسی واژهها کاهش مییابد. از آزمون گفتار با فشردگی زمانی میتوان در کنار سایر آزمونهای شنواییشناسی بهعنوان یک مجموعه آزمون برای بررسی حدت زمانی و سرعت پردازش اطلاعات گفتاری استفاده کرد.
شیوا جوادیپور، علی قربانی، نگین مرادی، حمید نورالهی مقدم، اکبر بیگریان،
دوره 22، شماره 3 - ( 7-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: بیماری پارکینسون نوعی از اختلال پیشروندۀ عصبشناختی است که به سبب کاهش قابل توجه ترشح دوپامین در مغز ایجاد میشود. اصلیترین و شایعترین علامت اختلال گفتاری در پارکینسون که از نوع دیزآرتری است، کاهش وضوح گفتار است. نظر به این که کاهش وضوح گفتار به نوعی بازگوکنندۀ آسیب به جنبههای اکوستیک است، پژوهشگران اخیراً به مطالعۀ رابطۀ بین این دو پرداختهاند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اکوستیکی واکههای گفتار افراد مبتلا به پارکینسون و عادی انجام شده است.
روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع تحلیلی و بهصورت مقطعی انجام شده است. در این بررسی نمونۀ صدای ۱۸ مرد مبتلا به پارکینسون و ۱۸ مرد عادی در محیط بدون صدا جمعآوری و با استفاده از نرمافزار praat تجزیه و تحلیل شد. برای بررسی تفاوت میان دادهها آزمونهای t مستقل و منویتنی مورد استفاده قرار گرفت.
یافته‌ها: متغیرهای مورد بررسی در دو گروه مورد مطالعه تفاوتهای معنیدار نشان دادند. در واکههای افتاده F1-F0 بیماران نسبت به افراد عادی کاهش معنیدار نشان داد(p<۰/۰۰۱) همچنین در واکههای افراشته F2 -F1 بیماران نسبت به افراد عادی کاهش معنیدار نشان داد(p<۰/۰۵).
نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از اثر پارکینسون بر ویژگی‌های اکوستیک گفتار این افراد است و با استفاده از رویکرد اکوستیکی بهطور دقیق میتوان این تفاوتها را سنجید و کاهش وضوح گفتار را اندازهگیری کرد.
اکرم ولیزاده، علی قربانی، فرهاد ترابینژاد، حمید حقانی،
دوره 22، شماره 4 - ( 10-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: اندازهگیری وضوح گفتار به معنای تعیین میزان قابلیت فهم گفتار در برقراری ارتباط است. وضوح گفتار در تصمیمگیری برای مداخله، تعیین اهداف مداخله و ارزیابی تأثیر مداخله کاربرد دارد. هدف از این مطالعه، بررسی وضوح گفتار کودکان ۳۶ تا ۶۰ ماهۀ فارسیزبان و تعیین تغییرات آن در این دورۀ سنی بود.
روش بررسی: در این پژوهش مقطعی، ۳۶۰ کودک (۱۸۰ دختر و ۱۸۰ پسر) از میان کودکان بهنجار فارسی زبان مهد کودکهای شهر خرمآباد مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونۀ گفتار آزمودنیها با نامیدن تصاویر آزمون اندازهگیری وضوح گفتار کودکان که توسط حیدری و همکاران در سال ۲۰۱۰ جمعآوری شد. صدای آزمودنیها ضبط شد و وضوح گفتار کودکان در قالب ۱۲ گروه با فاصلۀ هر دو ماه یکبار مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: حداقل و حداکثر میانگین درصد وضوح گفتار کودکان بهترتیب مربوط به گروه ۳۶ و ۳۷ ماهه و ۵۸ و ۵۹ ماهه بود. گروه ۳۶ و ۳۷ ماهه با گروههای ۴۴ و ۴۵ ماهه به بالا و گروه ۳۸ و ۳۹ ماهه با گروههای ۵۴ و ۵۵ ماهه به بالا و گروه ۴۰ و ۴۱ ماهه با گروههای ۵۸ و ۵۹ ماهه تفاوت معنیداری داشتند(۰۵/۰>p). تفاوت معنیداری میان وضوح گفتار دختران و پسران مشاهده نشد(۷۷/۰=p).
نتیجه‌گیری: برطبق نتایج پژوهش حاضر، وضوح گفتار از ۳۶ تا ۴۶ ماهگی بیشترین رشد و از ۴۶ ماهگی به بالا کمترین رشد را دارد.
مهری ملکی، زهرا جعفری، حسن عشایری، مرضیه شریفیان، علیرضا اکبرزاده باغبان،
دوره 23، شماره 1 - ( 1-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: اسکلروز متعدد یکی از بیماریهای دستگاه عصبی مرکزی است که میتواند با نشانههای گوناگونی همراه باشد. یکی از این نشانهها، اختلالات شنوایی است. با توجه به اینکه ضعف درک گفتار از پیامدهای اصلی نقص شنوایی است و توانایی حدت زمانی در درک گفتار نقش بهسزایی دارد. در پژوهش حاضر، درک گفتار و حدت زمانی توسط امتیاز بازشناسی واژه در سکوت و حضور نویز و آزمون کشف فاصله در افراد مبتلا به اسکلروز متعدد مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: پژوهش حاضر روی ۱۸ بزرگسال مبتلا به اسکلروز متعدد با میانگین سنی ۲۸/۳۷ سال و ۱۸ بزرگسال با شنوایی هنجار با میانگین سنی ۰۰/۳۸ سال که از نظر سن و جنس مطابقت داشتند، انجام شد. توانایی حدت زمانی در سطوح شدتی فوق آستانه بهوسیله آزمون کشف فاصله و امتیاز بازشناسی گفتار در سکوت و سه نسبت سیگنال به نویز مختلف در دو گروه اندازهگیری و نتایج بهدست آمده در افراد مبتلا به اسکلروز متعدد با افراد هنجار مقایسه شد.
یافته‌ها: بین گروه مبتلا و هنجار در آزمون کشف فاصله و امتیاز بازشناسی واژه، اختلاف معنیداری وجود داشت(p<۰/۰۵). در آزمون کشف فاصله در دو گروه، بین چهار سطح شدت مورد بررسی، تفاوت معنیداری مشاهده شد(p<۰/۰۵). همچنین امتیاز بازشناسی واژه در هر دو گروه بین چهار وضعیت اندازهگیری تفاوت معنیداری داشت(p<۰/۰۰۱).
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های مطالعۀ حاضر، در بیماری اسکلروز متعدد نقص در پردازش ویژگی‌های زمانی محرک مشاهده میشود. به نظر میرسد نقص در پردازش ویژگی‌های زمانی محرک صوتی، علت کاهش امتیاز بازشناسی واژه و درک گفتار در این بیماران است.
ندا فردوسی، حسن عشایری، یحیی مدرسی، بلقیس روشن،
دوره 23، شماره 2 - ( 3-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: اوتیسم، یکی از بیماریهای طیف اختلال نافذ رشد است که شامل نقائص متعدد گفتاری از جمله مشکلات نوایی و کاربردشناختی میباشد. روش گفتاردرمانی آواز آهنگین با اقتباس از مدل Albert و همکاران در سال ۱۹۷۳، روش توانبخشی گفتار براساس عناصر نوایی زبان است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر این روش بر نوای گفتار کودکان اوتیستیک فارسیزبان است.
روش بررسی: ابتدا یک مدل کاربردی و آسان توسط محققان برای آواز آهنگین براساس زبان فارسی، طراحی و پس از مطالعۀ آزمایشی یک ماهۀ موفقیتآمیز روی یک پسر اوتیستیک ده ساله، تعداد ۱۳ کودک اوتیستیک پسر ۱۰-۷ ساله فارسیزبان از مرکز اوتیسم اصفهان انتخاب شدند. اطلاعات زمینهای توسط پرسشنامه از والدین گردآوری شد و برای ارزیابی، شاخصهای آکوستیکی شدت و فرکانس پایۀ واکههای گفتار و جملات خبری و پرسشی، با استفاده از نرمافزار آواشناسی Praat 5.3 مورد بررسی قرار گرفتند. همه شاخصها دو بار در پیشآزمون و پسآزمون، بعد از اجرای ۴۸ جلسۀ آواز آهنگین بهمدت چهار ماه بررسی شدند. سپس دادهها با نرمافزار SPSS مورد تحلیل آماری قرار گرفتند.
یافته‌ها: شدت صوت در جملات خبری و پرسشی و همه واکههای فارسی پس از اجرای روش آواز آهنگین بهصورت معنیداری افزایش یافت. فرکانس پایه در جملات خبری و پرسشی و همه واکههای فارسی بهجز /æ/ و /a/ بهصورت معنیداری افزایش یافت(p<۰/۰۵).
نتیجه‌گیری: نتایج تحقیقات قبلی مبنی بر اختلالات نوای گفتار در کودکان اوتیستیک در این پژوهش نیز به اثبات رسید و ضمناً تأثیر مثبت روش آواز آهنگین بر مشخصات نوایی آواهای گفتاری و آهنگ جملات کودکان اوتیستیک مشخص شد.
سهیلا شایان مهر، جمیله فتاحی، سید علیاکبر طاهایی، شهره جلایی،
دوره 23، شماره 3 - ( 5-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: تعداد رقیبهای ممکن برای هر کلمه که ابتدای آنها با هم مشابه است «عدد کوهورت» نام دارد. علیرغم اهمیت تعداد و ویژگی‌های رقیبها در شناسایی کلمه، در هیچ یک از آزمون های ساخته شده برای زبان فارسی عامل عدد کوهورت در انتخاب کلمه در نظر گرفته نشده است. هدف مطالعه کنونی، معرفی نقش عدد کوهورت در شناخت کلمه و سپس محاسبۀ عدد کوهورت برای کلمات دوهجایی پربسامد زبان فارسی بود.
روش بررسی: پس از تهیۀ پیکرۀ واژههای پر بسامد زبان فارسی و استخراج کلمات دوهجایی آنها، عدد کوهورت هر یک از کلمههای دوهجایی از فرهنگ فارسی عمید محاسبه شد. به این ترتیب یک فهرست کامل از کلمات دوهجایی پر بسامد مشتمل بر ۴۱۲۱ واژه به همراه مقدار کوهورت برای هر یک از کلمات بهدست آمد.
یافته‌ها: مقادیر کوهورت کلمات محدودهای از صفر تا ۸۷ را شامل شدند. نیمی از کلمات مورد بررسی عدد کوهورت بالای ۱۴ و نیمی عدد کوهورت زیر ۱۴ داشتند.
نتیجه‌گیری: عدد کوهورت بر سرعت و دقت تصمیمگیری درکی کلمه تأثیر دارد. کلمات فارسی از نظر متغیر کوهورت وزن یکسانی ندارند. از این رو برای طراحی مواد آزمونی کنترل شدهتر در ساخت انواع مختلف آزمونهای شنوایی، میتوان عامل عدد کوهورت را نیز در کنار سایر عوامل مؤثر در نظر داشت.
محسن احدی، اکرم پوربخت، امیرهمایون جعفری، زهرا شیرژیان، امیرسالار جعفرپیشه،
دوره 23، شماره 3 - ( 5-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: پاسخهای شنوایی ساقۀ مغز برانگیخته با گفتار در ارزیابی رمزگشایی تحت قشری محرکهای گفتاری در زبان انگلیسی بهکار رفتهاند. این پردازشها متأثر از تجربیات و زمینۀ زبانی است. با در نظر گرفتن تفاوتهای اکوستیکی خاص هر زبان، هدف از انجام این مطالعه بهدست آوردن مقادیر هنجار پاسخ در بزرگسالان فارسیزبان بود.
روش بررسی: در 48 فرد بزرگسال هنجار (۲۵ زن و ۲۳ مرد) با میانگین سنی ۷/۲۲ و انحراف معیار ۰۵/۲ سال، پاسخ شنوایی ساقۀ مغز به هجای گفتاری /da/ از گوش راست ثبت شد. پس از شناسایی اجزای بخش آغازین، گذر از همخوان به واکه، بخش پریودیک و پاسخ به خاتمۀ محرک، این مؤلفهها در دو بازۀ زمانی و فرکانسی مورد تحلیل قرار گرفت و با مقادیر هنجار ۹۵ درصد اطمینان در محدودۀ سنی ۲۸-۱۸ سال مقایسه شد.
یافته‌ها: پاسخ به هجای گفتاری /da/ در تمامی افراد بزرگسال فارسیزبان مورد مطالعه قابل ثبت بود و مؤلفههای اصلی پاسخ همپوشانی بالایی با مقادیر منتشر شده در زبان انگلیسی داشت.
نتیجه‌گیری: این مطالعه مقادیر هنجار پاسخهای برانگیختۀ شنوایی ساقۀ مغز به هجای گفتاری در بزرگسالان فارسیزبان را ارائه کرده است. نتایج این مطالعه نشان میدهد روش پیشنهادی انجام آزمون و مهمتر از آن، شیوۀ امتیازدهی بر مبنای اطلاعات هنجار بهدست آمده در زبان انگلیسی را میتوان در افراد فارسیزبان نیز بدون جایگزین کردن هجای ساختگی /da/ اصلی استفاده کرد.
نویده شاکری، زهرا سلیمانی، طلیعه ظریفیان، محمد کمالی،
دوره 23، شماره 5 - ( 9-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: رشد آگاهی واجشناختی در برخی کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار با مشکل همراه است، از این رو هدف این مطالعه بررسی ارتباط آگاهی واجشناختی و فرآیندهای واجی در کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار بود.
روش بررسی: این مطالعۀ مقطعی روی ۲۱ کودک پنج سالۀ مبتلا به اختلال صدای گفتار انجام شد. کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار از کلینیکهای دانشگاه علوم پزشکی تهران به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شدند. مهارت‌های زبانی، تولیدی، عملکرد حرکتیـدهانی و آگاهی واجشناختی این کودکان بهترتیب با استفاده از آزمون رشد زبانـ۳، آزمون تشخیصی آوایی و واجی برای کودکان سه تا شش سالۀ فارسیزبان و آگاهی واج شناختی ارزیابی شد. دادهها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن مورد تحلیل قرارگرفتند.
یافته‌ها: ضریب همبستگی فرآیندهای واجی غیرطبیعی با خردهآزمونهای تجانس(p=۰/۰۰۵)، قافیه(p=۰/۰۰۹)، ترکیب(p=۰/۰۰۶)، شناسایی واج آغازین یکسان(p=۰/۰۰۷) و شناسایی واج پایانی یکسان(p=۰/۰۰۷) معنیدار بود. همچنین ارتباط معنیداری بین همبستگی فرآیندهای واجی غیرطبیعی در سطح واج با خردهآزمونهای تجانس(p=۰/۰۰۱)، قافیه(p=۰/۰۰۸)، ترکیب(p=۰/۰۲۹)، شناسایی واج آغازین یکسان(p=۰/۰۰۷) و شناسایی واج پایانی یکسان(p=۰/۰۰۳) وجود داشت. سطح معنیداری کمتر از ۰۵/۰ در نظر گرفته شده است.
نتیجه‌گیری: بین مهارت‌های آگاهی واجشناختی کودکان مبتلا به اختلال صدای گفتار با فرآیندهای واجی ارتباط وجود دارد بهویژه در کودکانی که از فرآیندهای واجی غیرطبیعی در سطح واج در گفتار خود بیشتر استفاده میکنند.
