---

زمینه و هدف: مطالعات حیوانی زیادی صورت گرفته است که رابطه میان میزان منیزیم در پلاسما و آستانه‏های شنوایی به دنبال قرارگیری در معرض نویز طی آن مورد بررسی قرار گرفته است.
یون منیزیم به عنوان فاکتور مهمی در پیشگیری از کم شنوایی ناشی از نویز در حیوانات شناسایی شده است. هدف از این مطالعه کشف آن بوده است که آیا مصرف طولانی مدت یون منیزیم اثر پیشگیرنده در وقوع کم شنوایی ناشی از نویزداراست یا خیر.
مواد و روش‏ها: افراد تحت مطالعه به صورت تصادفی از میان افرادی که به تازگی وارد خدمت سربازی شده و دو ماه آموزش مقدماتی در ارتش را می گذراندند انتخاب شدند. افراد مذکور به صورت یک طرح دو سویه کور توسط منیزیم یا دارونما بررسی گردیدند. ارزیابی آستانه‏ها در همۀ افراد قبل و بعد از مداخله انجام شد. تمامی افراد در دورۀ آزمایشی 8 هفته‏ای در معرض صدای شدید قرار داشتند.
نتایج: تفاوت آماری میان دو گروه تحت درمان با یون منیزیم و دارونما برجسته بود.
بحث و نتیجه گیری: نتایج مطالعه با مطالعات آزمایشگاهی روی حیوانات مطابقت داشته و اثرات حمایتی منیزیم را در پیشگیری از آسیب شنوایی ناشی از نویز در گوش داخلی تأیید می‏کند.

---

آسیب شنوایی ناشی از نویز زمانی رخ می‏دهد که صدای بسیار بلند از سیستم شنوایی انتقال یافته و به سطوح بالاتر برسد. این مسئله در اثر عواملی چون شلیک گلوله یا قرارگیری در معرض صدای نسبتاً شدید رخ می‏دهد. آسیب شنوایی ناشی از نویز که به دنبال ضربۀ صوتی باعث آسیب دائم سلول‏های مویی حلزون می‏شود. این نوع از آسیب‏های شنوایی معمولاً به واسطه اصوات انفجار، صدای شدید طبل و یا آتش‏بازی به‏وجود می‏آید.در عین حال، شدت صدا، مدت زمان قرار گیری در معرض صوت انفجاری و آستانه‏های شنوایی فرد پیش از قرار گیری در معرض صدای بلند، فاکتورهای مهمی در میزان آسیب حاصله در اثر نویزمی‏باشند. در اینجا مروری بر مطالعات متعدد انجام شده در حیطه مذکور خواهیم داشت.

---

زمینه و هدف: گوش کردن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن مهارت‏هایی زبانی هستند که بین آنها ارتباط کامل وجود دارد. گوش دادن اولین مهارت زبانی است که فرد در جریان رشد خود فرا می‏گیرد. اگر این مهارت تحت تأثیر آسیب شنوایی قرار گیرد، لطمات اساسی بر مهارت‏های زبانی وارد خواهد آمد. هدف از این تحقیق بررسی تأثیر افت شنوایی بر سواد خواندن دانش‏آموزان آسیب‏دیدۀ شنوایی در مقایسه با دانش‏آموزان با شنوایی هنجار در مدارس عادی بود.
روش بررسی: پژوهش مقطعی حاضر با استفاده از ابزار آزمون دفترچه‏های استاندارد شدۀ بین‏المللی PIRLS 2001 انجام گرفت. 119 دانش‏آموز در پایه‏های چهارم ابتدایی، سوم راهنمایی و سوم دبیرستان مبتلا به کم‏شنوایی متوسط و شدید از مدارس استثنایی، و همچنین 46 دانش‏آموز با شنوایی هنجار از پایۀ چهارم ابتدایی مدارس عادی در این پژوهش بررسی شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها از t مستقل استفاده شد.
یافته‏ها: در سطح سواد خواندن و در عملکرد درک متون ادبی، بین کلیۀ دانش‏آموزان آسیب‏دیدۀ شنوایی در مقایسه با دانش‏آموزان شنوایی هنجار تفاوت معنی‏دار دیده شد(p<0/05) و در درک متون اطلاعاتی، به‏جز دانش‏آموزان پایۀ سوم دبیرستان دچار کم‏شنوایی متوسط، سایر دانش‏آموزان تفاوت معنی‏داری در مقایسه با دانش‏آموزان عادی نشان دادند(p=0/03).
نتیجه‏گیری: افت شنوایی بر سطح سواد خواندن تأثیر منفی می‏گذارد. لازم است ارتقاءبخشی سطح سواد خواندن و تقویت باقی‏ماندۀ شنوایی، در طراحی و برنامه‏ریزی‏های آموزشی در مدارس استثنایی برای دانش‏آموزان آسیب‏دیدۀ شنوایی، بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: تأثیر بی‏چون‏وچرای شنوایی بر فراگیری زبان به‏ویژه در مراحل ابتدایی تکامل، بر هیچ‏کس پوشیده نیست؛ بنابراین هرگونه آسیب شنوایی می‏تواند بر توانایی زبانی و شناختی اثر بگذارد. این پژوهش با هدف مقایسۀ شکل‏گیری مفاهیم اولیۀ کلامی، غیرکلامی و ریاضی بین کودکان هنجار و کم‏شنوا انجام گرفت.
روش بررسی: در این پژوهش 88 کودک شنوا و کم‏شنوا، در گروه‏های سنی 4 تا 6 سال با آزمون محقق‏ساخته شکل‏گیری مفاهیم اولیه که براساس مقیاس‏های رشد زبان و شناخت تهیه شده بود مقایسه شدند. کودکان شنوا به‏صورت تصادفی خوشه‏ای و گروه کم‏شنوا به‏صورت نمونۀ قابل دسترس انتخاب شدند.
یافته‏ها: تفاوت میانگین نمرات کودکان شنوا و کم‏شنوا در هر سه طبقه مفاهیم اولیۀ کلامی، غیرکلامی و ریاضی، و بین تمامی گروه‏های سنی، از نظر آماری معنی‏دار بود(p<0/05). تأثیر عامل جنسیت از لحاظ آماری معنی‏دار نبود(p>0/05). عامل گروه در هر سه طبقه مفاهیم(p<0/001) و عامل سن تنها در مفاهیم ریاضی تأثیر معنی‏دار داشت(p<0/001).
نتیجه‏گیری: در فرایند آموزش رسمی کودکان کم‏شنوا لازم است در ابتدا توانایی آنها در درک مفاهیم کلامی، غیرکلامی و ریاضی، و مهارت‏های شناختی‏ـ‏کلامی مشخص شود؛ برنامۀ آموزشی مناسب، متناسب با توانایی این کودکان تنظیم شود. چراکه در بیشتر مواقع برنامۀ آموزشی بدون اطلاع از چگونگی توانایی‏های زبانی‏ـ‏شناختی کودک ارائه می‏شود و به تبع پیشرفت کودک با شکل‏های روبه‏رو خواهد شد.

---

زمینه و هدف: آسیب شنوایی، رشد بهنجار بسیاری از توانمندی‏های تحصیلی را تحت‏الشعاع قرار می‏دهد و پیشرفت آن را با کندی رشد مواجه می‏سازد .هدف از این پژوهش بررسی تأثیر آسیب شنوایی بر مهارت ریاضیات دانش‏آموزان کم‏شنوا در مقایسه با دانش‏آموزان شنوا در پایۀ چهارم ابتدایی بود.
روش بررسی: پژوهش از نوع مقطعی و ابزار آزمون سؤالات ریاضی استاندارد شده بین‏المللی سال 2007، در نظر گرفته شد که روی 35 دانش‏آموز کم‏شنوای پایۀ چهارم ابتدایی با محدودۀ کاهش شنوایی متوسط رو به شدید تا عمیق از مدارس استثنایی شهرستان‏های ورامین، پاکدشت و شهرری و همچنین 35 دانش‏آموز شنوای همتا که به روش تصادفی ساده از مدارس هم‏جوار با مدارس استثنایی انتخاب شده بودند اجرا شد.
یافته‏ها: در تحلیل یافته‏ها، دانش‏آموزان کم‏شنوا در بعدشناختی در سه حیطه دانستن، به‏کارگیری و استدلال در مقایسه با دانش‏آموزان شنوا عملکرد ضعیف‏تری نشان دادند و تفاوت معنی‏داری مشاهده شد(p<0/05)، و بین مهارت ریاضی دانش‏آموزان درشهرستان‏های تحت آزمون در هر دو گروه شنوا و کم‏شنوا اختلاف معنی‏داری نشد.
نتیجه‏گیری: آسیب شنوایی، پیشرفت حوزۀ تحصیل از جمله یادگیری ریاضیات را تحت تأثیر قرار می‏دهد. ارائۀ روش‏های متنوع تدریس در جهت پیشرفت تفکر استنتاجی و ساختارهای شناختی ریاضیات و همچنین توسعه درک مفاهیم در حوزۀ ریاضیات در خدمات توانبخشی دانش‏آموزان کم‏شنوا شایان اهمیت است.

---

زمینه و هدف: اکثر افراد مشکلات و عوامل استرس‎زایی چون بیکاری، بیماری و غیره را در زندگی تجربه می‎کنند اما اینکه افراد مختلف چگونه با این شرایط استرس‎زا مقابله می‎کنند از فردی به فرد دیگر متفاوت است. طبق پژوهش‏های صورت گرفته استفاده از راهبردهای مقابله‎ای مؤثر در کاهش استرس و تنش افراد تأثیر به‎سزایی دارد. اثربخشی روش مقابله با استرس در دانش‎آموزان کم‎شنوا هدف پژوهش حاضر بود.
روش بررسی: این پژوهش از نوع نیمه‏تجربی با طرح پیش‎آزمون‏ـ‏پس‎آزمون با گروه شاهد است. 40 دانش‎آموز کم‌شنوای در حد40 تا 120 دسی‏بل در مدارس ویژۀ شهر ساری مقاطع راهنمایی و دبیرستان، در سال تحصیلی 90-89 به روش نمونه‎گیری داوطلبانه در دسترس با گمارش تصادفی در گروه‏ها انتخاب شدند و به‏صورت تصادفی در دو گروه 20 نفره، مورد و شاهد، قرار گرفتند. ابزار اندازه‎گیری آزمون سلامت عمومی 28 سؤالی Goldberg بود. گروه مورد به‏مدت هشت جلسه دو ساعته تحت آموزش روش‏های مقابله با استرس مبتنی بر فنون شناختی‏ـ‏رفتاری قرار گرفتند. برای آنالیز داده‏ها از شاخص‏های آماری میانگین، انحراف معیار و تحلیل آنالیز واریانس دوطرفه استفاده شد.
یافته‏‏ها: بین امتیازهای پیش‏آزمون‏ـ‏پس‏آزمون در خرده‏مقیاس علائم جسمانی، اضطراب و بی‏خوابی، کارکرد اجتماعی و افسردگی تفاوت معنی‏داری دیده شد(p<0/05). به‌طوری که سلامت عمومی گروه مورد پس از خاتمۀ جلسات درمانی، بیشتر از گروه شاهد بود.
نتیجه‎گیری: راهبردهای مقابلۀ استرس مبتنی بر نظریۀ شناختی‏ـ‏رفتاری باعث افزایش سلامت عمومی افراد آسیب‏دیدۀ‏ شنوایی می‎شد بنابراین لازم است آموزش کنترل استرس به‎‏عنوان یک مداخلۀ مناسب گسترش یابد.

---

زمینه و هدف: برنامه‏های درمانی محدودی در حوزۀ کاربردشناسی وجود دارند. این برنامه‏های درمانی مدون و مکتوب برای مراجع، تیم توانبخشی و درمانگران مفید هستند . پژوهش حاضر با هدف طراحی یک برنامۀ درمانی برای مهارت‏های کاربردشناسی در چهار حوزه نوبت‏گیری، حفظ موضوع، درخواست رفع ابهام، و همچنین و پاسخ به درخواست رفع ابهام و بررسی روایی محتوایی و اثربخشی بالینی این برنامه انجام شد.

روش بررسی: برنامۀ درمانی مهارت‏های کاربردشناسی با انجام تحقیقات کتابخانه‏ای طراحی شده و روایی محتوایی آن با نظرسنجی از کارشناسان به‏دست آمد. برای تعیین اثربخشی بالینی برنامه ، طرح تک‏موردی با خط پایه چندگانه و پیگیری استفاده شد. پنج کودک آسیب‏دیدۀ شنوایی با روش نمونه‏گیری قضاوتی و به روش پلکانی وارد مطالعه شده و برنامه درمانی در ۱۶ جلسه برای آنها انجام شد. داده‏ها با استفاده از اندازۀ اثر و تحلیل چشمی نمودارها تحلیل شدند.

یافته‏ها: برنامۀ درمانی از نظر کارشناسان دارای روایی محتوایی بود. تحلیل چشمی نمودارها نشان داد همه آزمودنی‏ها در نوبت‏گیری، حفظ موضوع و پاسخ درخواست رفع ابهام، پیشرفت داشتند (اندازه اثر ≥۸/۰)، به‏جز آزمودنی‏ها ی ۱ و ۴ که اندازه اثر متوسط (۸/۰≥اندازه اثر≥۲/۰) دیده شد. در درخواست رفع ابهام، آزمودنی‏ها ی ۲ و ۴ پیشرفتی نداشتند و اندازۀ اثر برای آنها تعریف نشده بود ولی آزمودنی‏های دیگر پیشرفت نشان دادند (اندازه اثر ≥۸/۰).

نتیجه‏گیری: برنامۀ درمانی مهارت‏های کاربردشناسی روایی محتوایی داشته و روی مهارت‏های کاربردشناسی آزمودنی‏ها، اثربخش بود.

---

زمینه و هدف: شنوایی یکی از حیاتی‏ترین توانایی‏های حسی است، یادگیری که اساسی‏ترین توانمندی برای سازگاری انسان با محیط رشد ذهنی به‏شمار می‏آید به‏شدت تحت تأثیر حس شنوایی قرار می‏گیرد. هدف مقالۀ حاضر بررسی نتایج پژوهش‏های انجام شده پیرامون تأثیر آسیب شنوایی بر پیشرفت تحصیلی دانش‏آموزان کم‏شنوا به‏ویژه در حوزۀ مهارت‏های اساسی یادگیری شامل خواندن، نوشتن و ریاضیات بود.

روش بررسی: در این مقاله، پژوهش‏ها و نظریاتی که به بررسی تأثیر آسیب شنوایی بر پیشرفت تحصیلی پرداخته بودند، مرور شدند. برای این منظور از ۳۷ مقاله، مستخرج از بانک ‎ های اطلاعاتی PubMed ، Scopus ، Iran Medex ، Magiran ، Iran Journal ، Google Scholar و نیز ۱۲ کتاب معتبر مربوط به سال‏های ۱۹۴۴ تا ۲۰۱۳ استفاده شد. برای جستجو در این بانک‏ها از واژه achievement educational و واژگان کلیدی مرتبط با آن استفاده شد.

نتیجه‏گیری: آسیب شنوایی بر مهارت گوش دادن که فرایندی ذهنی و اولین مهارت زبانی است تأثیر می‏گذارد و متعاقب با آن سایر مهارت‏های زبانی و توانایی‏های یادگیری از جمله پیشرفت تحصیلی را تحت‏الشعاع قرار می‏دهد. به ‎ منظور کاهش در شکاف تحصیلی دانش‏آموزان کم‏شنوا، مداخلات زودهنگام و ارائۀ روش‏های بهبوددهنده در راستای تقویت مهارت‏های زبانی در نظام آموزشی ویژه حائز اهمیت است.

---

زمینه و هدف: مطالعات بسیاری نشانگر ارتباط تنگاتنگ حافظۀ کاری و زبان در جمعیت کودکان عادی و جمعیت‏های دچار اختلالات رشد زبان از جمله کودکان کاشت حلزون شده است. مروری بر این مطالعات از آن رو ضروری است که نه تنها روشنگر چگونگی چنین ارتباطی است، بلکه می‏تواند دیدگاه جامع‏تری در زمینۀ آموزش و درمان این افراد فراهم آورد. این مطالعه با هدف بررسی ویژگی‌های حافظۀ کاری واجی و ارتباط آن با زبان در کودکان کاشت حلزون شده انجام شد.

یافته‏های اخیر: در این مقاله، پژوهش‌هایی که به بررسی ویژگی‌های حافظۀ کاری واجی و ارتباط آن با توانمندی‌های زبان کودکان کاشت حلزون شده پرداخته بودند، مرور شدند. پژوهش‌ها نشان داده است که علاوه بر متغیرهای جمعیت‏شناختی، حافظۀ کاری واجی عامل دیگری است که بر پیامدهای زبانی کودکان کاشت حلزون شده تأثیر می‏گذارد. کودکان کاشت حلزون شده در مقایسه با کودکان طبیعی، فراخنای حافظۀ کوتاه‏تری دارند.

نتیجه‏گیری: تصور می‏شود که ضعف در درون‏داد حسی شنیداری اولیه و تحریکات زبانی که منجر به مشکلاتی در پردازش و مرور ذهنی اطلاعات شنیداری در حافظۀ کاری واجی می‏شود، عامل اصلی فراخنای حافظۀ کوتاه در این کودکان باشد. از طرفی مشکلات حافظۀ کاری واجی می‏تواند تأثیرات نامطلوبی بر توانمندی‌های زبانی کودکان کاشت حلزون شده داشته باشد. بنابراین به‏منظور ارائه روش‏های درمانی جامع و مناسب به کودکان مبتلا به افت شنوایی، باید به وجود چنین ارتباط دوسویه ‎ ای بین زبان و حافظه توجه کرد.

---

زمینه و هدف: همدلی، ظرفیت بنیادین انسان‌ها در برقراری ارتباط است که برای زندگی اجتماعی روزمره مهم است. با توجه به تأثیر نظریۀ ذهن بر همدلی، پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش سازۀ شناختی نظریۀ ذهن در پیش‌بینی همدلی صورت گرفت.

روش بررسی: د ر این مطالعه، که به روش تحلیلی‏ـ‏مقایسه‏ای انجام شد، ۴۰ دانش‏آموز با آسیب شنوایی عمیق و ۴۰ دانش‏آموز بهنجار در محدودۀ سنی ۱۴-۸ سال انتخاب شدند. روش گردآوری داده‏ها از طریق انجام آزمون روی دانش‏آموزان و ابزار آن تکالیف باور کاذب و پرسش‏نامۀ همدلی بهر بود که پرسش‏نامه توسط والدین تکمیل شد. برای تحلیل داده‏ها از روش تحلیل واریانس چندمتغیره، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد.

یافته‏ها: یافته‏های این پژوهش نشان داد که بین نمرۀ کلی تکالیف باور کاذب و نمرۀ همدلی دانش‏آموزان دچار آسیب شنوایی و بهنجار تفاوت معنی‏داری وجود دارد(p=۰/۰۰۱). رابطۀ معنی‏داری بین نظریۀ ذهن و همدلی در دو گروه وجود داشت(p=۰/۰۱). همچنین نظریۀ ذهن قادر به پیش‏بینی همدلی بود(p=۰/۰۰۱).

نتیجه‏گیری: براساس نتایج به‏دست آمده، عملکرد دانش‌آموزان با آسیب شنوایی در تکالیف نظریۀ ذهن و نیز نمرات همدلی به میزان قابل‌توجهی پایین‏تر از نمرۀ دانش‏آموزان بهنجار بود. بنابراین، لازم است در آموزش مهارت‏هایی از قبیل مهارت‏های اجتماعی به دانش‏آموزان با مشکلات شنوایی این مسئله را در نظر گرفت و مواد آموزشی را متناسب با درک شناختی آنان تنظیم کرد.

---

زمینه و هدف: مطالعات، آسیب شنوایی را پراسترس‏ترین معلولیت می‏داند. استرس والدین نیز می‏تواند به عملکرد بد نظام خانواده و فرزندپروری نامتناسب منتهی شود. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامۀ فرزندپروری مثبت بر تنیدگی والدینی مادران کودکان دچار آسیب شنوایی بود.

روش بررسی: جامعۀ آماری شامل کلیه مادران کودکان ۷ تا ۱۲ ساله آسیب‏دیدۀ شنوایی در شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه ‎ گیری تصادفی ۲۴ نفر به ‎ عنوان نمونۀ مورد پژوهش انتخاب و به تصادف در دو گروه مورد و شاهد جای داده شدند. به گروه مورد برنامۀ فرزندپروری مثبت بر مبنای برنامه Sanders (۱۹۹۳) در طول هشت جلسه آموزش داده شد. از پرسش ‎ نامۀ تنیدگی والدین Abidin به‏عنوان ابزار سنجش استفاده شد.

یافته‏ها: نتایج نشان داد که میانگین نمرات در قلمرو والد و قلمرو کودک در گروه مورد نسبت به گروه شاهد در پیش‏آزمون نسبت به پس‏آزمون با توجه به هدف پژوهش کاهش بیشتری یافته است. همچنین نتایج با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری حاکی از این بود که آموزش روش فرزندپروری مثبت در کاهش نمرات تنیدگی والدینی در قلمرو کودک و مؤلفه‏های تقویت‏گری و خلق کودک و در قلمرو والد و مؤلفه‏های آن احساس صلاحیت، روابط با همسر و محدودیت نقش مؤثر بوده است(p<۰/۰۵).

نتیجه‏گیری: با توجه به مزیت‏های آموزش والدین در کاهش تنیدگی والدینی مادران کودکان آسیب‏دیدۀ شنوایی، آموزش این روش به مادران این کودکان در کلیه مراکز آموزشی ناشنوایان توصیه می‏شود.