---

زمینه و هدف: گفتار به‏عنوان یک پدیدۀ حرکتی مستلزم توانایی در انجام حرکات تکرارشونده و سریع اندام‏های گویایی است و در نتیجه برای تولید آن مهارت‏هایی ظریف و دقیق مورد نیاز است. توانبخشی مهارت‏های حرکتی در تسریع روند درمان اختلالات تولید، به‏ویژه با منشأ واج‏شناختی، مؤثر است. از این‏رو این مطالعه با هدف مقایسۀ مهارت‏های حرکتی کودکان 5 ساله مبتلا به اختلالات تولیدی واج‏شناختی و آواشناختی انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه 32 کودک 5 ساله مبتلا به اختلال تولید، شامل 16 مورد با منشأ واج‏شناختی و 16 مورد با منشأ آواشناختی بررسی شدند. ابتدا قسمتی از آزمون زبانی TOLD جهت بررسی مهارت‏های زبانی انجام شد. جهت تشخیص اختلالات واج‏شناختی و آواشناختی از آزمون‏های تولید، وپمن، دیادوکوکینزیس و تولید تصویری استفاده شد. سپس این کودکان به‏وسیله مقیاس رشدی‏ـ‏حرکتی اوزرتسکی ارزیابی شدند.
یافته‏ها: میانگین امتیاز کل مهارت‏های حرکتی کودکان مبتلا به اختلال واج‏شناختی 79/1 با انحراف معیار 57/0 بود که به‏طور معنی‏داری کمتر از میانگین امتیاز کل (29/2 با انحراف معیار 46/0) گروه آواشناختی بود(p=0/006).
نتیجه‏گیری: یافته‏های این مطالعه حاکی از آن است که کودکان مبتلا به اختلال تولیدی دارای مهارت‏های حرکتی ضعیف هستند که احتمالاً با اختلال تولید با منشأ واج‏شناختی ارتباط دارد. این یافته‏ها ضرورت نیاز به توجه و تمرین بیشتر بر روی مهارت‏های حرکتی در کودکان مبتلا به اختلالات تولیدی را نشان می‏دهند.

---

زمینه و هدف: استریوگنوز دهانی توانایی شناسایی اشیاء و جایگاه آنها در دهان است و در تولید صداهای گفتاری، ایفای نقش می‏کند. از آنجا که کودکان کم‏شنوا دارای مشکلات تولیدی هستند. از این رو پژوهش حاضر توانایی استریوگنوز دهانی کودکان پنج سالۀ کم‏شنوا با درجات متفاوت افت شنوایی را با کودکان گروه بهنجار مورد مقایسه قرار داد.
روش بررسی: این مطالعه از نوع مقطعی، و به‏صورت غیرمداخله‏ای انجام شد. 40 کودک پنج ساله (30 کودک کم‏شنوا و 10کودک بهنجار) انتخاب شدند. این کودکان با استفاده از آزمون تشخیص شکل از لحاظ توانایی استریوگنوز دهانی مورد مقایسه قرار گرفتند. برای تحلیل از آزمون من‏ویتنی استفاده شد.
یافته‏ها: میانگین پاسخ‏های درست آزمودنی‏ها در توانایی استریوگنوز دهانی در گروه‏های بهنجار و کم‏شنوای شدید با p=0/01 و در گروه‏های بهنجار و کم‏شنوای عمیق با p=0/05، دارای تفاوت معنی‏دار بود. بین میانگین پاسخ‏های درست آزمودنی‏ها در توانایی استریوگنوز دهانی در گروه‏های کم‏شنوا در مقایسه با یکدیگر تفاوت معنی‏دار وجود نداشت. همچنین میانگین زمان تشخیص درست آزمودنی‏ها به اشکال در گروه‏های بهنجار و تمامی گروه‏های کم‏شنوا، تفاوت معنی‏دار مشاهده نشد.
نتیجه‏گیری: یافته‏های پژوهش نشان می‏دهد که کودکان کم‏شنوا در مقایسه با کودکان بهنجار استریوگنوز دهانی مناسبی ندارند که این بدعملکردی می‏تواند عامل مشارکت‏کننده در اختلالات تولیدی به علت ارسال نامناسب بازخورد حس عمقی در این کودکان باشد.