---

زمینه و هدف: آزمون دایکوتیک حافظۀ شنوایی‏ـ‏کلامی در تشخیص نقایص آن و کشف تفاوت عملکرد حافظۀ دو نیمکره کاربرد دارد. پژوهش حاضر با هدف ساخت نسخۀ فارسی این آزمون و بررسی نتایج آن در افراد هنجار 18 تا 25 سال از دو جنس، انجام شد.
روش بررسی: نسخۀ فارسی آزمون حاضر همانند نسخۀ مرجع از 18 فهرست 10 واژه‏ای تشکیل شده است که در ارائۀ دایکوتیک، عکس واژه گوش مورد آزمون به‏طور هم‏زمان در گوش مقابل ارائه می‏شود. پس از انتخاب مواد آزمون براساس معیارهای مورد نظر و ساخت فهرست‏ها، روایی محتوای آزمون با نظرسنجی از هشت کارشناس خبره محاسبه و نظرات آنها در فهرست‏ها اعمال گردید. سپس کلمات هر فهرست به‏صورت دایکوتیک روی لوح فشرده ضبط شد. در ادامه، مطالعۀ مقطعی حاضر روی 110 فرد هنجار راست دست (55 زن و 55 مرد) در محدودۀ سنی 18 تا 25 سال با میانگین سنی 3/21 سال و انحراف معیار 7/1، اجرا و امتیازهای افراد در فرم‏های تهیه شده ثبت گردید.
یافته‏ها: بین میانگین امتیازهای افراد در 18 فهرست تهیه شده، از نظر آماری تفاوت معنی‏داری مشاهده نشد(p=0/983). متوسط شاخص روایی محتوا در 18 فهرست آزمون معادل 96/0 درصد به‏دست آمد، و میانگین امتیازهای اجرای دایکوتیک آزمون برابر 5/6 با انحراف معیار 0/1 بود.
نتیجه‏گیری: براساس نتایج به‏دست آمده، نسخۀ فارسی آزمون حاضر از روایی محتوایی خوبی برخوردار است، و می‏تواند در تشخیص نقایص حافظه شنوایی‏ـ‏‏کلامی مورد استفاده قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: حافظه فعال واج‏شناختی یک عامل مهم در رشد گفتار و زبان و اختلالات مرتبط می‏باشد. این نوع از حافظه با تکرار ناکلمه ارزیابی می‏شود. هدف از پژوهش حاضر تهیه آزمون تکرار ناکلمه به‏منظور بررسی ظرفیت حافظه فعال واج‏شناختی، و تعیین روایی و پایایی آن می‏باشد.
روش بررسی: این مطالعه به‏روش مقطعی انجام گرفته است. ابتدا 60 واژه براساس ساخت‏های آوایی رایج در زبان فارسی انتخاب شد. این واژه‏ها همراه با ناکلمه‏هایی که با تغییر یک یا دو واج از آنها ساخته شده بود، برای انتخاب و تعیین روایی محتوایی به صاحب‏نظران داده شد. براساس نظر آنها 25 ناکلمه انتخاب شد. این ناکلمه‏ها توسط یک آزمونگر و در طی دو مرحله برای بررسی ثبات آزمون اجرا شد. جمعیت مورد مطالعه 16 پسر و 14 دختر چهار تا چهار سال و یازده ماه بودند که به‏صورت آسان و غیرتصادفی از مهدکودک‏های منطقه دو و شش شهر تهران انتخاب شدند. امتیاز تکرار ناکلمه در کودکان تعیین شد و با آزمون ضریب همبستگی پیرسون مورد تجریه و تحلیل آماری قرار گرفت.
یافته‏ها: نتایج نشان می‏دهد که 25 ناکلمه در نظر گرفته در این آزمون دارای روایی محتوایی هستند. بین اجراهای متوالی نیز ضریب همبستگی 76/0 در سطح معنی‏داری(p<0/001) وجود دارد.
نتیجه‏گیری: این یافته‏ها نشان می‏دهد آزمون تکرار ناکلمه از روایی و پایایی بالایی برخوردار است.

---

زمینه و هدف: با آن که با پیشرفت فناوری کاشت حلزون، توانایی درک گفتار بیماران بهبود یافته است اما کاشت به تنهایی کافی نیست و بیمار به توانبخشی شنوایی نیاز دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی روند پیشرفت درک گفتار کودکان دارای کاشت حلزون بود.
روش بررسی: در این پژوهش 14 کودک کاشت شده با میانگین سنی 5/5 سال بین 10 تا 43 جلسه تربیت شنوایی شدند. تمایز و درک کودکان هر سه ماه یک­بار ارزیابی شد. ارزیابی سوم تنها برای 4 نفر انجام شد.
یافته‏ها: میانگین امتیاز کلی ارزیابی‏های اول 21/43 درصد، دوم 76/63 درصد و سوم 78 درصد به‏دست آمد. کلیه کودکان از ارزیابی اول در توانایی آگاهی از صدا امتیاز کامل داشتند. در تمایز اصوات محیطی در ارزیابی‏های اول 30/71 درصد، دوم 36/84 درصد و سوم 100 درصد کودکان به امتیاز کامل دست یافتند. در تمایز اصوات گفتاری، امتیازات کامل به‏ترتیب 70/34 درصد، 50/57 درصد و 71/85 درصد و در بررسی حافظه شنوایی، 21 درصد، 13/57 درصد و 2/83 درصد بود. در مهارت بازگویی داستان و درک در مرحله اول هیچ یک به‏طور کامل پاسخ ندادند و در ارزیابی‏های دوم و سوم 83/12 درصد و 83/12 درصد کودکان امتیاز کامل داشتند. مقایسۀ نتایج حاصله اختلاف معنی‏داری بین ارزیابی اول و دوم نشان داد(p=0/002).
نتیجه‏گیری: با توجه به نتایج، آگاهی از صدا توانایی است که به سرعت شکل می‏گیرد. برای دستیابی به سایر قابلیت‏های تمایز صدای گفتاری و غیرگفتاری به‏ویژه درک گفتار که آخرین و مهم‏ترین توانایی برای برقراری ارتباط محسوب می‏شود نیاز به آموزش‏های وسیع‏تری دارد.

---

زمینه و هدف: حافظۀ شنوایی، اساس رشد مهارت‏های زبانی و فرآیند یادگیری است. هدف از پژوهش حاضر بررسی روند حافظه و یادگیری شنوایی‏ـ‏کلامی در زنان جوان 18 تا 30 سال با استفاده از نسخۀ فارسی آزمون حافظه و یادگیری شنوایی‏ـ‏کلامی ری بود.
روش بررسی: مطالعۀ توصیفی و مقطعی حاضر روی 70 زن هنجار در محدودۀ سنی 18 تا 30 سال با میانگین 2/23 و انحراف معیار 4/2 سال که به روش نمونه‏گیری غیر احتمالی انتخاب شدند، انجام شد و جنبه‏های مختلف حافظه از جمله یادآوری فوری، یادآوری تأخیری، توانایی بازشناسی، سرعت فراموشی، تأثیر تداخل و روند یادگیری با استفاده از نسخۀ فارسی آزمون شنوایی‏ـ‏کلامی ری بررسی شد.
یافته‏ها: میانگین امتیازهای افراد مورد مطالعه از 94/8 با انحراف معیار 91/1 در مرحلۀ اول آزمون ری به 70/13 با انحراف معیار 18/1 در مرحلۀ پنجم افزایش یافت. میانگین یادگیری کلی افراد، 19/12 با انحراف معیار 08/1 و میانگین افزایش یادگیری 76/4 بود. همچنین، میانگین امتیازهای افراد در مرحلۀ یادآوری تأخیری و بازشناسی به‏ترتیب برابر 47/13 با انحراف معیار 2/1 و 72/14 با انحراف معیار 53/0 به‏دست آمد. میزان تداخل پیش‏گستر، تداخل پس‏گستر، سرعت فراموشی و بازیابی به‏ترتیب 86/0، 96/0، 01/1 و 90/0 به‏دست آمد.
نتیجه‏گیری: براساس یافته‏ها، عملکرد حافظه و یادگیری شنوایی‏ـ‏کلامی در زنان فارسی‎‏زبان با جمعیت مشابه در سایر کشورها مطابقت دارد که این امر نشان‏دهندۀ روایی نسخۀ فارسی آزمون حافظۀ شنوایی‏ـ‏کلامی ری در این گروه است.

---

زمینه و هدف: مهارت‏های پردازش واجی شامل توانایی ذخیره‏سازی، بازیابی و استفاده از رمزهای واج‏شناختی در حافظه است. این پژوهش با هدف بررسی و مقایسۀ این مهارت‏ها در کودکان شش سالۀ نابینا و بینا صورت گرفته است.
روش بررسی: این پژوهش یک مطالعۀ مقطعی بوده است. آزمودنی‏ها شامل 24 کودک نابینا و 24 بینای شش تا هفت ساله بود. ابزار پژوهش عبارت بود از آزمون ارزیابی اختلالات خواندن و نوشتن در دانش‏آموزان دبستانی، مهارت‏های زبانی و شناختی و خرده‏آزمون نامیدن آزمون ارزیابی آفازی.
یافته‏ها: یافته‏های این پژوهش نشان می‏دهد که در میانگین درصد پاسخ‏های درست خرده‏آزمون بازشناسی صدا در ناکلمه و خرده‏آزمون نامیدن گل‏ها، گروه بینا عملکرد بالاتری داشتند و تفاوت معنی‏دار بود(p<0/001). در میانگین درصد پاسخ‏های درست خرده‏آزمون حافظۀ کلمات و جملات، گروه نابینا عملکرد بالاتری داشت و تفاوت معنی‏دار بود(p<0/001) و در بقیه خرده‏آزمون‏ها تفاوت مشاهده شده معنی‏دار نبود.
نتیجه‏گیری: کودکان نابینا در آیتم‏های مربوط به حافظه، عملکرد بهتری را داشتند که این مسئله ناشی از حافظۀ شنیداری قوی‏تر بود.

---

زمینه و هدف: یادگیری و حافظه، دو کارکرد شناختی سطح بالا در انسان هستند که کم‏شنوایی بر آنها تأثیرگذار است. در بررسی حاضر، دو آزمون معاینۀ مختصر وضعیت شناختی و آزمون یادگیری شنوایی‏ـ‏کلامی ری، برای بررسی وضعیت شناختی و یادگیری و حافظۀ واژگانی در بزرگسالان ناشنوای استفاده‏کننده از زبان اشاره، اجرا شد.

روش بررسی: مطالعۀ مقطعی‏ـ‏مقایسه‏ای حاضر روی 30 ناشنوای مادرزاد بزرگسال استفاده‏کننده از زبان اشاره فارسی و 46 بزرگسال هنجار در محدودۀ سنی 19 تا 27 سال در دسترس از دو جنس، با حداقل سطح سواد در حد دیپلم، انجام شد. بعد از انجام آزمون معاینۀ مختصر وضعیت شناختی، آزمون یادگیری شنوایی‏ـ‏کلامی ری برای بررسی یادگیری و حافظۀ واژگانی، با ارائۀ دیداری از طریق رایانه اجرا شد.

یافته‏ها: میانگین امتیاز آزمون معاینۀ مختصر شناختی و میانگین امتیازهای مراحل مختلف آزمون ری، در افراد ناشنوای مادرزاد نسبت به گروه هنجار، پایین‏تر بود و اختلاف مشاهده شده به‏جز دو بخش از مراحل آزمون ری، در کلیه موارد معنی‏دار بود(p=0/018). بین امتیاز دو آزمون تنها در افراد هنجار، ارتباط معنی‏داری مشاهده شد(p=0/043). جنسیت بر نتایج آزمون‏ها تأثیری نداشت.

نتیجه‏گیری: وضعیت شناختی، یادگیری و حافظۀ واژگانی در افراد ناشنوای مادرزاد نسبت به افراد هنجار، ضعیف‏تر است. به‏نظر می‏رسد استفاده از زبان اشاره به‏عنوان شیوۀ اصلی برقراری ارتباط در افراد ناشنوا، ضعف در یادگیری و حافظۀ واژگانی را باعث می‏شود.

---

زمینه و هدف: موسیقی در تمامی فرهنگ ‎ ها وجود دارد و اکثر محققان به ‎ دنبال این موضوع هستند که چگونه موسیقی بر جنبه‎های مختلف رشد شناختی از جمله درک، حافظه و مهارت‏های زبانی تأثیر می‎گذارد. تحقیقات انجام شده در حیطۀ علوم اعصاب در زمینۀ موسیقی طی سال‏های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. در مطالعۀ حاضر تأثیر موسیقی زمینه خنثی و موسیقی زمینه مثبت در قیاس با وضعیت سکوت، بر عملکرد حافظۀ شنوایی‏ـ‏کلامی افراد هنجار مورد مطالعه قرار گرفت.

روش بررسی: این مطالعه تحلیلی‏ـ‏مقایسه‎ای روی ۴۰ دانشجوی دختر و پسر با شنوایی و گفتار هنجار در محدودۀ سنی ۱۸ تا ۲۶ سال از بین نمونه‎های در دسترس انجام شد. پس از انجام ارزیابی‏های شنوایی و گفتاری، به‏منظور بررسی تأثیر موسیقی زمینه بر حافظۀ کاری، آزمون حافظۀ شنوایی‏ـ‏کلامی ری در سه موقعیت سکوت، موسیقی برانگیزانندۀ احساس مثبت و موسیقی خنثی اجرا شد.

یافته‎ها: میانگین امتیاز آزمون حافظۀ شنوایی‏ـ‎کلامی در موقعیت سکوت نسبت به دو موقعیت همراه با موسیقی برانگیزانندۀ احساس مثبت(p=۰/۰۰۳) و موسیقی خنثی(p=۰/۰۱)، به‏میزان معنی‏داری بالاتر بود. جنس بر نتایج آزمون تأثیری نداشت.

نتیجه‎گیری: به نظر می‎رسد همراهی موسیقی رقابتی (موسیقی مثبت و خنثی) و سوگیری بخشی از توجه شنوایی به آن، بر عملکرد حافظۀ کاری کلامی تأثیر منفی دارد که احتمالاً به‏دلیل تداخل موسیقی با پردازش اطلاعات کلامی در مغز است.