زمینه و هدف: آگاهی واجی و سرعت نامیدن خودکار بخشی از دانش زبانی فرد هستند. نتایج تحقیقات در جوامع مختلف و زبانهای گوناگون نشان میدهد که بین آگاهی واجی و سرعت نامیدن خودکار با نمره خواندن ارتباط وجود دارد. این پژوهش با هدف بررسی وجود ارتباط آگاهی واجی و سرعت نامیدن خودکار با نمره خواندن در زبان فارسی انجام شده است.
روش بررسی: در این پژوهش مقطعی، توصیفیـتحلیلی ۱۳۰ دانشآموز پسر پایه اول ابتدایی بهطور تصادفی انتخاب شدند. آنها از نظر بهره هوشی، بینایی و شنوایی هنجار بودند و همچنین از رشد طبیعی زبان برخوردار بودند. از این کودکان آزمونهای آگاهی واجی، سرعت نامیدن خودکار و خواندن گرفته شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای ضریب همبستگی پیرسون و مدل رگرسیون خطی استفاده شد.
یافتهها: ارتباط بین آگاهی واجی و سرعت نامیدن خودکار با نمره خواندن معنیدار است(p<۰/۰۰۰۱). ضریب همبستگی پیرسون آگاهی واجی مستقیم و برابر ۸۶/۰ بود. ضریب همبستگی بین زمان سرعت نامیدن خودکار و نمره خواندن معکوس است، یعنی هر چه نمره خواندن بهتر بود، زمان سرعت نامیدن خودکار کمتر میشد که برابر ۸۷/۰ـ بود. در بررسی ارتباط هر یک از متغیرهای فوق با نمره خواندن در حضور دو متغیر دیگر نیز معنیدار بود(p<۰/۰۰۰۱).
نتیجهگیری: این پژوهش نشان میدهد بین آگاهی واجی و سرعت نامیدن خودکار با خواندن در کودکان فارسی زبان همانند سایر زبانها ارتباط وجود داشته و با تقویت این مهارتها میتوان بر توانایی کودک در خواندن افزود.
