---

زمینه و هدف: اکتساب گفتار و زبان یکی از مهم‏ترین مؤلفه‏های رشد است که تعامل اجتماعی نقش بنیادی را در این فرایند ایفا می‏کند. تحقیقات اخیر نشان داده است که توانایی‏های زبانی کودک ارتباط نزدیکی با مهارت اجتماعی وی دارد. هدف از این پژوهش بررسی وجود ارتباط بین رشد زبان بیانی و ابعاد مهارت‏های اجتماعی در کودکان چهار تا شش سالۀ فارسی‏زبان بود.
روش بررسی: در این پژوهش، 123کودک 6-4 ساله 76 پسر و 47 دختر که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، از بین کلیه مهدکودک‏های شیراز، انتخاب شدند. انتخاب مهدکودک‏ها براساس نمونه‏گیری خوشه‏ای صورت گرفت. از این کودکان آزمون رشد زبان و مقیاس نظام درجه‏بندی مهارت‏های اجتماعی که شامل دو فرم معلم و والدین است،گرفته شد. داده‏های حاصله با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‏ها: ارتباط مثبت و معنی‏داری بین زبان بیانی و ابعاد مهارت‏های اجتماعی مشاهده شد(p<0/001) ولی ضرایب همبستگی بین تحول زبان بیانی و ابعاد مهارت‏های اجتماعی فرم والدین، ضعیف‏تر از فرم معلمان بود(p=0/031). همچنین، بین نظرات معلم و والدین همبستگی معنی‏داری وجود نداشت(p=0/27).
نتیجه‏گیری: با توجه به نتایج، رشد زبان بیانی با رشد مهارت‏های اجتماعی افزایش می‏یابد. از طرفی در ارتباط با ضعیف بودن این رابطه از دیدگاه والدین می‏توان به عدم پویایی آن و شرایط متفاوت محیط خانه و محیط آموزشی در امر تعلیم و تربیت کودکان اشاره کرد.

---

زمینه و هدف: شواهدی وجود دارد که مشکلات شنوایی اثرات منفی بر ویژگی‏های روان‏شناختی فرد دارد و این افراد بیش از همسالان شنوای خود در معرض مشکلات سلامتی روانی هستند. هدف از پژوهش حاضر، مقایسۀ مهارت اجتماعی، رضایت از زندگی و منبع کنترل درونی و بیرونی دانش ‎ آموزان کم‏شنوا با همتایان شنوای آنها بود.

روش بررسی: پنجاه دانش‏آموز راهنمایی و دبیرستانی کم‏شنوا که با استفاده از روش نمونه‏گیری تصادفی چندمرحله‏ای انتخاب شده بودند و همچنین پنجاه دانش‏آموز عادی که با آنها همتا شده بودند در این پژوهش شرکت داشتند و مقیاس‏های ارزیابی مهارت‏های اجتماعی Matson برای جوانان، مقیاس چندبعدی رضایت از زندگی دانش‏آموزان و مقیاس چندبعدی منبع کنترل Levenson را تکمیل کردند.

یافته‏ها: نتایج تحلیل واریانس نشان داد که در مهارت اجتماعی، رضایت از زندگی و منبع کنترل بین دانش ‎ آموزان عادی و دانش ‎ آموزان کم‏شنوا تفاوت وجود دارد (p=۰/۰۰۲).

نتیجه‏گیری: مهارت اجتماعی و رضایت از زندگی دانش ‎ آموزان عادی بالاتر از دانش ‎ آموزان کم‏شنوا است و دانش ‎ آموزان عادی نسبت به دانش ‎ آموزان کم‏شنوا از منبع کنترل درونی‏تری استفاده می‏کنند. آموزش والدین و مسئولان مدارس در زمینه شکل‏گیری منبع کنترل و چگونگی پرورش یک منبع کنترل درونی‏تر در دانش ‎ آموزان کم‏شنوا از جمله پیشنهادهای پژوهش حاضر محسوب می‏شود.