مجله دندانپزشکی

زمینه و هدف: اطلاع از نوع و عمق نهفتگی دندان به واسطه استفاده از روش‌های رادیوگرافی می‌تواند کلینیسین را در انتخاب درمان مناسب راهنمایی نماید و از عوارض جراحی جلوگیری کند. لذا این مطالعه با هدف بررسی نوع و عمق فراوانی نهفتگی دندان‌های کانین و پرمولر در تصاویر پانورامیک دیجیتال بیماران مراجعه کننده به دانشکده دندانپزشکی رشت در سال ۱۳۹۸ انجام گردید.
روش بررسی: این مطالعه مقطعی توصیفی- تحلیلی شامل بیمارانی بود که به دانشکده‌ دندانپزشکی شهر رشت در ایران در سال ۱۳۹۸ مراجعه کردند. سوابق دندانپزشکی و رادیوگرافی‌های پانورامیک ۵۰۰ بیمار به صورت گذشته نگر مرور شد. اطلاعات دموگرافیک همراه با نوع نهفتگی، عمق نهفتگی، فک درگیر و همچنین ضایعه پاتولوژی مرتبط ثبت شد. داده‌ها با نرم افزار SPSS24 و سطح معنی‌داری 05/0 آنالیز شدند.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان دادند که از 500 فرد، 300 نفر (60 درصد) زن و 200 نفر (40 درصد) مرد بودند، 35 نفر (7 درصد) حداقل یک دندان نهفته داشتند،80 درصد نهفتگی در کانین‌ها و مابقی در پرمولرها مشاهده شد. شایع‌ترین نوع نهفتگی، سطح نهفتگی و نوع پاتولوژی به ترتیب مزیالی، B و پوسیدگی دندان مجاور بود. ارتباط معنی‌داری بین نوع و سطح نهفتگی دندان‌ها با فک درگیر مشاهده نشد (15/0=P و 99/0=P) و همچنین ارتباط بین نوع ضایعه پاتولوژی با جنسیت بی‌معنی بود (85/0=P).
نتیجه‌گیری: پیشگیری و کاهش عوارض نهفتگی دندان بر جنبه‌های عملکردی و زیبایی را می‌توان با غربالگری به موقع دندان‌های نهفته به کمک روش‌های رادیوگرافی به دست آورد.

زمینه و هدف: دستیابی به روش‌های غیر تهاجمی جهت تشخیص مناسب پوسیدگی ثانویه در مجاورت ترمیم‌های دندانی از اهمیت بالایی برخوردار است. باتوجه به اینکه تغییر زوایای افقی و عمودی تابش اشعه ایکس در تصاویر رادیوگرافی، می‌تواند تشخیص پوسیدگی‌های دندانی را تحت تأثیر قرار دهد، این مطالعه با هدف ارزیابی تأثیر تغییر زاویه افقی تابش اشعه ایکس بر تشخیص پوسیدگی‌های دندانی در مجاورت ترمیم‌های آمالگام کلاس II دندان‌های خلفی در تصاویر رادیوگرافی پری اپیکال طراحی شد.
روش بررسی: در این مطالعه آزمایشگاهی، ضایعات پوسیدگی مصنوعی در دیواره اگزیال حفره ترمیم آمالگام در سطوح اینترپروگزیمال 27 دندان پره مولر کشیده شده انسان ایجاد شد. رادیوگرافی‌های پری اپیکال با زوایای افقی متفاوت از دندان‌ها تهیه و توسط 5 مشاهده‌گر ارزیابی و نمره دهی شد. برای هر مشاهده‌گر میزان حساسیت، ویژگی، دقت، تشخیص مثبت کاذب و منفی کاذب تصاویر رادیوگرافی در هر کدام از زوایای افقی محاسبه و شاخص‌های ذکر شده توسط آزمون ناپارامتری کروسکال والیس بین زوایای مختلف رادیوگرافی مقایسه شدند. جهت بررسی میزان توافق کلی بین مشاهده‌گرها از ضریب توافق کاپای فلایز استفاده شد.
یافته‌ها: بالاترین دقت تشخیص رادیوگرافیک پوسیدگی ثانویه در سطوح مزیال دندان‌ها، مربوط به تابش اشعه ایکس با زاویه 5 درجه مزیالی و دیستالی (66/86%) و در سطوح دیستال دندان‌ها نیز به زوایه 10 درجه از سمت دیستال (90/85%) اختصاص یافت. همچنین، بین زاویه‌های افقی مختلف (0، 5، 10 و 15 درجه مزیال و دیستال) در میزان دقت تفاوت معنی‌داری وجود داشت (01/0P=)، بالاترین میزان توافق بین مشاهده‌گرها، در تشخیص ضایعات پوسیدگی سطوح مزیال دندان‌ها، در زاویه 10 درجه دیستالی (86/0) و در سطوح دیستال دندان‌ها، در زاویه 5 درجه دیستالی (89/0) بود.
نتیجه گیری: در موارد شک به وجود پوسیدگی ثانویه در ناحیه پروگزیمال دندانی، در صورتیکه در رادیوگرافی استاندارد با زاویه مستقیم، پوسیدگی ثانویه قابل مشاهده نباشد تغییر زاویه افقی به میزان 5-10 درجه می‌تواند شانس مشاهده پوسیدگی زیر ترمیم‌های دندانی را افزایش دهد.