مجله دندانپزشکی

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA رویش دندان عبارتست از یک روند تکاملی که طی سه مرحله صورت می گیرد: فاز قبل از رویش، فاز  قبل از فانگشن و فاز فانکشنال. در مورد ارتباط بین رویش دندان ها با سن و جنس در ایران تحقیقی صورت نگرفته است تا بتوان وضغیت رویش دندان ها را در کودکان ایرانی با استاندارد های موجود مقایسه کرد. در این مطالعه 3174 کودک در گروه سنی 5-8.25 سال انتخاب شدند و وضعیت دندان های 1و 6 آنها بررسی شد. نتایج نشان داد که شروع زمان رویش دندان در دختران مختصری زودتر از پسران است اما تفاوت آماری معنی داری در این زمینه وجود ندارد. با افزایش سن تقریبا به طور یکسان درصد رویش دندان ها در هردو جنس افزایش میابد به جز دندان های سانترال بالا که در پسران کمی عقب تر است. دندان های مولر زودتر از سانترال های مندیبل در میایند.

طی یک قرن گذشته شیوع پوسیدگی دندان دچار دگرگونیهای وسیعی گردیده است. بدینگونه که بعد از انقلاب صنعتی اروپا در قرن نوزده و صنعتی شدن کشورهای اروپائی از یکسو و تراکم جمعیت شهرها و تغییرات رژیم غذائی مردم، شیوع پوسیدگی بسرعت افزایش یافت و این کشورها با احساس خطر و با کسب آگاهی بیشتر از پوسیدگی و اتیولوژی آن با یک بسیج همگانی اقدام به پیشگیری از بروز آن نمودند و نتیجه آن در اواخر قرن حاضر بصورت کاهش شدید در میزان DMF و کنترل پوسیدگی دندان بود. در کشورهای در حال توسعه عکس این قضیه اتفاق افتاده است واینگونه کشورها که در اواخر قرن حاضر به تحولات در رشد صنعتی و تغییرات رژیم غذائی دست یافته اند در زمینه شیوع پوسیدگی وضعیتی را دارند که کشورهای صنعتی در اواخر قرن نوزده داشته اند یعنی روند روبه رشد شیوع پوسیدگی دندان. در این مقاله علل بروز چنین تحولاتی مورد بحث و بررسی قرار گرفته و راه حلهای مناسبی را پیشنهاد نموده است.

به منظور بررسی وضعیت بهداشت شغلی دندانپزشکان تهران، پژوهشی روی 250 نفر از دندانپزشکان که 60 نفر زن و 190 مرد بوده اند انجام گرفته است. نتایج بررسی نشان داده است که کلیه دندانپزشکان در تمامی گروههای سابقه کار، در گوش راست و چپ دارای افت شنوائی هستند که مقدار آن چشمگیر می باشد و بیشترین افت در فرکانس 6 کیلوهرتز مشاهده شده است. نتایج حاصل از تعیین مقدار جیوه در نمونه های ادرار نشان داد که تراکم جیوه در دندانپزشکان عمومی در مقایسه با دندانپزشکان متخصص بیشتر است. هرچند که از نظر آماری معنی دار نیست. اکثریت دندانپزشکان از قرار دادن اطلاعات لازم در مورد بیماریهای شغلی امتناع ورزیدند، و تنها قشر جوان دندانپزشک با سابقه کار 9-5 سال در تکمیل تمام سئوالات پرسش نامه به نحو رضایت بخش استقبال نمودند.

بدون شک هنوز هم پوسیدگی دندان یکی از بزرگترین مشکلات جوامع مختلف بشری را تشکیل می دهد. اصولا پوسیدگی دندان را بعنوان یک بیماری میکروبی که سبب حذف ترکیبات معدنی و تخریب مواد آلی دندانها می شود، تعریف می کنند. گرچه تئوریهای مختلفی در مورد اتیولوژی پوسیدگی دندان مطرح است ولی تئوری اسیدوژنیک (Miller) میلر (1890) و تئوری (Gottileb) پروتئولیتیک (1933) هنوز هم از اعتبار غنی تری نسبت به سایر تئوریها برخوردار است. بطور کلی وضعیت و میزان بزاق، بهداشت دهان، ساختمان دندان از جهات مختلف، نوع و تعداد میکروارگانیزم ها و بالاخره رژیم غذایی از مهمترین فاکتورهایی هستند که در طول زمان سبب ایجاد پوسیدگی می شوند. از آنجائیکه نحوه و نوع تغذیه کودک در دوران شیرخوارگی می تواند بعنوان عامل مهمی در ایجاد و تکوین پوسیدگی تلقی گردد و تاکنون هیچ تحقیق منتشر شده ای پیرامون موضوع مذکور در کشور ما صورت نگرفته است، لذا مطالعه ای در زمینه تاثیر نوع شیر مصرفی در دوران شیرخوارگی بر روی میزان پوسیدگیهای دندانی طراحی و در کودکان 5-3 ساله به مرحله اجرا درآمد.

رویش حرکت تکاملی دندان در جهت محوری از محل تشکیل خود تا وضعیت فانکشنال آن در حفره دهان می باشد. مساله زمان و ترتیب رویش دندانهای دائمی در معاینات دندانپزشکی از نظر تشخیص سلامتی یا بیماری و درمانهای ارتدنسی اهمیت زیادی دارد و مطالعه آن جزو الویتهای موجود است. هدف از انجام این تحقیق تعیین متوسط زمان رویش دندانهای کانین و پرمولر و دامنه تغییرات سن رویش برای هر دندان و متوسط زمان رویش مراحل مختلف دندان تا رسیدن به اکلوژن و ترتیب رویش دندانهای دائمی می باشد. متوسط زمان رویش به دست آمده در تحقیق حاضر درمقایسه با سایر تحقیقات بیشتر است. یافته های این تحقیق نشان داد که متوسط زمان رویش دندانهای کانین و پرمولر در دختران کمتر از پسران است.

شکستگی تاج دندانهای قدامی کودکان به علل مختلف از جمله مواردی است که هر دندانپزشکی به دفعات با آن مواجه می گردد. این مطالعه در مورد شیوع شکستگی تاج دندانهای قدامی در دانش آموزان 14-7 ساله شهر تهران و عوامل وابسته به آن که عبارتند از جنس، سن، دندان صدمه دیده، فک و ناحیه مورد صدمه، میزان اوربایت (Overbite)، میزان اورجت (Overjet)، پوشش لب بالا و نوع شکستگی ساختمان تاج دندان انجام گرفت. در این مطالعه 1338 پسر و 1184 دختر شرکت داده شدند. عارضه فوق در بین پسران و دختران تقریبا یکسان و حدود 8% بود. سن شایع شکستگی 10 سالگی بود؛ شکستگی بیشتر در مینای دندان ایجاد شده بود. رابطه شکستگی با افزایش اورجت، مستقیم و با افزایش اوربایت و میزان بیشتر پوشش لب بطور معکوس مشاهده گردید.

مینای دندان محصول نهایی فرایند آملوژنز می باشد که در طی سه مرحله مرتبط با یکدیگر تشکیل می گردد. زمانی که وقایع پیچیده سلولی و فیزیکوشیمیایی ساخته شدن مینا تحت تاثیر عوامل موضعی یا سیستمیک قرار گیرد، عمل سلولهای میناساز به طور دائم یا موقت دچار اختلال می شود و در نتیجه مینا از نظر کمی و کیفی دچار نقص خواهد شد؛ این نقائص می تواند از تغییر رنگ مختصر مینا تا فقدان کامل آن متفاوت باشد. در این تحقیق که با هدف بررسی شیوع و مقایسه علل تغییر رنگهای سیستمیک در کودکان 7 تا 12 ساله شهر اصفهان (<0.2-03 PPMF-) انجام شده است، 1637 دانش آموز با استفاده از شاخص DDE) Development Defects of Enamel) مورد معاینه قرار گرفتند. طبق نتایج به دست آمده از این تحقیق 27% کودکان دارای نقص در یک دندان یا بیشتر بودند و دندانهای سانترال فک بالا و پس از آن مولرهای اول بیش از همه مبتلا بودند. سطح باکال بیش از سطح لینگوال و دندانهای فک بالا بیش از فک پایین دچار نقص شده بودند. شیوع هیپوپلازی در دندانهای مولر اول بیش از همه بود و خطوط و لکه های منتشر با حدود نامشخص در دندانهای پرمولر و کانین شیوع بیشتری داشتند.

تحقیقات نشان داده است که آلیاژهای نابل جهت مقابله با سیکلهای حرارتی در حین پخت پرسلن به کلار فلزی نیاز دارند. کلار فلزی زیبایی قابل قبولی ندارد. از آنجا که آلیاژهای بیس متال از خواص فیزیکی بهتری برخوردار هستند، لذا به نظر می رسد کلار در طراحی فریم ورک آنها ضرورتی نداشته باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی اثر کلار در تغییر شکل مارژین روکشهای ساخته شده از آلیاژ بیس متال می باشد؛ به همین منظور 20 کوپینگ (Coping) از آلیاژ بیس متال ساخته شد و به دو گروه دارای کلار و بدون کلار تقسیم شدند. به دنبال آماده سازی سطح فلز، پرسلن بر روی نمونه ها پخته شد. Marginal Gap توسط میکروسکوپ الکترونی در سه مرحله قبل و بعد از دگاز و نیز بعد از گلیز اندازه گیری شد. میانگین Marginal Gap در گروه بدون کلار بترتیب 13.4±21.4، 14.9±21.4 و 11.9±21.9 میکرون و در گروه با کلار 11.4±24.7، 11.5±24 و 11.7±26.6 میکرون بود. آنالیز واریانس دو طرفه هیچ اختلاف معنی داری در مقدار عددی بین دو گروه با و بدون کلار و در بین مراحل مختلف ساخت روکش نشان نداد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد آلیاژ بیسمتال در طی مراحل ساخت دچار تغییر شکل در مارژین نمی شود و وجود کلار در میزان بازشدگی مارژین تاثیری ندارد.

هدف از این مطالعه ارزیابی میزان فلوراید آزاد شده از سه نوع ترکیب گلاس آینومر ترمیمی حاوی فلوراید پس از قرارگیری در محلولهای حاوی فلوراید می باشد. در این مطالعه میزان آزادسازی اولیه فلوراید و آزادسازی متعاقب ری فلورایداسیون (محلول NaF 2% اسیدی و خنثی) 3 نوع ماده ترمیمی گلاس آینومر معمولی، گلاس آینومر تغییر یافته با رزین و کامپومر مورد بررسی قرار گرفت. 20 دیسک از هر ترکیب با ارتفاع 2 میلیمتر و قطر 6 میلیمتر تهیه شد و در ظروف جداگانه در cc2 محلول بزاق مصنوعی قرار گرفت. میزان فلوراید آزاد شده در دو دوره 28 روزه (در روزهای اول، سوم، هفتم، چهاردهم و بیست و هشتم) اندازه گیری شد؛ هر دوره اندازه گیری یون فلوراید آزاد شده در محلول بزاق مصنوعی توسط پتانسیومتری و الکترود اختصاصی و تحلیل آماری با استفاده از آنالیز واریانس و t-test انجام شد. میزان آزادسازی فلوراید در تمام نمونه ها در روزهای اول و سوم به نحو بارزی بیشتر از دیگر دوره های اندازه گیری بود و سپس فلوراید آزاد شده به میزان قابل توجهی کاهش می یافت. گلاس آینومر معمولی دارای بیشترین میزان آزادسازی فلوراید بود و در مرحله بعد به ترتیب نمونه های گلاس آینومر تغییر یافته با رزین و کامپومر قرار داشتند. در دوره دوم آزمایش نمونه های هر دسته به دو گروه 10 عددی تقسیم شدند؛ در این مرحله هر گروه 10 عددی به طور جداگانه در محلول NaF خنثی یا اسیدی قرار گرفت. تمام گروهها توانایی ری فلوریداسیون نمونه ها و بازجذب فلوراید را از خود نشان دادند؛ نمونه هایی که در محلول NaF اسیدی قرار گرفته بودند، خاصیت بازجذب بیشتری نسبت به NaF خنثی داشتند. نتایج نشان داد که سمان های گلاس آینومر می توانند به عنوان سیستم قابل شارژ با آزادسازی آهسته فلوراید عمل نمایند و بخصوص در کودکان با فعالیت پوسیدگی بالا، ترمیم با سمان های گلاس آینومر و استفاده از ترکیبات موضعی NaF به عنوان یک روش پیشگیری قابل توصیه می باشد.

با توجه به اولویت امر پیشگیری در دندانپزشکی و با توجه به اثرات موثر فلوراید در این مورد و نیاز جامعه به استفاده از محصولات تولید داخل، این تحقیق طراحی و برای اولین بار در ایران انجام شد. هدف از این بررسی ارزیابی میزان برداشت فلوراید (Fluoride Uptake) به وسیله مینای سالم پس از کاربرد دو نوع دهان شویه سدیم فلوراید 0.2% و یک نوع ژل APF 1.23% تجاری تولید شده در داخل و مقایسه آنها با انواع مشابه استاندارد خارجی می باشد. در این مطالعه 60 دندان پرمولر کشیده شده (به منظور درمان ارتودنتیک) مورد استفاده قرار گرفتند. هر دندان به دو نیمه باکالی و لینگوالی تقسیم شد. یک نیمه در گروه آزمایش و نیمه دیگر در گروه کنترل قرار گرفت. با کاربرد روش Enamel Biopsy دو مرحله ای اچینگ با اسیدپرکلریک، غلظت کلسیم و فلوراید هر نمونه تعیین شد. جهت مقایسه اطلاعات و تخمین میزان فلوراید، عمقهای به دست آمده با استفاده از آنالیز رگرسیون خطی به دو عمق 50 و 25 میکرومتر استاندارد شدند. نتایج نشان داد که در محلول شماره 1 (ایرانی) در هر دو لایه اول و دوم در دو گروه کنترل و آزمایش رابطه خطی معنی داری بین غلظت فلوراید بر پایه عمق مینا وجود دارد؛ در حالی که در سایر گروهها این رابطه تنها در لایه اول (لایه سطحی مینا) مشاهده شد. بیشترین جذب فلوراید در بین سه محلول سدیم فلوراید در محلول شماره 2 ایرانی و کمترین در محلول شماره 3 خارجی دیده شد. در دو گروه ژل 1 و 2 بیشترین جذب در ژل شماره 1 (ایرانی) مشاهده گردید. نتیجه این مطالعه نشان داد که هر سه ماده به کار رفته ایرانی باعث افزایش محتوای فلوراید در مینا می شود؛ در ضمن میزان جذب فلوراید با کاربرد محصولات ایرانی در مقایسه با انواع خارجی افزایش بیشتری را نشان داد.

روش بررسی: در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی 21 دندان پرمولر سالم انسان که به منظور درمان ارتودنسی کشیده شده بودند، انتخاب و یک شیار استاندارد V شکل در سطوح باکال و لینگوال دندان‌ها ایجاد گردید. سطوح باکال و لینگوال به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم شدند. در گروه کنترل، سیلانت بدون هیچگونه آلودگی بزاق کیور گردید. در گروه آزمایش، قبل از کیور کردن سیلانت دندان به مدت 10 ثانیه درون بزاق مصنوعی، غوطه‌ور و سپس کیور شد. نمونه‌ها بعد از ترموسایکلینگ، درون محلول فوشین 2% به مدت 24 ساعت غوطه‌ور شدند. تمامی دندان‌ها به وسیله یک دیسک الماسی در جهت باکو - لینگوالی برش داده شدند و در زیر استریومیکروسکوپ، به ‌منظور تعیین میزان ریزنشت و نفوذ دای، بررسی شدند. آزمون‌های‌ گلموگروف- اسمیرنوف، t- استودنت زوجی، رتبه علامت‌دار ویلکاکسون برای تحلیل نتایج استفاده شد و 05/0> p به عنوان سطح معنی‌دار درنظر گرفته شد.

یافته‌ها: میانگین 821 میکرون ریزنشت در گروه آزمایش و 630 میکرون در گروه کنترل مشاهده شد. بررسی‌های آماری تفاوت معنی‌داری را میان میانگین میزان ریزنشت در دو گروه کنترل و آزمایش، نشان نداد (133/0=p).

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این مطالعه آلوده شدن دندان‌ها به بزاق قبل از کیور شدن رزین، تأثیری بر میزان ریزنشت نداشته و نیازی به حذف سیلنت کیور نشده و تکرار مراحل سیلنت تراپی ندارد.