زمینه و هدف: هدف از این مطالعه تعیین اثرات بازتوانی جامع قلبی بر شاخص های مختلف کیفیت زندگی بیماران ایرانی پس از عمل جراحی بایپس عروق کرونری قلب است.
روش بررسی: در این مطالعه نیمه تجربی آینده نگر،44 بیمار 40 تا 60 ساله (میانگین 95/52 و انحراف معیار 02/6) مرد و زن (28 مرد و 16 زن) در فاز 2 بازتوانی جامع قلبی مرکز قلب تهران شرکت کردند. برای ارزیابی بیماران قبل، پس از بازتوانی و 3 ماه پس از پایان بازتوانی قلبی، از پرسشنامه کیفیت زندگی SF-36 استفاده شد. اطلاعات بدست آمده از بیماران قبل، پس از بازتوانی و در زمان پیگیری با مقادیر مربوط به افراد با سن مشابه در جامعه (882 فرد با دامنه سنی 45 تا 65 سال) مقایسه شد.
یافته ها: یافته ها نشان داد که قبل از شروع بازتوانی، در 7 شاخص کیفیت زندگی نمرات بیماران کمتر از افراد جامعه (05/0P≤) بود. پس از بازتوانی در تمام شاخص های کیفیت زندگی نمرات بیماران نسبت به افراد جامعه بهبود قابل توجهی یافت (005/0P≤). بهبود شاخصهای کیفیت زندگی در بیماران تا 3 ماه پس از بازتوانی دیده شد.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشانگر این بود که استفاده از مداخلات درمانی فیزیکی و روانی جزء روش های کلیدی در پیشگیری و یا کاهش اثرات منفی ایجاد شده در کیفیت زندگی ناشی از اعمال جراحی بایپس عروق کرونر قلبی است.
Attarbashi B, Hadian M, Baqeri H, Tavakol K, Jalaie S, Nejatian M et al . The effects of Phase II cardiac rehabilitation on quality of life scales in post coronary artery bypass grafts patients. mrj 2007; 1 (2 and 3) :12-18 URL: http://mrj.tums.ac.ir/article-1-162-fa.html
عطارباشی مقدم بهروز، هادیان محمدرضا، باقری حسین، توکل کامران، جلایی شهره، نجاتیان مصطفی و همکاران.. تاثیر فاز دوم بازتوانی جامع قلبی بر شاخص های کیفیت زندگی بیماران پس از عمل جراحی بایپس عروق کرونری قلب. توانبخشی نوین. 1386; 1 (2 و 3) :12-18
