زمینه و هدف: زبان بیانی و نوشتاری یکی از جامعترین توانایی های بشر است که تحت تاثیر محیط می باشد. کودکان زبان را در طیف وسیعی از شرایط محیطی می آموزند و محیطهای مختلف می تواند تاثیرات قابل توجهی بر سرعت رشد زبان بگذارد.یکی از این محیط ها ،شبه خانواده ها هستند. در این پژوهش سعی شده است که مقایسه ای بین کودکانی که در این مکانها زندگی می کنند با کودکانی که در محیط خانواده زندگی می کنند، انجام گیرد.
روش بررسی : مطالعه از نوع مورد ـ شاهد ، توصیفی ـ تحلیلی می باشد. این مطالعه بر روی21 پسرو دختر شبه خانواده ( 13 پسر و 8 دختر) و21 پسر و دختر غیر شبه خانواده همکلاسی آنها (13 پسر و 8 دختر ) در خانواده های سطح شهر تهران انجام گردید .میانگین سنی در گروه شبه خانواده (مورد) 90 ماه و در گروه غیر شبه خانواده (شاهد) 87 ماه بود. از هر کدام از کودکان ابتدا آزمون TOLD گرفته شد در جلسه بعد آزمون خواندن گرفته شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و همچنین نمرات10 دیکته آخر کودک با توجه به دفتر دیکته کودک نیز ثبت گردید و میانگین آنها محاسبه شد.
یافته ها : در بررسی مقایسه ای که توسط آزمونT مستقل و آزمون همبستگی پیرسون بین دو گروه کودکان شبه خانواده و غیر شبه خانواده بعمل آمد مشخص گردید که بین میانگین نمره زبان بهر کودکان شبه خانواده و کودکان غیر شبه خانواده (دختر و پسر به تفکیک) تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین بین میانگین نمرات خواندن (دقت خواندن و سرعت خواندن) و میانگین نمرات دیکته کودکان شبه خانواده با کودکان غیر شبه خانواده تفاوت معنا دار وجود دارد. همچنین در گروه شبه خانواده بین تعداد سالهای حضور در شبه خانواده با میانگین نمرات دیکته، میانگین نمرات خواندن و میانگین نمرات زبان بهر ار تباط معنادار پیدا نشد.
نتیجه گیری : بر اساس یافته های حاصل از این پژوهش ، بین میانگین نمرات زبان بهر برای دو گروه کودکان شبه خانواده و کودکان غیر شبه خانواده تفاوت معناداری دیده شد بدین معنی که محیط زندگی کودکان شبه خانواده بر توانمندیهای زبانی آنها تاثیر منفی داشته است که همین قضیه در مورد نمرات آزمون خواندنی و نمرات دیکته نیز مصداق داشت. اما با توجه به تعداد کم آزمودنیها، نیاز به بررسیهای بیشتر می باشد.
Shahbodaghi M, Zabihi A, Modarresi Y, Pour Heidar M, i. A Comparative Study on language Features and Educational situation of orphan versus non orphan children with 7 years old. mrj 2007; 1 (1) :41-48 URL: http://mrj.tums.ac.ir/article-1-175-fa.html
شاهبداغی محمد رحیم، ذبیحی علی اصغر، مدرسی یحیی، پورحیدری محمود علی. بررسی مقایسه ای ویژگیهای زبانی و وضعیت تحصیلی کودکان شبه خانواده با کودکان غیر شبه خانواده 7 ساله. توانبخشی نوین. 1386; 1 (1) :41-48