چکیده

زمینه و هدف: مشاهده حرکت سبب تحریک نورونهای آئینه‌ای می‌شود که این مجموعه در دستیابی به برخی مهارتها، شکل‌گیری حافظه و یادگیری حرکتی موثر است و از قابلیتهای این سیستم می‌توان برای درمان آسیبهای سیستم عصبی مانند سکته مغزی استفاده نمود. هدف این مطالعه، بررسی اثر مشاهده حرکت بر توزیع تقارن وزن در دو اندام تحتانی و شاخصهای پایداری در وضعیت ثبات شبه داینامیک بود.

روش بررسی: این مطالعه تجربی در 91 مرد و زن داوطلب سالم غیرورزشکار در محدوده سنی20 تا 45 سال انجام شد. اطلاعات فردی و زمینه‌ای از طریق پرسشنامه و معاینات بالینی اخذ گردید. نمونه‌ها به تفکیک زن و مرد به صورت تصادفی در دو گروه مشاهده و بدون مشاهده فیلم تقسیم شدند. به منظور تحریک نورونهای آئینه‌ای یک فیلم کوتاه 3 دقیقه‌ای از وضعیت ایستادن برروی سیستم اندازه گیری تقارن وزن و دستگاه بایودکس تهیه شد. در گروه مشاهده فیلم، قبل و بعد از مشاهده فیلم، وضعیت قرینگی توزیع وزن در سمت راست و چپ، و شاخصهای ثبات دینامیک در سطح پایداری 5 و 8 به وسیله دستگاه بایودکس اندازه گیری شد. و شاخصهای تعادل کل، قدامی-خلفی و داخلی-خارجی محاسبه شد. در گروه بدون مشاهده فیلم، اندازه گیریهای قبل و بعد در زمانهای مشابه همانند گروه مشاهده فیلم انجام شد.

یافته‌ها: درصد توزیع وزن اختلاف معناداری در دو گروه نشان نداد. مقایسه درصد تغییرات به دست آمده در دو گروه مشاهده و بدون مشاهده فیلم نشان داد مشاهده فیلم سبب بهبود معنادار شاخص کلی (002/0 P=)و شاخص قدامی- خلفی (018/0 P=) در سطح پایداری 5 شده است. بررسی نتایج در دو جنس به صورت مجزا، بهبود معنادار شاخص تعادل کل و شاخص قدامی-خلفی سطح پایداری 5 را در گروه زنان پس از مشاهده فیلم نشان داد (001/0 P=) اما درصد تغییرات شاخصهای تعادل در مردان دو گروه مشاهده و بدون مشاهده فیلم اختلاف معناداری نشان نداد(05/0 P>).

نتیجه‌گیری: مشاهده حرکت (با فعال کردن نورونهای آئینه‌ای) می‌تواند در بهبود شاخصهای تعادل افراد سالم در وضعیت ایستاده بر روی سطوح ناپایدار موثر باشد. بهبود معنادار شاخصهای تعادل در زنان پس از مشاهده فیلم، می‌تواند تائید کننده حساسیت بیشتر نورونهای آئینه ای در زنان نسبت به مردان باشد.

کلید واژه‌ها: نورونهای آئینه ای، مشاهده حرکت، قرینگی توزیع وزن، ثبات دینامیک، پایداری

زمینه و هدف: پاسخ طبیعیِ کاهش ِ دامنه رفلکسِ H با افزایش فرکانسِ تحریک (H-reflex depression:HD) در افراد ضایعه نخاعی مزمن کاهش می یابد. کاهش این پاسخِ طبیعی ممکن است در روند افزایش تون عضلانی و بروز اسپاستی سیته در این بیماران موثر باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر تحریک سه قطبی کاتدال بر پاسخ HD در بیماران ضایعه نخاعی است.

روش بررسی: در این مطالعه 10 بیمار ضایعه نخاعی و 13 فرد سالم داوطلب با میانگین سن7 8/5 ± 91/28 سال شرکت داشتند. قبل و بعد از کاربرد یک جلسه تحریک سه قطبی در ناحیه ستون فقرات (T₁₁) ، رفلکس H به ترتیب با فرکانس های 2/0، 5 و 2/0هرتز و با شدت تحریک70-65 درصد پاسخ حداکثر رفلکس H ، ثبت شد. دامنه قله به قله پاسخهای ثبت شده قبل و بعد از تحریک سه قطبی محاسبه شد.

یافته ها: قبل از اعمال تحریک کاتدال در ناحیه ستون فقرات، افزایش فرکانس تحریک فقط در گروه سالم باعث ظهور HD شد و در فرکانس 5 هرتز، دامنه پاسخ از 48/1 ± 60/2 به30/1 ± 34/1 کاهش یافت (000/0 = P ) . بعد از استفاده از تحریک سه قطبی در گروه ضایعه نخاعی، افزایش فرکانس تحریک ، سبب بروز پاسخ HD شد و دامنه پاسخ H از 98/1 ± 21/2 در فرکانس 2/0 هرتز به50/1 ± 29/1 در فرکانس 5 هرتز کاهش یافت (014/0 = P ) .

نتیجه گیری: نتایج نشان داد که اعمال یک جلسه تحریک کاتدال سه قطبی در ناحیه ستون فقرات می تواند سبب بازگشت رفتار طبیعی HD در بیماران ضایعه نخاعی گردد. استفاده از این جریان تحریکی بعنوان یک روش غیر تهاجمی، ارزان و بدون عوارض جانبی ممکن است دربازگشت پاسخ های مهاری طبیعی و مدولاسیون مدارهای نخاعی موثر باشد.

کلید واژه ها: ضایعه نخاعی، تحریک الکتریکی سه قطبی، دپرشنِ رفلکس H ، سولئوس

زمینه و هدف: با وجود استفاده گسترده از ویبراسیون کل بدن ( Whole Body Vibration )بویژه در سالهای اخیر، مکانیسم نوروفیزیولوژیک درگیر در آن بخوبی درک نشده است و نتایج مطالعات انجام شده در رابطه با اثرات تسهیلی و یا مهاری آن متفاوت است. هدف این مطالعه مقایسه اثر آنی (یک جلسه­ای) و کوتاه مدت (12جلسه ای)ویبراسیون کل بدن برتحریک پذیری موتورنورونهای نخاع در مردان جوان سالم بود.

روش بررسی: 10مرد جوان سالم غیر ورزشکار (با میانگین سنی 23/2 ± 1/26) داوطلبانه در این مطالعه شرکت کردند. افراد در جلسات شم در وضعیت نیمه اسکوات روی ویبراسیون خاموش ایستادند و سپس با فاصله دو هفته­ای تمرین ویبراسیون در همان وضعیت نیمه اسکوات با فرکانس 30 هرتز و دامنه 3 میلی­متر در وضعیت روشن دستگاه انجام شد. جلسات تمرین (شم و ویبراسیون) 12 جلسه (3جلسه در هفته) و هر جلسه شامل 4 ست 1 دقیقه­ای بود که هر هفته 1ست به برنامه تمرینی اضافه شد. منحنی فراخوانی رفلکس H عضله سولئوس قبل و بعد از جلسه اول و دوازدهم در هر دو برنامه تمرینی شم و ویبراسیون ثبت شد. پارامترهای مورد بررسی، شیب صعودی منحنی فراخوانی، دامنه و شدت تحریک آستانه و قله،دامنه موج M در حضور H و نسبت Hmax/Mmax بود.

یافته­ها: اثر آنی ویبراسیون در جلسه دوازدهم، سبب کاهش معنی­دار دامنه آستانه رفلکس و افزایش معنی­دار شدت لازم برای ثبت دامنه قله شد (05/0 P= ). تمرین کوتاه مدت ویبراسیون، سبب کاهش معنی­دار شدت لازم برای ثبت آستانه منحنی فراخوانی سولئوس شد (01/0 P= ).

نتیجه­گیری: نتایج نشان دهنده اثر مهاری تمرین آنی ویبراسیون کل بدن روی تحریک پذیری موتورنورونهای نخاع است. به نظر می­رسد تمرین کوتاه مدت ویبراسیون در تسهیل منحنی فراخوانی موثر است و یا سبب افزایش حساسیت دوکهای عضلانی شده است.

کلید واژه­ها: ویبراسیون کل بدن، منحنی فراخوانی رفلکس H ، عضله سولئوس، تمرین کوتاه مدت