زمینه و هدف: پژوهش حاضر برخی ویژگیهای زبانی شامل: معناشناسی، نحو و واج شناسی را به عنوان مهارتهای پایه ای مورد نیاز و تأثیرگذار بر روی مهارت خواندن در کودکان مبتلا به نارساخوانی مورد بررسی قرار میدهد.
روش بررسی: در این پژوهش توصیفی- تحلیلی مقطعی، ۴۰ کودک ۷ تا ۸ سال در دو گروه ۲۰ نفره شامل کودکان مبتلا به نارساخوانی رشدی با میانگین سنی ۱۰۰ ماه و گروه کودکان طبیعی با میانگین سنی۱۰۷ ماه بر اساس نمونهگیری غیر تصادفی انتخاب و مقایسه شدند. برای به دست آوردن دادهها از پرسشنامهی والدین، پرسشنامهی معلم و متون انتخابی جهت ارزیابیهای غیررسمی و از آزمون هوش ریون رنگی و آزمون خواندن و نارساخوانی نما جهت تشخیص قطعی و دقیقتر نارساخوانی استفاده شد سپس آزمون رشد زبان به منظور بررسی ویژگیهای زبانی در دو گروه کودکان طبیعی و نارساخوان انجام شد. دادهها نیز با آزمون t مستقل و من ویتنی تحلیل شدند.
یافته ها: مقایسهی میانگین نمرات استاندارد کودکان مبتلا به نارساخوانی با کودکان طبیعی در خرده آزمونهای مهارت معناشناسی شامل: واژگان تصویری، واژگان ربطی و واژگان شفاهی نشان داد تفاوت معناداری بین دو گروه وجود دارد (۰۵/۰ > p). همچنین مقایسهی میانگین نمرات استاندارد خرده آزمونهای نحوی نیز شامل: درک دستوری، تقلید جمله و تکمیل دستوری نشان دهندهی تفاوت معنادار در بین دو گروه بود (۰۵/۰ > p). در رابطه با مهارت واج شناختی مقایسهی میانگین نمرات استاندارد خرده آزمونهای تمایزگذاری کلمه و تحلیل واجی نشان دهندهی تفاوت معنادار بین دو گروه بود (۰۵/۰>p)، ولی در خرده آزمون تولید کلمه تفاوت معناداری بین دو گروه مشاهده نگردید (۰۵/۰ < p).
نتیجه گیری: با توجه به یافتههای فوق به نظر میرسد که کودکان مبتلا به نارساخوانی در تواناییهای زبانی شامل معناشناسی، نحو و واج شناسی در مقایسه با کودکان طبیعی هم سن خود ضعیفتر هستند. در نتیجه جای آن دارد که در کار بالینی و در کنار درمانهای رایج کودکان مبتلا به نارساخوانی، ارزیابی دقیق و عمیق ویژگیهای زبانی گنجانده شود و در صورت نیاز، گفتاردرمانی با تمرکز بر روی مهارتهای زبانی در درمان این کودکان به کار گرفته شود.
