---

زمینه و هدف: پژوهش حاضر حافظه­کاری فضایی و استفاده از راهکارها را که از جمله مهمترین کارکردهای اجرایی در انجام تکالیف یادگیری و کنش­های هوشی هستند، در کودکان مبتلا به فلج مغزی دایپلژی اسپاستیک بررسی می­کند.

روش بررسی: در این پژوهش توصیفی ـ  تحلیلی مقطعی، ۴۰ کودک ۷ تا ۱۲ سال در دو گروه ۲۰ نفره شامل کودکان مبتلا به فلج­مغزی دایپلژی اسپاستیک با میانگین سنی ۹۴/۸ سال و گروه کودکان طبیعی با میانگین سنی ۸۶/۸ بر اساس نمونه­گیری غیرتصادفی انتخاب و مقایسه شدند. برای به دست آوردن داده­ها از آزمون توانایی­ها و مشکلات، آزمون عصبی روان­شناختی CANTAB و آزمون هوش ریون استفاده شد. داده­ها نیز با آزمون t مستقل تحلیل شدند.   

یافته­ ها: کودکان مبتلا به فلج مغزی دایپلژی اسپاستیک در حافظه کاری فضایی با گروه کودکان طبیعی تفاوت داشتند. مقایسه­ی میانگین تعداد خطاها، در ۳ حالت مجزا بررسی شد، و نشان داد که تفاوت معناداری بین دو گروه وجود دارد ( ۰۵/۰ > p )، به جز زمانی که هر دو حالت خطا با هم رخ دهد (۰۵/۰ < p). ولی در زمینه­ی استفاده از راهکارها تفاوت معناداری مشاهده نشد (۰۵/۰ < p).    

نتیجه­ گیری: با توجه به یافته­های فوق پیشنهاد می­شود تا دوره­های توانبخشی شناختی با تمرکز روی مهارت­های اجرایی در درمان بالینی کودکان مبتلا فلج­مغزی دایپلژی اسپاستیک گنجانده شود تا حافظه­کاری را در اعمال و مهارت­های حرکتی پیچیده در آنها بهبود بیشتری یابد.

---

زمینه و هدف: در ارزیابی های فیزیوتراپی و ارتوپدی ، یکی از ابزارهای مهم برای تعیین میزان پیشرفت بیمار ،  بررسی میزان تأثیر تکنیک های درمانی مختلف و همچنین تصمیم گیری در مورد انجام درمانهای بعدی ، اندازه گیری زاویه مفصل می باشد. هدف این مطالعه بررسی پایایی  اندازه گیری زاویه مفصل زانو با استفاده از سیستم متشکل از عکس برداری دیجیتال، مارکر های پوستی و آنالیز با نرم افزارAutoCAD  بود.

روش بررسی: در مرحله اول پایایی مارکرگزاری با سه فاصله زمانی کوتاه (۵ دقیقه)، متوسط(۲ روز) و بلند مدت (۲۰ روز) مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله دوم پایایی عکس برداری با دوربین دیجیتال از وضعیت مفصلی جهت اندازه گیری با AutoCAD ، ابتدا طبق روش گفته شده بررسی شد. در مرحله سوم بررسی پایایی آنالیز زاویه با نرم افزار AutoCAD صورت گرفت.

یافته ­ها: در مرحله اولICC  در پایایی تکرار اندازه گیری های آزمونگر جهت انجام مارکرگذاری با فاصله زمانی کوتاه (۵ دقیقه)، متوسط(۲ روز) و بلند مدت (۲۰ روز) به ترتیب معادل ۹۷/۰، ۹۴/۰ و ۷۳/۰ شد. در مرحله دوم ICC  در پایایی تکرار اندازه گیری های آزمونگر جهت انجام عکس برداری معادل ۹۹/۰ و در مرحله سوم ICC در پایایی تکرار اندازه گیری های آزمونگر جهت اندازه گیری زاویه با نرم افزار AutoCAD نیز معادل ۹۹/۰ به دست آمد.

نتیجه گیری: در این مطالعه مشاهده شد که سیتم معرفی شده دارای پایایی بالا بوده و جهت استفاده برای اندازه گیری زاویه مفصلی مناسب می باشد.

---

زمینه و هدف:  پیشرفت رو به رشد فعالیتهای ورزشی به صورت حرفه ای منجر به گسترش تحقیقات پایه و بالینی در این زمینه شده است. پیچ خوردگی مچ پا (lateral ankle sprain: LAS) شایعترین آسیب ورزشی می باشد. علیرغم تحقیقات وسیع پایه و بالینی در این زمینه، تعداد زیادی از این افراد به ناپایداری مزمن مفصل مچ پا (chronic ankle instability: CAI) مبتلا می شوند. این عقیده وجود دارد که نقص کنترل نوروماسکولار که بدنبال پیچ خوردگی مفصل مچ پا رخ می دهد میتواند عاملی برای ناپایداری مزمن این مفصل باشد وافراد درگیر را مستعد ضایعه مجدد نماید. از آنجا که هیچ گونه مطالعه ای در مورد حس وضعیت مفصل زانو در ناپایداری مچ پا  وجود نداشت، در این تحقیق  ما به بررسی ان پرداختیم .

روش بررسی:۲۰ زن داوطلب (۱۰ نفر سالم و ۱۰ نفر مبتلا به CAI)  دراین مطالعه شرکت کردند. حس وضعیت مفصل در زانوی اندام مبتلا و سالم افراد بیمار و نیز زانوی اندام غالب افراد سالم از طریق بازسازی زاویه در همان مفصل مورد ارزیابی قرار گرفت. ارزیابی در دو وضعیت نشسته و ایستاده و در هر وضعیت در دو دامنه میانی و خارجی صورت گرفت. اندازه­گیری زوایای مفصل زانو با استفاده از سیستمی متشکل از مارکرگذاری پوستی، عکس برداری دیجیتال و آنالیز زاویه با نرم افزار AutoCAD اندازه گیری شد. خطای مطلق به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد.

یافته ­ها: در مقایسه بین حس وضعیت مفصل زانوی اندام درگیر و سالم افراد مبتلا به ناپایداری مزمن مچ پا، و نیزحس وضعیت مفصل زانوی اندام درگیر افراد مبتلا و اندام غالب افراد سالم اختلاف معناداری مشاهده نشد. در مقایسه بین حس وضعیت مفصل زانو در دو دامنه میانی و خارجی در هر سه گروه اختلاف معناداری نیز مشاهده نشد. همچنین بین حس وضعیت مفصل زانودر دو وضعیت ایستاده و نشسته در سه گروه اختلاف معناداری مشاهده نشد (۰۵/۰p> ).

نتیجه گیری:  نتایج این مطالعه نشان داد که در افراد با ناپایداری مزمن مفصل مچ پا در دو وضعیت نشسته و ایستاده اختلال حس وضعیت مفصل زانووجود ندارد.

---

زمینه و هدف: از جمله مشکلاتی که به دنبال سکته مغزی ایجاد می شود اسپاستی سیته یا بالا رفتن تون عضلانی، کاهش دامنه حرکتی و کاهش عملکرد بر روی عملکرد اندام فوقانی، دامنه Volar-Dorsal Wrist/Hand Immobilization اندام فوقانی میباشد. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر اسپلینت حرکتی مفاصل آرنج، مچ دست و متاکارپوفالانژیال واسپاستی سیته آرنج و مچ دست در بیماران مبتلا به سکته مغزی بود. انجام شد. یک گروه متشکل از (Pretest - Post test Design)
روش بررسی: این تحقیق به روش مداخله ای و به صورت پیش آزمون– پس آزمون ۱۴ بیمار مبتلا به سکته مغزی با روش غیر احتمالی ساده وارد این مطالعه شدند و بر اساس معیارهای ورود و خروج از مطالعه، انتخاب و پس از ارزیابی اولیه دامنه ی حرکتی از ،MAS اسپلینت به آنها داده شد و بعد از گذشت یک ماه ۱۱ نفر از آنان دوباره مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای ارزیابی اسپاستی سیته از گونیامتری و عملکرد اندام فوقانی از فوگل مایر استفاده شد. بیماران اسپلینت را دو ساعت در روز و تمام شب ( ۶ تا ۸ ساعت) به مدت ۱ ماه پوشیدند. معنی دار بود. تفاوت دامنه حرکتی مفاصل آرنج و دست و اسپاستی سیته آرنج و P=۰/
یافته ها: تفاوت عملکرد اندام فوقانی قبل وبعد از استفاده از اسپلینت با ۰۴ .(P >۰/ مچ دست قبل و بعد از استفاده از اسپلینت با معنیدار نبود ( ۰۵ میتواند عملکرد اندام فوقانی مبتلا Volar-Dorsal Wrist/Hand Immobilization
نتیجه گیری: نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از اسپلینت در بیماران سکته مغزی را بهبود بخشد. اگر چه تغییراتی در اس

---

زمینه و هدف: آسیبهای ستون فقرات خصوصا در حین باربرداری در محیط های شغلی , یکی از شایع ترین بیماریهای عصبی-عضلانی در عموم جمعیت جهان است. حرکات نامتقارن , خم شدن و چرخش مداوم , حمل اجسام و انجام فعالیتهای قدرتی موجب آسیب به ستون فقرات می شوند. ورزش به عنوان یک فعالیت همه جانبه , شاید بتواند باعث اعمال نیروی کمتر به ستون فقرات و کاهش آسیب گردد. لذا هدف از این مطالعه بررسی تغییرات کنترل حرکتی به ازای حمل بار در طی حرکت دینامیک و سه بعدی تنه و تحت اثر قرینگی یا غیرقرینگی رفتار در ستون فقرات بین افراد ورزشکار و غیرورزشکار است.
روش بررسی: برای انجام این پژوهش , ۱۷ خانم جوان غیرورزشکار و۱۷ خانم جوان ورزشکار انتخاب شدند. پارامترهای زمانی کنترل حرکت (زمان پیش حرکت و زمان حرکت) در فاز برداشتن بارهای ۵ , ۷ , ۹ و ۱۲ کیلوگرم در دو حالت قرینه و غیرقرینه از عضلات اکستانسوری و فلکسوری تنه محاسبه گردید.
یافته­ ها: در هر دو گروه  ورزشکار و غیرورزشکار , با افزایش لود عضلات زودتر وارد عمل شدند (P<۰/۰۵). علیرغم اینکه غیرقرینگی, یک روند کاهشی را در زمان شروع حرکت عضلات در لود ۷ کیلوگرم و یک روند افزایشی را در زمان شروع حرکت عضلات در لود ۱۲ کیلوگرم نشان داد , اما این تغییرات معنادار نبود. زمان پیش حرکت عضلات مورد بررسی در مرحله بلند کردن بار در گروه ورزشکاران کمتر از افراد غیرورزشکار بود (P<۰/۰۱).
نتیجه­ گیری: با افزایش لود , براساس مکانیسم کنترل حلقه باز (Feed forward control) و آگاهی افراد از میزان وزنه ها عضلات آمادگی بیشتری برای شروع حرکت دارند لذا سریعتر وارد عمل می شوند. به نظر می رسد در سیستم نوروموتور ورزشکاران به دلیل تجربه ورزشی , پاسخ حرکتی از قبل برنامه ریزی شده (Preprogrammed) و اتوماتیک است , لذا آمادگی بیشتری برای شروع حرکت دارند.

---

 زمینه و هدف: آزمون معنایی "هرم ها و درخت‌های نخل"(Pyramids and Palm Trees test:PPT) برای ارزیابی سیستم معنایی و شناخت در اختلالات مغزی، دمانس معنایی، آلزایمر وآفازی استفاده می‌شود. این آزمون در سال ۱۹۹۲ توسط Howard و Patterson معرفی گردید و شامل دو نسخه تصویری و کلمه‏ای می‌باشد که از روایی و پایایی برخوردار است. هدف از انجام این تحقیق بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی آزمون تصویری معنایی "هرم‌ها و درخت‌های نخل" و مقایسه آن در افراد زبان پریش و سالم می‌باشد.

روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی – مقطعی، ۴۵ نفر شامل ۳۰ فرد سالم و ۱۵ فرد زبان پریش به ترتیب با میانگین سنی و انحراف معیار۵۳(۷۷/۷)، ۵۳(۹۱/۷) سال شرکت نمودند که از لحاظ سن و جنس و تحصیلات و دوزبانگی با هم همگن بودند. ابتدا نسخه تصویری آزمون معنایی "هرم‌ها و درخت‌های نخل" به منظور تعیین روایی محتوایی و صوری در اختیار۱۴ صاحبنظر(۱۱ گفتاردرمانگر و ۳ زبان شناس) قرار گرفت، و با توجه به نظرات آنها تصاویری که بسیار دور از فرهنگ فارسی بودند با تصاویر متناسب با فرهنگ فارسی جایگزین شدند. سپس پایایی آزمون، به وسیله‌ی اجرای آزمون اصلی طی دو مرحله و با فاصله زمانی ۷-۵ روز برای کل افراد زبان پریش بررسی شد. همچنین جهت مقایسه نتایج آزمون در افراد سالم و زبان پریش، آزمون بر روی افراد سالم نیز اجرا شد. در پایان اطلاعات کسب شده توسط نرم افزار ۱۸ SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جهت برآورد میزان روایی آزمون از شاخص آماری ضریب همبستگی لاواشه و جهت محاسبه پایایی آزمون از آزمون آماری ICC استفاده شد و مقایسه میانگین نمرات آزمون تصویری معنایی بین افراد زبان پریش و سالم توسط آزمون Tمستقل محاسبه گردید. یافته ها: دامنه ICC برای پایایی ۹۳/۰ – ۸۸/۰ می‌باشد که از لحاظ آماری معنادار است(۰۰/۰=P). یعنی آزمون دارای پایایی می‌باشد. تفاوت میانگین نمرات نسخه تصویری آزمون معنایی هرم ودرخت نخل در بین افراد زبان پریش و سالم از نظر آماری معنادار می‌باشد(۰۰/۰=P).

نتیجه گیری: آزمون معنایی "هرم‌ها و درخت‌های نخل" دارای روایی و پایایی است و این پژوهش، اختلال معنایی در بیماران زبان پریش در مقایسه با افراد سالم را نشان داد.

---

زمینه و هدف: کارکرد اجرایی اصطلاحی است که به توصیف فرایندهایی می ‌ پردازد که برای کنترل هوشیارانه ‌ افکار، هیجانات و رفتارهای یک شخص ضروری هستند و نقش محوری در مدیریت زندگی روزانه ‌ یک شخص بر عهده دارند. هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین کارکردهای اجرایی با عملکردهای زبانی(درک شنیداری و نامیدن) در بیماران آفازی ناشی از سکته و مقایسه ‌ آن با افراد بزرگسال طبیعی فارسی زبان است

روش بررسی: در این مطالعه تحلیلی-مقطعی۱۲بیمار آفازی و۱۲ نفر به عنوان گروه کنترل شرکت کردند. آزمون زبان ‌ پریشی فارسی بمنظور تایید آفازی و نیز ارزیابی درک شنیداری و نامیدن بر روی بیماران اجرا شد. جهت ارزیابی کارکردهای اجرایی از آزمون ‌ های دسته ‌ بندی کارت ویسکانسین و برج لندن(بررسی توانایی ‌ های حل مسئله، برنامه ‌ ریزی، سازماندهی، حافظه فعال، خود- بازبینی، بازداری از رفتار نامرتبط، تغییربین مفاهیم و اعمال) استفاده شد.

یافته ‌ ها: در آزمون ‌ های کارکرد اجرایی گروه سالم بطور معنادار بهتر از گروه بیمار عمل کردند(۰۰۱/۰

نتیجه ‌ گیری: نتایج این مطالعه نشان می ‌ دهد که بیماران آفازی با ضایعه لوب فرونتال علاوه بر نقایص زبانی ‌ شان، ‌ آسیب ‌ های شناختی نیز دارند. از طرفی هر چه توانایی نامیدن در بیمار آفازی بهتر باشد، عملکرد بیمار در آزمون ‌ های کارکرد اجرایی بهتر است.

کلید واژه­ها: آفازی، کارکرد اجرایی، عملکرد زبانی، درک شنیداری، نامیدن، زبان فارسی

---

زمینه و هدف : آسیب لیگامان صلیبی قدامی در رقابت ها و تمرینات ورزشی شایع است. عملکرد سیستم عصبی عضلانی بدنبال پارگی این لیگامان برهم می خورد. تمرینات اغتشاشی می تواند برای بهبود عملکرد بیماران با جراحی بازسازی لیگامان صلیبی قدامی مفید باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی اثر تمرینات اغتشاشی بر نیروی عکس العمل زمین و وضعیت عملکردی این بیماران بود.

 

روش بررسی : ۲۰ بیمار با بازسازی لیگامان صلیبی قدامی بطور تصادفی به دو گروه مداخله (میانگین سنی ۴/۳ ± ۲/۲۴ سال) و کنترل (میانگین سنی۵/۲ ± ۱/۲۷ سال) تقسیم شدند . گروه مداخله ده جلسه تمرینات اغتشاشی ( Perturbation training ) را روی تخته تعادل یک جهته، تخته تعادل چند جهته و Bosu انجام دادند . حداکثر نیروی عمودی عکس العمل زمین و زمان رسیدن به این حداکثر حین فرود آمدن روی یک پا از روی پله به ارتفاع ۳۰ سانتیمتر بر روی صفحه نیروی KISTLER ثبت شد . همچنین پرش لی ضربدری ( Cross hop ) به عنوان یک آزمون عملکردی مورد ارزیابی قرار گرفت .

 

یافته ها : قبل از اغتشاش درمانی ؛ مقدار نیروی عکس العمل زمین و زمان رسیدن به حداکثر نیروی عمودی عکس العمل زمین در زانوی جراحی شده دو گروه مداخله و کنترل اختلاف معنی داری نداشت (۰۵/۰ P> ). همچنین نمرات عملکردی زانوی جراحی شده بین دو گروه مداخله و کنترل از لحاظ آماری اختلاف معنی داری نداشت (۶۲/۰= P ). بعد از اغتشاش درمانی ؛ مقدار نیروی عکس العمل زمین در پای جراحی شده گروه مداخله بیشتر از گروه کنترل شد (۰۰۳/۰= P ). هر چند میانگین زمان رسیدن به حداکثر نیروی عمودی عکس العمل زمین در پای جراحی شده گروه مداخله نسبت به پای جراحی شده گروه کنترل افزایش یافت ولی این اختلاف از لحاظ آماری معنا دار نشد(۵۰/۰ P= ) . همچنین نمرات آزمون عملکردی در گروه مداخله به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل شد (۰۳/۰= P )

 

نتیجه گیری : نتایج به دست آمده نشان داد تمرینات اغتشاشی می تواند در بیماران با بازسازی لیگامان صلیبی قدامی، عملکرد حرکتی بهتری ایجاد کند. این بهبودی با یافته های کمی دستگاه صفحه نیرو که نشان داد بیماران مقدار نیروی بیشتری را در زمان طولانی تری هنگام فرود آمدن روی یک پا تحمل می کنند، همراه بود.

 

کلید واژه ها: اغتشاش درمانی، نیروی عکس العمل زمین، بازسازی لیگامان صلیبی قدامی، عملکرد

---

---

زمینه و هدف: دیابت شامل گروهی از اختلال های مربوط به هیپرگلیسمی است و میتواند عوارض متعددی برای فرد ایجاد کند. این مطالعه با هدف بررسی عملکرد بیماران دیابتی بر اساس سیستم طبقه بندی بین المللی عملکرد، ناتوانی و سلامت (International Classification of Functioning Disability and Health: ICF) صورت گرفته است.

روش بررسی: در این مطالعه مقطعی ارزیابی اجزاء عملکرد بر اساس سیستم طبقه بندی ICF انجام گرفت که شامل: عملکرد دست، توانایی انجام فعالیت های کارساز روزانه زندگی، کیفیت زندگی، توانایی کار، حمایت های اجتماعی موجود و وضعیت خود مراقبتی بود. ارزیابی ها بر روی ۹۴ فرد مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۲ مراجع به انجمن حمایت از بیماران دیابت شهر شیراز صورت گرفت. اطلاعات با  نرم افزار SPSS مورد تحلیل قرار گرفت.

یافته ها: از ۹۴ شرکت کننده این پژوهش ۳۹ نفر مرد (۵/۴۱درصد)، ۵۵  نفر زن (۵/۵۸ درصد) بودند. ۴۰ نفر (۶/۴۲ درصد) مبتلا به دیابت نوع ۱ و ۵۴ نفر (۴/۵۷ درصد) مبتلا به دیابت نوع ۲ بودند. قدرت، زبر دستی، حس، توانایی کار کردن و وضعیت خود مراقبتی با سطح قند خون بیماران ارتباط معناداری داشت (۰۰۱/۰< P_(v)).

نتیجه گیری: با استفاده از ICF بعنوان یک چهارچوب در جهت ارزیابی عملکرد و تعیین وضعیت سلامتی بیماران دیابتی، عملکرد دست و توانایی انجام کار در بیماران مبتلا به دیابت در سطح مطلوبی نبود. عملکرد و توانایی انجام کار در آنها با افزایش سطح قند خون کاهش میابد.

کلید واژه ها: دیابت، عملکرد، سیستم طبقه بندی بین المللی عملکرد، ناتوانی و سلامت