---

زمینه و هدف: پوکی استخوان یک بیماری چندین عاملی مزمن است که مشخصه اصلی آن کم شدن دانسیته استخوان است.این بیماری یکی از عوامل عمده شکستگیها به خصوص شکستگی های استخوان ران است که  منجر به افزایش نرخ مرگ و میر و کاهش کیفیت زندگی  افرادمی شود. هرچند  در حال حاضر درمان قطعی برای این بیماری  وجود ندارد،  پوکی استخوان و عوارض آن تا حدود زیادی قابل پیشگیری  هستند.  شناخت  سطح آگاهی ،نگرش و عملکرد افراد و ارتقای آن  اجزای اصلی  یک  برنامه  پیشگیری موثر می باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی سطح آگاهی، نگرش و عملکرد دختران نوجوان شرکت کننده در اردوگاهی در شمال تهران در مورد پوکی استخوان بود.

روش بررسی: 626 دختر نوجوان با دامنه سنی (4/1 ± 9/13) 19-10 سال از که از مناطق روستایی استان تهران و مناطق شهری و روستایی  9 استان دیگرکشور به یک اردوگاه در شمال تهران آمده بودند، با نمونه­گیری به روش  تصادفی سیستماتیک در این مطالعه توصیفی شرکت کردند. پس از ثبت مشخصات فردی شرکت کنندگان، پرسشنامه بررسی آگاهی، نگرش و عملکرد[Knowledge, Attitude and Practice (KAP)] در اختیار آنان قرار می گرفت که خود شامل سه بخش مجزا بود:

         1- چهارده سوال با گزینه های صحیح، غلط و نمی دانم برای سنجش سطح آگاهی

            2- یازده سوال با گزینه های صحیح، غلط و نمی دانم برای سنجش سطح نگرش و باورها

              3- نه سوال با گزینه های صحیح و غلط برای بررسی وضعیت  عملکرد

امتیاز (2+) برای هر پاسخ صحیح، (0) برای پاسخ غلط و (1+) برای پاسخ نمی دانم در نظر گرفته شد. برا ی تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری (5/11) SPSS  و آزمونهای t و پیرسون استفاده شد. موازین اخلاقی با نظر کمیته اخلاق در پژوهش  دانشگاه علوم پزشکی ایران لحاظ شد.

یافته ها: نمره کلی KAP دانش آموزان شرکت کننده در طرح (8/13± 3/43) 65-2 بود که به تفکیک عبارت بودند از:

نمره آگاهی(9/2± 23) 30-14 ، نمره نگرش (4/2 ± 2/19)22-10 ، نمره عملکرد (8/2 ± 1/10)18-2

با افزایش سطح تحصیلات والدین نمره KAP آنها افزایش می یافت. محل سکونت دانش آموز(شهر یا روستا)، شغل والدین و تعداد افراد خانواده با نمره کلی KAP ارتباطی را نشان نداد.

نتیجه گیری:  سطح آگاهی جامعه دختران نوجوان  شرکت کننده در پژوهش حاضر  در مورد پوکی استخوان  ،  از نمره  قابل قبولی برخوردار بود،  اما نمره سطح نگرش و عملکرد کمتر از سطح آگاهی بود . بر لزوم بر گزاری  بر نامه های آموزشی  مدون به خصوص با هدف ارتقای سطح عملکرد زنان جوان ایرانی در مورد بیماری پوکی استخوان  تاکید می شود.

---

زمینه و هدف : روانشناسان اجتماعی عمل پرخاشگرانه را رفتار آگاهانه ای تعریف می کنند که هدفش اعمال درد و رنج جسمانی یا روانی باشد. پرخاشگری تمایل نسبتا دائم به ابراز رفتارهای توام با پرخاش از سوی فرد درموقعیت های مختلف است. بنابراین این پژوهش با هدف بررسی اثر مداخلات نوروفیدبک بر میزان کاهش رفتارهای پرخاشگری در نوجوانان به انجام رسیده است.

روش بررسی: این پژوهش در چهارچوب یک طرح شبه آزمایشی به صورت (پیش آزمون و پس آزمون) با دو گروه آزمایش و کنترل با پرتوکل درمانی طراحی شده ( t4 - t3 : ساختارها و شبکه‎های ارتباطی پیچیده‎ای که در زیر کرتکس یا قشر مغز وجود دارد که به آن دستگاه لیمبیک یا کناری گفته می شود و نقش مهمی در هیجان‎ها و حافظه به عهده دارد)، بر روی 30 نوجوان 15- 13 ساله با اختلال پرخاشگری که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، طی 20 جلسه به مدت 2 ماه و در هر هفته 3 جلسه ی (30 دقیقه ای) به اجرا رسیده است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری استفاده شده است، که پایایی ایرانی برای کل مقیاس (82/0) و روایی آن (73/0) گزارش شده است.

یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس در رابطه با خشم نشان می دهد که F محاسبه شده 55/14 از F جدول با معناداری 01/0 بزرگتر می باشد؛ بنابراین با اطمینان 99/0 می توان ادعا کرد که استفاده از روش نوروفیدبک باعث کاهش "خشم" می شود. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس در رابطه با پرخاشگری جسمانی نشان می دهد که F محاسبه شده 5/36 از F جدول با سطح معناداری 01/0 بزرگتر می باشد؛ بنابراین با اطمینان 99/0 می توان ادعا کرد که استفاده از روش نوروفیدبک باعث کاهش "پرخاشگری جسمانی" می شود. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس در رابطه با پرخاشگری کلامی نشان می دهد که F محاسبه شده 77/5 از F جدول با سطح معناداری 01/0 بزرگتر می باشد. بنابراین با اطمینان 99/0 می توان ادعا کرد که استفاده از نوروفیدبک باعث کاهش "پرخاشگری کلامی" می شود. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس در رابطه با خصومت نشان می دهد که F محاسبه شده 5/36 از F جدول با سطح معناداری 01/0 بزرگتر می باشد. بنابراین با اطمینان 99/0 می توان ادعا کرد که استفاده از نوروفیدبک باعث کاهش "خصومت" می شود.

نتیجه گیری: نتایج بیان می کند که مداخله با پروتکل ( t4 - t3 ) موجب کاهش رفتارهای پرخاشگری در نوجوانان می شود.

کلید واژه­ها: نوروفیدبک، پرخاشگری، نوجوانان، مداخلات ، آموزش

---

زمینه و هدف: کودکان دچار فلج مغزی بدلایل متعددی از جمله اختلالات حسی- حرکتی دچار آسیب کیفیت زندگی هستند. نسخه فارسی پرسشنامه"کیفیت زندگی نوجوانان مبتلا به فلج مغزی (نسخه والدین)"

The Persian version of Parent Report of the Quality of Life Questionnaire for Adolescence with Cerebral Palsy: (Cp Qol Teen) بمنظور بررسی کیفیت زندگی نوجوانان مبتلا به فلج مغزی بکار می رود. نسخه لاتین این پرسشنامه برای اولین بار در سال 2005 توسط دیویس و همکارانش معرفی گردید که شامل 89 پرسش بوده و توسط والدین پاسخ داده میشود.

هدف از انجام این پژوهش، بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه"کیفیت زندگی نوجوانان مبتلا به فلج مغزی (نسخه والدین)" می باشد.

روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع روان-سنجی است و در طی سه مرحله پرسشنامه "کیفیت زندگی نوجوانان مبتلا به فلج مغزی(نسخه والدین)" بر اساس پروتکل پروژه بین المللی ابزار کیفیت زندگی (International Quality Of Life Assessment Project: IQOLA) به زبان فارسی ترجمه گردید و روایی ظاهری، روایی محتوایی، روایی سازه و پایایی آن بررسی شد. نمونه مورد مطالعه به روش تمام شماری، شامل والدین 82 نفر نوجوان مبتلا به فلج مغزی 18-13 ساله بود. داده های به دست آمده از نظر پایایی و روایی بررسی شد.

یافته ها: شاخص روایی محتوایی آیتم ها (حیطه های پرسشنامه) 62/0 بدست آمد. همبستگی معناداری بین نمره کل پرسشنامه با نمره خرده مقیاس ها (859/0-523/0 r=) و با نمره سیستم طبقه بندی عملکرد حرکتی درشت (216/r = -) بدست آمد. ضریب همبستگی درون رده ای برای نمره کل پرسشنامه نیز 994/0 بود. ضریب آلفای کرونباخ برای هم خوانی درونی 89 سؤال پرسشنامه نیز 996/0 بود.

 نتیجه­گیری: نسخه فارسی پرسشنامه "کیفیت زندگی نوجوانان مبتلا به فلج مغزی (نسخه والدین)" از اعتبار و پایایی قابل قبولی در جامعه مورد نظر برخوردار است. بنابراین نسخه فارسی این پرسشنامه را می توان در زمینه های بالینی و تحقیقاتی به عنوان ابزار بررسی کیفیت زندگی نوجوانان فلج مغزی استفاده کرد.

واژگان کلیدی: پایایی، روایی، کیفیت زندگی، نوجوان، فلج مغزی