---

زمینه و هدف: رشد و تصور از بدن به موازات رشد حسی حرکتی است. ارزیابی مناسب رشدی در کشورهای غربی انجام شده ولی اغلب آنها برای نژادهای مختلف طراحی نشده و یا اگر هم شده، اطلاعات کافی در دسترس نیست لذا بر آن شدیم که به یکی از مقوله‌های مهم رشدی بدن یعنی شناخت اعضای بدن بپردازیم.

روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی برروی 90 کودک(46 دختر،44پسر)  درمنطقه شرق تهران انجام شد.کودکان مورد ارزیابی4- 1ساله بودند. پس از پر کردن پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک توسط مربیان مهد کودک، بخش دوم که شامل نام اجزا بدن خود و عروسک به منظور تعیین تعداد اجزا اشاره شده برای کسب نمره نهایی بود تکمیل گردید.

یافته ها: نتایج نشان داد که اختلاف معناداری(P<0.0001) بین سه گروه سنی وجود دارد. همچنین هیچ اختلاف معناداری(P>0.05) ما بین دو گروه جنسی (پسرها و دخترها) در میانگین نمرات شناسایی بدن خود و عروسک در تمامی گروههای سنی وجود نداشت. و در نهایت هیچ اختلاف معناداری(P=0.12) ما بین شناسایی بدن خود و بدن عروسک وجود ندارد. 

نتیجه گیری: کودکانی که در شناسایی قسمتهای بدن خود ناتوان هستند ممکن است شانس بیشتری برای تاخیر در زبان، شناخت و رشد شمای بدن داشته باشند و بایستی ارزیابی و غربالگری بشوند.

---

زمینه و هدف: درک آهنگ گفتار به طور عمده بر درک تغییرات فرکانس پایه تکیه دارد و این تغییرات برای افراد دارای افت شنوایی شدید و عمیق قابل دستیابی نیست. هدف این مطالعه بررسی درک آهنگ گفتار در کودکان کاشت حلزون شده و مقایسه آن با کودکان دارای شنوایی طبیعی می باشد.

روش بررسی: پژوهش حاضر بر روی 25  کودک کاشت شده و50 کودک طبیعی انجام گرفت. یک فرد بزرگسال که زبان اول وی فارسی بود، تعدادی جمله سؤالی و جمله خبری را بیان نمود. جملات برای کودک پخش می شد و از وی خواسته می شد تا تعیین کند جمله خبری یا پرسشی بود.

یافته ها: نتایج نشان داد که درک آهنگ جملات خبری و سؤالی بین دو گروه دارای تفاوت معنادار می باشد(05/0>P). درک آهنگ جملات خبری و سؤالی با سن کودک در زمان جراحی کاشت و مدت زمان استفاده از پروتز همبستگی معنادار(05/0>P) دارد.

بحث: با توجه به نتایج این مطالعه و مطالعات پیشین، پروتز کاشت حلزون در تسهیل درک آهنگ گفتار دارای نواقصی می باشد. با این وجود با جراحی در سن پایین تر، این محدودیت تا حدی جبران می گردد. بنابراین لازم است آسیب شناسان گفتار و زبان مداخله بر روی درک آهنگ گفتار را در برنامه درمانی کودکان کاشت شده بگنجانند.

---

زمینه و هدف: آهنگ گفتار نقش بسیار مهمی در افزایش قابلیت فهم گفتار و انتقال صحیح مفهوم خصوصاً در گفتار محاوره ای دارد. تشخیص آهنگ گفتار با سه پارامتر آکوستیکی فرکانس پایه، شدت و دیرش ارتباط دارد. هدف از این مطالعه بررسی وابسته های آکوستیکی آهنگ گفتار و قابلیت فهم گفتار در کودکان کاشت حلزون شده و مقایسه آن با کودکان دارای شنوایی طبیعی می باشد.

روش بررسی: پژوهش حاضر بر روی 25  کودک کاشت حلزون شده و 25  کودک دارای شنوایی طبیعی در محدوده سنین دبستان انجام گرفت. 10 تصویر به کودکان نشان داده شد و جملات خبری و سؤالی از آنها استخراج گردید. جهت بررسی قابلیت فهم گفتار، جملات بیان شده توسط هفت نفر گفتاردرمانگر مورد قضاوت ادراکی قرار گرفتند و با استفاده از مقیاس 5 رتبه ای، امتیازدهی شدند. با استفاده از  نرم افزار Praat وابسته های آکوستیکی تعیین شدند.

یافته ها: نتایج نشان داد در هر یک از وابسته های آکوستیکی آهنگ گفتار میان دو گروه تفاوت معنادار آماری وجود داشت (05/0p<). امتیاز قابلیت فهم گفتار کودکان کاشت شده به طور معناداری پایین تر از کودکان طبیعی بود (05/0p<). میان آهنگ گفتار و قابلیت فهم گفتار و نیز میان قابیلت فهم گفتار و مدت زمان استفاده از پروتز همبستگی معنادار وجود داشت (05/0p<).

نتیجه­ گیری: با توجه به نتایج مطالعه حاضر عملکرد کودکان کاشت شده در استفاده از وابسته های آکوستیکی آهنگ گفتار پایین تر از همتایان دارای شنوایی طبیعی می باشد، که منجر به آهنگ گفتار نامناسب می شود. آهنگ نامناسب می تواند باعث قابلیت فهم گفتار پایین در کودکان کاشت شده باشد. بنابراین لازم است در برنامه گفتاردرمانی این کودکان مداخله در زمینه آهنگ در نظر گرفته شود.

---

زمینه و هدف: آسیب شنیداری در سنین حساس رشد گفتار و زبان باعث نقایصی در زبان شفاهی و نوشتاری می شود. هدف از انجام این مطالعه مقایسه مهارت های خواندن دانش آموزان کم شنوای متوسط تا شدید مشغول به تحصیل در مدارس عادی با دانش آموزان شنوا در پایه پنجم ابتدایی، توسط آزمون خواندن می باشد.
روش بررسی: در این مطالعه ی مقطعی- مقایسه ای، 10 کودک کم شنوا با توجه به معیارهای ورود انتخاب و با 10 کودک شنوا به عنوان گروه کنترل که براساس پایه تحصیلی با گروه نمونه همتاسازی شده بودند، مورد مقایسه قرار گرفتند. به منظور جمع آوری اطلاعات از آزمون خواندن و نوشتن در دانش آموزان دبستانی استفاده گردید و داده های به دست آمده توسط 16- SPSS‌ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: یافته ها نشان داد که کودکان کم شنوا در مهارت های تشخیص شنیداری(001/0 P =)، حافظه شنیداری کلمه(034/0 P =)، حافظه شنیداری جمله (001/0< (P، ترکیب واجی(034/0 P =)، تقطیع واجی(012/0 P =) و درک خواندن متن(044/0 P =) عملکرد ضعیف تری نسبت به کودکان شنوا داشته اند، اما در سایر مهارت ها عملکرد مشابهی را نشان دادند.
نتیجه گیری: کودکان کم شنوا در تکالیف مبتنی بر پردازش های بینایی عملکردی مشابه و در تکالیف مبتنی بر پردازش های شنیداری و واجی عملکرد ضعیف تری نسبت به کودکان شنوا دارند.

---

چکیده

زمینه و هدف: انسان برای برقراری ارتباط نیاز به گفتار دارد. وی با استفاده از ساختارهای زبان شناسی از جمله صدا، کلمه و از همه مهمتر، از جمله به گفتار دست پیدا می کند. در دستور زبان فارسی، جملات انواع مختلفی دارد از جمله: امری، پرسشی، معلوم، مجهول، تعجبی. کودک در مراحل رشدی خود ابتدا از تک کلمه،گفتار تلگرافی و سپس با ترکیب اسامی و افعال و حروف اضافه جمله سازی می‌کند و در نهایت جملات مجهول، شرطی و مرکب را بیان می‌کند. با توجه به اینکه هیچ مطالعه‌ای در رابطه با سن درک جملات مجهول در زبان فارسی انجام نشده بود بر آن شدیم تا آزمون درک جملات مجهول را بر روی کودکان طبیعی اجرا نموده و سن رشد آن را در کودکان طبیعی بدست آوریم سپس آن را با کودکان کم شنوا مقایسه کنیم. هدف از این مطالعه بررسی درک جملات مجهول در کودکان طبیعی 3 تا 8 سال و مقایسه آن با کودکان 8 ساله کم شنوا می باشد.

روش بررسی: تعداد 691 کودک طبیعی 3 تا 8 سال در مناطق مرکزی تهران و 18کودک کم شنوا در مدارس استثنایی تهران در این آزمون شرکت کردند.این آزمون ابتدا روی 30 کودک اجرا شد و پایایی آن به اثبات رسید. این آزمون داری 15تصویر سه‌تایی بود وکودک باید یکی ازسه تصویر را نشان می-داد. در ابتدا دو مجموعه تصویر 3 تایی به عنوان مثال و تمرین، به کودک ارائه شد سپس جمله مجهول مربوط به آن بصورت محاوره بیان شد وکودک باید آنرا نشان می‌داد و اگر نمی‌توانست خود آزمونگر تصویر صحیح را نشان می‌داد و تصویر بعدی به همین صورت ارائه می‌شد تا کودک با نحوه انجام آزمون آشنا شود. به کودک توضیح داده شد که تصاویر آزمون را به دقت نگاه کند و پس از بررسی تمام تصاویر، تصویر صحیح را نشان دهد.در ادامه 15 تصویر آزمون اجرا شدو نتایج ثبت گردید.

یافته ها: بیشترین تعداد پاسخ صحیح مربوط به کودکان 8 ساله طبیعی بود(میانگین93/13)و سپس کودکان هفت ساله51/12، شش ساله37/9، پنج ساله09/8، چهار ساله31/5، سه ساله61/3، و کمترین تعداد پاسخ صحیح مربوط به کودکان کم‌شنوا (56/3) بود. نتایج این پژوهش نشان داد که بین توانایی درک جملات مجهول و سن، رتبه تولد، تحصیلات پدر و تحصیلات مادر رابطه معناداری وجود دارد (05/0(p< ولی بین توانایی درک جملات مجهول و جنسیت ارتباط معناداری وجود ندارد (05/0(p>و بین میانگین درصد پاسخ‌های صحیح به درک جملات مجهول درکودکان کم‏شنوا در همه سنین بجز 3 ساله‌ها تفاوت معنادار وجود دارد، یعنی به لحاظ درک مفهوم کم شنواها مثل 3 ساله ها هستند.

نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که بین توانایی درک جملات مجهول و سن، رتبه تولد، تحصیلات پدر و تحصیلات مادر رابطه معناداری وجود دارد ولی بین توانایی درک جملات مجهول و جنسیت ارتباط معناداری وجود ندارد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که توانایی درک جملات مجهول در کودکان 8 ساله کم شنوا در حد کودکان 3 ساله طبیعی می‌باشد.

کلید واژه ها:جملات مجهول، درک ، کودکان طبیعی، کم شنوای شدید، زبان فارسی

---

زمینه و هدف : یکی از بارزترین مشخصه­های کودکان مبتلا به اوتیسم وجود اشکال در ویژگی­های زبانی است. هدف مقاله حاضر،بررسی برخی از ویژگی­های زبانی کودکان مبتلا به اوتیسم و مقایسه آنها با کودکان سالم در زبان فارسی می­باشد.

روش بررسی : با ضبط گفتار 20 کودک دختر و پسر هفت تا یازده ساله مبتلا به اوتیسم، ویژگی­هایآوایی- واجی و صرفی­-نحوی آنها با ویژگی­های مشابه 20 کودک سالم همسن آنها مقایسه شد.داده­ها با استفاده از آزمون دقیق فیشر در نرم­افزار SPSS نسخه 18 پردازش شدند .

یافته­ها : حذف همخوان­ها، جابه­جایی همخوان­ها، عدم کاربرد تکیه در هجای مناسب، آهنگ کلام غیر­معمول، عدم کاربرد صحیح زمان دستوری،عدم کاربرد یا کاربرد اشتباه حروف اضافه،اشکال در جمع بستن اسم­ها، عدم کاربرد جملات مرکب در کودکان مبتلا به اوتیسم و سالم تفاوت معناداری داشت(05/0 (p< ؛ درحالیکه در درج آوا، فرایند قلب، عدم وجود تطابق میان فاعل و فعل، اشکال در منفی کردن افعال و اشکال در کاربرد صفات اشاره بین دو گروه تفاوت معناداری وجود نداشت(05/0 p> ).

نتیجه­گیری :کودکان مبتلا به اوتیسم، در زمینه­های آوایی-واجی و صرفی-نحوی با مشکلات بیشتری نسبت به کودکان سالم همسن خود روبه­رو هستند، و نیاز است با برنامه­های آموزشی مناسب سعی شود این مشکلات هرچه کمتر شوند.

کلید واژه­ها : کودکان اوتیسم، کودکان سالم، ویژگی­های آوایی-واجی، ویژگی­های صرفی-نحوی

---

زمینه و هدف: درک واژگان یکی از پارامترهایی می باشد که در ارزیابی مهارت های زبانی مورد بررسی قرار می گیرد اما  عدم وجود آزمون مناسب در این زمینه منجر به بررسی غیررسمی این ارزیابی شده و در نتیجه دستیابی به ارزیابی درک واژگان را با چالش روبرو کرده است. لذا  هدف از این مطالعه ساخت و تعیین ویژگی های روان سنجی آزمون مصور درک واژگان برای کودکان سالم 6 تا13 ساله  فارسی زبان می باشد تا با استفاده از آن بتوان درک واژگان عینی را مورد بررسی قرار داد.

روش بررسی: در این مطالعه ی متدلوژیک، که به صورت مقطعی انجام شد، فهرستی از واژگان که قابلیت به تصویر کشیدن را دارا بودند، تهیه شد. برای تعیین شاخص روایی محتوایی از هفت گفتاردرمانگر نظرسنجی صورت گرفت و تصاویر 240 واژه انتخاب شد. در نهایت این آزمون بر روی 118 نفر (61 دختر و 57 پسر) در هفت گروه سنی اجرا شد. پایایی آزمون نیز با دو روش تکرارپذیری و ثبات درونی و همبستگی توانایی پاسخ دهی آزمودنی ها با سن آنها با آزمون آماری پیرسون تعیین شد.

یافته ها: شاخص روایی محتوایی برای تعداد 240 واژه برابر با یک بود. در بررسی پایایی، ضریب همبستگی حاصل از دوبار اجرا، 87/0 و ثبات درونی 83/0 بود. بین توانایی پاسخ دهی آزمودنی ها و سن آنها ارتباط معنی دار وجود داشت (0005/0>P).

نتیجه گیری: آزمون تصویری برای ارزیابی توانایی درک واژگان در گروه های مختلف کودکان 6 تا 13 ساله از روایی محتوایی و پایایی مناسبی برخوردار بود. در دوره سنی مورد مطالعه، با افزایش سن، توانایی کودک در درک واژگان افزایش می یابد.

واژگان کلیدی: آزمون مصور درک واژگان عینی، کودکان ، روایی و پایایی