مجله

---

زمینه و هدف: منشور سنتی بیمارستان که بیشترین تأکید را بر بهره وری داشته است، با منشوری جایگزین گردیده که مسائل محیطی و اجتماعی را در دستور کار مدیران قرار می‌دهد. براین اساس مدیران امروزی برای موفقیت باید نه فقط محیط داخل بیمارستان که محیط بیرونی آن را نیز در نظر داشته باشد. این مطالعه به تعیین میزان مسئولیت پذیری اجتماعی بیمارستانها پرداخته است.

روش بررسی: مطالعه توصیفی تحلیلی حاضر به صورت مقطعی در سال 1389 انجام گرفت. مدیران بیمارستانهای شهر اصفهان جامعه آماری این بررسی را تشکیل دادند(21=n). ابزار جمع آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته‌ای بود که روایی محتوایی و پایایی آن به ترتیب با استفاده از نظرات استادان و کارشناسان متخصص و محاسبه ضریب آلفاکرونباخ (95/0) تأیید شد. تحلیل داده‌ها با استفاده از بسته آماری SPSS ویرایش 16 و آزمون فرضیه ها با آزمون های t مستقل، ANOVA و ضریب اتا انجام گردید. بیشترین میانگین امتیاز 100 بود.

یافته‌ها: میانگین امتیاز مسئولیت پذیری اجتماعی بیمارستانهای موردمطالعه 6/68 به دست آمد. میانگین امتیاز بعد رهبری و فرایندهای درونی 2/72، بازار 70، جامعه و کشور 8/67، محیط زیست 4/67 و محیط کار 2/66 بود. بین میزان مسئولیت پذیری اجتماعی و نوع مالکیت و فعالیت بیمارستان رابطه معنی داری وجود نداشت (05/0

نتیجه گیری: میزان مسئولیت پذیری اجتماعی بیمارستانها در حد متوسط بود. پیشنهاد می‌شود به منظور افزایش این میزان، بیمارستانها بهبود شرایط و محیط کاری کارکنان و توجه بیشتر به مسائل و موضوعات محیط زیست را مدنظر قرار دهند.

---

زمینه و هدف: خطاهای پزشکی از جمله مشکلات قابل توجه برای تمام سیستم‌های بهداشتی در دنیا است. در واقع، عوارض جانبی داروها چهارمین علت مرگ و میر ناشی از خطاهای پزشکی در آمریکا است. هدف اصلی این مطالعه بررسی دیدگاه متخصصین بالینی پیرامون سیستم الکترونیکی تداخل دارو و غذا در بیمارستان های شریعتی و امام خمینی(ره) بود.

روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی بود. جامعه مورد پژوهش 90 نفر از متخصصین بالینی را شامل می‌شد. برای بررسی دیدگاه متخصصین از پرسشنامه‌ای حاوی 16 سوال استفاده گردید. برای تعیین پایایی ابزار اندازه گیری پس از گردآوری داده‌ها از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای محاسبه شده برابر با 85/0 شد که در سطح قابل قبول بود. برای تعیین روایی ابزار اندازه گیری نیز از نظرات اساتید صاحب نظر استفاده گردید.

یافته‌ها: نتایج حاصل از تحلیل داده‌ها نشان می‌دهند که 4/95% از متخصصین بالینی دیدگاه مثبتی روی  میزان ضرورت اجرای این طرح داشتند و 3/94% از متخصصین مایل به اجرای این سیستم بودند.

نتیجه گیری: با توجه به اهمیت موضوع و ابراز نیاز به آن از سوی متخصصین، لازم است روی پیشگیری از تداخل غذا و دارو سرمایه گذاری بیشتری صورت پذیرد. تجهیز بیمارستان‌ها به نظام مدیریت اطلاعات تطبیق یافته با این موضوع یکی از اصلی ترین راهکارهای موجود به نظر می‌رسد. قطعاً کاهش و جلوگیری از قرار گرفتن بیماران در معرض تداخلات دارو و غذا در کاهش خطاهای پزشکی و بهبود کیفیت مراقبت های درمانی خواهد بود.

---

مقدمه : سالیانه مبالغ زیادی از هزینه‌های پرداختی بیمارستانها توسط بیمه‌های درمانی تحت عنوان کسورات بازپرداخت نمی‌شود که خسارات مالی جبران ناپذیری را به بیمارستانها وارد می‌نماید. هدف این پژوهش تعیین میزان کسورات اعمال شده در صورتحسابهای بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران و علل مربوط به مستندسازی می‌باشد.

روش بررسی: پژوهش حاضر بصورت توصیفی- مقطعی در سال 1388 در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. گزارشات کسورات بیمه‌های خدمات درمانی و تامین اجتماعی سال 1387 با مراجعه به واحد درآمد بیمارستانها جمع آوری شد. مبالغ کسور هر بیمارستان به تفکیک نوع کسور استخراج و بصورت جداول مقایسه‌ای سازماندهی گردید. جهت تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و برنامه Excel استفاده شد و به تعیین میزان(درصد)، نوع و علل کسور سالانه هر بیمارستان اقدام گردید.

یافته‌ها: بیشترین کسور اعمال شده در اسناد بستری به ترتیب به آزمایش، لوازم، دارو، اقامت، حق العمل و بیهوشی و در اسناد سرپایی به ویزیت، آزمایش و دارو مربوط می‌باشد که بخش عمده آن ناشی از نقص مستندسازی است.

نتیجه‌گیری: بخش عمده کسورات در اثر آشنا نبودن کادر درمانی با الزامات مستندسازی سازمانهای بیمه‌ای ایجاد می‌شود. لذا جهت کاهش کسورات بکارگیری مکانیسمی چند جانبه شامل آموزش اصول مستندسازی به کادر درمانی، نظارت بر حسن اجرای کنترل پرونده‌ها در واحد مدارک پزشکی و تشکیل کمیته‌ای از سوی دانشگاه به منظور تبیین و اجرای مستمر فعالیت‌های مربوطه ضروری می‌باشد.

---

زمینه و هدف: امروزه علم ژنتیک پزشکی وجود اغلب بیماریهای ژنتیکی را موجه نمی‌داند. نظر به اینکه اطلاع رسانی به میزان زیادی از پیدایش بیماریهای ژنتیکی خواهد کاست، لذا در این پژوهش یافتن فراوانی بیماریهای ژنتیکی مراجعین به درمانگاه ژنتیک بیمارستان امام خمینی(ره) مد نظر بوده است.

روش بررسی: این مطالعه یک بررسی مقطعی گذشته نگر می‌باشد. جامعه مورد مطالعه، کلیه پرونده‌های درمانگاه ژنتیک  بیمارستان امام خمینی(ره) در طی1383-1374 بود. بدین منظور پرسشنامه‌ای تنظیم و اطلاعات موجود در پرسشنامه ضبط شده و با استفاده از نرم افزارهای SPSS موردآنالیز قرار گرفت.

یافته‌ها: نسبت زوجین مراجعه کننده یکی از مهمترین متغیرهای این مطالعه بود. بیشترین فراوانی در ازدواج‌های فامیلی با وابستگی از طرف خانواده مادری(3/45%) و کمترین فراوانی در ازدواج‌های با نسبت غریبه(4/6%) بود. همچنین ابتلاء به بیماریهای ژنتیکی فرزندان زوجین مراجعه کننده نشان داد که بیشترین فراوانی بیماریهای ژنتیکی(8/84%) مربوط به ازدواج‌های پسر عمو و دختر عمو بوده است.

نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که میزان آگاهی از ژنتیک در سطح جامعه بسیار پائین است. لذا با توجه به اهداف برنامه توسعه سلامت، مشاوره ژنتیک، بخصوص قبل از عقد، بصورت اجباری، باید در برنامه‌های ارتقای سلامت جامعه مدنظر قرار گیرد.

---

زمینه و هدف: تطبیق شرایط کار با مقتضیات جسمی و روانی کارکنان یک عامل ضروری برای انجام کار به طور موثر است. پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط بین حوادث شغلی و غیبت از کار کارکنان در بیمارستان نمازی شیراز به انجام رسید.

روش بررسی: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی‌ و بصورت مقطعی می‌باشد که در بیمارستان شهید نمازی شیراز در سال 1388 انجام گرفت. تعداد 160 نفر از کارکنان بخش‌های مختلف این بیمارستان بر اساس فرمول کوکران و با روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی ساده وارد مطالعه شدند. جمع آوری داده‌ها با استفاده از یک چک لیست محقق ساخته به انجام رسید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و به کمک آمار توصیفی و آزمون های آماری Chi-Square و t انجام گرفت.

یافته‌ها: از مجموع 160 فرد شرکت کننده در پ‍ژوهش، 159 نفر چک لیست را تکمیل و برگشت دادند. حادثه بریدگی با اشیاء تیز و نوکدار کمترین عدم مواجهه 35 نفر(22%) و حادثه مسمومیت ناشی از کارکردن با حلال ها بیشترین عدم مواجهه 131 نفر(82%) را به خود اختصاص دادند. بین جنسیت، نوبت کاری، پست سازمانی و سابقه خدمت با وقوع برخی از حوادث شغلی رابطه آماری معناداری مشاهده شد. 

نتیجه گیری: با توجه به نتایج، بین فراوانی غیبت از کار و فراوانی هر یک از حوادث شغلی رابطه مشخصی وجود نداشت. توصیه می‌شود ضمن در نظر گرفتن دفاتری برای ثبت دقیق آسیب‌های شغلی در بیمارستان ها، اقدامات لازم از جمله برگزاری دوره‌های آموزشی مورد نیاز برای کارکنان در اولویت قرار داده شود.

---

زمینه و هدف: ارائه خدمات برتر از طریق حفظ کیفیت بالا، پیش نیاز موفقیت سازمان‌های خدماتی به شمار می‌رود. هدف از این پژوهش، مطالعه کیفیت خدمات ارائه شده درمانگاه‌های سرپایی از دید بیماران مراجعه کننده به بیمارستانهای مورد مطالعه شهر تهران با استفاده از الگوی سروکوآل(SERVQUAL) بوده است.

روش بررسی: پژوهش حاضر از نوع مطالعات کاربردی بود که به صورت توصیفی- مقطعی بر روی 242 بیمار سرپایی مراجعه کننده به بیمارستانهای مورد مطالعه شهر تهران در سال 1388 با استفاده از پرسشنامه استاندارد سروکوال(1988) که روایی و پایایی آن مورد تأیید بوده است، انجام گرفت. در پایان از آزمونt، آزمون  tزوجی و آزمون فریدمن با کمک نرم افزار(SPSS) به منظور تحلیل داده­های جمع­آوری شده، استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد تفاوت معنی داری میان ادراک و انتظار بیماران پیرامون ابعاد پنجگانه کیفیت خدمات(عوامل محسوس، قابلیت اطمینان، تضمین، پاسخگویی و همدلی) در بیمارستان‌های مورد مطالعه وجود داشت. بیماران مراجعه کننده به درمانگاهها، بعد تضمین را با 41/4 امتیاز مهم‌ترین و پاسخگویی کارکنان را با 21/2 امتیاز به عنوان کم اهمیت‌ترین بعد رتبه بندی نمودند.

نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که با بکارگیری الگوی سروکوآل، مدیران بیمارستانها قادر به ارزیابی کیفیت خدمات از دید بیماران به عنوان مهمترین مشتری سازمان شده و با برنامه­ریزی صحیح، اصلاح نابسامانی­ها و نهایتاً بهبود کیفیت خدمات، ممکن خواهد شد.

---

زمینه و هدف: در یک دهه اخیر تعداد مراکز خصوصی ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی درمانی در ایران رشد روزافزونی داشته و شرایط بازار رقابتی شدید در صنعت بیمارستان‌های خصوصی باعث فشار به این بیمارستان‌ها جهت ارائه خدمات با کیفیت بالا شده است. هدف این مطالعه ارزیابی کیفیت خدمات ارائه شده در بیمارستان‌های خصوصی شهر تهران از دیدگاه بیماران بود.

 روش بررسی: این مطالعه مقطعی در پاییز سال 1389 در شهر تهران انجام شد. تعداد نمونه‌های مطالعه 983 بیمار بستری شده در هشت بیمارستان خصوصی شهر تهران بود. برای ارزیابی کیفیت خدمات از پرسشنامه استاندارد SERVQUAL استفاده شد. برای تحلیل داده‌ها از آزمون‌های ویلکاکسون، کروسکال والیس و تی تست استفاده شد.

یافته‌ها : میانگین نمره کلی ادراک از کیفیت 02/4 و میانگین نمره کلی انتظار از کیفیت 92/4 بود. بالاترین انتظارات و ادراک مربوط به بعد عوامل محسوس و پایین‌ترین انتظارات و ادراک نیز مربوط به بعد همدلی بود. شکاف کیفیت در هر 22 گویه، 5 بُعد و همچنین کیفیت کلی معنی دار بود(001/0p<).

نتیجه ‌گیری: SERVQUAL به عنوان یک ابزار استاندارد اندازه گیری کیفیت، در محیط بیمارستانی دارای روایی و پایایی است. بر اساس نتایج این مطالعه حوزه‌هایی که بیشتر نیازمند اقدامات بهبود کیفیت هستند، مشخص شد. سنجش نظرات بیماران می‌تواند ارائه خدمات بیمارستانی را تسهیل کند، مطلوبیت خدمات ارائه شده را افزایش دهد و کیفیت خدمات و رضایت بیمار را بهبود بخشد.

---

زمینه و هدف: موفقیت سازمان‌ها به توانایی سازگاری آنها با عوامل متغیر محیطی بستگی دارد. انطباق پذیری و مشارکت از عوامل پیش بینی کننده اثربخشی سازمانی به شمار رفته و لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط بین مشارکت سازمانی و انطباق پذیری سازمانی در کارکنان بیمارستان امام خمینی(ره) تهران صورت گرفت.

روش بررسی: این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی- تحلیلی بوده که به روش مقطعی در سال 1389 انجام گردید. داده‌های مورد نیاز تحقیق با استفاده از پرسشنامه دنیسون(نسخه 2006) که روایی آن توسط صاحب نظران و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ(864/0=α) مورد تایید قرار گرفته بود، بدست آمد. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان اداری و درمانی بیمارستان امام خمینی(ره) تهران(2023 نفر) که از این جامعه، حجم نمونه آماری با سطح اطمینان 95%، به تعداد 114 نفر و به روش تصادفی انتخاب گردید. داده‌ها با استفاده از نرم افزار Spss₁₇ و روش‌های آمار توصیفی مانند تعیین میانگین و نیز آمار استنباطی مانند آزمون همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل گردید.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که میزان مشارکت سازمانی 44/53% و میزان انطباق پذیری سازمانی 37/52% بوده و بین مشارکت سازمانی و انطباق پذیری سازمانی و همچنین زیرمتغیرهای آنها رابطه مثبت و معناداری(743/0 , r=01/0p<) وجود داشت.

نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گیری نمود که افزایش میزان مشارکت سازمانی و متغیرهای آن می‌تواند افزایش انطباق پذیری سازمانی و متغیرهای آن را به دنبال داشته باشد.

---

زمینه و هدف: هدف کلی این تحقیق بررسی آلودگی باکتریایی و کاندیدیایی صفحه کلید کامپیوترهای مستقر در بخش‌های مختلف بیمارستان آموزشی ولی عصر(عج) بیرجند می‌باشد.

روش بررسی: در این مطالعه از صفحه کلید تمامی کامپیوترهای بخش‌های مختلف بیمارستان ولی عصر(عج) به تعداد 24 عدد نمونه‌گیری شده و به آزمایشگاه تحقیقات میکروبشناسی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند منتقل گردید. در آزمایشگاه نمونه‌ها برروی محیط کشت بلادآگار، مانیتول سالت آگار وEMB کشت داده شدند. سپس بر اساس خصوصیات ظاهری کلونی و ویژگیهای بیوشیمیایی باکتریها تشخیص صورت گرفت.

یافته‌ها: در مجموع 26 نمونه از 24 صفحه کلید کامپیوترهای مختلف موجود در 16 بخش بستری مختلف بیمارستان تهیه گردید. تنها صفحه کلیدهای دو بخش عفونی و اعصاب به صورت روتین گندزدایی شدند. در تمامی نمونه‌های تهیه شده(100%) آلودگی میکروبی وجود داشت. از مجموع نمونه‌های اخذ شده بیشترین آلودگی در صفحه کلید کامپیوتر بخش داخلی زنان مشاهده گردید. در مجموع 13 گونه باکتری مختلف از نمونه‌های مورد آزمایش جدا سازی گردید که در بین باکتری‌های مختلف انترو باکتریاسه با شیوع 5/61% و در درجه بعد باسیل گرم مثبت اسپوردار با شیوع 7/30% بیشترین فراوانی را داشته‌اند.

نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش تمامی صفحه کلیدهای مورد آزمایش حداقل به یک گونه باکتری آلودگی داشته‌اند. با توجه به این یافته به نظر می‌رسد لازم است توجه بیشتری به گندزدایی صفحه کلیدهای کامپیوترها در بیمارستان صورت پذیرد.

---

زمینه و هدف: سازمان‌ها برای حرکت به سمت تعالی، ناگزیر از استقرار سیستم‌های نوین مدیریتی هستند. از جمله فنونی که در دو دهه اخیر از اروپا آغاز شده و در عرصه مدیریت کشور موضوعیت یافته، مدل تعالی سازمانی EFQM است. هدف این پژوهش ارزیابی عملکرد بیمارستان شهید رجایی قزوین بر اساس الگوی تعالی سازمانی EFQM بود.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی به صورت مقطعی در سال 1389 در بیمارستان شهید رجایی قزوین انجام شد. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه استاندارد الگوی تعالی سازمانی EFQM بود که توسط کلیه مدیران مرکز تکمیل شد. روایی پرسشنامه بر اساس نظر خبرگان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ آزمون شده که 97/0 به دست آمد. یافته‌ها با استفاده از آمار توصیفی تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: بیمارستان مورد مطالعه در توانمندسازها در مجموع 99/183 امتیاز از 500(88/36 درصد از امتیاز مطلوب) را کسب کرد. در نتایج در مجموع 71/183 امتیاز از 500(75/36 درصد از امتیاز مطلوب) را کسب کرده و در کل، 7/366 امتیاز از 1000 امتیاز موجود در الگو را برای ارزیابی عملکرد، در سال 1389 کسب نموده است.

نتیجه‌گیری: یافته‌های این مطالعه نشان داد که این بیمارستان از نظر معیارهای الگوی سرآمدی در وضعیت متوسطی قرار دارد. داشتن دیدگاه سیستماتیک قوی، توجه به مدیریت مبتنی بر فرآیندهای سازمانی و نتیجه گرایی، استفاده از این مدل، برای بیمارستان‌های ایرانی که معمولاً در این حوزه‌ها با مشکلات جدی روبرو هستند بسیار آموزنده و اجرایی است.

---

زمینه و هدف: بیمارستان از مهمترین نهادهای ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی است که به دلیل وجود مخاطرات خاص، رعایت اصول ایمنی در آن، دارای اهمیت زیادی است. این مطالعه با هدف بررسی وضعیت ایمنی بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شد.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی که به روش مقطعی در کلیه بیمارستان‌های آموزشی شهر شیراز انجام گرفت،  وضعیت ایمنی بیمارستانها به روش ممیزی ایمنی مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور چک لیستهای ممیزی تهیه و اطلاعات مورد نیاز از طریق مشاهده، مصاحبه با مدیران و مسئولین بخش‌های مختلف و نیز بررسی مستندات گردآوری گردید. در نهایت وضعیت ایمنی بیمارستان‌ها بر حسب میزان تحقق الزامات ایمنی در سه سطح ضعیف(کمتر از 50 درصد)، متوسط(75-50 درصد) و مطلوب(100-75 درصد)، طبقه بندی شد.

یافته‌ها: میانگین درصد تحقق الزامات ایمنی در کل بیمارستانهای مورد بررسی 58 درصد بود. بیشترین و کمترین میزان تحقق الزامات ایمنی به ترتیب مربوط به ایمنی پرتوها و مدیریت ایمنی بود. وضعیت ایمنی 25 درصد از بیمارستان‌های مورد مطالعه ضعیف و 75 درصد مابقی متوسط ارزیابی شد.

نتیجه‌گیری: وضعیت ایمنی بیمارستانهای مورد بررسی به ویژه در موضوعات مدیریت ایمنی، برنامه واکنش در شرایط اضطراری و ایمنی حریق در سطح نسبتاً ضعیفی بود. مهمترین دلیل این موضوع مشخص نبودن مسئولیتها و نبود ساختار سازمانی در زمینه مسائل ایمنی و بهداشت حرفه‌ای بود که جهت ارتقاء آن لازم است بیمارستانها نسبت به استقرار سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت حرفه ای(OHSAS 18001) اقدام نمایند.

---

زمینه و هدف: دلبستگی شغلی حالت ذهنی مثبت و مرتبط با شغل است که با انرژی، فداکاری و جذابیت شغل، مشخص میشود. از آنجا که ماهیت و کیفیت خدمت رسانی به بیماران با عملکرد پرستاران، وابستگی زیادی دارد، این مطالعه به بررسی دلبستگی شغلی پرستاران و عوامل تاثیرگذار بر آن پرداخته است.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی تحلیلی بصورت مقطعی بین 273 نفر از پرستاران شاغل در بخش‌های بستری بیمارستان‌های نمازی و فقیهی شیراز، با نمونه گیری دو مرحله ای در سال 1389، انجام گردید. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی محتوا و پایایی آن بترتیب از طریق نظرات کارشناسان متخصص و محاسبه ضریب آلفای کرونباخ(86%) تایید شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS از طریق آمار توصیفی و آزمون همبستگی انجام گردید.

یافته‌ها: میانگین دلبستگی شغلی برابر با 51/10±95/58 بوده و ارتباط آماری مثبت و معنی دار بین دلبستگی شغلی پرستاران با رفتار شهروندی سازمانی، رضایت شغلی، تمایل به ترک سازمان، تعهد سازمانی، شناخت و پاداش، عدالت سازمانی، حمایت سازمان - سرپرست و ویژگی‌های شغلی مشاهده گردید(001/0p<). قویترین ارتباط بین دلبستگی شغلی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی(512/0=r) بود.

نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش بیانگر اهمیت دلبستگی شغلی و فاکتورهای مرتبط با آن می‌باشد. پرستاران بخش بزرگی از سیستم سلامت را به خود اختصاص می‌دهند و عدم دلبستگی شغلی آنان، آسیب‌های بسیاری به بیمارستان‌ها و نهایتاً اجتماع وارد می‌نماید. بنابراین دلبستگی شغلی را می‌بایست در سیاستگذاری‌های مرتبط با پرستاران مورد توجه قرار داد.

---

زمینه و هدف: سیستم جامع اطلاعات بیمارستان نرم‌افزاری جامع برای یکپارچه سازی و تبادل موثر اطلاعات بیمارستانی است که جهت بهبود کیفیت داده‌ها، کاهش زمان تبادل، افزایش سطح رضایتمندی و کیفیت خدمات و نهایتاً کاهش هزینه‌ها در بیمارستان مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر نرم افزار اطلاعات بیمارستانی در بیمارستان مسیح دانشوری بر عوامل موثر بر کیفیت خدمات بالینی نظیر صحت و کیفیت داده‌ها، روانسازی فرآیندهای بالینی، مالی، پشتیبانی و دسترسی مناسب به اطلاعات است.

روش بررسی: این پژوهش به روش توصیفی، دیدگاه 120 نفر از کاربران شاغل را که  قبل و بعد از استقرار HIS در بیمارستان حضور داشته‌اند با استفاده از پرسشنامه ساختاری بررسی کرده و با روشهای آماری استنباطی و توصیفی رابطه مولفه‌های موثر بر کیفیت خدمات و نرم افزار موجود را مورد سنجش قرار داد.

یافته‌ها: کاربرد نرم افزار موجود در ایجاد برقراری ارتباط بین واحدها و بخشهای بیمارستانی(81%) مناسب، دسترسی به اطلاعات پزشکی بیماران(44%) و تسهیل فرآیندهای درمانی(61%) نسبتاً مناسب و در زمینه آنالیز داده‌های مالی و بودجه ای(11%)، برقراری امکان تحقیقات بالینی(19%) و نمایش راهنماهای بالینی برای کاربران(18%) و دسترسی به اطلاعات آماری و مالی بیمارستان(17% و 22%) و بطور خاص در حیطه مدیریت سازمان ضعیف ارزیابی می‌شود.

نتیجه‌گیری : این پژوهش نقش جدیHIS  را در افزایش دقت و سهولت و سرعت فرآیندهای درمانی روشن نموده و بر ضرورت توجه و برنامه ریزی برای افزایش کیفیت خدمات بیمارستانی تاکید می نماید.

---

زمینه و هدف: روشهای متفاوتی برای ارزیابی درونی یا همان بررسی نقاط قوت و ضعف داخلی سازمانها در برنامه‌ریزی‌های استراتژیک وجود دارد. در مدل شش بعدی وایزبورد شش عامل درونی شامل ساختار سازمانی، رهبری، هماهنگی، مکانیسم پاداش و ارتباطات بعنوان عوامل اثرگذار داخلی درنظر گرفته شده‌اند. در این مطالعه وضعیت سه از شش متغیر مدل وایزبورد بعنوان عوامل اصلی محیط داخلی سازمان در بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران مورد بررسی قرار می‌گیرند.

روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی -  تحلیلی و در مقطع زمانی سال 1389تا 1390 انجام گرفته است. جامعه پژوهش شامل کلیه پرسنل بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران بودند. نمونه‌گیری به روش تصادفی بوده و 580 نفر انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه دارای ضریب پایایی 91% است جمع آوری شدند و در نهایت تحلیل آنها با نرم افزار SPSS  انجام شد.

یافته‌ها: 3% شرکت کنندگان زیردیپلم،13% دیپلم، 8/7% فوق دیپلم، 4/66% لیسانس، 6/2% فوق لیسانس و 4/5% آنها دکترا به بالا هستند، 6/72% در گروه درمانی و 8/19% در گروه غیردرمانی قرار دارند. میانگین امتیاز متغیرهای هدف گذاری، ساختار سازمانی و رهبری به ترتیب 47/24، 37/20 و 06/22 بدست آمد.

نتیجه‌گیری:. براساس یافته‌های پژوهش وضعیت بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران با اولویت زیر دچار ضعف هستند و به این ترتیب احتیاج به بازنگری دارند: ابتدا ساختار سازمانی، سپس رهبری و در نهایت هدف گذاری در سازمان که وضعیت بهتری از سایر متغیرها در بیمارستانهای مورد مطالعه دارد.

---

زمینه و هدف: با توجه به گسترش روز افزون تکنولوژی‌ها، استفاده از پزشکی از راه دور برای درمان بیماریها روبه افزایش است. بیماریهای گوش، حلق و بینی یکی از بیماریهای رایج به خصوص در میان اطفال به شمار می‌رود که می‌توان با استفاده از پزشکی از راه دور به تشخیص و درمان آنها پرداخت.

روش بررسی:  این مطالعه بصورت تطبیقی در سه کشور آمریکا، استرالیا و انگلیس انجام شده است. اطلاعات پژوهش حـاضر بـا مطالعه منابع چاپی و الکترونیکی مانند متون، نشریات، مقالات معتبر منتشر شده در پایگاه‌های اطلاعـاتـی MedlineEmbase و CINAHL و Web of knowledge و Google Scholar و Scopus بدست آمد. از کلید واژه‌هایTelemedicine, Telehealthotolaryngology ,ENT , Ear Disease, Otology and Teleconsultation نیز جهت انتخاب منابع استفاده شد.

یافته‌ها: رایج‌ترین تجهیزات ارسال و دریافت اطلاعات، اتوسکوپ و ویدئواتوسکوپ‌های استاندارد متصل به نمایشگر و ویدئو پرینتر و یا تجهیزات ویدئوکنفرانس(گیرنده‌های صوتی و تصویری) می‌باشد. اطلاعاتی که برای تله اتولارینگولوژی مورد نیاز است شامل اطلاعات دموگرافیگ(نام و نام خانوادگی بیمار، شماره شناسایی، تاریخ ارائه خدمت) و اطلاعاتی که برای تشخیص و درمان بیماری(تاریخچه بیماری، نتایج اسکن و رادیولوژی، تصاویر پرده صماخ و نتایج آزمایشگاهی و نتایج مشاوره‌های قبلی) است.

نتیجه‌گیری: برای اجرای تله اتولارینگولوژی نیاز به تجهیزات مناسب می‌باشد تا انتقال صدا و تصویر و اطلاعات بخوبی انجام شود و به متخصصان ENT و ادیولوژیست‌ها در کار معاینه و درمان کمک کند. استفاده از این روش در هزینه‌های بیماران صرفه جویی کرده و برای پیگیری درمان آنها مناسب است.

---

زمینه و هدف: افزایش امید به زندگی با روند رو به رشد بیماری‌های غیرواگیر همراه می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف  بررسی تاثیر بیماری‌های مزمن بر کیفیت زندگی سالمندان عضو کانون‌های سالمندی مناطق شرق شهر تهران در سال 1390 انجام شد.

روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه تحلیلی است که 424 نفر از سالمندان 60 سال و بالاتر عضو کانون‌های سالمندی، مناطق شرق شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند و اطلاعات با استفاده از پرسشنامه استاندارد کیفیت زندگی(SF36) و چک لیست سابقه ابتلا به بیماری‌های مزمن به روش مصاحبه چهره به چهره جمع آوری گردید. به منظور تحلیل داده‌ها از آزمون‌های T-Test، ANOVA و ضریب همبستگی  Pearsonاستفاده گردید.

یافته‌ها: میانگین سنی سالمندان مورد مطالعه 16/7±34/67 بود. 2/92% از سالمندان حداقل از یک بیماری مزمن رنج می‌بردند و بین میانگین امتیازهای تمام ابعاد کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به بیماری مزمن و سالمندان غیرمبتلا اختلاف آماری معنی داری مشاهده گردید(001/0>p). کیفیت زندگی سالمندان با جنس، وضعیت تاهل، وضعیت اقتصادی، تحصیلات در بیشتر ابعاد ارتباط آماری معنی دار داشت(05/0>p).

نتیجه‌گیری: یافته‌های فوق نشان داد که با افزایش تعداد بیماری‌های مزمن، سطح کیفیت زندگی کاهش می‌یابد. بنابراین با رویکردهای مداخله‌ای و آموزشی مناسب می‌توان با ترغیب سالمندان به اتخاذ رفتارهای سالم در راستای ارتقاء سلامت آنان گام‌های اساسی برداشت.

---

زمینه و هدف: توجه کامل به کارایی بیمارستان به عنوان بزرگترین و پر هزینه‌ترین واحد عملیاتی نظام سلامت، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد. بنابراین هدف این مطالعه ارزیابی عملکرد بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی یزد با استفاده از روش تحلیل پوششی داده‌ها بوده است.

روش بررسی:  مطالعه حاضر مطالعه‌ای توصیفی ـ تحلیلی است که در آن از داده‌های ترکیبی استفاده شده و کارایی کلیه بیمارستان‌های مذکور طی سال‌های 88- 1380 مورد تحلیل قرار گرفت. در تعریف متغیرها، تعداد پذیرش بستری، درصد اشغال تخت و تعداد اعمال جراحی به عنوان متغیرهای ستانده و تعداد تخت فعال، تعداد کادر پرستاری، تعداد کادر پزشکی و سایر کارکنان تمام وقت به عنوان متغیرهای نهاده مشخص شده است. جهت اندازه گیری کارایی از نرم افزار  Deap 2.1 و جهت تحلیل داده‌ها از آزمونهای آماری Mann-Whitney و Kruskal-Wallis استفاده شده است.

یافته‌ها: میانگین کارایی فنی، مدیریتی و مقیاس بیمارستان‌های مورد مطالعه به ترتیب 958/0، 986/0 و 963/0 محاسبه شد. لذا ظرفیت ارتقاء کارایی فنی به میزان 5 درصد وجود دارد. همچنین ظرفیت مازاد عوامل تولید و به خصوص مازاد نهاده پرستار مشهود بوده است.

نتیجه‌گیری: هرچند کارایی بیمارستان‌های مورد مطالعه در حد مطلوب است، اما مدیران باید برنامه‌ریزی لازم را در جهت افزایش کارایی انجام دهند. نهایتاً بررسی میزان تاثیرات عواملی از قبیل کیفیت ارائه خدمات و رضایتمندی بیماران بر عملکرد بیمارستان‌های مذکور شایان توجه می‌باشد.

---

زمینه و هدف: بیماریهای قلبی عروقی عامل اصلی مرگ و ناتوانی در اغلب کشورهای جهان می‌باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی منافع و موانع فردی درک شده در اتخاذ رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی افراد در معرض خطر مراجعه کننده به بیمارستانهای تابعه دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گردید.

روش بررسی:  پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که 325 نفر از افراد در معرض خطر بیماری قلبی و عروقی به صورت تصادفی انتخاب شدند و اطلاعات با استفاده از پرسشنامه خودساخته جمع آوری گردید. به منظور تحلیل داده‌ها از نرم افزار SPSS نسخه 18 استفاده گردید.

یافته‌ها: میانگین سنی افراد شرکت کننده در مطالعه حاضر 27/11±56/53 بود که 155 نفر(7/47درصد) زن، 170 نفر(3/52 درصد) مرد بودند و بین میانگین نمره منافع درک شده با شغل، فعالیت فیزیکی، نوع و مدت زمان انجام فعالیت فیزیکی، استعمال دخانیات و آگاهی از عوامل خطر ارتباط آماری معنی داری مشاهده گردید(001/0>p). میانگین نمره موانع درک شده با شغل، سابقه خانوادگی، استعمال دخانیات و آگاهی از عوامل خطر ارتباط آماری معنی دار داشت(05/0>p).

نتیجه‌گیری:  یافته‌های فوق نشان داد که متغیرهای دموگرافیکی و مرتبط با سلامت و بیماری بر درک موانع و منافع اتخاذ رفتارهای پیشگیری کننده از بیماری‌های قلبی و عروقی تاثیر گذار می‌باشد. بنابراین با رویکردهای مداخله‌ای و آموزشی متناسب با ویژگی‌های گروه هدف می‌توان در راستای ارتقاء سلامت گام های اساسی برداشت.

---

زمینه و هدف: اطلاعات، نظام مراقبت بهداشتی را هدایت می‌کند و تحقق این امر به وجود داده‌های صحیح و اطلاعات موثقی بستگی دارد که از منابع مختلف تأمین می‌شوند. این پژوهش به منظور سنجش میزان صحت شاخص‌های آماری در بیمارستان‌های آموزشی کاشان صورت پذیرفت.

روش بررسی:  مطالعه‌ای توصیفی- مقطعی در نیمه اول سال 1389 انجام شد. داده‌ها(آیتم‌های مورد نیاز برای محاسبه هر شاخص) با چک لیستی محقق ساخته گردآوری شد. صحت آیتم‌ها و شاخص‌های بیمارستان‌ها با آیتم‌ها و شاخص‌هائی که پژوهشگر مجدداً گردآوری و یا محاسبه نموده بود، تطبیق داده شد. داده‌ها با آمار توصیفی(فراوانی و درصد) ارائه گردید.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد، شاخص درصد مرگ و میر ناخالص با 68 درصد بیشترین میزان صحت و شاخص متوسط تخت فعال با 24 درصد کمترین میزان را داشت، صحت سایر شاخص‌ها نیز عبارت بود از؛ درصد اشغال تخت 39 درصد، چرخه اشغال تخت 47 درصد و متوسط روز بستری بیماران61 درصد. درصد مرگ و میر خالص و درصد متوسط خالی ماندن تخت، 49 درصد صحت داشتند. در کل میزان صحت شاخص‌های آمار بیمارستانی 53 درصد و در حد متوسط بود.

نتیجه‌گیری: میزان صحت شاخص‌های آمار بیمارستانی پائین می‌باشد. بکارگیری شیوه‌های نظارتی جهت افزایش صحت آنها پیشنهاد می‌گردد.

---

زمینه و هدف: یکی از شاخص‌های اساسی و مهم برای ارزیابی موفقیت روش‌های پیمان مدیریت رضایت مندی کارکنان می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین پیمان مدیریت و رضایتمندی کارکنان در بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1390 انجام شد.

روش بررسی:  پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- مقطعی است. جامعه پژوهش شامل بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران بود که از بین آنها 6 بیمارستان که در آنها پیمان مدیریت اجرا می‌شد انتخاب شد. تعداد 123 نفر از کارکنان این بیمارستان‌ها به سئوالات که پرسشنامه خود ساخته رضایت سنجی از پیمان بود، پاسخ دادند. روایی پرسشنامه به تائید هم اساتید و هم صاحبنظران مرتبط رسید. پایایی نیز با تحلیل داده‌ها با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی و آزمون آماری تی زوجی انجام شد.

یافته‌ها: میانگین میزان رضایتمندی کارکنان قبل از اجرای روش‌های پیمان مدیریت 04/3(از 5) و بعد از اجرا 86/2(از 5) بود. بین میزان رضایتمندی کارکنان قبل و بعد از اجرا رابطه معنی دار وجود داشت(005/0< P) و میزان رضایت آنان بعد از واگذاری خدمات کاهش یافته بود.

نتیجه‌گیری: اجرای روش‌های پیمان مدیریت کاهش رضایت کارکنان را به دنبال داشته است. یکی از دلایل این نتیجه اجرای این روش‌ها در کوتاه مدت بوده است. بنابراین بیمارستانها باید یک رابطه بلندمدت را در واگذاری فعالیت‌های خود ایجاد نمایند، تا در این زمینه موفقتر شوند.