زمینه و هدف: گرفتگی عضلانی (Cramp) انقباضات دردناک ناخودآگاه عضله است که غالباً شبها اتفاق میافتد. یکی از شایعترین شرایطی که بهطور اکتسابی باعث اسپاسم عضله میشود بارداری است. شیوع این اسپاسمها در نیمه دوم بارداری بیشتر است. علت اصلی اسپاسمها کاملاً مشخص نیست اما احتمالاً عدم تعادل بین جذب و دفع الکترولیتهای سرم مانند کلسیم، منیزیوم، پتاسیم و کمبود برخی از ویتامینها و نیز احتمالاً تغییر در فعالیت نورونهای حرکتی نخاع میتواند زمینهساز باشد. هدف از این مطالعه بررسی فراوانی شیوع گرفتگی عضلانی و بررسی اثر عوامل مختلف بر وقوع این کرامپها است.
روش بررسی: در این مطالعه 400 خانم باردار در نیمه دوم بارداری وارد مطالعه شدند و طی پرسشنامهای در مورد وجود کرامپ عضلانی، نحوه تغذیه و مشخصات فردی سوال شد. معیارهای خروج از مطالعه شامل بیماریهای زمینهای سیستمیک (تیرویید، دیابت و پوکی استخوان) و بیماریهای طی بارداری (پره اکلامپسی و دیابت بارداری) بود. این مطالعه بهروش مقطعی توصیفی و تحلیلی انجام شد.
یافتهها: از 400 خانم، 219 نفر (75/54%) کرامپ عضلانی داشتند. سطح متوسط کلسیم توتال بین افراد با کرامپ عضلانی در قیاس با افراد بدون کرامپ تفاوت معنیداری نداشت (294/0p=). بین سطح منیزیوم و بروز کرامپ عضلانی رابطه معنیداری وجود داشت (04/0p=) اما سن، نوع تغذیه، مشخصات فردی با بروز کرامپ ارتباط آماری معنیداری نشان نداد.
نتیجهگیری: کرامپ عضلانی در حاملگی شایع است و علیرغم عدم تاثیر نوع تغذیه بر بروز آن، احتمالاً در بیماران با کمبود منیزیوم، مصرف منیزیوم در جلوگیری و بهبود کرامپ مفید است.