مقدمه: استامینوفن دارویی است ضد تب، ضد درد که مصرف آن توسط عموم بسیار گسترده است، اما استفاده نادرست و بی رویه آن در دوز درمانی برای طولانی مدت و در دوز بالا، باعث سمیت کبدی می شود. هدف از این مطالعه و بررسی نشان دادن اثر محافظتی عصاره هیدروالکلی وتیس وینی فرا در سمیت کبدی ایجاد شده توسط استامینوفن در دوز سمی (500mg/kg) می باشد.

مواد و روش ها: ابتدا پس از شناسایی علمی گیاه عصاره هیدروالکلی تهیه گردید و سپس دزهای 240mg/kg و 260، 220، 200، 180، 160 از راه خوراکی یک ساعت بعد از دادن استامینوفن در دوز سمی (500mg/kg) به موش ها تجویز شد (گروه تست). گروه کنترل منفی از راه خوراکی سرم فیزیولوژی دریافت کردند. بعد از گذشت 24 ساعت ابتدا زمان خواب در گروه های مختلف اندازه گیری شد و بعد خونگیری انجام گردید و سرم تهیه شده برای اندازه گیری فعالیت آنزیم های کبدی مثل ALT و AST بکارگرفته شد. همچنین از بافت کبد برای مطالعات هیستوپاتولوژی استفاده شد.

یافته ها: نتایج بدست آمده سمیت کبدی را در گروه کنترل مثبت یعنی گروهی که استامینوفن را در دوز 500mg/kg دریافت کرده بودند بخوبی نشان می دهد و اثر محافظتی عصاره وتیس وینی فرا در دوز 200mg/kg در مقایسه با گروه کنترل مثبت از نظر فعالیت آنزیم های کبدی و همچنین هیستوپاتولوژی کبد معنی دار بوده است (P<0.05). زمان خواب نیز در این گروه اختلاف معنی داری نسبت به گروه کنترل مثبت داشته است. اگرچه دوزهای دیگر این عصاره محافظتی از خود نشان دادند ولی در مقایسه با گروه کنترل مثبت معنی دار نبوده.

نتیجه گیری و توصیه ها: باتوجه به جمیع جهات بررسی شده، نتایج این مطالعه مطلوب بوده ولی نیاز به بررسی بیشتری دارد.