36 نتیجه برای سلامت
سید مجتبی هاشمی حسنی، خلیل کیمیافر، پرویز معروضی، سید مسعود ساداتی، علیرضا بنای یزدی‌پور، معصومه سرباز،
دوره 78، شماره 5 - ( 5-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: پرونده الکترونیک سلامت، در برگیرنده اطلاعات مراقبت بهداشتی فردی می‌باشد. هدف مطالعه، بررسی دیدگاه کاربران در مورد فاکتورهای موثر بر کیفیت داده‌های سامانه پرونده الکترونیکی سلامت ایران (سپاس) در بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد بود.
روش بررسی: در این پژوهش به‌صورت توصیفی-مقطعی، دیدگاه رابطین سامانه سپاس، مسئولین سیستم اطلاعات بیمارستانی Hospital Information System (HIS) و بخش‌های فناوری اطلاعات سلامت از طریق پرسشنامه بررسی شد.
یافته‌ها: مهمترین عامل فردی، آموزش کارکنان در زمینه کیفیت داده (94/19±0/4 از 5) بود. مهمترین عامل سازمانی، یکپارچگی و ارتباط HIS با سامانه ثبت احوال (72/43±0/4)، بود. در بررسی عوامل فنی، کیفیت پاسخگویی تیم پشتیبانی (58/56±0/4) بیشترین امتیاز را کسب کرد.
نتیجه‌گیری: به‌منظور ارتقاء کیفیت داده‌های سپاس، آموزش مداوم کارکنان، تقویت ارتباط HIS با سامانه ثبت احوال و ارتقاء کیفیت پاسخگویی تیم پشتیبانی سامانه سپاس، از مؤثرترین راهکارها در این زمینه می‌باشند.
لیلا والی، رضا گودرزی، گلناز آذری، راحیل قربانی نیا،
دوره 78، شماره 7 - ( 7-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: کاهش بستری مجدد به‌عنوان یک شاخص تعیین‌کننده عملکرد سیستم‌های مراقبتی و درمانی، نشان‌دهنده افزایش کیفیت خدمات در اولین مراقبت ارایه شده به بیمار است.
روش بررسی: این مطالعه کیفی از نوع فنومنولوژی (Phenomenology) بود که در سه بیمارستان آموزشی شهر کرمان از فروردین تا شهریور سال 1396 انجام شد. گردآوری داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه ساختار‌یافته با روش نمونه‌گیری هدفمند از بین تمامی بیماران بستری در بخش‌های داخلی و پرستاران شاغل در بخش و پزشکان معالج انجام شد. برای تحلیل داده‌ها از روش کلایزی هفت مرحله‌ای (Seven Level Colaizzi Method) استفاده شد.
یافته‌ها: تحلیل مصاحبه‌ها منجر به شناسایی سه کد اصلی شامل ویژگی‌های شخصی بیماران، نیروی انسانی و عوامل بالینی، بیمارستان و عوامل محیطی و 11 کد فرعی شد.
نتیجه‌گیری: باید با ارایه راهکارهای کاربردی و اجرای آن از طریق سیستم بهداشت و درمان کشور، زمینه لازم را برای کاهش میزان بستری مجدد جامعه فراهم آورد.
محمدرضا چشم‌یزدان، موسی بامیر، رضا دهنویه، علی مسعود، امیرحسین ستایش، علی کارآموزیان،
دوره 78، شماره 7 - ( 7-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: تحقق اهداف نقشه جامع سلامت ایران، نیازمند بررسی حوزه‌های اولویت‌دار افق 1404، در تقابل با کشورهای خاورمیانه می‌باشد. هدف ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ نیز در همین راستا می‌باشد.
روش بررسی: مطالعه کنونی، از نوع علم‌سنجی و منبع گردآوری داده‌ها، پایگاه سایمگو است. جامعه آماری پژوهش، رشته‌های اولویت‌دار نقشه جامع در مقایسه با کشورهای منطقه می‌باشد. بازه‌های زمانی بررسی، سال‌های 1389 تا 1396 می‌باشد.
یافته‌ها: در سه دسته زیرساخت، بقا و کمال، بالاترین میزان رشد تغییرات، از بعد رتبه مدارک، در دسته زیرساخت پزشک خانواده با 314% و در دسته بقا، پرستاری با 931% رشد مربوط به ایران، اما در دسته کمال، نانوتکنولوژی با 269% رشد مربوط به عربستان؛ از بعد رتبه استناد، در دسته زیرساخت، مدیریت اطلاعات سلامت با 190% و در دسته بقا، نانو با 247% رشد مربوط به عربستان، اما در دسته کمال، پرستاری با 166% رشد مربوط به مصر می‌باشد.
نتیجه‌گیری: کشور ایران در اکثریت حوزه‌ها از بعد استناد و مدارک توانسته رتبه اول منطقه را در 1396 کسب کند. کشورهای ایران و عربستان در اکثریت حوزه‌ها، میزان صعودی، اسرائیل و ترکیه میزان نزولی نسبت تغییرات را داشته‌اند.
فریده ظفری زنگنه، محمد مهدی نقی‌زاده، معصومه معصومی، مرضیه محبّی،
دوره 78، شماره 8 - ( 8-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: سندرم تخمدان پلی‌کیستیک با درجه شیوع 1/13%-5 شایعترین اختلال اندوکرینی در سن باروری زنان است. کیفیت زندگی مرتبط با سلامتی در این زنان کاهش معناداری دارد. چرا که این کاهش می‌تواند به‌دلیل بسیاری از اختلالات از جمله: اختلالات قاعدگی، اختلالات خواب، هیرسوتیسم، مشکل زناشویی، ناباروری و مشکلات عاطفی/روانی باشد. مطالعه حاضر بیشتر با هدف بررسی نقش دو سویه بین خواب و دیگر عوامل محیطی موثر در کیفیت زندگی بیماران انجام شده است.
روش بررسی: این مطالعه موردی-شاهدی که در فروردین تا اسفند سال 1395 در درمانگاه نازایی ولی‌عصر (عج) بیمارستان امام‌خمینی تهران انجام شد. تعداد 180 زن با محدوده سنی 40-20 سال و شاخص توده بدنی کمتر از 28 شرکت داشتند. پرسشنامه های: کیفیّت زندگی یا سلامت عمومی (General health questionnaire, GHQ)، دموگرافیک، کیفیّت خواب پیترزبورگ (Pittsburgh sleep quality index, PSQI) و روان‌سنجی (Depression Anxiety Stress Scales-DASS-42) به‌همراه فرم رضایت‌نامه در اختیار همه قرار گرفت.
یافته‌ها: میانگین وزن و شاخص توده بدنی (002/0P=)، موی زاید و سیکل نامنظم در گروه مطالعه بیشتر (001/0P>) از گروه کنترل بود. میانگین امتیاز پرسشنامۀ خواب در مشکل بخواب رفتن (024/0P=)، کفایت خواب (048/0P=) و مصرف دارو (049/0P=) نیز در گروه مطالعه بیشتر بود. تحلیل رگرسیونی کیفیت زندگی و سیکل نامنظم (046/0P=) و حالات عاطفه منفی با در آمد خانواده (به‌ترتیب 035/0، 016/0 و 015/0P=) بین دو گروه معنادار بود.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه تأثیرپذیری کیفیت زندگی زنان مبتلا به تخمدان پلی‌کیستیک را از عوامل محیطی تأیید کرد. الگوی خواب نامطلوب، تأثیر اختلال قاعدگی بر خلق و درآمد کم خانواده موجب عاطفه منفی شد.
جلال سعیدپور، محمدجواد کبیر، امرالله روزبهی، مهران پوزش، مسلم شریفی،
دوره 78، شماره 9 - ( 9-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: سواد بیمه سلامت مفهوم نوپایی است که به‌طور عمده پس از اجرای قانون موسوم به اوباماکر (Obamacare) در ایالات متحده پا به عرصه وجود نهاده است. این مطالعه به‌دنبال شناسایی ابعاد سواد بیمه سلامت در جامعه ایرانی است.
روش بررسی: در این مطالعه کیفی داده‌ها با استفاده از 9 مصاحبه نیمهساختاریافته، 10 نشست گروه کانونی با حضور ۸۶ نفر از کارشناسان یک سازمان بیمه‌گر و یک نشست تخصصی با حضور 15 نفر از خبرگان دانشگاهی، از شهریور تا آذر ۱۳۹۷ و در محل این سازمان، گردآوری و به شیوه تحلیل محتوای کیفی جهت‌دار بر پایه مدل مفهومی مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: داده‌ها در سه محور سازماندهی شدند. در محور دانش، ابعاد شناخت بیمه‌سلامت و آگاهی از حقوق و تکالیف بیمه‌شده، در محور مهارت، ابعاد جستجوی اطلاعات و خدمات و بهره‌برداری از پوشش بیمه‌ای، و در محور اعتماد‌به‌نفس، خودکارآمدی شناسایی شده‌اند.
نتیجه‌گیری: سواد بیمه سلامت برای جامعه ایرانی به جای توانایی در انتخاب نوع بیمه، بر کاربرد آن در بهبود رفتار تصمیم‌گیری و جستجوی درمان بیمه شده در بازار سلامت متمرکز است.
حسن علی‌نژاد، رضا وزیری‌نژاد، احمدرضا صیادی، زینب حاج علی‌اکبری، مهدی علی‌نژاد،
دوره 78، شماره 10 - ( 10-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: یکی از مهمترین وظایف پزشک خانواده مراقبت‌های اولیه بهداشتی است. به‌همین منظور این پژوهش جهت بررسی رضایتمندی مناطق روستایی شهرستان رفسنجان از طرح پزشک خانواده انجام شد.
روش بررسی: این مطالعه یک مطالعه توصیفی-تحلیلی است که از مهر تا آذر 1397 در مناطق روستایی شهرستان رفسنجان اجرا شد. جامعه مورد مطالعه شامل 10 روستای شهرستان رفسنجان می‌باشد که 480 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند، روش نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی خوشه‌ای انجام گرفت که اطلاعات توسط چک لیست محقق ساخته گردآوری و توسط SPSS software, version 18 (IBM SPSS, Armonk, NY, USA) مورد تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: میانگین رضایتمندی روستاییان از برنامه پزشک خانواده در سطح نسبتا خوبی بود و بیشترین رضایتمندی مربوط به تحصیلات دیپلم و درآمد زیر یک میلیون تومان و کمترین رضایتمندی مربوط به سن 30-21 سال و درآمد بالای سه میلیون تومان بود.
نتیجه‌گیری: رضایتمندی از اجرای برنامه پزشک خانواده در مناطق روستایی بیانگر موفقیت‌آمیز بودن فرآیندهای اصلاح نظام سلامت بود.
محمد حسین کمال‌الدینی، خدیجه سراوانی،
دوره 78، شماره 12 - ( 12-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: این مطالعه به‌عنوان یک بررسی ساختار یافته و فراتحلیل در جهت تعیین سطح کیفیت زندگی بیماران تحت درمان با همودیالیز و دریافت‌کنندگان پیوند کلیه در ایران و مقایسه این دو با هم انجام گرفت.
روش بررسی: این مطالعه یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز است. از بین پژوهش‌های متعددی که در این زمینه انجام شده بود، تمام مطالعات مرتبط از خرداد ۱۳۷۴ تا تیر ۱۳۹۷ که در ایران انجام شده‌اند مورد بررسی قرار گرفتند. ۹ پژوهش (که از لحاظ روش شناختی، فرضیه‌سازی، روش تحقیق، جامعه آماری، حجم نمونه، روش نمونه‌گیری، ابزار اندازه‌گیری و روش تحلیل آماری) مورد قبول بودند انتخاب شدند و فراتحلیل بر روی آنها انجام گرفت. ابزار این پژوهش، چک‌لیست فرا تحلیل بود.
یافته‌ها: در نهایت، ۹ مطالعه وارد فرآیند متاآنالیز شد. کل حجم نمونه مورد بررسی ۱۷۳۶ نفر بودند. نتایج آنالیز نمره‌های کل کیفیت زندگی بیماران پیوند کلیه و بیماران تحت همودیالیز نشان داد که میانگین کلی کیفیت زندگی بیماران پیوندی 42/66±12/42 و میانگین نمره کلی بیماران همودیالیزی 36/68±9/42 می‌باشد. اختلاف میانگین کیفیت زندگی بیماران پیوند کلیه و بیماران تحت همودیالیز از لحاظ آماری معنادار بود (001/0P=). بیماران پیوند کلیوی کیفیت زندگی بهتری نسبت به بیماران دیالیزی داشتند.
نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که بیمارانی که تحت عمل پیوند کلیه قرار گرفته‌اند به‌طور معناداری از کیفیت زندگی بیشتری نسبت به بیمران همودیالیزی برخوردارند و می‌توان نتیجه گرفت که پیوند کلیه به میزان قابل‌توجهی QOL را در بیماران تحت درمان با دیالیز بهبود می‌بخشد.
علی محمد مصدق‌راد، حامد دهنوی، علیرضا دررودی،
دوره 79، شماره 2 - ( 2-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: عدالت در سلامت "دسترسی مردم به خدمات سلامت و استفاده از آن براساس نیاز، پرداخت هزینه‌های سلامت براساس توان مالی و برخورداری از سطح سلامتی قابل قبول" است. هدف این پژوهش سنجش عدالت در توزیع جغرافیایی تخت‌های بیمارستانی شهر تهران بود.
روش بررسی: این پژوهش توصیفی و مقطعی در اردیبهشت ۱۳۹8 انجام شد. میزان عدالت در توزیع تخت‌های بیمارستانی با استفاده از منحنی لورنز نمایش و با استفاده از ضریب جینی محاسبه شد. از نرم‌افزار (EXCEL software, Microsoft company, Washington, USA) برای تحلیل داده‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: تعداد 6/1 بیمارستان به‌ازای هر صد هزار نفر جمعیت و 8/2 تخت بیمارستانی به‌ازای هر هزار نفر جمعیت در سال 1395 در شهر تهران وجود داشت. مناطق شهری 6، 12 و 3 بیشترین تعداد تخت بیمارستانی به ازای جمعیت را داشتند. ضریب جینی توزیع تخت‌های بیمارستانی در شهر تهران برابر با 619/0 بود.
نتیجه‌گیری: توزیع تخت‌های بیمارستانی در شهر تهران با استفاده از شاخص جینی ناعادلانه بود.
مهسا صالحی‌نژاد گیل‌چالان، مهدی صادق‌زاده،
دوره 79، شماره 12 - ( 12-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: تعیین رتبه پارامترهای مهم در رتبه‌بندی مراقبت و ارایه خدمات بهداشتی به بیماران در مراکز درمانی.
روش بررسی: روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و از نظر طبقه‌بندی کاربردی است. داده‌ها از پایگاه داده‌های دانشکده بهداشت و پزشکی دانشگاه تهران است که به‌صورت بایگانی طی فروردین 98 تا اردیبهشت 99 گردآوری شده‌اند. جامعه آماری کلیه خبرگان، متخصصان و کارشناسان دانشکده بهداشت بودند که 29 نفر پرسشنامه را تکمیل کرده‌اند.
یافته‌ها: در این تحقیق با استفاده از اطلاعات چهار مرکز درمانی، رویکرد DS-Vikor پیاده‌سازی گردید. برای این منظور شش معیار (تشخیص بیماری، اثر بخشی مراقبت، نظارت بر بیماری، فرآیند درمان، اجرا در مراکز سلامت و پیگیری پس از درمان) و سه خبره برای ارزیابی مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد اثربخشی مراقبت و فرآیند درمان از اهمیت بیشتر از دید خبرگان برخوردار هستند. در مرحله بعد ماتریس ارزیابی براساس این شش معیار و چهار مرکز درمانی تشکیل شده و براساس محاسبات روش ترکیبی دمپستر- شافر و ویکور مراکز درمانی مورد نظر رتبه‌بندی شده‌اند. جهت صحت سنجی در انتها مراکز درمانی با روش تاپسیس رتبه‌بندی شدند که عملکرد مرکز درمانی 2 و 1 براساس محاسبات ویکور و دمپستر- شافر مناسب است.
نتیجه‌گیری: این رویکرد به کاهش عدم اطمینان ناشی از شناخت ذهنی افراد کمک می‌کند تا سطح تصمیم‌گیری را بالا ببرد، تا بتوانیم برای مقابله با عدم قطعیت به‌صورت کاربردی برخورد کنیم.
علی محمد مصدق راد، مهناز افشاری، فرشته کریمی،
دوره 80، شماره 1 - ( 1-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: مرور مفهومی یک روش خلاقانه پژوهشی برای تولید دانش جدید در زمینه یک مفهوم مبهم و پیچیده است که به تبیین و شفاف‌سازی مفهوم، اجزای آن و ارتباطش با مفاهیم مرتبط کمک می‌کند. مطالعه حاضر با هدف تبیین روش‌پژوهش انجام مطالعه مرور مفهومی در نظام سلامت انجام شد.
روش بررسی: این مطالعه با روش مرور حیطه‌ای در بازه زمانی مهر 1400 تا آذر 1400 در دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. مقالات مرتبط با روش‌پژوهش مرور مفهومی در بازه زمانی 1950 تا 2021 میلادی در پایگاه‌های اطلاعاتیPubMed ، Scopus، Embase، Science Direct و موتورهای جست‌وجوگر Googleو Google Scholar جست‌وجو و جمع‌آوری شدند. در نهایت، تعداد 83 مقاله برای بررسی نهایی انتخاب و با روش تحلیل روایتی تحلیل شدند.
یافته‌ها: مطالعه مرور مفهومی یک روش پژوهش نظام‌مند، علمی و عینی است که با تحلیل، ترکیب و تفسیر یافته‌های مطالعات اولیه و ثانویه به شناسایی و تبیین ابعاد، اجزا، ویژگی‌ها و کاربردهای یک مفهوم خاص و تعریف آن کمک می‌کند. یک پروتکل اجرایی برای مرور مفهومی معرفی شد که شامل هشت گام انتخاب مفهوم، تعریف معیارهای ورود و خروج، انتخاب پایگاه‌های اطلاعاتی و استراتژی جست‌وجو، انتخاب و گزارش مطالعات با استفاده از فلوچارت، ارزشیابی اعتبار مطالعات انتخاب شده، استخراج اطلاعات مربوط به تعریف، اجزا، پیش‌نیازها، پیامدها و معیارهای ارزشیابی مفهوم از مطالعات انتخاب شده، ترکیب داده‌های مطالعات و توسعه مدل مفهومی و نتیجه‌گیری از یافته‌های سنتز شده است. همچنین ساختار نگارش و ارزشیابی مطالعات مرور مفهومی بیان شدند.
نتیجه‌گیری: مرور مفهومی با شناسایی عناصر و اجزای یک مفهوم پیچیده و پیش‌نیازها و پیامدهای آن و برقراری ارتباط منطقی بین آنها به توسعه تئوری‌های موجود کمک بسیار زیادی می‌کند.
مریم نوحی، سید حسام سیدین، روح‌اله زابلی، سمانه قدس، لیلا نجفی،
دوره 80، شماره 2 - ( 2-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: سلامت یکی از مهمترین نیازهای انسان و از شاخص‌های اصلی توسعه و رفاه اجتماعی محسوب می‌شود. امروزه افزایش روزافزون هزینه‌های سلامت، محدودیت منابع و نیازهای نامحدود درنظام سلامت، لزوم تجدید نظر در رفتارهای درمانی را موجب گردیده و از آنجا که خدمات پاراکلینیک، بخش مهم و پرهزینه خدمات سلامت است، شناسایی عوامل تاثیرگذار برآن ضروری به‌نظر می‌رسد.
روش بررسی: مطالعه حاضر یک پژوهش کیفی است که از مهر 1398 تا مهر 1400 از طریق مصاحبه چهره به چهره نیمه ساختارمند با 17 نفر از خبرگان انجام شده و سپس با تحلیل مضمون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.
یافته‌ها: پس از بکارگیری روش‌های پژوهش کیفی و تحلیل موضوعی، مضامین شناسایی شده در قالب سه مضمون فراگیر درون‌داد، فرآیند و برون‌داد دسته‌بندی شدند. درون‌دادها خود شامل پنج مضمون سازمان‌دهنده شامل ساختار پاراکلینیک، توانمندسازی نیروی انسانی، مدیریت هزینه، مسئولیت اجتماعی و خرید خدمت بودند. فرآیندها از چهار مضمون سازمان‌دهنده پذیرش و ارایه خدمات، نظارت و ارزیابی اجرا، هماهنگی بین‌بخشی، بکارگیری نوآوری و خلاقیت در ارایه خدمات تشکیل شده بودند. در نهایت برون‌دادها نیز شامل سه مضمون سازمان‌دهنده پیشگیری از بیماری‌ها و ارتقاء سلامت افراد، کسب مزیت رقابتی و کاهش هزینه‌های سلامت بودند.
نتیجه‌گیری: جهت خرید یا مصرف منطقی خدمات پاراکلینیک، شناخت ابعاد و مولفه‌های موثر برآن ضروری است. به مدیران سازمان تامین اجتماعی پیشنهاد می‌شود برای بهبود ارایه خدمات پاراکلینیک بر توانمندسازی کارکنان، استفاده از روش‌های نوآورانه و هماهنگی بین‌بخشی تاکید بیشتری داشته باشند. همچنین از طریق نظارت و ارزیابی برای فعالیت‌های اجرایی می‌توانند هم به مسئولیت اجتماعی خود بهتر عمل کنند و هم خدمت‌گیرندگان از خدمات سلامت بهتری برخوردار شوند.
جلال سعیدپور، مهدی رضایی، شمسی اختیار، سارا اخوان رضایت، سهیلا دمیری، فائزه فرتاج، مریم رادین منش،
دوره 80، شماره 4 - ( 4-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسی هزینه‌های ۹۰ خدمت نظام بازپرداخت بیمارستانی گلوبال در دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی کاربردی بر مبنای اطلاعات بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران از ابتدای فروردین 1396 تا پایان اسفند 1397 انجام شده است. داده‌های صورتحساب و پرونده کلیه بیماران از سیستم‌های اطلاعات بیمارستان‌ها (HIS) استخراج گردید و با استفاده از آمارهای توصیفی در SPSS software, version 21 (IBM SPSS, Armonk, NY, USA) و (Excel, 2016, Microsoft, USA) تحلیل شد.
یافته‌ها: طی دو سال 143.866 خدمت گلوبال در دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده بود که حدود 2.300 میلیارد ریال هزینه داشته است. 80% کل خدمات و هزینه‌ها مربوط به 10 خدمت بوده‌اند. متوسط هزینه به ازای هر خدمت حدود ۱۶ میلیون ریال بود اما به ازای خدمات مختلف تفاوت بسیاری داشته و از حدود ۶۷ میلیون ریال تا 8/1 میلیون ریال نوسان داشته است. به‌طور متوسط برای هر خدمت سهم هر یک از زیرگروه‌های هزینه‌ای خدمات تشخیصی، هتلینگ و خدمات پرستاری، دارو و لوازم مصرفی، اتاق عمل و جراحی، ویزیت و مشاوره پزشک به‌ترتیب 1/3%، 6/11%، 4/21%، 9/49% و 9/13% بوده است.
نتیجه‌گیری: مدیران بیمارستان‌ها برای کاهش هزینه و زیان مالی ناشی از خدمات گلوبال باید بر خدمات با فراوانی بالا و خدمات با هزینه بالا متمرکز شوند. متناسب با الگوی هزینه‌ای ویژه هر خدمت نیز راهبردهای اتخاذ شده برای کنترل هزینه‌های آن خدمت باید متفاوت باشد.
سارا امام‌قلی‌پور، رجبعلی درودی، عبدالرضا موسوی، سمیرا علی‌پور، فخرالدین داستاری،
دوره 80، شماره 11 - ( 11-1401 )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به محدودیت‌های منابع نظام سلامت، مطالعات ارزشیابی اقتصادی می‌توانند شواهد مناسبی برای اولویت‌بندی تخصیص منابع فراهم آورند. این مطالعه با هدف بررسی روش مطالعات ارزشیابی اقتصادی داروها در کشور ایران، انجام شده است.
روش بررسی: مطالعه حاضر با روش مرور انتقادی انجام شد. با استفاده از کلید واژه‌های مناسب، پایگاه‌های اطلاعاتی PubMed و SID، موتور جستجوی Google Scholar و مقالات محققان داخلی حوزه اقتصاد سلامت و اقتصاد دارو با استفاده از سامانه علم‌سنجی وزارت بهداشت بررسی شدند.
یافته‌ها: از مجموع مطالعه به‌دست آمده، 29 مطالعه مطابق با معیارهای مطالعه بودند. مطالعات در 10 بعد شامل روش تحلیل، نوع مقایسه‌گر، منبع اثربخشی بالینی، افق زمانی، مدل استفاده‌شده، دیدگاه مطالعه، پیامدهای اندازه‌گیری شده، تنزیل هزینه‌ها و پیامدها، تحلیل حساسیت و تحلیل زیرگروه‌ها بررسی شدند.
نتیجه‌گیری: برای استفاده از نتایج مطالعات ارزشیابی اقتصادی، بایستی این مطالعات با رویکردی شفاف و نظام‌مند انجام‌شوند. بنابراین ضروری است که چهارچوبی استاندارد برای اجرا و گزارش نتایج مطالعات ارزشیابی اقتصادی در ایران تدوین‌شود.
مریم تاجور، پریسا پورفرخ، نجمه بهمن‌زیاری، ابراهیم جعفری‌پویان، مریم نظری، حانیه سادات سجادی،
دوره 81، شماره 1 - ( 1-1402 )
چکیده
زمینه و هدف: امروزه، اعمال زیبایی به‌دنبال تغییر سبک زندگی و ارزش‌های اجتماعی موردتوجه مردم قرار گرفته‌اند. از این رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی نظر خبرگان درخصوص چالشها و راهکارهای مدیریت اعمال یادشده در ایران انجام گرفت.
روش بررسی: این مطالعه کیفی از طریق مصاحبه با 26 نفر از سیاست‌گذاران و ارائهدهندگان خدمات جراحی زیبایی در شهر تهران از فروردین تا شهریور 1400 انجام شد. نمونه‌گیری از نوع هدفمند و گلوله برفی بود. معیار ورود مصاحبه‌شوندگان به پژوهش، دانش و تجربه در موضوع و تمایل به مشارکت بود. مصاحبه‌ها به‌صورت نیمهساختاریافته بوده و به‌صورت چهره به چهره یا تلفنی انجام گرفت. تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از تحلیل موضوعی انجام شد.
یافته‌ها: چالشها در چهار طبقه ارائهدهندگان خدمات (آموزش و پرورش نامناسب، ارائهدهندگان غیرمتخصص، مخاطرات اخلاقی، کاستی در نحوه نگارش قوانین و موثرنبودن فرآیند رسیدگی به شکایات)، گیرندگان خدمات (تحت‌تاثیر تبلیغات فریبنده قرارگرفتن، پایین‌بودن سطح سواد سلامت مردم و عدم‌سلامت روان)، محل ارائه خدمات (انجام اعمال جراحی در مکان‌های غیراستاندارد و یکپارچه نبودن نظام اطلاعات) و داروها، فرآورده‌‌ها و تجهیزات پزشکی (نظارت ناکافی بر تامین، توزیع و به‌کارگیری و نوسانات قیمت) دسته‌بندی شدند.
نتیجه‌گیری: اقدام اصلی موثر جهت رفع چالشها، شامل تقویت نظارت متولی نظام سلامت با هماهنگی و همکاری درون و برون‌بخشی است. در این راستا، تدوین چارچوب‌های آموزشی، اخلاقی و حقوقی، تنظیم قوانین نظارتی، آگاه‌سازی جامعه، مصاحبه‌های بالینی و مشاوره‌های روانشناختی به‌ویژه پیش از جراحی زیبایی و استقرار سامانه یکپارچه پرونده الکترونیک سلامت توصیه می‌شود.
مرضیه نجفی، سیما مرزبان، رویا رجایی، بهروز پورآقا،
دوره 81، شماره 12 - ( 12-1402 )
چکیده
زمینه و هدف: کنترل اضافه وزن و چاقی با کاهش خطر بیماری‌های مزمن مانند دیابت مرتبط است. یکی از کارآمدترین راهکارهای مدیریت وزن استفاده از ابزارهای دیجیتال به‌خصوص تلفن‌های هوشمند می‌باشد. این مطالعه با هدف شناسایی اپلیکیشین‌ها و رویکردهای مدیریت وزن بدن در بیماران دیابتی انجام شد.
روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه مروری سیستماتیک می‌باشد که در ابتدا با استفاده از مرور سیستماتیک مطالعات منتشر شده در حوزه سلامت دیجیتال برای مدیریت وزن در بیماران دیابتی از مهر 1401 تا مهر 1402جستجو شدند. جستجو در دو پایگاه داده Web of Science و PubMed با استفاده از کلمات کلیدی مرتبط انجام شد. پس از غربالگری و ارزیابی کیفی مستندات، هشت مطالعه انتخاب شد. سپس وب‌سایت‌های شرکت‌های تولیدکننده اپلیکیشن‌های شناسایی شده برای شناسایی ویژگی‌های هر اپلیکیشن بررسی شد.
یافته‌ها: در این مطالعه هشت برنامه تلفن همراه که برای مدیریت وزن بیماران دیابتی استفاده می‌شدند انتخاب شدند. این برنامه‌ها دارای کارایی بالقوه، مقبولیت بالا و تجربیات مطلوب در کاربران هستند. همچنین مدیریت دیابت و کیفیت زندگی با استفاده از این اپلیکیشن‌ها بهبود یافت.
نتیجه‌گیری: راه حل‌های سلامت دیجیتال بازبینی شده راه را برای رویکردی شخصی‌تر، جذابتر و مؤثرتر برای مدیریت وزن بدن در بیماران دیابتی هموار می‌کند. با ادامه پیشرفت فناوری، این مداخلات دارای پتانسیل ایفای نقش محوری در بهبود خود مدیریتی دیابت، افزایش کیفیت زندگی و کمک به نتایج سلامت بهتر برای افراد مبتلا به دیابت است.
آیدا اصغری، عباس وثوق مقدم، علی محمد مصدق‌راد، ابراهیم جعفری‌پویان،
دوره 82، شماره 2 - ( 2-1403 )
چکیده
زمینه و هدف: تعامل و همکاری بین سازمان‌های ارائه‌دهنده مراقبت‌های سلامت به‌منظور یکپارچگی و بهبود کیفیت و عدالت در ارائه خدمات سلامت اهمیت پیدا کرده است و یکپارچگی به‌عنوان یک راه‌حل توسط سازمان بهداشت جهانی بیان شده است. هدف از این مرور شناسایی چالشها و راهکارهای یکپارچگی در خدمات سلامت بود.
روش بررسی: این پژوهش با روش مرور حیطه‌ای از شهریور 1402تا فروردین 1403 انجام شده است. کلیه مقالات منتشر شده در زمینه یکپارچگی در نظام سلامت در بازه زمانی سال‌های 2000 تا 2024 میلادی در پایگاه‌های PubMed، Scopus و Web of Science و موتور جستجوگر Google Scholar با کلیدواژه‌های مناسب جستجو و جمع‌آوری شد. در نهایت، تعداد 27 مقاله انتخاب و با روش تحلیل چارچوب تحلیل شدند.
یافته‌ها: تعداد 46 چالش و 26 راهکار استخراج شده از مقالات در حوزه یکپارچگی در خدمات سلامت، براساس چارچوب بلوک‌های ساختاری WHO در پنج حوزه حاکمیت و رهبری، تامین مالی، نیروی انسانی، نظام اطلاعاتی و ارائه خدمت دسته‌بندی شدند.
نتیجه‌گیری: ادغام خدمات بهداشتی و درمانی مجموعه‌ای از چالشها را متحمل می‌شود که عمدتاً شامل فقدان قوانین و مقررات برای فرآیندهای مشارکتی و ضعف در برنامه‌ریزی، کمبود منابع مالی، مقاومت ارائهدهندگان و کارکنان در برابر تغییرات و عدم نیازسنجی است که نیازمند راه حل‌های نوآورانه است. پرداختن به مسائلی مانند تجزیه و تحلیل قدرت- منفعت ذینفعان، قابلیت همکاری و به اشتراک‌گذاری داده‌ها و تنظیم برنامه‌ها و قوانین در میان ارائهدهندگان مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند برای یکپارچگی موفقیت‌آمیز ضروری باشد.
