زمینه و هدف: اعتیاد به مواد مخدر صنعتی از جمله قرص اکستازی یکی از آسیبهای اجتماعی است که مشکلات روانی، اجتماعی عدیدهای را برای خود شخص، خانواده و اجتماع به وجود میآورد. به ویژه در کشور ما گروه عمده مصرفکنندگان مواد مخدر را جوانان و نوجوانان تشکیل داده است. تحقیقات نشان میدهد یکی از مهمترین دلایل گرایش جوانان به این مواد، عدم آگاهی آنان نسبت به عوارض این مواد است. از آن جا که بیشتر جمعیت کشور ما را جوانان تشکیل میدهند و با توجه به کاهش قیمت این قرصها و در دسترس بودن آن و عوارض فراوانی که بر جسم و روان انسان میگذارد، این مطالعه با هدف تعیین میزان مصرف اکستازی در بین دانشجویان، میزان آگاهی آنان از عوارض اکستازی و همچنین عوامل مؤثر در اعتیاد به اکستازی از دیدگاه دانشجویان انجام گرفته است. روش بررسی: این پژوهش به روش توصیفی - تحلیلی انجام گرفته است. نمونه مورد مطالعه را 200 نفر از دانشجویان پیراپزشکی (پرستاری، اتاق عمل، هوشبری، مامایی، فوریتهای پزشکی) دانشگاه علوم پزشکی قزوین تشکیل میدهند که با روش نمونهگیری تصادفی طبقهای انتخاب شدند. ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامهای دو قسمتی و هر قسمت شامل 28 سؤال بود. قسمت اول سؤالات مربوط به مصرف اکستازی و آگاهی از عوارض اکستازی بود و قسمت دوم سؤالات مربوط به عوامل مؤثر در اعتیاد به اکستازی از دیدگاه دانشجویان. دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS و آزمونهای ANOVA و کایدو تجزیه و تحلیل شد.
یافتهها: نتایج پژوهش نشان داد که فراوانی مصرف اکستازی 5/1% و فراوانی مصرف سیگار و الکل نیز 5/1% است. 7/66% مصرفکنندگان اکستازی پسر و 3/33% دختر بودند. در خصوص عوامل مؤثر در اعتیاد به اکستازی از دیدگاه دانشجویان، شایعترین عوامل نگرش نادرست در مورد اثرات شادیآور موقت اکستازی (5/96%)، ترغیب دوستان و جنس مخالف (96%)، ناتوانی در ردکردن در خواست دوستان (2/95%) و عدم مراقبت والدین از رفتارهای جوانان و عدم کنترل روابط دوستانه آنان (5/94%) بود. در خصوص میزان آگاهی دانشجویان، در مورد اکستازی، نتایج نشان داد که میانگین نمره آگاهی 86/9 (از 22 نمره) با انحراف معیار 8/3 و در حد ضعیف بود.
نتیجهگیری: با توجه به یافتههای پژوهش و با توجه به اثرات نا مطلوب و عواقب وخیم استفاده قرص اکستازی در فرد و جامعه، کنترل عوامل مؤثر فردی، خانوادگی و محیطی ضروری بوده و مستلزم آموزشهای برنامهریزی شده از طریق رسانههای جمعی و در کلیه سطوح آموزشی جامعه میباشد.