---

این پژوهش، یک مطالعه کارآزمایی بالینی کنترل شده تصادفی دو سوکور، است که به منظور ‏بررسی تأثیر پماد نیتروگلیسرین بر دیسمنوره اولیه در دانشجویان ساکن در خوابگاههای ‏منتخب دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1378 با هدف تعیین تأثیر پماد نیتروگلیسرین بر ‏شدت درد دیسمنوره اولیه و همچنین تعیین عوارض جانبی حاصل از آن انجام شد . واحدهای پژوهش، شامل 112 نفر دانشجوی مبتلا به دیسمنوره اولیه درجه دو و سه بود که ‏بطور تصادفی به دو گروه کنترل (56 نفر) و تجربه (56 نفر) تقسیم شدند . شدت درد و عوارض ‏در یک نوبت قبل ، و پنج نوبت بعد از مصرف پماد (15 و 30 دقیقه و 1 و 2 و 4 ساعت) ارزیابی ‏گردید ، آنگاه از طریق مقایسه دو گروه از نظر شدت درد و عوارض ، تأثیر دارو و دارونما مقایسه ‏گردید . از طرفی با مقایسه شدت درد در نوبتهای مختلف اندازه گیری در گروه تجربه ، روند ‏شدت درد و روند اثر تسکین دارو تعیین گردید. شدت درد بر اساس مقیاس مقایسه ای بصری ‏و عوارض بوسیله مقیاسهای رتبه ای کلامی سنجیده می شد .نتایج نشان داد که در دقیقه 30 و ساعات 1 و 2 و 4 بعد از مصرف ، شدت درد در گروه تجربه ‏بطور معنی داری کمتر از گروه کنترل بود (در همه موارد 00/0≥‏P‏) همچنین اثر تسکینی پماد ، ‏در فاصله 15 الی 30 دقیقه بعد از مصرف پماد ، آغاز شده و 2 ساعت پس از مصرف به اوج ‏خود رسیده و سپس کاهش یافته ولیکن این اثر تا ساعت چهارم همچنان ادامه یافت . بر اساس یافته های پژوهش 5 میلی گرم پماد نیتروگلیسرین 1% در 2/89 % موارد قادر به ‏تسکین درد دیسمنوره اولیه بوده ولی با عوارضی نظیر سر درد (48% در گروه تجربه در مقابل ‏‏1/8% درگروه کنترل00/0≥‏P‏) ، سرگیجه ( 4/21% درگروه تجربه در مقابل 8/1% در گروه ‏کنترل، 00/0≥‏P‏) ، بر افروختگی (7/35% در گروه تجربه در مقابل 8/1% در گروه ‏کنترل،00/0≥‏P‏) ، اریتما (8/10% در گروه تجربه در مقابل 0% در گروه کنترل،05/0≥‏P‏) و افت ‏معنی دار فشارخون سیستولیک و دیاستولیک (05/0≥‏P‏) و افزایش معنی دار نبض (05/0≥‏P‏) ‏همراه است .

---

زمینه و هدف: دیسمنوره یا قاعدگی دردناک یکی از شایع‌ترین مشکلات زنان و به خصوص زنان جوان است. البته با این که دیسمنوره اولیه تهدید کننده زندگی فرد نمی‌باشد ولی کیفیت زندگی زنان جوان را تحت تأثیر قرار داده و در موارد شدید سبب ناتوانی و عدم کارایی می‌شود. درمان‌های زیادی با توجه به جمعیت جوان مبتلا به آن پیشنهاد شده است که یکی از آن‌ها مصرف ویتامین E می‌باشد. در این مطالعه تأثیر ویتامین E بر دیسمنوره اولیه مورد ارزیابی قرار گرفته است.

روش بررسی: این تحقیق آینده نگر به روش کارآزمایی بالینی و از نوع مقایسه‌ا‌ی قبل و بعد از مداخله در مورد 200 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه علوم پزشکی مشهد که دارای دیسمنوره بودند، انجام گرفته است. ابتدا پرسشنامه‌ای شامل مشخصات فردی و نمودار سنجش شدت و مدت درد در حین دیسمنوره توسط آنان تکمیل شد و این افراد بر اساس میزان شدت درد به سه گروه دیسمنوره خفیف، دیسمنوره متوسط و دیسمنوره شدید تقسیم شدند. سپس به این دانشجویان کپسول ژلاتینی ویتامین E 200 میلی گرمی داده شد تا به مدت 5 روز از 2 روز قبل از شروع قاعدگی تا 3 روز اول آن روزانه یک قرص استفاده کنند و مجدداً پرسشنامه‌ای حاوی تعیین مدت و شدت درد را طی دو دوره درمان تکمیل کنند. سپس اطلاعات به دست آمده جمع‌آوری و تغییرات مدت و شدت دیسمنوره با آزمون‌های t-student ، Chi-Square ، آنالیز واریانس و با کمک نرم افزار آماری SPSS v. 11.5 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: افراد مورد مطالعه در گروه سنی 26 ـ 19 سال قرار داشتند. 28% دارای دیسمنوره در حد خفیف و 60% در حد متوسط بودند و 12% آنان ازدرجات شدید درد در هنگام عادت ماهیانه رنج می‌بردند. میانگین روزهای دارای درد در ماه اول قبل از مصرف ویتامین E 05/2 روز و در ماه دوم قبل از مصرف ویتامین E 08/2 بود که بعد از مصرف به ترتیب در ماه اول و دوم به 63/1 روز و 64/1 کاهش یافت. از نظر توزیع فراوانی روزهای دارای درد در ماه اول و ماه دوم قبل از مصرف ویتامین E همه شرکت کنندگان در روز اول درد داشتند. بعد از مصرف ویتامین E در ماه اول حدود یک ششم از بیماران و در ماه دوم حدود یک پنجم بیماران در روز اول درد نداشتند. مصرف ویتامین E باعث تغییر شدت درد افراد شد به طوری که این تغییر در گروه با درد شدید چشم‌گیرتر بود. میانگین شدت درد در قبل از مصرف ویتامین E در ماه اول و دوم در بین دانشجویان 18/5 بود که به 40/3 بعد از مصرف ویتامین E کاهش یافت. آزمون‌های t-student و
Chi-Square و آنالیز واریانس اختلاف معناداری بین میانگین روزهای دارای درد، مدت درد و شدت درد در ماه اول و ماه دوم قبل از مصرف و بعداز مصرف ویتامین E نشان داد.

نتیجه‏گیری: ویتامین E باعث کاهش معنادار در مدت و شدت درد مبتلایان به دیسمنوره اولیه می‌شود و از آن می‌توان به عنوان یک روش درمانی استفاده نمود و کیفیت زندگی زنان مبتلا را افزایش داد.

 

---

زمینه و هدف: دیسمنوره اولیه یکی از مشکلات رایج دختران و زنان جوان می‌باشد که بر کیفیت زندگی آنان تأثیر گذاشته و سبب ناتوانی و عدم کارایی در موارد شدید می‌شود. شواهد موجود نشان می‌دهد اضافه وزن و چاقی موجب افزایش تولید پروستاگلاندین‌ها و دیسمنوره ناشی از آن می‌شود. بر این اساس، مطالعه حاضر با هدف تعیین شیوع و شدت دیسمنوره اولیه و ارتباط آن با متغیرهای آنتروپومتریک طراحی و اجرا گردید.

روش بررسی: در مطالعه توصیفی- تحلیلی حاضر 388 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اهواز به روش خوشه‌ای تصادفی در سال 1389 انتخاب شدند. جمع‌آوری اطلاعات جمعیت‌شناختی از طریق پرسشنامه صورت گرفت. قد، وزن، BMI، توده و درصد چربی بدن، دور کمر، دور لگن، نسبت دور کمر به دور لگن (WHR) و نسبت دور کمر به قد (WHtR) نیز اندازه‌گیری شد. برای شناسایی شدت درد از معیار VAS (visual analogue scale) استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS صورت گرفت. آماره‌های توصیفی برای متغیرهای کمی به صورت میانگین و انحراف معیار ارایه شد. جهت بررسی ارتباط بین متغیرها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده و 05/0>p معنادار تلقی شد.

یافته‌ها: میانگین سنی افراد 8/1±7/20 سال و میانگین سن منارک 2/1±4/13 سال بود. 65/71% افراد مبتلا به دیسمنوره متوسط یا شدید بودند. شدت درد با توده و درصد چربی بدن، دور کمر به دور لگن و WHtR ارتباط معناداری داشت (05/0p<). اما بین شدت درد با وزن و BMI ارتباط معناداری یافت نشد.

نتیجه‌گیری: از آن جا که متغیرهای آنتروپومتریک مرتبط با چاقی مرکزی همچون دور کمر به دور لگن و WHtR ارتباط بیشتری با شدت درد دیسمنوره دارند، احتمالاً افزایش ذخایر چربی بدن در ناحیه شکمی پیش‌گویی‌کننده مؤثرتری در بروز دیسمنوره می‌باشد. لزوم تحقیقات بیشتر در این زمینه در مطالعات آتی به چشم می‌خورد.