امیر موسی رضایی، محمد جواد طراحی، معصومه صادقی، صدیقه فرضی، طاهره مومنی‌قلعه قاسمی، امیر حسین سعیدی، مریم سادات شهشهانی،
دوره 30، شماره 3 - ( 7-1403 )
چکیده
زمینه و هدف: شواهد بیانگر آن است که پیش پرفشاری خون با افزایش عوامل خطر قلبی عروقی مرتبط است. مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی رایحه درمانی استنشاقی اسطوخودوس بر فشارخون سیستولیک و دیاستولیک افراد مبتلا به پیش پرفشاری خون در شهر اصفهان طراحی و اجرا شده است.
روش بررسی: این مطالعه نیمه تجربی دو گروهی در سال 1402 با مشارکت 70 مبتلا به پیش پرفشاری خون در مراکز منتخب خدمات جامع سلامت اصفهان انجام گرفت. بیماران به روش در دسترس وارد مطالعه شدند و به تصادف در گروه آزمون و کنترل (35 نفر در هر گروه) تخصیص یافتند. مداخله شامل رایحه درمانی با اسانس اسطوخودوس به صورت دو قطره با خلوص صد در صد به مدت 20 دقیقه تک جلسهای بود. قبل، بلافاصله، 10 و 20 دقیقه پس از رایحه درمانی، فشارخون افراد در شرایط استاندارد ثبت شد. گروه کنترل آموزشهای معمول مرکز بهداشت را دریافت کردند. در این مطالعه از نرمافزار SPSS نسخه 26 و آمار توصیفی و استنباطی از جمله آنالیز واریانس با اندازهگیریهای مکرر و آنکووا استفاده شد. سطح معناداری در آزمونها 05/0 در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: براساس نتایج آزمون آنالیز واریانس با اندازهگیریهای تکراری، «اثر متقابل زمان و گروه» فشارخون سیستولیک (001/0>p) و فشارخون دیاستولیک (001/0p<) معنادار شد. همچنین تأثیرات بین گروهی متغیر وابسته فشارخون سیستولیک معنادار شد (اثر گروه) (001/0>p)، به طوری که در مقایسه بین دو گروه مداخله و کنترل، روند کاهش میانگین فشارخون سیستول در گروه مداخلـه بـه صـورت معناداری بیش‌تر از گروه کنترل بوده است. همچنین در مقایسه درون گروهی، نتایج حاکی از معنادار شدن فشارخون سیستولیک بین قبل با تمامی زمانهای بعد از رایحه درمانی در گروه مداخله بود (001/0>p)، این مقایسه برای گروه کنترل معنادار نشد (068/0=p). همچنین برخلاف فشارخون سیستولیک، نتایج آزمون تأثیرات بین گروهی فشارخون دیاستولیک معنادار نشد (141/0=p).
نتیجه‌گیری: با توجه به روند رو به صعود ابتلا به فشارخون و عوارض گسترده آن و تأثیرات مثبت استفاده از رایحه درمانی، این روش به عنوان یک مداخله مقرون به صرفه و با دسترسی و کاربرد آسان، در کنار سایر روشها به عنوان یک درمان مکمل، توصیه میشود.
