مقدمه: فرایند ترمیم زخم در بیماری دیابت دچار اختلال میگردد. جهت تسریع روند بهبود زخم تلاش‌های زیادی صورت گرفته است. از دیر باز اثر ترمیمی یک ترکیب گیاهی حاوی آلوئهورا، مرمکی، خون سیاوشان و حنا در ترمیم زخم مشاهده شده است، اما مستندات علمی کافی در زمینه چگونگی و سازوکار عمل چنین ترکیبی در زخمهای دیابتی وجود ندارد و این در حالی است که اثرات هر یک از آن‌ها در مطالعات متعدد و مستقل بر انواع زخمها مشاهده شده است. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر موضعی ترکیب گیاهی فوق (که به اختصار هربالین نامیده شده است) بر روند ترمیم زخم در موشهای صحرایی دیابتی می‌باشد.
روشها: در این بررسی موشهای صحرایی دیابتی در دو گروه اصلی کنترل (دریافت کننده وازلین به عنوان حامل) و تجربی (تیمار با مرهم گیاهی هربالین) قرار گرفتند. در کلیه گروهها یک زخم مدور با قطر 2 سانتیمتر بر سطح پشتی موشهای دیابتی ایجاد گردید. اندازهگیری سطح زخم و پارامترهای هیستوپاتولوژی از جمله تشکیل اپیتلیوم جدید، تشکیل بافت جوانه گوشتی و میانگین ضخامت اپیتلیوم در فواصل زمانی 7 ،14 و 21 روز مورد ارزیابی قرار گرفت. کشیدگی اپیتلیوم در روز 14 و طول زخم باقیمانده در فاز انتهایی ترمیم در روز 21 مورد بررسی قرار گرفت.
یافتهها: در بررسی ماکروسکوپی زخمهای گروه دیابتی دریافت کننده ترکیب گیاهی هربالین در مقایسه با گروه کنترل ترمیم بیشتری داشتند و التیام زخم از روز 14 به بعد تغییر چشم‌گیری داشته است (05/0p<). در بررسی میکروسکوپی شاخص تشکیل اپیتلیوم جدید، تشکیل بافت جوانهای و ضخامت لایه اپیتلیوم در گروه تیمار نسبت به گروه کنترل افزایش معنی‌داری نشان دادند. طول زخم باقیمانده در گروه تیمار در روز 21 کاهش معنی‌دار داشته است (05/0p<).
نتیجهگیری: با توجه به نتایج، ترکیب گیاهی فوق، احتمالاً با تسریع روند تشکیل اپیتلیوم و بافت جوانهای و افزایش ضخامت اپیتلیوم نقش مؤثری بر روند ترمیم زخمهای دیابتی دارد و مدت زمان لازم برای بهبودی زخم را کاهش می‌دهد.
