مقدمه: هرچند آزمون تحمل گلوکز خوراکی به عنوان استاندارد طلایی جهت تشخیص دیابت و اختلال تحمل گلوکز شناخته می‌شود، انجام آن مشکل است و از نظر زمانی وقت‌گیر می‌باشد. با توجه به مزیتهای فراوان هموگلوبین گلیکوزیله (HbA۱c)، در این تحقیق تلاش شده است تا ارزش استفاده از این معیار جهت غربالگری و تشخیص دیابت و اختلال تحمل گلوکز مورد بررسی قرار گیرد.
روشها: در یک مطالعه مقطعی، ۴۹۷ فرد ارجاع‌شده جهت انجام آزمون تحمل گلوکز خوراکی، همزمان از جهت میزان HbA۱c مورد بررسی قرار گرفتند. پس از تعیین موارد دیابتی، اختلال تحمل گلوکز (IGT) و نرمال (بر مبنای معیار سازمان جهانی سلامت) حساسیت و ویژگی نقاط قطع برابر با میانگین HbA۱c (در افراد نرمال) به‌علاوه یک، دو، سه و چهار انحراف معیار جهت تشخیص موارد دیابتی، IGT و مجموع دو گروه یادشده بررسی و منحنی‌های ROC ترسیم گردید. جهت سنجش اختلاف سطح HbA۱c در گروههای مختلف از آزمون t غیرزوج و آنالیز واریانس استفاده گردید. در تمامی موارد ۰۵/۰ P< معنی‌دار تلقی شد.
یافته‌ها: میانگین HbA۱c در گروههای بیماران دیابتی، IGT، مجموع دو گروه یاد شده و افراد نرمال به ترتیب برابر با ۵/۱±۲/۹، ۸/۰±۹/۷، ۳/۱±۴/۸ و ۷/۰±۸/۶ درصد بود که اختلافات مشاهده شده بین تمامی گروهها با مقادیر
۰۰۰/۰= p معنی‌دار بود. پس از بررسی نتایج و منحنی‌های ROC مشخص گردید که نقطه قطع ۵/۷ (میانگین + یک انحراف معیار) در مجموع از مناسب ترین حساسیت (۵۳/۹۷ برای شناسایی بیماران دیابتی، ۳۷/۶۶برای شناسایی موارد IGT و ۲۲/۸۰ برای شناسایی‌مجموع دو گروه یادشده) و ویژگی (۸/۷۳ برای شناسایی بیماران دیابتی، ۴۴/۶۹ برای شناسایی موارد IGT و۶۶/۸۶ برای شناسایی‌مجموع دو گروه یادشده) برخوردار می‌باشد.
نتیجهگیری: سطح هموگلوبین A۱c برابر با ۵/۷ درصد، می‌تواند معیاری حساس با ویژگی مناسب جهت غربالگری به ویژه در رابطه با مجموع بیماران دیابتی + IGT و بیماران دیابتی (به تنهایی) محسوب گردد. لذا پیشنهاد می‌شود با انجام تحقیقات مشابه در سطح کشوری، ارزش این روش برای غربالگری موارد دیابت و IGT مورد بررسی بیشتری قرار گیرد.
