محمد اصغری جعفرآبادی، اکبر سلطانی، سیده مومنه محمدی،
دوره 12، شماره 6 - ( 6-1392 )
چکیده
در بسیاری از مطالعات علوم پزشکی و از جمله مطالعات مشاهدهای، بررسی رابطه میان متغیرها به عنوان اهداف پژوهشی تعریف میشوند. هدف از این مقاله، معرفی مفاهیم و روشهای ساده و کاربردی آماری بررسی رابطه شامل انواع همبستگی و رگرسیون در این مطالعات میباشد. مبانی و نحوه انجام محاسبات شاخصها و آزمون فرضهای بررسی رابطه، نحوه محاسبه فاصله اطمینان و نحوه گزارش کردن یافتهها برای همبستگی پیرسون، همبستگی رتبهای اسپیرمن، همبستگی درون کلاسی، رگرسیون خطی ساده و رگرسیون خطی چندگانه، ارائه گردید. برای بررسی رابطه بین دو متغیر کمی نرمال تحلیل همبستگی پیرسون، دو متغیر کمی غیر نرمال و یا رتبهای تحلیل همبستگی اسپیرمن، توافق اندازهگیریهای تکراری درون یک فرد یا بین مجموعهای از افراد همبستگی درون کلاسی، و همچنین برای توصیف رابطه میان متغیر(های) مستقل و وابسته، پیشبینی متغیر وابسته بر اساس متغیر(های) مستقل و کنترل متغیرهای مخدوشگر، در قالب یک معادله، تحلیل رگرسیونی خطی ساده و چندگانه به کار میروند. در هر یک از وضعیتهای فوق، علاوه بر P-Value برای تصمیمگیری، اندازه اثر مناسب رابطه و فاصله اطمینان آن باید گزارش شود. بر اساس مثالهای مطالعاتی، محاسبات آزمون فرضها و فاصله اطمینانهای مزبور انجام و نتایج آنها ارائه گردید. برای بررسی رابطه، یک یا مجموعهای از عوامل خطر با یک متغیر کمی، تحلیلهای ارائه شده با توجه به موقعیت و هدف مطالعه توصیه میشود.