دیابت نوع 1 یا دیابت وابسته به انسولین، یک بیماری خود ایمنی است. عوامل مختلف ژنتیکی، استرسهای محیطی، عفونت ویروسی و رژیم غذایی میتوانند آن را به وجود آورند که با تخریب سلولهای بتای تولید کننده انسولین در پانکراس همراه است. تحقیقات زیادی در زمینه درمان دیابت با استفاده از گیاهان دارویی انجام شده است. اثرات حفاظتی عصاره گیاهانی از جمله: زیره سبز، شنبلیله، مریمگلی، موسیر وغیره در رتهای دیابتی شده تأیید شده است. شوید با نام علمی Anethum graveolens گیاهی از خانواده umbelliferae است. این گیاه حاوی ترکیبات فلاونوییدی میباشد.
روشها: در این تحقیق اثر عصاره هیدروالکلی این گیاه بر میزان قند خون، لیپیدها و لیپوپروتیینها در رتهای دیابتی شده مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور از 15 رت نر بالغ به وزن متوسط 250 - 200 گرم در سه گروه پنجتایی استفاده شد. تجویز مواد در همه گروهها به صورت تزریق داخل صفاقی انجام گرفت. رتهای گروه شاهد، برای یکسان نمودن شوک حاصل از تزریق هم حجم مواد تزریقی، سرم فیزیولوژی دریافت نمودند. رتهای گروه دیابت با تجویز آلوکسان منوهیدرات به میزان mg/kgbw 120 دیابتی شدند. رتهای گروه دیابتی تیمارشده، اضافه بر تیمار مشابه گروه دوم، عصاره هیدروالکلی شوید با دوز mg/kgbw 300 دریافت نمودند. 48 ساعت بعد از آخرین تزریق، از قلب حیوان خونگیری به عمل آمد و فاکتورهای سرمی مورد بررسی قرار گرفتند.
یافتهها: نتایج بدست آمده کاهش معنیدار میزان گلوکز، کلسترول تام، تریگلیسرید، LDLو VLDLرا در رتهای تیمار شده نسبت به گروه دیابتی نشان داد. با تجویز عصاره شوید، میزان HDL به طور معنیداری افزایش یافت.
نتیجهگیری: این تحقیق نشان داد استفاده از عصاره هیدروالکلی گیاه شوید میتواند در پایینآوردن قند خون مؤثر باشد.
ترکیبات آنتیاکسیدان موجود در شوید بر جذب گلوکز مؤثر است و همچنین میتواند در ترمیم و بازسازی سلولهای بتای آسیب دیده نقش داشته باشند.