حسنی مقدم اسفندیار، بازدار عبدالرضا، شعبان مهدی. بررسی میزان نیترات در برخی از سبزیهای کشت شده در شهرستانهای پلدختر و خرمآباد در استان لرستان. سلامت و محیط زیست. 1398; 12 (1) :101-112
URL: http://ijhe.tums.ac.ir/article-1-6192-fa.html
1- گروه پزشکی، مرکز تحقیقات داروهای گیاهی رازی، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، خرم آباد، ایران . گروه کشاورزی، موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران ، Es_hassani@yahoo.com
2- گروه کشاورزی، وزارت جهاد کشاورزی، خرمآباد، ایران
3- گروه کشاورزی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران
چکیده: (3544 مشاهده)
زمینه و هدف: میزان نیترات یکی از مهمترین فاکتورهای تعیین کیفیت در سبزیجات است. امروزه بهدلیل استفاده بیش از حد از کودهای شیمیایی حاوی ازت برای تسریع رشد رویشی، بسیاری از سبزی ها دارای درصد بالایی نیترات در رژیم غذایی انسان است. هدف از اجرای این تحقیق بررسی غلظت نیترات در 4 گونه سبزی کشت شده در دو شهرستان پلدختر و خرمآباد است.
روش بررسی: در این تحقیق میزان نیترات 4 گونه سبزی شامل تره ایرانی، ریحان، نعنا، تربچه (غده و برگ) کاشته شده در مزارع سبزیکاری شهرستانهای خرمآباد و پلدختر مورد اندازه گیری قرار گرفت. از مزارع مزبور بصورت تصادفی از هر گونه سبزی سه نمونه kg2 از قسمت مورد مصرف آن جمعآوری و به آزمایشگاه منتقل شد. میزان نیترات مطابق دستورالعمل موسسه آب و خاک ایران اندازه گیری شد. بدین منظور پس از آماده سازی نمونه ها جذب آنها با دستگاه اسپکتروفتومتر در طول موج nm580 اندازه گیری و با توجه به منحنی استاندارد میزان نیترات در سبزیجات مختلف تخمین زده شد.
یافته ها: نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد اثر نوع سبزی ها بر میزان نیترات تجمع یافته در دو منطقه خرم آباد و پلدختر به همراه تیمار شاهد معنی دار بود. مقایسه میانگین داده ها نشان داد، متوسط نیترات در سبزی های مورد مطالعه شهرستان خرم آباد بهترتیب شامل غده تربچه (mg/kg 27017)، ریحان (mg/kg 9500)، تره ایرانی (mg/kg 8408)، برگ تربچه (mg/kg 8231) و نعنا (mg/kg 5450) و در شهرستان پلدختر بهترتیب شامل غده تربچه (mg/kg 12933)، ریحان (mg/kg 9063)، تره ایرانی (mg/kg 6708)، برگ تربچه (mg/kg 6296) و نعنا (mg/kg 5454) بود که همگی بالاتر از حد مجاز توصیه شده برای مصرف است. متوسط تجمع نیترات سبزی های مزرعه شاهد بهترتیب شامل غده تربچه (mg/kg 1586)، ریحان (mg/kg 1134)، تره ایرانی (mg/kg 906)، برگ تربچه (mg/kg 794) و نعنا (mg/kg 662) بود که در محدوده مجاز برای مصرف قرار داشت.
نتیجهگیری: میزان نیترات اندازه گیری شده در g 100 بافت سبزی بهترتیب در غده تربچه (7/36)، ریحان (3/37)، تره ایرانی (2/74)، برگ تربچه (2/64) و نعنا (1/98) برابر بیشتر از حد مجاز مصرف روزانه است. با توجه به بالا بودن میزان نیترات در سبزهای مورد مطالعه پیشنهاد میگردد که در مصرف این سبزیجات احتیاط نموده و نیترات سبزیهای تولید شده در استان لرستان در فصول مختلف سال مورد ارزیابی قرار گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عمومى دریافت: 1397/10/26 | پذیرش: 1398/2/2 | انتشار: 1398/7/21