معینالدینی مظاهر، موسوی سیدحسن، عیسی خان بیگی زهره، حیدری سمیه. مکانیابی و اولویتبندی ایستگاههای پایش کیفیت هوای شهر کرج با رویکرد دو مرحلهای. سلامت و محیط زیست. 1399; 13 (3) :469-484
URL: http://ijhe.tums.ac.ir/article-1-6472-fa.html
1- گروه محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران ، Moeinaddini@ut.ac.ir
2- مرکز پژوهش و مطالعات راهبردی شورای اسلامی شهر کرج، کرج، ایران
3- گروه محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
4- اداره پایش و ارزیابی آلایندههای محیطزیستی، شهرداری کرج، کرج، ایران
چکیده: (1859 مشاهده)
زمینه و هدف: از مهمترین اهداف مدیریت محیطزیست شهری، پایش کیفیت هوا است. با استقرار صحیح ایستگاههای پایش میتوان وضعیت واقعی کیفیت هوا را بهدست آورد. هدف این مطالعه مکانیابی ایستگاههای پایش کیفیت هوای شهر کرج است.
روش بررسی: براساس رویکرد دومرحلهای، در مرحله اول نقشه شایستگی، با استفاده از روش WLC تهیه شد. اولویتبندی مناطق شهرداری کرج برای نصب ایستگاه مشخص شد. پهنههای دارای اولویت، با استفاده از رویکرد تاپسیس مشخص شدند. در مرحله دوم، با بازدید میدانی از بین گزینههای دارای اولویت، مکانهای مناسب استقرار ایستگاههای پایش هوای شهر کرج معرفی شدند.
یافتهها: تعداد 10 ایستگاه براساس تعداد مناطق شهرداری و جمعیت شهر کرج پیشنهاد شد. معیارها برای مرحله اول مانند معیارهای فاصله از معابر و تقاطعها وزندهی و استاندارد شدند. بیشترین و کمترین اهمیت نسبی را بین معیارهای مورد نظر، بهترتیب معیارهای فاصله از معابر و فضای سبز دارند. مناطق سه و نه شهر بهترتیب دارای بیشترین و کمترین اولویت برای استقرار ایستگاه پایش کیفیت هوا هستند. در مرحله اول 30 گزینه دارای اولویت برای استقرار ایستگاه مشخص شدند. در مرحله دوم با بازدید میدانی براساس معیارهای مانند حداقل فاصله از فضای سبز، تقاطع و منابع انتشار، تعداد 10 گزینه مناسب برای استقرار ایستگاه پایش کیفیت هوا مشخص شدند.
نتیجهگیری: در رویکرد پیشنهادی ابتدا گزینههای دارای اولویت استقرار مشخص شده و در گام بعدی با صرف هزینه، زمان و تلاش منطقی، محل نهایی استقرار ایستگاههای پایش کیفیت هوا مشخص شدند. این رویکرد پیشنهادی را میتوان در سایر شهرها برای استقرار ایستگاههای پایش کیفیت هوای شهری بهکار برد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
هوا دریافت: 1399/7/23 | پذیرش: 1399/11/21 | انتشار: 1400/4/27