1- مرکز تحقیقات پالایش آب، دانشگاه آزاد اسلامی، علوم پزشکی تهران، تهران، ایران ، m.jahangiri@iautmu.ac.ir
2- گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده: (1954 مشاهده)
زمینه و هدف: خوردگی و رسوبگذاری از جمله شاخصهای مهم در ارزیابی کیفی آب است. تحقیق حاضر با هدف بررسی علت رسوبگذاری در شبکه توزیع آب شهر سمنان صورت گرفت.
روش بررسی: بدین منظور از 5 نقطه (3 نقطه مخازن ذخیره و 2 نقطه شبکه توزیع) در دو نوبت نمونه برداشت گردید و جهت آنالیزهای فیزیکی-شیمیایی مورد آنالیز قرار گرفت. غلظت آنیونها و کاتیونهای رایج توسط دستگاه کروماتوگرافی یونی (IC) تعیین گردید. رسوب تشکیل شده در شبکه توزیع آب نیز جهت مطالعه ساختار و عناصر اصلی تشکیل دهنده آن توسط دستگاه طیفسنجی فلورسانس پرتوی ایکس (XRF) و طیف سنجی پلاسمای جفت شده القایی (ICP) مورد بررسی قرار گرفت. از شاخصهای پایداری نظیر لانژلیه، ریزناز و پتانسیل رسوب کربنات کلسیم جهت بررسی وضعیت خورندگی و رسوبگذاری آب استفاده گردید.
یافتهها: با توجه به نتایج بهدست آمده کیفیت اکثر نمونههای برداشت شده از لحاظ فیزیکی-شیمیایی در محدوده مجاز استاندارد 1053 ایران قرار دارد. نتایج همچنان نشان میدهد آب منطقه سختی بالایی دارد. غلظت منیزیم و سولفات نیز در یکی از مخازن بیش از حد مجاز بوده است. نتایج همچنین ساختار اصلی رسوب را کربنات کلسیم (کلسیت) و اکسید سیلیس نشان داد. براساس شاخص لانژلیه وضعیت آب رسوبگذار نشان داده شده است؛ همچنین به دلیل بالا بودن میزان سختی در آب و رسوب تشکیل یافته در شبکه توزیع نتایج بهدست آمده از شاخص پتانسیل رسوب کربنات کلسیم، آب را به شدت فوق اشباع از لحاظ کربنات کلسیم نشان میدهد. آنالیز تعادل آنیونی و کاتیونی آب نشان دهنده حضور سختی موقت بهصورت بی کربنات کلسیم و منیزیم و در مقادیر کمتر سولفات و کلراید منیزیم بهصورت سختی دائم است.
نتیجهگیری: با توجه به نتایج بهدست، به دلیل سختی کربناته بالا در آب و حضور سیلیس و کلسیت در رسوب جهت جلوگیری از تشکیل رسوب استفاده از فرایند سختی گیری با آهک در pH حدود 10 جهت حذف همزمان کلسیت و سیلیس محلول و کلوییدی توصیه میگردد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
آب دریافت: 1400/7/10 | پذیرش: 1400/10/13 | انتشار: 1400/11/11