فصلنامه

---

زمینه وهدف: وضعیت زمین شناسی و یا آلودگی های حاصل دست بشر می تواند غلظت کروم 6 ظرفیتی و برخی دیگر از املاح مانند سولفات را در آب های زیرزمینی به بیش از حداکثر مجاز (5٠µg/L) برساند. از آن جایی که این ترکیبات خطرات عمده ای هم چون سرطان ریه، پوست وعوارض شدیدی به کلیه و کبد و حتی عوارض آلرژیک  را در کودکان و بزرگسالان ایجاد می کنند، لذا هدف بررسی فرایند غشایی نانو فیلتراسیون به عنوان یک روش امیدوارکننده در حذف کروم 6 ظرفیتی هم زمان با سولفات به عنوان آلاینده تداخل کننده در فرایندهای غشایی در رسیدن به استانداردهای آب آشامیدنی است.
روش بررسی: به منظور بررسی تاثیر فشار، pH  ونوع کاتیون و آنیون همراه  در میزان حذف کروم6 و ٣ ظرفیتی، غلظت های  mg/L 1/0 و  5/0  کروم در محدوده غلظتmg/L ٨٠٠-١٠٠ سولفات (محدوده های غلظتی در آب) تحت محدوده فشار نانوفیلتراسیون یعنی 2 تا 10 بار انتخاب گردید. آزمایش ها با استفاده از نمک های کلرور سدیم، سولفات سدیم، کلرور 6 آبه کروم سه ظرفیتی و دی کرومات پتاسیم ساخت شرکت مرک و با درجه خلوص بالای 99%  و طبق دستور العمل موجود در کتاب روش های استاندارد برای آزمایشات آب و فاضلاب انجام شد.
یافته ها: نتایج نشان داد که زمانی که غلظت کروم 6 ظرفیتی کاهش می یابد، بهترین راندمان حذف در فشار 4 بار معادل 96%  دیده می شود. با افزایش غلظت، پلاریزاسیون غلظتی و افزایش بار منفی غشای راندمان حذف را تا 98% افزایش داد. ولی حذف کروم 3 ظرفیتی وابسته به غلظت یونی و غیر وابسته به فشار در سیستم است. هم چنین افزایش جامدات محلول در آب باعث حذف کامل کروم6 گردید. بهترین راندمان حذف به میزان٩٨% و در pH  خنثی ومتمایل به قلیایی رخ داد.
نتیجه گیری: تحقیق نشان داد که نوع الکترولیت همراه کروم، فشار بهره برداری وpH   بیش ترین اثر را در عملکرد نانو فیلتر داشته است. بر اساس نتایج به دست آمده نانو فیلتراسیون روش مناسبی در حذف هم زمان کروم و سولفات از آب است.