زمینه و هدف: امروزه با افزایش مسائل زیست محیطی از قبیل بحران انرژی، تغییر آب و هوا، اتلاف و تخریب منابع طبیعی و افزایش مواد زائد ناشی از توسعه شهرنشینی، اثر انسان بر محیط از چالشیترین مسائل مورد توجه مجامع علمی عصر حاضر است. پژوهش حاضر با هدف سنجش سطح آگاهی و رفتارهای زیست محیطی شهروندان یزد انجام شد.
روش بررسی: این مطالعه مقطعی-تحلیلی روی 1000 نفر از شهروندان یزد در سال 1397 به شیوه نمونهگیری خوشهای انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد سنجش آگاهی، نگرش و رفتار زیست محیطی بود. دامنه نمره برای سه ساختار آگاهی، نگرش و عملکرد بهترتیب 12-0، 65-13 و 85-17 بود. دادهها با استفاده از نرم افزار SPSS,16 با آمار توصیفی و آزمونهای تحلیلی در سطح معنیداری 0/05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: صد در صد از پرسشنامهها تکمیل شد. میانگین نمره آگاهی و نگرش زیست محیطی بهترتیب 3/92±8/32 و 8/28±36/15 (متوسط) و رفتار زیست محیطی 7/14±26/19 (ضعیف) بود. بین آگاهی و رفتار زیست محیطی زنان و مردان اختلاف آماری معنیداری وجود داشت بطوریکه میزان آگاهی و رفتار زیست محیطی زنان بالاتر بود (0/05p<). بیشترین منبع کسب اطلاعات زیست محیطی رادیو و تلویزیون (42 درصد) بود.
نتیجهگیری: علیرغم وجود آگاهی و نگرش نسبتا مناسب نسبت به محیط زیست، اکثریت افراد به لحاظ رفتار زیست محیطی، عملکرد ضعیفی داشتهاند. بنابراین برخورداری از آگاهی زیست محیطی نمیتواند تضمینی برای انجام رفتار زیست محیطی باشد، بلکه در این میان نیازمند شرایط و ساختار اجتماعی ترغیب کننده و تسهیل کننده انجام رفتارهای زیست محیطی وجود دارد.