11 نتیجه برای بهرامی
معصومه خسروی، نادر بهرامی فر، سید محمود قاسمپوری،
دوره 4، شماره 2 - ( 6-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: تالاب انزلی یکی از بوم سازگان مهم آبی در ایران است که در جنوب غربی دریای خزر قرار داشته و زیستگاه ماهیان، آبزیان و پرندگان با ارزشی است که از ابعاد اکولوژیک و اقتصادی درخور توجه اند. این تحقیق به پایش آلودگی برخی از فلزات سنگین در رسوب سطحی تالاب انزلی می پردازد.
روش بررسی: نمونه های رسوب از سه بخش شرقی، غربی و مرکزی تالاب جمع آوری شدند. در هر بخش سه ایستگاه انتخاب شد و در هر ایستگاه سه تکرار نمونه برداری انجام شد.
یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که بیشترین غلظت در منطقه شرقی تالاب مشاهده شد. میانگین غلظت فلزات سنگین در رسوب تالاب به ترتیب برای کادمیوم 023/157، سرب 646/3، جیوه 692/300 نانوگرم بر گرم وزن خشک و فلز روی 953/186، مس 452/44 میکروگرم بر گرم وزن خشک در منطقه شرق تالاب، به دست آمد. در این بررسی ترتیب غلظت فلزات مورد بررسی در نمونه های رسوب در هر سه منطقه به صورت زیر Zn>Cu>Hg>Cd>Pb به دست آمد.
نتیجه گیری: بیشترین غلظت فلزات در تمام نمونه در بخش شرقی تالاب بیانگر این است بیشترین آلودگی در بخش شرقی تالاب وجود دارد و این ناحیه متاثر از فعالیت های متنوع انسانی است.
جابر اعظمی، عباس اسماعیلی ساری، نادر بهرامی فر،
دوره 4، شماره 4 - ( 12-1390 )
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی اکوسیستم های آبی به فلزات سنگین، به ویژه جیوه همواره نگرانی هایی را در مورد سلامت و بهداشت موجودات آبزی پدید آورده است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف سنجش جیوه کل در بافت های مختلف سه گونه از مهم ترین پرندگان آبزی شمال ایران و مقایسه آن با استانداردهای بهداشتی موجود انجام شده است.
روش بررسی: در مجموع تعداد 51 نمونه به صورت کاملا تصادفی صید، سپس از بافت های پر، کبد، کلیه و عضله، نمونه های تهیه و غلظت جیوه کل در این بافت ها با دستگاه پیشرفته آنالیز جیوه (Leco AMA 254) اندازه گیری شد.
یافته ها: بیشترین میزان جیوه در کبد باکلان بزرگ که گونه گوشتخوار است، وجود داشت. میانگین میزان جیوه در کبد باکلان بزرگ، اردک سرسبز و چنگر 80/14، 05/2 و 18/0، در کلیه 00/12، 90/1 و 17/0، در پر 57/6، 09/1 و 23/0 و در عضله 67/8، 26/0 و 09/0 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک بود. مقایسه میانگین ها اختلاف معنی داری را در بین گونه ها نشان دادند (05/0>P). اما اختلاف معنی داری بین جنس های این پرندگان وجود نداشت (05/0< P).
نتیجه گیری: غلظت جیوه کل تجمع یافته در همه بافت های باکلان بزرگ از استاندارد تعریف شده WHO ،FAO و EPA بسیار بالاتر بود. دو گونه دیگر محدودیت مصرف کمتری دارند ولی میزان تجمع جیوه در اردک سرسبز نیز قابل تامل است. این نتایج می تواند یک هشدار جدی برای مصرف کنندگان پرندگان آبزی به ویژه افراد آسیب پذیر باشد.
حسین امجد سردرودی، فرشید قربانی شهنا، عبدالرحمن بهرامی، جواد فردمال،
دوره 6، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: سیکلون یکی از رایج ترین وسایل غبارگیرهاست که با استفاده از نیروی گریز از مرکز ذرات را از جریان گاز جدا می کند اما بازده خوبی برای کنترل ذرات کوچکتر از 10µm ندارد. هدف این مطالعه بررسی تاثیر باردارکردن ذرات بر بازده سیکلون در جمع آوری ذرات کوچکتر از µm 1 سیلیس است. روش بررسی: در راستای هدف فوق یک سیستم تهویه موضعی همراه با پالایشگر سیکلون با راندمان متداول مدل Lapple به صورت پایلوت طراحی و نصب گردید. یک منبع تغذیه ولتاژ بالا که قادر به تامین ولتاژ 18 Kv بود برای باردار کردن ذرات سیلیس به روش‌های استفاده شد. برای نمونه برداری از ذرات در بالا دست و پایین دست سیکلون در شرایط مختلف تحقیق، از پروپ ایزوکنتیک استفاده شد و اندازه‌گیری توسط دستگاه شمارنده ذرات مدل Grimm 1.08 انجام گرفت. یافته ها: باردارکردن ذرات سیلیس باعث افزایش قابل توجه بازده آنها شده است. بازده جمع آوری با افزایش ولتاژ رابطه مستقیم دارد طوری که بازده جمع آوری کل ذرات از 7/2% در حالت بدون باردارسازی به حدود 72% در حالت باردارسازی با ولتاژ 18 Kv افزایش یافته است. از نتایج مهم دیگر، اثر معکوس سرعت جریان هوای ورودی هوا بر بازده کنترل ذرات در حالت باردارسازی بوده است.
نتیجه‌گیری: استفاده از الکتروسیکلون برای جمع آوری ذرات کوچکتر از 1µm در مقایسه با سیکلون دارای بازده قابل توجهی است.
مهدی بهرامی، سعید برومند نسب، حیدرعلی کشکولی، احمد فرخیان فیروزی، علی اکبر بابایی،
دوره 6، شماره 2 - ( 6-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: در میان فلزات سنگین کادمیوم به‌دلیل تحرک زیاد و سمیت آن، به‌لحاظ بهداشتی و زیست‌محیطی اهمیت زیادی دارد. هدف از این پژوهش سنتز نانوذرات مگنتیت (Fe3O4) اصلاح شده با سدیم دودسیل سولفات (SDS) و ارزیابی عملکرد آن در حذف کادمیوم از محلول‌های آبی بوده است.
روش بررسی: نانوذرات مگنتیت اصلاح شده سنتز گردید و تأثیر پارامترهای pH و زمان تماس بر کارایی حذف کادمیوم در سیستم ناپیوسته مورد بررسی قرار گرفت. سپس ضرایب سینتیک‌ها و ایزوترم‌های جذب در شرایط pH بهینه و زمان تعادل جذب محاسبه گردید. برای تعیین ویژگی‌های نانوذرات مگنتیت اصلاح شده تولیدی از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM)، دستگاه پراش نگار اشعه XRD) X) و طیف‌سنج مادون قرمز (FTIR) استفاده شد.
یافتهها: تصویربرداری از نانوذرات تولیدی با میکروسکوپ الکترونی نشان داد که قطر این ذرات nm 40-60 است. نتایج نشان داد که در سیستم ناپیوسته با 50mL محلول کادمیوم با غلظت 10mg/L و مقدار 0/1g جاذب، حداکثر جذب کادمیوم در مدت زمان 12h در 6 = pH اتفاق می‌افتد. همچنین بر اساس نتایج آزمایش سینتیک، زمان تعادل برابر 30min به‌دست آمد. فرایند جذب از مدل سینتیک مرتبه دوم هو تبعیت کرده و داده‌های جذب با ایزوترم فروندلیچ مطابقت بیشتری داشت. حداکثر ظرفیت جذب نانوذرات مگنتیت اصلاح شده برای کادمیوم 9/604mg/L به‌دست آمد.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که نانوذرات مگنتیت اصلاح شده می‌تواند به‌عنوان جاذبی مؤثر جهت حذف کادمیوم از منابع آب آلوده به‌کار رود.
علی کاظمی، حبیب اله یونسی، نادر بهرامی فر،
دوره 6، شماره 4 - ( 12-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: بیس‌فنولA و نونیل فنول مواد زنواستروژن هستند که به عنوان یک مونومر پلاستیک ها در حجم زیادی در تولید مواد پلاستیکی بخصوص بطری های آب معدنی و ظروف پلاستیکی یکبار مصرف استفاده می شوند. این مطالعه پتانسیل میزان مهاجرت بیس‌فنولA و نونیل فنول از لیوان‌های یکبار مصرف پلاستیکی به آب با دماهای مختلف و همچنین از جداره بطری های آب معدنی به آب در دماهای مختلف را مورد بررسی قرار داد. روش بررسی: در تحقیق حاضر استخراج بیس‌فنول A و نونیل فنول در نمونه ها با روش استخراج مایع- مایع انجام شد. برای شناسایی و تعیین کیفی بیس‌فنول A و نونیل فنول از دستگاه کروماتوگرافی گازی مجهز به آشکارساز طیف سنجی جرمی و برای تعیین کمی این دو ترکیب از دستگاه کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا مجهز به آشکارساز فلورسانس استفاده شد. یافتهها: نتایج این تحقیق از میزان مهاجرت بیس‌فنولA و نونیل فنول از لیوان‌های یکبار مصرف به آب با دماهای مختلف نشان داد که با افزایش دما میزان میزان مهاجرت این دو ترکیب به آب بطور معنیداری افزایش می‌یابد. همچنین نتایج مطالعه حاضر فقط حضور بیس‌فنولA را در آب بطری های آب معدنی نشان داد و اینکه با افزایش دما نیز میزان مهاجرت بیس‌فنولA به آب محتوی در بطری‌های آب معدنی افزایش می‌یابد. نتیجه‌گیری: بطور کلی نتایج مطالعه حاضر نشان داد که عدم نگهداری صحیح بطری های آب معدنی و همچنین استفاده از ظروف یکبار مصرف بخصوص برای آشامیدن نوشیدنی های گرم، در معرض قرار‌گیری مصرف‌کننده را در برابر این دو ترکیب افزایش می‌دهد.
قاسم حسام، فرشید قربانی شهنا، عبدالرحمن بهرامی،
دوره 7، شماره 4 - ( 10-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: از مهمترین ویژگی‌های واحد پخت ضایعات کشتارگاه‌ها، می‌توان به انتشار ترکیبات فرار و بوی ناخوشایند اشاره کرد که سبب مزاحمت برای افراد شاغل و ساکنان مجاور این صنعت میشود. به منظور جلوگیری از گسترش این آلاینده‌ها در محیط اطراف و ایجاد یک محیط زیست مناسب، نیاز به استفاده از فناوری‌های مناسب تصفیه است. روش بررسی: در این مطالعه به منظور انتخاب سیستم تهویه و پالایشگرهای مناسب در قدم اول اقدام به نمونه‌برداری از هوای واحد پخت ضایعات، با اقتباس از روش‌های 1501، 1300، 1600 و 2002 انیستیتو ملی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای شده است. تعداد 24 نمونه از هوای منبع آلودگی، محیطی و منطقه تنفسی کارگران با استفاده از دو جاذب کربن‌فعال و سیلیکاژل نمونه‌برداری شده و توسط دستگاه GC-MS تجزیه و تحلیل گردید. سپس بر اساس نتایج آلاینده‌ها، سیستم تهویه موضعی طراحی شد. برای کنترل ذرات منتشره از دیگ پخت ضایعات از سیکلون مدل استایرمند با راندمان بالا و جهت کنترل آلاینده‌های گازی و بوی بد منتشره از دیگ پخت ضایعات نیز از اکسیدکننده حرارتی طراحی گردید. یافتهها: در مجموع 41 آلاینده شیمیایی در هوای خروجی از دیگ پخت ضایعات کشتارگاه شناسایی شده است که این ترکیبات شامل هیدروکربن‌ها، آلدئیدها، کتون‌ها، الکل‌ها، استرها، ترکیبات هالوژنه، ترکیبات گوگرددار، ترکیبات نیتروژن‌دار و اسیدها بوده است. نتایج طراحی سیستم تهویه نشان داد، سیستمی با دبی هواکش m3/h 5725 و سیکلونی با قطر m 1 و ارتفاع m 4 می‌تواند 50 درصد ذرات &mum 9/45 را حذف کند. حذف آلاینده‌های گازی نیز توسط اکسیدکننده حرارتی با دبی گاز سوختی m3/h 96 و حجم محفظه m3 7/67 صورت می‌گیرد. هزینه سوخت مصرفی این پالایشگر نیز روزانه 310000 ریال برآورد شد. نتیجه‌گیری: تهویه مناسب دیگ پخت ضایعات کشتارگاه‌های صنعتی و استفاده از پالایشگرهای تلفیقی جهت تصفیه هوای خروجی، می‌تواند حجم زیادی از آلاینده‌های ذره‌ای و گازی را حذف کند. کنترل این آلاینده‌ها می‌تواند سبب کاهش مزاحمت بویایی و آلودگی زیست محیطی و ارتقاء سطح سلامت و رفاه کارگران و ساکنان مناطق مجاور این صنعت شود.
شهره علی دوست، نادر بهرامی فر، عباس اسماعیلی ساری،
دوره 10، شماره 1 - ( 3-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: جیوه یک آلاینده با اهمیت جهانی است که به صورت گسترده در محیط زیست پراکنده شده است. پایش جیوه در محیط های آبی بویژه رسوبات، بدون سنجش جیوه آلی و سلنیوم نمی تواند به طور دقیق بیانگر وضعیت آلودگی جیوه در اکوسیستم های آبی باشد، لذا مطالعه حاضر به سنجش جیوه کل، جیوه آلی و سلنیوم و همچنین خاصیت آنتاگونیستی سلنیوم و همبستگی درصد کربن آلی با جیوه در رسوبات تالاب انزلی می پردازد.
روش بررسی: تعداد 40 نمونه رسوب سطحی از بخش های شرقی و غربی تالاب انزلی جمع آوری گردید و غلظت جیوه آلی و کل آنها با استفاده از دستگاه آنالیز جیوه پیشرفته اندازه گیری شد. همچنین غلظت سلنیوم در نمونه های رسوب با استفاده از دستگاه ICP-OES اندازه گیری گردید.
یافتهها: میانگین غلظت جیوه کل در شرق و غرب تالاب به ترتیب 109/53 و ng/g dw (dry weight) 68/39 بدست آمد، که این میانگین در رسوبات بخش شرقی تالاب به طور معنی داری بالاتر از بخش غربی بوده است (0/001>P). میانگین غلظت جیوه آلی در شرق و غرب تالاب به ترتیب برابر 34/91 و ng/g dw 28/84 بود که به لحاظ آماری تفاوت معنی داری نداشتند. این در حالی بود که، نسبت جیوه آلی به جیوه کل در دو منطقه مورد بررسی اختلاف معنی داری را نشان داد. میانگین غلظت سلنیوم در رسوبات شرق و غرب به ترتیب 156/25 و ng/g dw163/75 بودند و همبستگی منفی معنی داری بین میزان سلنیوم و جیوه آلی در رسوبات بخش غربی تالاب وجود داشت (0/05>P).
نتیجه‌گیری: میزان جیوه کل در رسوبات شرق و غرب تالاب انزلی نسبت به سایر مطالعات مناطق مختلف جهان پایین تر بوده است. در صورتی که درصد جیوه آلی در مناطق شرق و غرب تالاب انزلی به نسبت بالا بوده است. در نتیجه دسترسی زیستی جیوه در رسوب و سمیت آن برای آبزیان منطقه بالاتر خواهد بود. در این تحقیق با وجود بالا بودن نسبت مولی سلنیوم به جیوه کل، درصد جیوه آلی در منطقه نسبتا بالا بوده است. پیشنهاد میشود فرم های مختلف سلنیوم که در پیوند شدن با جیوه معدنی موثر هستند و همچنین میزان سلنیوم و جیوه در آبزیان منطقه اندازه گیری گردند.
سهراب مظلومی، عباس اسماعیلی ساری، نادر بهرامی فر، مظاهر معین الدینی،
دوره 10، شماره 2 - ( 6-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: گرد و غبار خیابانی یکی از منابع مهم ورود ذرات معلق و فلزات سنگین همراه آنها به اتمسفر است. این مطالعه با هدف بررسی میزان آلودگی فلزات سنگین در گرد و غبار خیابانی شهر تهران و ارزیابی ریسک اکولوژیکی آنها انجام شد.
روش بررسی: نمونه برداری از گرد و غبار خیابانی در شرق و غرب تهران انجام و پس از آماده‌سازی نمونه‌ها، غلظت فلزات سنگین بوسیله دستگاه ICP-MS اندازه گیری شد. میزان آلودگی فلزات سنگین گرد و غبار خیابانی با استفاده از شاخص زمین انباشتگی، شاخص آلودگی، شاخص آلودگی تجمعی، فاکتور غنی شدگی و شاخص ریسک اکولوژیک ارزیابی شد.
یافتهها: شاخص‌ها نشان دادند گرد و غبار خیابانی هر دو منطقه مورد مطالعه از نظر عناصر Li، Al، Ti، V، Cr، Mn، Fe، Ni، Sr و Ba غیرآلوده بوده و منشاء این عناصر عمدتا منابع طبیعی است اما عناصر Cd، Cu، As، Zn، Sn و Pb آلودگی متوسط تا بالایی نشان دادند. این عناصر در هر دو منطقه درجه غنی شدگی بسیار بالا تا شدیدا بالا داشتند و منشا آنها عمدتا منابع آنترپوژنیک است. شاخص ریسک اکولوژیک برای منطقه شرق ریسک اکولوژیکی متوسط و برای منطقه غرب ریسک اکولوژیکی پایین نشان داد.
نتیجه‌گیری: بالاتر بودن میزان Pb در منطقه نمونه برداری شرق باعث شده است که این منطقه ریسک اکولوژیکی بالاتری نشان دهد. لذا گرد و غبار خیابانی در این منطقه از نظر آلودگی به فلزات سنگین به‌ویژه Pb و منابع ورود آن به محیط باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
مهران بیجاری، حبیب الله یونسی، نادر بهرامی فر،
دوره 10، شماره 4 - ( 12-1396 )
چکیده
زمینه و هدف: رنگ‌های راکتیو، جدیدترین نوع رنگ‌های تولید شده در صنایع نساجی هستند. این رنگ‌ها دارای ساختار مقاوم‌تر از سایر رنگ‌ها در برابر تجزیه بوده و می‌توانند صدمات جبران‌ناپذیری به محیط‌زیست وارد کنند. هدف از این مطالعه حذف رنگ‌زای راکتیو بلک 5 با استفاده از کربن فعال تهیه شده از پسماند حاصل از هرس درختچه انگور در سیستم ناپیوسته است.
روش بررسی: در این مطالعه کربن فعال با استفاده از چوب انگور به‌عنوان پیش ماده و فعال‌ساز کربنات پتاسیم در نسبت اشباع 1:0/25 در دماهای مختلف 600، 650، 700 ، 750، 800، 850، C° 900 سنتز شد. سپس آزمایش جذب رنگ برای همه نمونه‌ها در شرایط یکسان: pH برابر با 2، دوز جاذب g/L 0/025، غلظت اولیه رنگ mg/L 250، دما C° 25، حجم محلول mL 100 و زمان تماس min 120 انجام شد تا کربن فعال بهینه از بین نمونه‌های سنتز شده انتخاب شود، سپس مطالعات جذب ناپیوسته رنگ‌زای راکتیو بلک 5 بر روی کربن فعال بهینه انجام گرفت و روند پارامترهای pH، دوز جاذب، غلظت اولیه رنگ، دما و زمان تماس در طول فرایند جذب بررسی شد. همچنین آنالیزهای BET و SEM برای تعیین مشخصات کربن فعال بهینه انجام شد. در پایان مطالعات تعادلی، سینتیک و ترمودینامیک برای رنگ‌زای راکتیو بلک 5 انجام گرفت.
یافتهها: نتایج نشان داد که نمونه کربن فعال با سطح ویژه m2/g 1670 و حجم کلی حفرات cm3/g 1/434 و توزیع 68 درصد حفرات در محدوده مزوحفره، دارای حداکثر ظرفیت جذب رنگ‌زای راکتیو بلک 5 به مقدار mg/g 704 در شرایط معین است. این حداکثر ظرفیت جذب در شرایط معین: pH برابر با 2، دوز جاذب g/L 0/035، غلظت اولیه رنگ mg/L 250، دما C° 45، حجم محلول mL 100 و زمان تماس min 120 به‌دست آمد. نتایج داده‌های تعادلی جذب رنگ‌زای راکتیو بلک 5 تطابق بیشتری با مدل فروندلیچ دارد. همچنین مطالعات سینتیکی نشان داد که رفتار جذب رنگ بر روی کربن فعال از مدل شبه درجه دوم پیروی می کند. مطالعات ترمودینامیک نیز بیانگر غیرخودبخودی، گرماگیر و فیزیکی بودن فرایند جذب رنگ‌زای راکتیو بلک 5 است.
نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد کربن فعال تهیه شده از چوب انگور از پتانسیل بالایی در حذف رنگ‌زای راکتیو بلک 5 از محلول آبی برخوردار است.
آرش بابائی، مریم بهرامی، معصومه ملکی، حدیث طوافی،
دوره 13، شماره 4 - ( 12-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: زیست پالایی و به تبع آن یکی از شاخه‌های اصلی آن، یعنی گیاه پالایی، از فرایندهای مهم و اساسی برای پاک سازی و حذف آلودگی‌ها در محیط زیست محسوب می‌گردد. با توجه به کثرت کارخانجات سیلیس در منطقه ازندریان شهرستان ملایر و آلودگی زیاد سیلیس خاک در این منطقه، این مطالعه با هدف مقایسه اثر زیست پالایی قارچ Fusarium oxysporum و گیاه پالایی Portulace olerace.L در جذب سیلیس صورت گرفت.
روش بررسی: به این منظور کشت خرفه در شرایط گلخانهای و در غلظتهای مختلف سیلیس و تحت تیمار قارچ در قالب طرح کاملا تصادفی انجام گرفت.
یافتهها: نتایج حاصله نشان داد که قارچ با سرعت بالا و در آلودگی سیلیس با غلظت 95 درصد به‌راحتی رشد کرده و توانست 84/50 درصد سیلیس موجود در خاک را جذب کند و گیاه هم توانست در آلودگی 80 درصد سیلیس، بالاترین میزان جذب را به مقدار 61/71 درصد داشته باشد و بیشترین میزان جذب سیلیس در همزیستی گیاه و قارچ در غلظت 80 درصد سیلیس و به میزان 69/90 درصد است.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که سیلیس تاثیر مثبت و معنیداری بر صفات فیزیولوژیکی گیاه خرفه داشته و باعث افزایش میزان فنل، فلاونوئید و آنتوسیانین شده است. همزیستی قارچ و گیاه هم باعث افزایش صفات فیزیولوژیکی نام برده در گیاه خرفه شد. همچنین همزیستی گیاه و قارچ در جذب سیلیس تاثیر مثبتی داشته است و می‌تواند به کاهش آلودگی‌های ناشی از تراکم سیلیس در منطقه موثر باشد.
محمد فهیمی نیا، حسین جعفری منصوریان، اکبر اسکندری، امیرحسین کریمپور اردستانی، غریب مجیدی، سمیرا بهرامی واله،
دوره 17، شماره 1 - ( 3-1403 )
چکیده
زمینه و هدف: پسماند از تولیدات غیرقابل اجتناب و از مهمترین مسائل زیست محیطی هر جامعه بوده و مدیریت آن یکی از نیازهای اصلی جهت جلوگیری از آلودگی محیط زیست است. هدف از این مطالعه بررسی مدیریت پسماند تولیدی در مجموعه ورزشی آزادی بود.
روش بررسی: این تحقیق یک مطالعه توصیفی-مقطعی و تجربی است که با تکمیل پرسشنامه، بازدید میدانی، آنالیز وزنی، نمونه برداری و تعیین خصوصیات فیزیکوشیمیایی پسماندها مجموعه ورزشی آزادی انجام شده است. پرسشنامه حاوی سوالاتی مشتمل بر میزان تولید، کاهش در مبداء، تفکیک، بازیافت، جمع آوری، محل ذخیره سازی، حمل به خارج از مجموعه و دفع نهایی پسماندها بود.
یافتهها: میانگین میزان تولید پسماند در مجموعه ورزشی آزادی kg/day 4/83 ±449/87 بود که بیشترین آن مربوط به فدراسیون کشتی (kg/day 95/37) و کمترین، مربوط به فدراسیون کنگفو (kg/day 12/75) و درمانگاه (kg/day 12) بود. نتایج مشخصه فیزیکوشیمیایی نشان داد که متوسط درصد رطوبت 47 درصد، مواد قابل احتراق 67 درصد با ارزش حرارتی بالا kcal/kg 12807 و خاکستر نیز 42 درصد بود. پسماندهای خشک و تر روزانه به صورت مخلوط جمع آوری و در یک محل محصور و ذخیره می شد.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که وضعیت تفکیک، بازیافت و ذخیره سازی پسماندها در مجموعه ورزشی آزادی نامطلوب است و هیچ برنامه ای جهت کاهش پسماند در مبداء و بازیافت وجود ندارد. براین اساس استقرار یک سیستم مدیریت پسماند مناسب بویژه برای جداسازی و بازیافت پسماند و ساماندهی به وضعیت پسماند تولیدی در این مجموعه ضروری است.
