فصلنامه

---

  زمینه و هدف:   شیرابه یکی از فرآورده های محل های دفن زباله های شهری و نیز فاضلابی است  که عمده ترین اثرات زیست محیطی نامطلوب  را در پی دارد.  روش های بیولوژیک معمولا برای تصفیه شیرابه های تازه با عمر کمتر از 2-1 سال که  دارای غلظت بالایی از ترکیبات آلی با وزن مولکولی پایین هستند مناسب اند. اما این روش ها برای تصفیه شیرابه های قدیمی (شیرابه های با عمر 10-5 سال) به علت دارا بودن نسبت بالایی از ترکیبات با وزن مولکولی بالا و  حضور مواد مقاوم به تجزیه بیولوژیکی  و ترکیبات سمی مناسب نیست.فرایند  اکسیداسیون پیشرفته فنتون جهت تصفیه و یا بهبود تجزیه پذیری  فاضلاب های مقاوم مورد توجه اند. در این مقاله بهبود تجزیه پذیری شیرابه زباله قدیمی توسط فرایند اکسیداسیون فنتون در مقیاس آزمایشگاهی و در راکتور بسته مورد بررسی قرار گرفته است.
روش بررسی: در این تحقیق نمونه های شیرابه زباله از محل دفن زباله شهری اهواز گرفته شد و  COD اولیه،  BOD اولیه، pH، نسبت BOD₅/COD به عنوان شاخص تصفیه پذیری، مقادیر پراکسید هیدروژن، آهن فرو، زمان بهینه واکنش ونیز pH  بهینه مورد مطالعه قرار گرفت.
یافته ها: بیشترین میزان حذفCOD در5/3-3=pH و زمان واکنشی در حد 90 دقیقه به دست آمد. میزان  mg/l) ) 29700 H₂O₂= و میزان  mg/l))16500 = ²⁺Fe  با نسبت مولی 8..14/1=[Fe²⁺]/[H₂O₂]  به عنوان مقادیر بهینه حاصل شدو .نسبتBOD ₅/COD نهایی پس از انجام آزمایشات مساوی با38 /0  به دست آمد .
نتیجه گیر ی: این مطالعه نشان داد که فرایند اکسیداسیون فنتون موجب بهبود تجزیه پذیری شیرابه زباله    می گردد.

---

زمینه و هدف: بهبود استانداردهای کیفی آب و عدم توانایی فیلترهای تک لایه در تامین چنین کیفیتی باعث توجه محققان به فیلترهای چند لایه شده است. آنتراسیت و لیکا به دلیل برخورداری از خصوصیات ویژه، قادر به بهبود حذف مواد آلی پیش ساز تری هالومتان ها و افزایش بار سطحی هستند. هدف از این مطالعه بررسی عملکرد صافی های دو لایه با بستر آنتراسیت/لیکا در حذف مواد آلی و کدورت در تصفیه خانه آب اهواز بوده است.
روش بررسی: در این مطالعه، دو پایلوت جهت بررسی عملکرد صافی تک بستره  و صافی دوبستره  ساخته شد. در ترکیب بستر صافی تک بستره از ماسه و صافی دو بستره به ترتیب از ترکیب آنتراسیت و ماسه و لیکا و ماسه استفاده شد. عملکرد پایلوت های مورد بررسی از نظر کارایی حذف پارامترهای کدورت و مواد آلی در شرایط مختلف بهره برداری مورد بررسی قرار گرفته اند.
یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که میزان حذف مواد آلی توسط صافی یک لایه (ماسه)، صافی دو لایه (آنتراسیت و ماسه)، صافی دو لایه (لیکا و ماسه) به ترتیب 7%، 12% و 2/4% می باشد همچنین میزان حذف کدورت توسط صافی یک لایه (ماسه)، صافی دو لایه (آنتراسیت و ماسه)، صافی دو لایه (لیکا و ماسه) 69درصد،80 % و 74% است.
نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که ارتقای صافی های یک لایه به صافی های دو لایه با بستر آنتراسیت و ماسه و یا لیکا و ماسه در زمینه حذف مواد آلی بی تاثیر است.

---

زمینه و هدف: در تصفیه خانه های آب علاوه بر تعیین ماده منعقدکننده مناسب برای حذف کدورت، یافتن روش هایی که در عین کارایی موثر منجر به کاهش مقدار مصرف ماده منعقدکننده وهزینه شود از اهمیت به سزایی برخوردار است. مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر لجن برگشتی در بهبود عملکرد منعقدکننده پلی آلومینیوم کلراید در حذف کدورت، باکتری های کلیفرم، باکتری های هتروترفیک در مرحله اختلاط سریع از آب آشامیدنی صورت پذیرفت. 
روش بررسی: به منظور تعیین حجم  بهینه لجن برگشتی تزریقی به مرحله اختلاط سریع به همراه پلی آلومینیوم کلراید در حذف کدورت، کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی و باکتری های هتروتروف، آزمایشات بر مبنای متغیرهایی چون حجم لجن تزریقی (0 تا 125 میلی لیتر) و کدورت های مختلف بین NTU58-112 صورت پذیرفت. درپایان هرآزمایش جار، کدورت باقی مانده وپارامترهای میکروبی نمونه ها اندازه گیری شده و کارایی ماده منعقدکننده در حذف کدورت وپارامترهای میکروبی با استفاده از آنالیز کوواریانس ودانکن تعیین ونمودارهای مربوط  با استفاده از نرم افزار Excel ترسیم شد واز نظر آماری (05/0> P) معنی دار تلقی گردید.
یافته ها: حجم لجن برگشتی بهینه به همراه پلی آلومینیوم کلراید در حذف کدورت با حداکثر کارایی حذف کدورت برابر31/98%  در دوز ppm 10 در حجم لجن تزریقی برابر10میلی لیترمشاهده شد. همچنین حداکثر کارایی حذف کدورت برابر92/98 % در دوز ppm 30 در حجم لجن تزریقی برابر4 میلی لیترمشاهده شده است.
نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که با افزایش لجن به مرحله اختلاط سریع کدورت نمونه کاهش پیدا می کند. 

---

زمینه و هدف: به منظور بهینه سازی حذف نیتروژن از فاضلاب و کاهش مشکلات مربوط به ورود مواد مغذی به منابع پذیرنده مانند یک دریاچه، شرایط افزایش بازدهی حذف نیتروژن از راه نیترات ‌زایی جزئی (Partial Nitrification) به عنوان یکی از روش‌های نوین حذف نیتروژن بررسی گردید.

روش بررسی: افزایش بازدهی نیترات زایی و نیترات زدایی هم زمان (SND) به کمک نیترات زایی جزئی از راه نیتریت زایی – نیتریت زدایی (Nitritation/Denitritation) در راکتور بیوفیلمی بستر ثابت بررسی شد. در این روش ابتدا آمونیوم توسط باکتری‌های اکسید کننده آمونیاک (AOB) به نیتریت تبدیل شد ولی فعالیت باکتری‌های اکسید کننده نیتریت (NOB) به دلیل کمبود اکسیژن محلول (DO) مورد نیاز آنها، محدود شد. به عنوان شاخص تعیین کننده پیشرفت فرایند، از پایش مقدار پتانسیل اکسایش-کاهش (ORP) و بررسی نقاط عطف نمودار آن نسبت به زمان استفاده شد.

یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که در پریود دوم با اکسیژن محلول ثابت برابر با 0/5mg/L، درصد انباشتگی نیتریت (NAR) بالاتر از پریود اول با کاهش مرحله‌ای اکسیژن محلول از 1 تا 0/5mg/L بود. با این وجود بازده نیترات زایی و نیترات زدایی هم زمان نسبت به پریود اول کاهش یافت. در پریود سوم با افزایش نسبت کربن به نیتروژن (C/N) به 12/5، درصد انباشتگی نیتریت به بالاترین مقدار خود یعنی % 71/4 رسید. همچنین بازده نیترات زایی و نیترات زدایی هم زمان به % 96/7 رسانده شد و در بررسی بلند مدت روش پیشنهادی، این بازده دست کم برابر با %90 ثبت گردید.

نتیجه‌گیری: نسبت کربن به نیتروژن مناسب، به همراه حداقل نگاه داشتن اکسیژن محلول، بازدهی حذف نیتروژن بالاتری نسبت به کاهش مرحله به مرحله اکسیژن محلول در طول واکنش هوازی داشت. بدون در نظر گرفتن مرحله آنوکسیک و با استفاده از یک راکتور بیوفیلمی بستر ثابت در غلظت اکسیژن محلول ثابت برابر با 0/5mg/L، بالاترین بازدهی نیترات زایی و نیترات زدایی هم زمان و بالاترین درصد انباشتگی نیتریت به دست آمد.