فصلنامه

---

زمینه و هدف: در عملیات گندزدایی به کمک لامپ فرابنفش با پایش شدت نور لامپ می توان از تامین دز مورد نیاز برای میکروب کشی اطمینان بدست آورد. استفاده از مواد شیمیایی حساس به نور که بر مبنای روش اکتینومتری می باشد، امکان برآورد نحوه عملکرد لامپ را در شرایطی که رادیومترهای اختصاصی پایش پرتو در اختیار نباشند، بوجود می آورد.
روش بررسی: مخلوط یدید ـ یدات به عنوان اکتینومتر در این بررسی استفاده شد. شدت نور لامپ کم فشار 25 وات ابتدا در فواصل معین به کمک رادیومتر اختصاصی UVC اندازه گیری گردید. تست تعیین زمان مناسب پرتوگیری برای این محلول اکتینومتر اجرا و سپس میزان تغییر رنگ محلول یدید ـ یدات در فواصل مشخص شده از لامپ در طول موج 352 نانومتر اندازه گیری گردید. سنجش اخیر به کمک اسپکتروفوتومتر در گستره طول موج مرئی نیز امکان پذیر می باشد.
یافته ها: نتایج کار مناسب بودن استفاده از اکتینومتر یدید ـ یدات را در فاصله 35 تا 60 سانتی متری از مرکز لامپ نشان می دهد، زیرا در فاصله مذکور اکتینومتر در زمان پرتوگیری یک دقیقه که زمان معقولی برای این عمل محسوب می شود، تغییر رنگ مناسبی که قابل سنجش با اسپکتروفوتومتر است، ایجاد می نماید.
نتیجه گیری: هرچند محلولهای اکتینومتر از هر نوع که باشند نمی توانند در حد یک رادیومتر اختصاصی عمل کنند و با اینکه در روش پرتوسنجی به کمک مواد شیمیایی نیز در اختیار داشتن برخی لوازم و مواد خالص ضرورت دارد، اما روش توصیه شده این بررسی که جدیدترین روش نیز محسوب می شود، پرتوسنجی را ضمن در اختیار داشتن مواد و لوازم قابل دسترس تر و با دقتی قابل قبول امکانپذیر می نماید.

---

زمینه و هدف : تامین آب آشامیدنی سالم یکی از اهداف مهم در جوامع بشری است و دستیابی به توسعه و پیشرفت در سایه سلامت افراد جامعه امکان پذیر است، واضح است که سلامتی افراد در گرو تامین آب شرب مطلوب است. این بررسی با هدف ارایه تصویری روشن از کیفیت میکربی آب شرب 116 روستای تحت پوشش آب و فاضلاب روستایی شهرستان سقز در سال 1386 انجام شده است.
روش بررسی : منابع آب شرب روستاهای سقز از چاه ‎های نیمه عمیق و چشمه تامین می‎شود و چون در تعدادی از روستاها از هر دو منبع استفاده می‎شد. در کل 359 نمونه برای آزمایش میکربی به فاصله زمانی ماهی یک بار برداشت شد و بر روی نمونه ها آزمون آماری رگرسیون خطی نیز انجام شد.
 یافته‎ها : میزان کلر باقی مانده در آب شرب 88/ 33 درصد جمعیت روستایی شهرستان سقز در گستره  2/0-1  میلی گرم بر لیتر است. میزان کدورت آب شرب 3/98 درصد جمعیت روستایی شهرستان سقز کمتر از حداکثر مجاز استاندارد آب آشامیدنی ایران ( 5واحد NTU )  قرار دارد. همچنین آب شرب 88 درصد از ساکنان روستاهای شهرستان سقز فاقد آلودگی کلیفرم گرماپای بوده است.
نتیجه گیری : بر اساس رهنمود سازمان جهانی بهداشت در سال 2006 برای ارزیابی سلامت میکربی آب، میانگین شاخص مطلوبیت فقدان باکتری کلیفرم گرماپای در روستاهای شهرستان سقز 88 درصد بوده که در محدوده خوب قرار دارد.

---

زمینه و هدف: به دلیل محدود بودن منابع قابل دسترس آب، کاهش میزان نزولات جوی، افزایش جمعیت و توسعه شهرنشینی و گسترش صنایع، استفاده بهینه از منابع موجود آب و جلوگیری از آلودگی آن که در جهت توسعه پایدار و حفظ محیط زیست و سلامت و بهداشت عمومی می باشد به یک امر غیر قابل اجتناب و ضروری تبدیل شده است. هدف از این مطالعه نشان دادن وضعیت کیفی رودخانه مهران رود و تعیین آلوده بودن یا آلوده نبودن آن به فاضلاب شهری  و ارزیابی و طبقه بندی آن بر اساس شاخص بین المللی کیفیت آب و نهایتا ارایه راهکارهای مدیریتی برای بهبود کیفیت آن می باشد.
روش بررسی: پیمایش مسیر عبور رودخانه مهران رود از سرچشمه تا محل حوزه آبریزی که وارد آن می شود به منظور تعیین نمودن محل های دقیق انشعابات رودخانه، ورود رواناب های داخل شهری و اتصال فاضلاب های شهری صورت گرفت. در این پیمایش تصمیمات لازم در خصوص محل های نمونه برداری و نیز مشخص نمودن نقاط بحرانی و تاثیرگذار در کیفیت رودخانه انجام و سپس برنامه نمونه برداری برای آنالیز خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی اجرا گردید.
یافته ها: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که میانگین و انحراف معیار مقادیر BOD₅، COD، TSS، NO₃، DO، pH، کدورت و رنگ بترتیب برابر 30±80، 58±155، 637±1013، 2±3/7، 5/3±5/4 میلی گرم در لیتر، 1±2/7، 238±385 NTU و 70±122 TCU می باشد.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این مطالعه مشخص شد که این رودخانه کاملا آلوده به فاضلاب های شهری و غیربهداشتی می باشد. شاخص کیفی آب در گستره 41-52 در تغییر بوده و آب این رودخانه در زمره آب های طبقه 4 قرار دارد. بنابراین آب این رودخانه در حال حاضر در وضعیت بسیار خطرناک و یا سمی قرار داشته و برای شرب اصلا قابل استفاده نبوده و یا نیاز به تصفیه های خیلی اختصاصی دارد .

---

زمینه و هدف: سورفکتانت ها یکی از بزرگ ترین زنوبیوتیک های موجود در فاضلاب های شهری و صنعتی هستند. طی یک دهه گذشته مقادیر زیادی از سورفکتانت ها به علت افزایش استفاده از دترجنت های مصنوعی در مصارف صنعتی و خانگی وارد محیط زیست شده است. در این تحقیق پتانسیل حذف آلکیل بنزن سولفونات خطی از محلول سنتتیک با فرایند اکسیداسیون پیشرفته   UV/H₂O₂ مورد بررسی قرار گرفته است.
روش بررسی: در این مطالعه برای تعیین مقدار دترجنت های آنیونی از روش متیلن بلو و برای اندازه گیری میزان جذب از دستگاه فتومتر در طول موج 652 نانومتر استفاده گردید. برای بررسی کارایی فرایند از متغیرهای غلظت پراکسید هیدروژن، غلظت اولیه دترجنت، pH و مدت زمان تابش استفاده گردید و پتانسیل استفاده از فرایند برای تجزیه آلکیل بنزن سولفونات خطی با آزمون رگرسیون خطی چندگانه آنالیز گردید.
یافته ها: راندمان تابش فرابنفش به تنهایی در حذف دترجنت در مدت زمان 20 دقیقه و در8=pH برای غلظت های دترجنت 50 میلی گرم در لیتر برابر 88/38 درصد می باشد.  نتایج این آزمایش ها نشان داد که پراکسید هیدروژن در مدت زمان های 10، 20 و 30 دقیقه هیچ تاثیری بر روی محلول دترجنت تهیه شده نداشته است. کارایی فرایند ترکیبی در مدت زمان های 10، 20 و 30 دقیقه به ترتیب برابر 2/86، 90 و 5/96 درصد بوده است.
نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که کارایی تابش فرابنفش و پراکسید هیدروژن به تنهایی روش موثری برای حذف دترجنت آنیونی نیست ولی فرایند ترکیبی UV/H₂O₂ روش مناسبی در حذف دترجنت هاست.

---

زمینه و هدف: عدم توجه به مدیریت و کنترل پسماندهای بیمارستانی در مراحل مختلف تولید، ذخیره سازی، جمع آوری، حمل و نقل و دفع نهایی در حال حاضر مشکلات عدیده ای را ایجاد نموده است. به طوری که پیامد آن، محیط زیست و سلامتی انسان را در معرض خطر جدی قرار داده است. این تحقیق از نوع مطالعات توصیفی ـ  مقطعی و مشاهده ای است که در سال 1388 در بیمارستان های ولی عصر، امیر کبیر، طالقانی، امیرالمومنین و امام خمینی شهر اراک انجام شده است. در این پژوهش وضعیت موجود جمع آوری، نگه داری، حمل و نقل و دفع نهایی پسماندهای بیمارستانی شهر اراک و اریه الگوی مناسب دفع  مورد توجه قرار گرفته است.
روش بررسی: وزن پسماندها در دو فصل متوالی مورد تفکیک، توزین و ثبت قرار گرفت. به منظور آگاهی از نحوه مدیریت پسماند پزشکی در بیمارستان ها ی مورد مطالعه از پرسش نامه مورد تایید سازمان جهانی بهداشت استفاده گردید و نیز با مراجعه به بیمارستان ها، سوال از مدیران و کارشناسان بهداشت شاغل دربیمارستان ها، پاسخ ها ثبت گردید.
یافته ها: مطالعات انجام شده در5 بیمارستان نشان داد که متوسط سرانه در بیمارستان های مورد مطالعه 9/2 کیلوگرم در شبانه روز به ازای هر تخت فعال و 6/4 کیلوگرم به ازای هر بیمار بستری شده به دست آمد که شامل60 درصد پسماند شبه خانگی، 39 درصد پسماند عفونی،34/0درصد  پسماند نوک تیز و برنده ، 28/0 درصد پسماند پاتولوژیک و38/0 درصد  پسماند دارویی و شیمیایی است.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از این تحقیق، به منظور کاهش آلودگی در این بیمارستان ها مدیریت بایستی فعالیت هایی را در مورد پسماندهای پزشکی در محل تولید و متمرکز در محدوده بیمارستان ها انجام دهد. کارکنان شاغل در امر جمع آوری و حمل و نقل پسماندها بایستی کلیه اقدامات حفاظت شخصی را رعایت نمایند.  البته مدیریت پسماندهای پزشکی بدون همکاری و تشریک مساعی گروه های مختلف حرف پزشکی نمی تواند در این امرموفقیت کسب نماید.

---

زمینه و هدف: شیرابه تازه دارای خصوصیات pH  پایین و BOD و COD بالاست که عمده آن ترکیبات با وزن مولکولی پایین مثل اسیدهای چرب فرار (اسید استیک و اسید پروپیونیک) هستند. مدیریت شیرابه و تصفیه آن یک موضوع مهم در بهره برداری از جایگاه های دفن بهداشتی است. موضوع این مطالعه بررسی کارایی فرایند تلفیقی انعقاد و لخته سازی و ازناسیون در تصفیه شیرابه تازه زباله شهر تبریز است.
روش بررسی: نمونه های شیرابه تازه برای اندازه گیری پارامترهای pH ،BOD₅ ،COD، قلیاییت، کل جامدات معلق، مطابق با روش های استاندارد آزمایش های آب و فاضلاب مورد آنالیز قرار گرفتند. تاکید بر حذف COD و TSS شیرابه است. از  آلوم و کلرور فریک و PAC به عنوان منعقدکننده استفاده شد.
یافته ها: مشخص شد کلرور فریک با دوز 1 گرم بر لیتر و در pH برابر 10 با حذف 34 درصد از COD و 54 درصد از TSS برتر از آلوم و PAC می باشد. نمونه منعقد شده با کلرور فریک در مرحله ازناسیون در pH بهینه 9 و با دز 3 گرم بر ساعت مورد ازن زنی قرار گرفت که پس از 39 ساعت ازن زنی، 51 درصد از COD و 2/18 درصد از TSS حذف شد.
نتیجه گیری: این تحقیق نشان می دهد که برای کاهش بیشتر COD و رسیدن به استانداردهای دفع نیاز به روش بیولوژیکی پس از انعقاد و لخته سازی و ازناسیون یا استفاده از روش های مختلف اکسیداسیون پیشرفته و یا سایر روش های تصفیه است.

---

زمینه و هدف: یکی از سیستم های تصفیه کامل برای فاضلاب های شهری و صنعتی، بیوراکتور غشایی است که پتانسیل قابل ملاحظه ای در بخش&thinspهای فرایندی و بهره برداری دارد. هدف از این مطالعه، بررسی مقایسه ای سیستم های تصفیه لجن فعال هوادهی گسترده (EAAS) و بیوراکتور غشایی مستغرق (SMBR) جهت تصفیه فاضلاب قوی در شرایط مشابه بوده است.
روش بررسی: لجن فعال مورد نیاز از تصفیه خانه پلاسکوکار سایپا تهیه شد. راکتور مورد استفاده از جنس پلکسی گلس، با حجم مفید 758 لیتر بوده که توسط یک بافل به دو بخش حوض هوادهی به حجم 433 لیتر و حوض ته نشینی ثانویه به حجم 325 لیتر تقسیم شد. غلظت اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD) فاضلاب ورودی به سیستم های EAAS و SMBR به ترتیب بین mg/L 2700-500 و mg/L 5000-500 بود.
یافته ها: نتایج نشان داد که سیستم SMBR در مقایسه با سیستم EAAS پساب با کیفیت بسیار بهتری از لحاظ COD، اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی (BOD₅)، ذرات معلق کل (TSS) و نیتروژن تولید نمود. در سیستم SMBR، با افزایش غلظت COD، غلظت ذرات معلق مایع مخلوط (MLSS) و درصد حذف مواد آلی به طور منظم افزایش می یافت درحالی که این افزایش در سیستم SMBR نامنظم بود.
نتیجه گیری: میانگین نسبت BOD₅/COD در خروجی سیستم های EAAS و SMBR به ترتیب برابر 18/0±708/0 و 11/0±537/0 بود. این امر نشان داد که قابلیت تجزیه بیولوژیکی  مواد آلی موجود در پساب خروجی سیستم SMBR در مقایسه با سیستم EAAS به مراتب کمتر است. در حالی که فرایند نیتریفیکاسیون در سیستم SMBR به طور کامل انجام می شد، سیستم EAAS نتوانست به نیتریفیکاسیون کامل دست یابد.

---

زمینه و هدف: صدای ناشی از عبور و مرور موتورسیکلت ها سهم بسزایی در آلودگی صوتی  شهرهای بزرگ دارد که این امر می تواند به دلیل فقدان قوانین و استاندارد های ملی کنترل تراز نشر صوتی موتورسیکلت های تولید داخل و نیز وارداتی باشد. این مطالعه از طریق ارزیابی آلودگی صوتی موتورسیکلت ها اقدام به ارایه حدود مجاز با قابلیت کاربرد در مراحل مختلف عمر موتورسیکلت نموده است.
روش بررسی: ابتدا استانداردهای صدای موتورسیکلت در کشور های مختلف بررسی و با نتایج حاصل از اندازه گیری تراز صدای 622 دستگاه موتورسیکلت در سه گروه مختلف مقایسه گردید. میزان نمونه در هر گروه تابعی از میزان تولید سالیانه آن گروه در کشور بود. سپس با استفاده از آزمون های آماری حدودی را که بتواند در مرحله اول 90 درصد موتورسیکلت های ساخت داخل را در برگیرد به عنوان استاندارد صدای موتورسیکلت های تولید داخل  پیشنهاد گردید.
یافته ها: این حد مجاز برای موتورسیکلت های گروه 1، 2، 3 به ترتیب 84 ، 86 و 87 (dB (A در مرحله TA (تایید نوع) محاسبه گردید. برای مرحله COP (تطابق با تولید) مطابق فرمول خاصی افزایش می یابد ودر نهایت نیز یک فلوچارت به عنوان روش استاندارد اندازه‌گیری صدای موتورسیکلت ها در مراحل TAوCOP پیشنهاد گردید.
نتیجه گیری: تراز نشر صوتی موتورسیکلت های ساخت داخل به طور متوسط حدود dB 9 از حدود مجاز اروپایی بیشتر می باشد و اگر حدود مجاز اروپایی را جهت موتورسیکلت های ساخت داخل اعمال کنیم حدود 90 درصد موتورسیکلت ها از چرخه تولید خارج خواهند شد که در عمل این امر غیرقابل اجرا خواهد بود.

---

زمینه و هدف: نماتودهای آزادزی به دلیل حرکت فعال و مقاومت‌شان به کلر، در فرایندهای متعارف تصفیه آب از بین نرفته و به همین دلیل می‌توانند وارد سیستم های توزیع آب شده و موجب بروز اثرات نامطلوب بهداشتی گردند. بنابراین کاربرد پرتوتابی فرابنفش(UV) می تواند به عنوان یکی از روش های غیرفعال سازی این ارگانیسم ها مدنظر قرار گیرد.
روش بررسی: دراین مطالعه به بررسی کارایی لامپ UV در غیرفعال سازی نماتودهای آزادزی شاخه رابیتیده (Rhabditida) پرداخته شده و اثر زمان تابش، کدورت، دما، دوز تابش و pH بر میزان غیرفعال سازی مورد بررسی قرار گرفته است. لامپ UV مورد استفاده، یک لامپ 11 وات و شدت پرتودهی 24 میکرو وات بر سانتی متر مربع بود.
یافته ها: برای لارو نماتود در زمان تماس 9 دقیقه و برای نماتود بالغ در زمان تماس 10 دقیقه راندمان غیر فعال سازی لامپ به 100% می رسید. با افزایش کدورت تا NTU 25 راندمان غیرفعال سازی لارو از 100% به 66% و نماتود بالغ از 100% به 64% کاهش یافت. در مدت زمان تابش یکسان تغییر pH در محدوده 6 تا 9 تاثیری بر راندمان غیرفعال سازی نداشت. با افزایش دما میزان غیر فعال سازی افزایش یافت.
نتیجه گیری: نتایج حاصل از مطالعه نشان داد که ارتباط معنی داری بین افزایش زمان تماس، افزایش دما و کاهش کدورت با کارایی لامپ در غیرفعال سازی نماتود وجود دارد (001/0>P). همچنین مشخص گردید تاثیر کارایی این لامپ بر روی لارو نماتود بیشتر از بالغ است.

---

MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: عفونت بیمارستانی از علل مرگ‌ومیر، ناخوشی، اتلاف هزینه‌ها و افزایش مدت اقامت بیماران در بیمارستان‌هاست. استفاده صحیح و اصولی از ضدعفونی‌کننده‌ها و گندزداها نقش مهمی در کاهش این عفونت‌ها دارند. در مطالعه حاضر اثربخشی ضدعفونی‌کننده‌ها بر روی باکتری‌های مسئول عفونت‌های بیمارستانی مورد بررسی قرار گرفته است.
روش بررسی: این مطالعه درمقیاس آزمایشگاهی در محیط بیمارستان امام خمینی ارومیه انجام شد. در این مطالعه اثر ضدمیکروبی ضدعفونی‌کننده‌های دسکوسید، کورسولکس بیسیک، میکروباک فورت و پرسیدین 1% برروی باکتری‌های عامل عفونت بیمارستانی از قبیل انتروباکترآیروژینوزا 1221(NCTC 10006)، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس PTCC:1435(Cip81.55) و سودوموناس آیروژینوزا سویه PAO1، مورد بررسی قرار گرفتند. حساسیت باکتری‌ها از طریق حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) و حداقل غلظت‌کشندگی (MBC) ماده ضدعفونی‌کنندها تعیین گردید. در مرحله بعد غلظت ضدعفونی کننده‌ها طبق پروتکل پیشنهادی شرکت سازنده آماده و اثر ضد میکروبی مواد نام برده در غلظت‌ها و زمان‌های مشخص مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: دسکوسید، میکروباک فورت و کورسولکس بیسیک در تمام غلظت‌های پیشنهادی اثر مهارکنندگی خوبی برروی باکتری‌های انتروباکترآیروژینوزا، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس و سودوموناس آیروژینوزا داشته است که از این جهت با دستورالعمل شرکت سازنده مطابقت دارد. ولی پرسیدین 1 % در رقت مصرفی (V/V) 2و4درصد و زمان تماس 5 دقیقه نتوانست رشد این باکتری‌ها را مهار نماید. بنابراین ادعای شرکت سازنده را رد می‌کند. ولی در غلظت 10 و 20 درصد به ترتیب با زمان تماس 15 و 30 دقیقه رشد هر سه نوع باکتری را مهار نموده که با ادعای شرکت سازنده مطابقت دارد.
نتیجه گیری: در این مطالعه قدرت مواد ضدعفونی‌کننده با روش Micro- dilution توصیه شده توسط  NCCLSتعیین گردید. ضعیف‌ترین ضدعفونی‌کننده (بالاترین MIC) جهت مهار هر سه باکتری کورسولکس بیسیک تعیین شد. ولی براساس پروتکل شرکت سازنده در بین هر 4 ماده ضدعفونی‌کننده فقط پرسیدین 1 % در رقت مصرفی 2 و 4 درصد و زمان تماس 5 دقیقه (براساس غلظت‌های سازنده) توانست رشد انتروباکترآیروژینوزا، استافیلوکوکوس اپیدرمیدیس و سودوموناس آیروژینوزا را مهار نماید.

---

MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: آنیلین ماده‌ای است که در صنایع شیمیایی و در فرایندهای مختلفی استفاده می گردد و به دلیل اثرات منفی روی محیط، روش‌های مختلفی جهت حذف این ماده مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه، کارایی فرایند فتوکاتالیستی نانوذرات اکسید روی در حذف آنیلین از پساب سنتتیک مورد مطالعه قرار گرفت.
روش بررسی: راکتور فتوکاتالیستی از جنس پلکسی گلاس و به حجم 5 لیتر که لامپ فرابنفش (20w.) در مرکز آن (داخل غلاف کوارتزی) بوده و نانوذرات اکسیدروی (g/L 5/0-2/0) وارد پساب سنتتیک حاوی آلاینده آنیلین با غلظت ppm.052 می‌گردید. پس از طی زمان‌‌ ماند30و90،60دقیقه، نمونه‌ها سانتریفوژ شده و محلول رویی توسط فیلتر µ.2/0 از جنس PTFE، فیلتر شد. جهت استخراج مواد آلی از نمونه و آنالیز آنها، از روش مایع ـ مایع و دستگاه گازکروماتوگرافی استفاده گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که فرایند فتوکاتالیستی اکسید روی می‌تواند به طور موثری، منجر به حذف آلاینده آنیلین از پساب گردد. راندمان حذف آنیلین در غلظت نانوذرات اکسیدروی برابر g/L 5/0  به مقدار کمتری نسبت به سایر غلظت‌ها افزایش نشان می‌داد و آزمون آماری (ANOVA) نشان از عدم وجود اختلاف معنادار بین راندمان حذف آنیلین در غلظت‌های مختلف نانوذرات داشت. در pH قلیایی، بیشترین راندمان حذف آنیلین در زمان ماند 90 دقیقه و غلظت نانوذرات g/L 5/0 به میزان 3/76% به دست آمد.
نتیجه‌گیری: در نهایت، می‌توان نتیجه‌گیری نمود که فرایند فتوکاتالیستی نانوذرات اکسیدروی برای حذف آلاینده آنیلین از پساب مناسب است.

---

---

زمینه و هدف: بیس‌فنل‌A یک ماده شیمیایی مختل‌کننده غدد درون‌ریز است که از طریق پساب‌های کارخانه تولید آن، کاغذسازی و پلاستیک‌سازی وارد محیط می‌شود. هدف از این مطالعه بررسی ایزوترم‌های جذب مربوط به کاهش بیس‌فنل‌A از محلول‌های آبی توسط نانوتیوب کربن تک دیواره است. روش بررسی: این مطالعه از نوع تجربی است. آزمایش بصورت ناپیوسته با حجم 50mL نمونه در مقیاس آزمایشگاهی انجام گردید. متغیرها در این مطالعه زمان تماس (5,15,30,60,90,120min)، غلظت اولیه بیس‌فنل 2,5,20,50mg/L) A) و pH آن (3,5,6,9,11) بود. غلظت بیس‌فنل‌A با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتری UV-VIS سنجیده شد. یافته‌ها: حداکثر ظرفیت جذب برابر با 71/42mg/g است. نتایج آزمایشات نشان داد که بیشترین ظرفیت جذب تعادلی در زمان تماس 60min و در 9 = pH اتفاق می‌افتد. همچنین با افزایش غلظت اولیه، ظرفیت جذب افزایش یافته و سپس به حالت ثابت می‌رسد. نتیجه‌گیری: میزان جذب بیس‌فنل‌A توسط نانوتیوب کربن تک دیواره از مدل ایزوترم فروندلیچ – لانگمویر تبعیت می‌کند.

---

زمینه و هدف: هر بیمار دارای نارسایی کلیوی در هر مرحله از دیالیز با حجم زیادی آب روبروست که مستقیما با خون بیمار در تماس است. بنابراین وجود هر نوع آلودگی شیمیایی و میکروبی در آب مورد استفاده در دستگاه‌های همودیالیز می‌تواند برای این بیماران بسیار خطرناک بوده و اهمیت کنترل کیفیت آب مصرفی در این دستگاه‌ها را آشکار سازد، این تحقیق به همین منظور انجام گرفت.
روش بررسی: این مطالعه به صورت توصیفی ـ مقطعی به منظور بررسی کیفیت شیمیایی، فلزات سنگین و میکروبی آب مصرفی در دستگاه‌های همودیالیز بیمارستان اخوان کاشان در پاییز 1390 انجام گرفت. در طول مدت تحقیق در مجموع 26 مرحله نمونه برداری انجام وغلظت پارامترهایی از قبیل کلر باقی مانده، سدیم و پتاسیم، منیزیم و کلسیم، فلوراید، نیترات و سولفات، روی، مس، سرب، کادمیوم، جیوه، سلنیوم، نقره، کروم و آرسنیک و شمارش باکتری‌های هتروتروف بر اساس آخرین روش ارایه شده در کتاب استاندارد متد اندازه‌گیری گردید.
یافته‌ها: نتایج تحقیق نشان داد که غلظت مس، روی، کادمیوم، سرب، کروم و نقره در آب مصرفی در دستگاه‌های همودیالیز بیمارستان اخوان کاشان به ترتیب برابر µg/L 4/0 ،6/0 ، 7/0 ، 05/0 ، 08/0 و 04/0 بوده است و در هیچ یک از نمونه‌ها میانگین غلظت عناصر شیمیایی و فلزات سنگین فراتر از حد استانداردهای تعریف شده نبوده است. هم‌چنین نتایج آزمایشات آنالیز کیفیت میکروبی نیز نشان داد که آلودگی میکروبی در هیچ‌کدام از نمونه‌ها مشاهده نشده است. علاوه بر این، غلظت کلر باقی مانده نیز در آب ورودی به دستگاه‌های همودیالیز برابر صفر بوده است.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده در این مطالعه آب مصرفی در دستگاه‌های همودیالیز بیمارستان اخوان کاشان از نظر کیفیت شیمیایی، میکروبی و فلزات سنگین با استاندارد موجود مطابقت داشته و از این جهت خطری بیماران دیالیزی را تهدید نمی‌کند.

---

---

---

زمینه و هدف: تخلیه بیش از حد مواد خطرناک همچون ترکیبات نیتروژن‌دار و ترکیبات آلی به محیط زیست سبب بروز اثرات مخرب متعدد بر محیط زیست می‌شود. هدف از این مطالعه، بررسی عملکرد یک شکل اصلاح شده راکتور ناپیوسته متوالی (SBR) در حذف ترکیبات نیتروژن‌دار و اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD) است. روش بررسی: راکتور مورد نظر یک راکتور با جریان پیوسته رو به بالا و با خروجی منقطع بود. برای بررسی عملکرد این راکتور، ابتدا 4 چرخه متفاوت شامل هوادهی، ته‌نشینی و تخلیه (به ترتیب 3، 4، 6 و h8) طراحی شدند. سپس با استفاده از غلظت‌های متفاوت ازCOD   250-1500mg/L)) و آمونیاک (mg/L 40-100)، راندمان هر چرخه به تفکیک مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌ها: نتایج نشان دادند که همه فازها در حذف COD عملکرد بسیار مناسبی داشته‌اند. میانگین حذف COD برای فازهای 1، 2، 3 و 4 به ترتیب 91/7%، 91/5%، 92% و 92/7% به دست آمد. درصد حذف آمونیاک در فاز 3 و 4 با زمان چرخه 6 و h8 در غلظت ورودی mg/L40 به ترتیب 92/7% و 95/8% بود. نتیجه‌گیری: عملکرد فاز 4 (با زمان چرخه h8) در حذف ترکیبات نیتروژن و مواد آلی بسیار زیاد بود. تلفیق مراحل انوکسیک و هوازی در این راکتور و فراهم کردن نیترات به عنوان گیرنده الکترون باعث عملکرد مناسب راکتور در حذف نیتروژن از فاضلاب شد، به طور کلی این راکتور با توجه به پیوسته بودن جریان جایگزین مناسبی برای سیستم‌های منقطع و حذف همزمان COD و نیتروژن است.

---

زمینه و هدف: مطالعه حاضر سعی در توسعه فیلترهای نانولیفی حاوی نانوذرات اکسید‌منیزیم به منظور کاربرد آتی در حذف ذرات را از جریان گازی دارد.

روش بررسی: ساخت نانوالیاف به روش الکتروریسی منطبق با طرح آزمایش تهیه‌شده توسط روش سطح پاسخ انجام گرفت. بهینه‌سازی پارامترهای الکتروریسی برای رسیدن به ویژگی‌های فیلتر شامل قطر الیاف، تخلخل فیلتر و تعداد گره انجام شد. بعد از تهیه تصاویر میکروسکوپی، تعیین قطر الیاف و تعداد گره توسط نرم‌افزار پردازش تصویر و محاسبه درصد تخلخل با کمک نرم افزار Mat lab صورت گرفت. فیلتر‌مدیای نهایی مبتنی بر شرایط بهینه الکتروریسی تولید و آزمون عملکرد فیلتر هپا برای آن صورت گرفت.

یافته‌ها: از نظر ویژگی‌های ریخت شناسی مثل پیوستگی الیاف، عدم وجود شاخه‌های اضافی و تعداد کم‌تر گره و برجستگی، آزمایش شماره 2 (غلظت :16 wt%، ولتاژ:10kV،فاصله :15cm) بهترین شرایط را دارا بود. در این شماره آزمایش، بالاترین قطر الیاف نیز دیده شد. در بین پارامترهای الکتروریسی، بالاترین ضریب همبستگی بین غلظت محلول و متغیرهای پاسخ دیده شد و این رابطه برای قطر الیاف و درصد تخلخل از نظر آماری معنی دار تعیین گردید (به ترتیب 0/05 > p  و 0/01 > p). رابطه مثبت و ضعیفی بین قطر الیاف تولیدی و درصد تخلخل مدیا (r =0/29,p >0/05) و رابطه منفی و ضعیفی بین قطر الیاف و تعداد گره حاصله r =-0/2,p >0/05)) یافت شد.

نتیجه‌گیری: غلظت محلول به عنوان تاثیرگذارترین پارامتر الکتروریسی بر ویژگی‌های فیلتر شناخته شد، که با افزایش آن تعداد گره شکل‌گرفته در الیاف کمتر ولی الیافی با قطر بزرگتر تولید شدند. با افزایش قطر الیاف، اندازه حفرات فیلتر و درصد تخلخل افزوده گردید. مدل‌‌های ریاضی دوجمله‌ای بین متغیرهای مورد بررسی یافت شد. کارایی فیلتر بهینه شده قابل مقایسه با فیلترهای هپا بوده، و از افت فشار کمتری نیز برخوردار بود.

---

زمینه و هدف: شیر که یک غذای کامل بوده و می‌تواند برای فعالیت باکتری‌های مختلف، محیط رشد مناسبی را فراهم نماید لذا در شرایط غیرپاستوریزه برای بهداشت و سلامت انسان پر مخاطره خواهد بود. مطالعه حاضر به منظور بررسی میزان شیوع و مقاومت آنتی بیوتیکی استافیلوکوکوس اورئوس در شیرهای خام و پاستوریزه شهرستان ساری در تابستان 1393 انجام گرفت.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی و مقطعی در تابستان 1393 در شهرستان ساری انجام شد. تعداد 80 نمونه، هر نمونه به حجم mL  200 از شیرخام از مراکز جمع‌آوری و توزیع شیر و تعداد 80 نمونه، هر نمونه به حجم mL 200 از شیر پاستوریزه موجود از فروشگاه‌های مواد غذایی جمع‌آوری شد. آزمایشات روی نمونه‌ها در شرایط آسپتیک در محیط چاپمن و بلاد آگار کشت و تست‌های تاییدی صورت گرفت. تست آنتی بیوگرام نمونه‌های مثبت انجام شد. نتایج بوسیله نرم افزار 19 SPSS و آزمون آماری T-test و آمار توصیفی مورد بررسی قرار گرفت.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که از نمونه‌های جمع‌آوری شده 38/75 درصد و 0 درصد نمونه‌ها به ترتیب برای شیر خام و پاستوریزه دارای آلودگی استافیلوکوکوس اورئوس بودند. میانگین تعداد کلونی کشت‌های شیرخام در محدوده Cfu/mL 7×10⁴-3×10⁴ برآورد شد. بیشترین حساسیت برای آنتی‌بیوتیک‌های ونکومایسین، جنتامایسین و کوتریموکسازول (همگی 100 درصد) و بیشترین مقاومت به آنتی بیوتیک آمپی‌سیلین، متی سیلین و سفالوتین به ترتیب 87/5 درصد، 25 درصد و 12/5 درصد مشاهده گردید.

نتیجه‌گیری: طبق نتایج بدست آمده شیوع آلودگی شیرهای خام با استافیلوکوک اورئوس مشاهده گردید. بنابراین رعایت و کنترل اصول بهداشتی در مراحل مختلف تهیه، عرضه و مصرف شیر می‌تواند از آلودگی انسان جلوگیری نماید.

---