15 نتیجه برای رحیمی
محمد مسافری، حسن تقی پور، علیرضا استاد رحیمی، شاهرخ نظم آرا،
دوره 1، شماره 2 - ( 12-1387 )
چکیده
زمینه و هدف: در فرآیند تولید مواد غذایی پرمصرفی نظیر کیک، بیسکوئیت، شکلات، ماکارونی و... در مراحل خمیرگیری و آمادهسازی مواد اولیه، آب مورد استفاده قرار میگیرد. در تحقیق حاضر کیفیت میکربی و شیمیایی آبهای مصرفی صنایع بزرگ غذائی استان آذربایجان شرقی مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: تعداد 11 کارخانه با تولیدات متنوع انتخاب گردید. نمونههای آب مصرفی طی فصل تابستان تهیه و از نظر وضعیت کنترل کیفی آب، آلودگی میکربی آب مصرفی و پارامترهای شیمیایی و فلزات سنگین آنالیز شدند. علاوه بر آن صنایع انتخاب شده از نظر وضعیت کنترل کیفی آب مصرفی نیز مورد بررسی قرار گرفتند.
یافته ها: بر اساس نتایج حاصل در صنایع بررسی شده وضعیت پایش کیفیت آب مطلوب نمیباشد. در برخی از صنایع آب مصرفی از نظر میکربی مشکوک به آلودگی بود. کیفیت شیمیائی آب مصرف شده از تفاوتهای عمدهای برخوردار بود. در کلیه آبهای آنالیز شده فلزات نیکل، کروم، مس، روی، آهن و منگنز مشاهده شد اما مقادیر اندازه گیری شده پائین تر از حداکثر مجاز استاندارد ملی آب شرب بود. سرب در کارخانه ماکارونی شماره 2 بالاتر از حداکثر مجاز و در صنایع غذائی شماره 1، کارخانه سوسیس و کالباس و کارخانه قند نزدیک به حداکثر مجاز بود. کادمیوم نیز در کارخانه ماکارونی شماره 2 و کارخانه سوسیس و کالباس نزدیک به حداکثر مجاز مشاهده شد.
نتیجهگیری: به منظور اطمینان از سلامت و ایمنی مواد غذائی بهتر است صنایع تولید مواد غذائی حداقل برای آب مصرف شده در پروسه تولید از آب شبکه شرب استفاده نمایند. همچنین با توجه به احتمال آلودگی شیمیائی محصول نهائی لازم است بحث کنترل کیفی آب بیشتر مورد توجه قرار گرفته و استاندارد های ویژه آب در صنایع غذایی رعایت گردد و پائین بودن حجم آب مصرفی نمیتواند دلیلی بر عدم توجه به پایش کیفیت آب باشد. همچنین در محصولات نهایی چنین صنایعی لازم است میزان فلزات سنگین مورد آنالیز قرار گیرد.
پروین نصیری، محمدرضا منظم اسماعیل پور، عباس رحیمی فروشانی، حسین ابراهیمی، یحیی سلیمی،
دوره 2، شماره 2 - ( 6-1388 )
چکیده
زمینه و هدف: از نظر سازمان جهانی بهداشت صدا به عنوان سومین آلودگی خطرناک شهرهای بزرگ است. اتوبوس ها موضوع جالبی برای مطالعه آلودگی صوتی هستند. چون هم به منبع صدای متحرک محیطی (ترافیک) و هم منبع صدای شغلی برای رانندگان محسوب می شوند .هدف از این مطالعه بررسی تحلیلی مواجهه رانندگان اتوبوس های شهری تهران با صدا بوده است.
روش بررسی: تراز صدا در 90 اتوبوس که در 3 گروه مجزا (1) 30 اتوبوس ایکاروس (2) 30 اتوبوس مان (3) 30 اتوبوس شهاب قرار داشتند و به صورت تصادفی انتخاب گردیده بودند اندازه گیری گردیده و به 8 ساعت کار در روز تعمیم داده شدند. همزمان آنالیز فرکانسی صدا در مراکز اکتاوباند نیز انجام گرفته و مقدار SIL برای اتوبوس ها محاسبه گردیدند. نتایج به دست آمده برای اتوبوس های مختلف با یکدیگر و مقادیر استاندارد مقایسه شد.
یافته ها: تراز مواجهه 8 ساعته در رانندگان اتوبوس های نوع ایکاروس (A dB82 ) بیشتر از نوع مان (A dB 77.6 ( و مقدار این دو بیشتر از نوع شهاب (dB A 75) می باشد.مقدار SIL نیز در اتوبوس های ایکاروس بیشتر از اتوبوس های دیگر است. آنالیز فرکانسی صدا نشان می دهد که عمر اتوبوس در فرکانس های مرکزی تاثیر معنی داری روی افزایش صدا دارد.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که نوع اتوبوس و عمر اتوبوس از فاکتورهای تاثیر گذار بر مقدار مواجهه رانندگان با صدا ست که مشابه با نتایج مطالعات پیشین در این زمینه است.
محمد تقی صمدی، محمد حسین ساقی، مهدی شیرزاد سیبنی، ژاله حسنوند، سمیه رحیمی،
دوره 3، شماره 1 - ( 1-1389 )
چکیده
زمینه و هدف: تصفیه شیرابه حاصل از محل های دفن مواد زائد شهری ، به عنوان یکی از مهمترین مسائل زیست محیطی ، بندرت در ایران مورد مطالعه قرار گرفته است و از طرفی آلودگی شیرابه می تواند خطرات زیست محیطی جبران ناپذیری به محیط زیست وارد نماید لذا تصفیه شیرابه با استفاده از روش ها و تکنیک های ارزان و دردسترس امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. روش بررسی: در این مطالعه که از نوع مداخله ای می باشد حذف اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD) و کل جامدات معلق (TSS) از شیرابه محل دفن مواد زائد همدان با استفاده از منعقد کننده های آلوم، پلی آلومینیوم کلراید و سولفات فرو مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق غلظت های بهینه و میزان pH بهینه برای هریک از منعقد کننده مورد محاسبه قرار گرفته است. تحقیق با استفاده از روش آزمایش جار مورد بررسی قرار گرفته و میزان COD , TSS نمونه با استفاده از روش استاندارد اندازه گیری شده اند.
یافته ها: نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که کارآیی حذف COD با استفاده از پلی آلومینیوم کلراید در pH=12 و در غلظت 2500 میلی گرم برلیتر، برای آلوم pH= 12 و در غلظت 1000 میلی گرم برلیتر و برای سولفات فرو pH=12 و در غلظت 1500 میلی گرم برلیتر بیشترین مقدار بوده است. همچنین کارآیی حذف TSS برای آلوم درpH= 2 و غلظت 1500 میلی گرم برلیتر، برای پلی آلومینیوم کلراید در pH=12 و در غلظت 2500 میلی گرم برلیتر و برای سولفات فرو pH=7 و غلظت 2500 میلی گرم می باشد.
نتیجه گیری: در حذف COD موثرترین منعقد کننده سولفات فرو بوده که در pH بازی نتیجه بهتری را نشان می دهد. با نتایج به دست‌آمده می توان روش انعقاد و کواگولاسیون را روشی مناسب و ارزان قیمت جهت تصفیه شیرابه شهر همدان و آماده سازی آن برای تصفیه بهتر و مناسبتر آن با روش های دیگر معرفی نمود
نگار درویش زاده، فریده گلبابایی، محمد رضا پورمند، فریده زینی، عباس رحیمی فروشانی،
دوره 6، شماره 1 - ( 2-1392 )
چکیده
زمینه و هدف: میکروارگانیسم‌ها عواملی هستند که در صورت ورود به بدن انسان با سازوکارهایی چون عفونت، آلرژی یا خواص سمی سبب ایجاد اختلال در واکنش های بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی بدن انسان می شوند و در صورتی که سیستم ایمنی قادر به نابود کردن و از بین بردن عوامل بیولوژیکی نباشد، اختلال ایجاد شده می تواند سبب بیماری و حتی مرگ شود. این مطالعه میزان بیوآیروسل ها (باکتری و قارچ) را در بخش‌های مختلف یک بیمارستان مورد بررسی قرار می دهد.
روش بررسی: در این مطالعه میزان بیوآیروسل ها (باکتری و قارچ) مطابق روش 0800 NIOSH با استفاده از دستگاه باکتریال سمپلر و محیط های کشت اختصاصی برای باکتری و قارچ به طور جداگانه در بخش‌های ICU (بخش مراقبت های ویژه)، آزمایشگاه پاتولوژی، اتاق عمل، ریکاوری و CSR یک بیمارستان مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفت.
یافته‌ها: نتایج ارزیابی نشان می دهد میانگین تراکم باکتری ها در بیمارستان مورد مطالعه در ردیف CFU/m3 88/1226 – 47/294 بوده است که بیشترین تراکم مربوط به بخش CSR و کمترین تراکم آن مربوط به اتاق عمل است. نوع باکتری‌های شناسایی شده شامل باسیل های گرم مثبت (6/50%)، استافیلوکوکوس اپیدرمیس (29/20%)، استافیلوکوکوس ساپروفیتوکوس (6/2% )، استافیلوکوکوس اورئوس (03/7%)، سایر استافیلوکوکوس ها (9/5 %) و میکروکوک (43/13%) است. همچنین نتایج سنجش قارچ ها نشان می دهد که میانگین تراکم قارچ ها در بیمارستان مورد مطالعه در گستره CFU/m3 45/188- 0 بوده است که حداکثر تراکم مربوط به ICU و حداقل تراکم مربوط به ریکاوری و اتاق عمل است. نوع قارچ های شناسایی شده شامل آسپرژیلوس فلاووس (65/31 %)، آسپرژیلوس فومیگاتوس (17/25 %)، آسپرژیلوس نایجر (82/15% ) و پنیسیلیوم (33/27 % ) بوده است.
نتیجه گیری : مقایسه تراکم باکتری ها در بخش‌های مختلف بیمارستان با حد توصیه شده ACGIH که CFU/m3 500 است نشان داد تراکم بیوآیروسل باکتری در همه بخش‌ها به جز اتاق عمل از حد توصیه شده بیشتر بوده است. همچنین مقایسه تراکم قارچ ها در بخش‌های مختلف بیمارستان با حد توصیه شده ACGIH که CFU/m3 100 است نشان داد تراکم بیوآیروسل قارچ در همه بخش‌ها کمتر از حد توصیه شده بوده است.
طاهر رجایی، رقیه رحیمی بنماران، حمیده جعفری ،
دوره 7، شماره 4 - ( 10-1393 )
چکیده
زمینه و هدف: پیش بینی و کنترل کیفیت آب رودخانه کرج، به عنوان یکی از مهم ترین منابع تامین کننده آب مورد نیاز شهر تهران، از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این تحقیق، عملکرد مدل‌های شبکه عصبی (ANN)، مدل ترکیبی شبکه عصبی – موجک (WANN) و رگرسیون خطی چند متغیره (MLR)، برای پیش بینی یک ماه آینده یون نیترات و اکسیژن محلول ایستگاه پل خواب واقع در رودخانه کرج، مورد ارزیابی قرار گرفت. روش بررسی: از یک دوره آماری 11 ساله جهت ورودی مدل ها استفاده شد. در مدل ترکیبی WANN سری های زمانی واقعی دبی و پارامتر کیفی مورد نظر (نیترات و اکسیژن محلول) توسط آنالیز موجک تجزیه شدند؛ سپس مجموع سری های زمانی موثر آنها به عنوان ورودی ANN به کار گرفته شد. در ادامه، توانایی هر سه مدل، برای پیش بینی نقاط پیک سری زمانی که دارای اهمیت بسزایی هستند، بررسی شد. کارایی مدل‌ها با ضریب تببین یا نش(E) و ریشه میانگین خطای مربع (RMSE) ارزیابی شدند. یافته‌ها: نتایج، حاکی از دقت و توانایی بالای مدل هیبرید شبکه عصبی- موجکی با رویکرد حذف نویزهای سری زمانی نسبت به دو مدل دیگر بوده است؛ بطوریکه مدل ترکیبی شبکه عصبی– موجکی قادر بود میزان RMSE را برای یون نیترات در مقایسه با مدل شبکه عصبی و رگرسیون خطی چند متغیره به ترتیب به مقدار% 35/60 و %75/93 و برای یون اکسیژن محلول، به اندازه %40/57 و %60/13 بهبود بخشد. نتیجهگیری: به لحاظ قابلیت بالای شبکه عصبی موجکی و حذف نویزهای سری های زمانی در پیش بینی پارامترهای کیفی آب رودخانه، این مدل میتواند، راهکاری مناسب و سریع در مدیریت برتر کیفیت منابع آب و اطمینان از نتایج پایش کیفی و کاهش هزینه های آن مطرح شود.
فرزانه محمدی، سمیه رحیمی، زینب یاوری،
دوره 8، شماره 4 - ( 12-1394 )
چکیده
زمینه و هدف: در این تحقیق میزان حذف فلز کروم شش ظرفیتی از محلول های آبی با استفاده از جاذب بیولوژیکی لجن دفعی فاضلاب های شهری مطالعه شد. همچنین کارایی شبکه های عصبی در پیشبینی جذب بیولوژیکی مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: تاثیر پارامترهای غلظت اولیه، دز جاذب، pH، سرعت و زمان اختلاط در راکتور ناپیوسته بر جذب کروم بررسی و قسمتی از نتایج آزمایشگاهی توسط شبکه عصبی پس انتشار پیش خور مدلسازی شد و بخش دیگری از نتایج برای سنجش دقت مدل شبیه سازی شد. بهینه سازی تابع انتقال و تعداد نورون های لایه مخفی انجام شد.
یافته‌ها: شرایط بهینه در غلظت اولیهmg/L 90، دز جاذب ,pH= 2 ,4g/L سرعت اختلاط 200rpm و زمان اختلاط 120min حاصل شد و حداکثر میزان حذف 96% و حداکثر ظرفیت جذب 41/69mg/g بدست آمد. سینتیک جذب کروم با مدل شبه مرتبه دوم و ایزوترم جذب آن با مدل فروندلیچ تطابق دارد. در شبکه عصبی طراحی شده بهترین تابع انتقال در لایه های مخفی و خروجی تابع تانژانت سیگموئید و تعداد نورون بهینه برابر 13 عدد تعیین شد. خروجی مدل با بردار هدف همبستگی (0/984=R) مناسبی دارد. شبیه سازی انجام شده با مدل شبکه عصبی، تطابق مناسبی با نتایج آزمایشگاهی دارد.
نتیجهگیری: لجن دفعی مورد استفاده در این تحقیق قادر به حذف کروم از محیط های آبی است. استفاده از شبکه عصبی پس انتشار، تابع آموزشLevenberg-Marquardt ، تابع انتقال تانژانت سیگموئید در لایه های مخفی و خروجی و تعداد نورون های بین 1/6 تا 1/8 داده های ورودی، نتایج مناسبی برای پیش بینی فرایند جذب در پی خواهد داشت.
رامین سلماسی، آزیتا بهبهانی نیا، علیرضا استاد رحیمی،
دوره 12، شماره 2 - ( 6-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: تثبیت فلزات سنگین در محل با به کارگیری مواد معدنی، روشی است که برای کاهش پویایی این فلزات بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بر این اساس در پژوهش حاضر، کارایی پنج نوع مواد معدنی برای تثبیت فلزات سنگین خاک های کشاورزی اطراف شهرستان تبریز که با پساب های آلوده آبیاری می شوند بررسی شده است.
روش بررسی: به g 0/5 از پنج ماده کلسیت، ایلیت، هماتیت، زئولیت و بنتونیت و 10 نمونه خاک برداشت شده از خاک های واقع در شمال غرب شهرستان تبریز، محلول های حاوی عناصر کادمیوم، سرب، نیکل، مس و روی اضافه شد. بعد از قرار دادن محلول ها در دستگاه شیکر، غلظت این پنج عنصر در محلول های صاف شده با استفاده از دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شد. مقایسه میانگین ها با بهرهگیری از آزمون دانکن انجام گرفت.
یافته ها: بیشترین میزان جذب عناصر کادمیوم (91 درصد)، نیکل (78 درصد) و روی (94/7 درصد) مربوط به کلسیت، بیشترین میزان جذب عناصر سرب (94/3 درصد) و مس (90/5 درصد) مربوط به هماتیت و برای هر پنج عنصر کمترین میزان جذب مربوط به ایلیت بوده است. کلسیت، زئولیت، بنتونیت و هماتیت نسبت به خاک های مورد آزمایش ظرفیت جذب بالاتر و معنیداری برای عناصر کادمیوم، نیکل و روی داشتند.
نتیجه گیری: از بین مواد معدنی مورد بررسی، کلسیت و هماتیت دو ماده معدنی بودند که در صورت اضافه شدن به 10 نمونه خاک مورد آزمایش، توانستند باعث افزایش معنی دار ظرفیت جذب عناصر کادمیوم، مس، روی، نیکل و سرب شوند و بدینوسیله کاهش جذب و انباشت عناصر یاد شده در گیاهان زیرکشت مناطق کشاورزی اطراف شهرستان تبریز را موجب شوند.
ریحانه دهقان، سارا عبداللهی، مهرانگیز رحیمی، فرهاد نژادکورکی، ملیحه امینی،
دوره 12، شماره 3 - ( 9-1398 )
چکیده
زمینه و هدف: به‌دلیل رشد فزاینده شهرنشینی یکی از معضلات زیست محیطی دنیای امروز وسایل نقلیه هستند که از مهمترین عوامل ایجاد آلودگی هوا محسوب می شوند. با توجه به مشکلات روز افزون آلودگی هوا و عواقب زیست محیطی آن به دلیل عدم رعایت استانداردها در ساخت خودروها و سوخت مصرفی آنها، آگاهی از میزان خروجی اگزوز خودروها و مقایسه آن با استانداردهای حفاظت محیط زیست و معاینه فنی به منظور کنترل و کاهش آلودگی هوا ضروری است. از این‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه میزان آلاینده های CO،CO2 و HC خروجی از اگزوز خودروهای سبک در فاصله سال های تولید 1389-1383 براساس استانداردهای معاینه فنی و محیط زیست در شهر شیراز انجام گردید. همچنین به بررسی ارتباط میان سال ساخت خودرو با میزان خروجی آلاینده های مذکور نیز پرداخته شد.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، غلظت آلاینده های هوا شامل CO، CO2 و HC از خروجی اگزوز 858 خودور پژو 405، 206 و پارس تولید سال های 1389-1383 مراجعه کننده به مرکز معاینه فنی ولیعصر شهر شیراز در طی 5 ماه اندازه گیری شد و با استانداردهای حفاظت محیط زیست و معاینه فنی مقایسه شد. همچنین ارتباط بین سال تولید و میزان خروجی آلاینده های مذکور نیز مورد بررسی قرار گرفت و داده های به‌دست آمده توسط نرم افزارSPSS مورد آنالیز آماری قرار گرفتند و گراف‌های مورد نیاز توسط نرم افزار Excel رسم گردیدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد بین سال ساخت خودرو و میزان تولید CO و HC رابطه معنی دار و منفی وجود داشت به‌طوری‌که با افزایش سال ساخت خودرو میزان آلاینده های مذکور کاهش می یابند. همچنین بین سال ساخت و میزان تولید CO2 نیز این رابطه مثبت و معنی دار بود. همچنین در بین خودروهای مورد بررسی آلاینده های خروجی (CO و CO2) از اگزوز خودروی پژو GLX نسبت به پژو پارس و 206 کمتر بود و کمترین میزان HC در پژو 206 مشاهده شد.
نتیجهگیری: به‌طور کلی میزان آلاینده های خروجی اگزوز از هر سه خودرو در حد استاندارد یورو 2 و معاینه فنی قرار داشتند.
فائزه کمال، رضا فولادی فرد، اعظم صباحی هویدا، ذبیح اله قارلی پور، نیره رضائی رحیمی،
دوره 14، شماره 2 - ( 6-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: اولین و اساسی ترین قدم در ارتقاء عملکرد زیست محیطی، شناسایی و ارزیابی رفتار زیست محیطی است. این در حالی است که ابزار سنجش، پرسشنامه رفتار زیست محیطی در نظر گرفته شده است. بررسی روایی و پایایی پرسشنامه پیش از استفاده ضروری بوده و این پژوهش با این هدف صورت پذیرفت.
روش بررسی: پرسشنامه رفتار زیست محیطی حاوی 36 سوال با استفاده از مروری بر متون و نظر متخصصان طراحی شد. سپس روایی پرسشنامه براساس شاخص روایی (CVI) و نسبت روایی محتوا (CVR) و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ توسط 14 نفر از متخصصان و 40 نفر از گروه هدف سنجیده شد. در نهایت داده‌ها با نرم افزار SPSS 20 تجزیه و تحلیل گردید.
یافته‌ها: نتایج حاصل نشان داد که پرسشنامه طراحی شده به‌ترتیب دارای شاخص روایی و نسبت روایی محتوا کل 0/896 و 0/726 است و 4 گویه به‌علت عدم انطباق با شاخص‌های روایی محتوا باید از پرسشنامه حذف شوند. پرسشنامه از سازگاری درونی بالایی برخوردار است و با ضریب آلفای کرونباخ 0/85 قابل قبول است.
نتیجهگیری: طراحی پرسشنامه به منظور ارزیابی عملکرد زیست محیطی شهروندان صورت گرفت و میتواند در مطالعات بعدی مورد استناد قرار بگیرد.
مسلم رحیمی، مریم محمدی روزبهانی، خوشناز پاینده، احد نظرپور، ابراهیم پناهپور،
دوره 14، شماره 2 - ( 6-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به گسترش هوای گرد و غباری و انتقال این ذرات به شهرهای استان خوزستان، بررسی وضعیت این ذرات از نظر آلودگی به فلزات سنگین و وضعیت آلودگی آنها اهمیت بالایی دارد.
روش بررسی: در این مطالعه، غلظت فلزات Cr، Cu، Zn، Pb، Ni، Mn، Mg، Fe در هوای 4 شهر استان خوزستان (اهواز، دزفول، ماهشهر و آبادان) در شرایط گرد و غبار و بدون گرد و غبار طی یک دوره 9 ماهه (فصول پاییز، زمستان و بهار) در سال های 1398-1397 بررسی گردید. 48 نمونه در شرایط آلوده و 48 نمونه در شرایط غیر آلوده، در نقاط و زمان های یکسان و با استفاده از پمپ نمونه برداری High Volume با دبی L/min 110 و به مدت h 6 برداشت شد. غلظت فلزات با استفاده از دستگاه ICP سنجش شد.
یافته ها: میانگین غلظت فلزات مورد بررسی به استثنا Ni، Mn، Mg در زمان گرد و غبار بالاتر از غلظت آنها در شرایط غیر گرد و غباری بود (0/05p<). در هوای گرد و غباری ترتیب فلزات سنگین براساس غلظت Zn> Mg> Mn> Ni> Cr> Pb> Fe> Cu و در هوای غیر گرد و غباری Mg> Mn> Ni>Pb> Fe> Cr بود که نشان می دهد منشا فلزات روی و مس و افزایش غلظت کروم در هوای آلوده، گرد و غبار و انتقال آلودگی از خارج به درون شهرها توسط این پدیده بوده است. شهرهای اهواز، دزفول، ماهشهر و آبادان از نظر وضعیت آلودگی به فلزات سنگین در شرایط گرد و غباری و غیر گرد و غباری وضعیت به شدت غنی شده را داشتند. در بررسی منشا فلزات، نیکل، کروم، روی و منیزیم در مولفه اول، مس، سرب و منگنز در مولفه دوم و آهن در مولفه سوم قرار داشت که منشا زمین زاد این فلز را در مقایسه با منشا انسان زاد فلزات را تایید می کند.
نتیجهگیری: یافته های این مطالعه نشان داد که هر چند غلظت فلزات سنگین در ذرات گرد و غبار هوا در هوای صاف و نیز گرد و غباری مقادیر پایینی را داشت اما نتایج خطر بالای فلزاتی نظیر روی در شهرهای استان خوزستان به ویژه ماهشهر را نشان می دهد که عموما از فعالیت های درون شهری و یا استانی منشا دارند که این موضوع با توجه به شرایط خشکسالی که زمینه را برای بروز بیشتر گرد و غبار فراهم می سازد، نیازمند توجه بیشتری است.
تخصصی علیرضا رحیمی، نبی شریعتی‌فر، علی حشمتی،
دوره 14، شماره 3 - ( 9-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: آفت‌کش‌هایی که در کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرند، به دلیل اثرات سوء آنها بر سلامت انسان، نگرانی‌های زیادی را ایجاد کرده‌اند. در این پژوهش اثر فرایندهای آب‌کشی، له کردن، صاف کردن، شفاف‌سازی با خاک بنتونیت و پاستوریزاسیون بر میزان کاهش حشره‌کش‌های دیازینون، اتیون و فوزالون طی تولید آب انگور عسگری مورد بررسی قرار گرفت.
روش بررسی: درخت مو انگور در طی سه مرحله رشد یعنی قبل از گل‌دهی، غوره و حین رسیدن انگور با سم‌پاشی با سموم فوزالون، دیازینون و اتیون و با غلظت 525، 600 و 750 گرم ماده فعال در هکتار سم‌پاشی شد. h 24 بعد از آخرین مرحله سم‌پاشی نمونه انگور چیده شده و در معرض فرایند آب‌کشی (s 20-30)، له کردن، صاف کردن، شفاف‌سازی و پاستوریزاسیون قرار گرفت. سپس غلظت باقیمانده آفت کش‌ها بعد از هر مرحله با دستگاه گاز کروماتوگرافی طیف سنج جرمی/جرمی تعیین شد.
یافته‌ها: غلظت اولیه دیازینون، اتیون و فوزالون در نمونه انگور به‌ترتیب 0/640، 0/716 و mg/kg 0/550 بود. میزان کاهش دیازینون، در طی فرایندهای آب‌کشی، له کردن، صاف کردن، شفاف‌سازی با خاک بنتونیت و پاستوریزاسیون نسبت به غلظت نمونه اولیه در انگور به‌ترتیب 25/72، 41/96، 74/54، 90/21 و 100 درصد (باقیمانده یافت نشد)؛ درحالی‌که این مقادیر برای اتیون به‌ترتیب 9/78، 28/50، 69/45، 89/38، 96/74 درصد و برای فوزالون 17/32، 28/47، 46/40، 80/25، 93/28 درصد بود. تمامی فرایندها به‌طور معنیداری باعث کاهش میزان باقیمانده‌ها شده‌اند.
نتیجهگیری: یافته‌ها نشان داد، فرایندها به‌طور چشمگیری قادر به کاهش باقیمانده سموم دیازینون، اتیون و فوزالون می‌شود.
ابراهیم رحیمی، محمد امین حیدرزادی، نجمه واحد دهکردی،
دوره 16، شماره 3 - ( 9-1402 )
چکیده
زمینه و هدف: آفلاتوکسین ها از متابولیت های ثانویه قارچ ها هستند که می توانند علاوه بر فساد در مواد غذایی و تغییر خواص ارگانولپتیک، پیامدهای بسیار خطرناکی را برای سلامت انسان داشته باشند. ورود آفلانوکسین به بدن و هدف قرار دادن کبد به عنوان عضو اصلی درگیر، می تواند سبب ایجاد سرطان کبد و خون شود، لذا هدف از مطالعه حاضر سنجش آفلاتوکسین B1 در آرد ذرت و آرد گندم عرضه شده در شهرستان شهرکرد با استفاده از روش الایزا در سال 1401 می باشد.
روش بررسی: در این مطالعه تعداد 40 نمونه آرد، شامل 20 نمونه آرد ذرت و 20 نمونه آرد گندم از مراکز عرضه به صورت تصادفی نمونه گیری و به آزمایشگاه بهداشت مواد غذایی جهت ردیابی و تعیین میزان آفلاتوکسین B1منتقل شدند.
یافته ها: نتایج نشان داد که تمامی نمونههای آرد گندم و آرد ذرت دارای سم آفلاتوکسین B1 بودند. میانگین آفلاتوکسین B1 در آرد گندم و آرد ذرت به ترتیب 0/95±2/58 و(g/kgµ) 2/07±3/47 نمونه محاسبه شد؛ که در میان 20 نمونه مورد بررسی از آرد ذرت، غلظت آفلاتوکسین B1 در محدوده (g/kgµ) 3/4 تا (g/kgµ) 1/9 و در 20 نمونه آرد گندم (g/kgµ) 7/90 تا (g/kgµ) 1/4 بود؛ بنابراین غلظت هیچ کدام از نمونه ها بیش از استاندارد ایران نبود.
نتیجه گیری: رخداد آفلاتوکسین B1 در تمامی نمونه های مورد بررسی در مطالعه حاضر کمتر از محدوده خطر تعیین شده توسط استاندارد ایران است، بنابراین در این مورد خطر بالایی سلامت مصرف کنندگان را تهدید نمی کند.
رضیه رحیمی، غلامحسین عبدالله زاده، محمد شریف شریف زاده،
دوره 16، شماره 3 - ( 9-1402 )
چکیده
زمینه و هدف: بسیاری از کشورها در حال حاضر مدیریت پسماند را در اولویت قرار داده و به دنبال افزایش اثربخشی آن با تشویق مشارکت عمومی هستند. بر این اساس این پژوهش با هدف ارزیابی تمایل روستاییان به مشارکت در فرآیند مدیریت پسماند در شهرستان جاجرم استان خراسان شمالی انجام شد.
روش بررسی: روش تحقیق پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری را 4031 خانوار از 37 روستای شهرستان جاجرم تشکیل دادند که 400 نفر آنها به عنوان نمونه انتخاب شدند. متغیر وابسته تمایل به مشارکت در مدیریت پسماند با 5 متغیر شامل تمایل به پرداخت جهت دفع پسماندها، تمایل به استفاده از ظروف مخصوص، تمایل به تفکیک پسماند در مبداء، تمایل به تحویل پسماندهای تفکیک شده، تمایل به همکاری با دهیاری، سنجش شد. تأثیر متغیرهای مستقل بر پنج متغیر وابسته از طریق اجرای پنج تابع لوجیت ارزیابی شد.
یافته‌ها: نتایج اجرای مدل های پنج گانه نشان داد که متغیرهای سن، تحصیلات، جمع آوری منظم پسماند توسط دهیاری ها، همکاری با تعاونی و تشکل های روستایی، پرداخت هزینه بابت جمع‌آوری پسماند، آشنایی با روش های مدیریت پسماند، اثرات پسماند بر سلامت، آشنایی با اثرات مضر پسماندها، ارتباط با مروجین و رابطین خانه های بهداشت روستایی، شرکت در کلاس های آموزشی مرتبط با پسماند و میزان رضایتمندی از دهیاری (0/05p≤) تأثیر مثبت و معنی داری بر تمایل به مشارکت در مدیریت پسماند دارند.
نتیجهگیری: ارائه برنامه‌های آموزشی مرتبط و معرفی پیامدهای عدم تفکیک پسماند بر سلامت انسانی و محیط زیست جهت جلب مشارکت مردم در طرح‌های مدیریت پسماند موثر است و باید در اولویت برنامه‌های مدیریت پسماند قرار گیرد.
بهلول پارسافر، محمد احمدی، غلامرضا جاهد خانیکی، نبی شریعتی فر، عباس رحیمی فروشانی،
دوره 16، شماره 4 - ( 12-1402 )
چکیده
زمینه و هدف: رعایت اصول بهداشت و ایمنی مواد غذایی در کلیه زنجیره تولید، نگهداری، حمل و نقل و عرضه مواد غذایی جهت اطمینان از سالم و مناسب بودن موادغذایی در تأمین سلامت مصرف کنندگان بسیار مهم است. از این رو مطالعه ای با هدف تعیین وضعیت شاخص ها و برنامه های پیش نیازی بهداشت و ایمنی مواد غذایی در میادین میوه و تره بار شهر تهران در سال ۱۴۰۱ انجام شد.
روش بررسی: مطالعه ای تحلیلی-مقطعی بر روی ۶۷ مرکز میوه و تره بار شهر تهران در مورد وضعیت شاخص ها و برنامه‌های پیش نیازی بهداشت و ایمنی مواد غذایی همچون وضعیت ساختمان و تأسیسات، آموزش کارکنان، بهداشت کارکنان، کنترل کیفیت مواد غذایی، مبارزه با آفات محیطی، دفع پسماند و وضعیت بهداشت محیط کار انجام شد. ابتدا پرسشنامه ای تهیه و روایی آن با نظر پنج نفر از متخصصین و صاحب نظران و نیز ابزار پایایی آن با ضریب آلفا کرونباخ برابر با 0/87 مورد تأیید قرار گرفت، سپس پرسشنامه تکمیل شد و داده های لازم ثبت گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل آماری شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که وضعیت مطلوب ساختمان و تأسیسات با 67/16 درصد، آموزش کارکنان 26/85 درصد، بهداشت کارکنان 50/20 درصد، کنترل کیفیت مواد غذایی 67/91 درصد، مبارزه با آفات محیطی 43/65 درصد، دفع پسماند 58/39 درصد و بهداشت محیط کار 63/11 درصد بود. بطوریکه وضعیت شاخص های ساختمان و تأسیسات، کنترل کیفیت مواد غذایی، دفع پسماند و بهداشت محیط کار با داشتن میانگین بیش از ۵۰ درصد در حد مطلوب و قبول است. اما شاخص های آموزش کارکنان و مبارزه با آفات محیطی نامطلوب ارزیابی شده است.
نتیجهگیری: شناخت وضعیت شاخص ها و برنامه های پیش نیازی بهداشت و ایمنی مواد غذایی در میادین میوه و تره بار شهر تهران می تواند به بهبود و ارتقا سلامت و ایمنی مواد غذایی کمک نماید. بگونه ای که مطلوب بودن شاخص های ساختمان و تأسیسات، کنترل کیفیت مواد غذایی، دفع پسماند و بهداشت محیط کار در عرضه و فروش مواد غذایی سالم تأثیر دارد. همچنین توصیه می گردد نسبت به بالابردن سطح آموزش در کارکنان و شیوه مبارزه با آفات محیطی در میادین میوه و تره بار توجه بیشتری صورت گیرد.
سعید کریمی، بهاره رحیمی پور،
دوره 17، شماره 1 - ( 3-1403 )
چکیده
زمینه و هدف: مدیریت پسماند به دلیل افزایش جمعیت، گسترش شهرنشینی و تغییر الگوی مصرف، یکی از محورهای اصلی توسعه پایدار شهر است. هدف از این مطالعه شناسایی محل دفن پسماند در شهرستان بوشهر با در نظر گرفتن روابط بین معیارها با استفاده از روش DANP (DEMATEL-ANP) است.
روش بررسی: در این مطالعه 17 معیار جهت شناسایی محل مناسب دفن پسماند شناسایی شد. در مرحله بعد وزن‌دهی به این معیارها توسط تکنیک تلفیقی تصمیم‌گیری چند معیاره DANP انجام شد. سپس متغیرهای وزنی استاندارد شده برای انتخاب محل دفن پسماند بر اساس تحلیل مکانی در نرم افزار ArcGIS 10.3ترکیب شدند.
یافته‌ها: از میان معیارهای موثر بر انتخاب محل مناسب دفن پسماند شهری مهمترین معیار، معیار کاربری اراضی بوده است. معیارهای فاصله از مناطق مسکونی، فاصله از مکان توریستی و فاصله از جاده در جایگاه های بعدی از نظر اهمیت در تعیین محل دفن پسماند قرار داشتند. در این مطالعه پنج مکان به عنوان مناسب ترین مکان‌های دفن پسماند براساس معیارها در شهرستان بوشهر شناسایی و ارزیابی گردید. با بررسی این پنج مکان مشخص گردید که بخش شرق و جنوب شرقی شهرستان بوشهر، مناسب‌ترین مکان ها برای قرارگیری مکان دفن پسماند هستند.
نتیجهگیری: روش DANP کارایی بسیاری در مکان‌یابی دفن پسماندها را دارا است و این روش چارچوبی را برای حل مشکلات مربوط به انتخاب محل دفن پسماند فراهم می‌کند و میتواند زمینه رفع مشکلات نظری و عملی مکان‌یابی محل دفن پسماند را فراهم کند. این مطالعه میتواند به عنوان یک راهنما برای برنامه ریزی و مکان‌یابی دفن پسماند باشد.
