فصلنامه

زمینه و هدف: به‌دلیل وجود عوامل خطرساز و بیماری‌زا در پسماندهای بیمارستانی، این پسماندها نیاز به مدیریت دقیق و ویژه دارند. لذا هدف از این تحقیق، بررسی کمی و کیفی و هم‌چنین پیش‌بینی روند تولید پسماند بیمارستان امام خمینی(ره) کرج در آینده است. روش بررسی: با نمونه‌برداری ماهانه از پسماندهای عادی، عفونی، دارویی و نوک تیز و برنده بیمارستان طی چهار سال (1389 الی 1392)، میزان کل پسماند و درصد انواع پسماند مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: میانگین کل پسماند تولیدی طی چهار سال بیش از دو برابر افزایش داشته است. از بین انواع پسماند، بیش‌ترین میانگین‌های ماهانه به‌ازای هر تخت مربوط به پسماندهای عادی و عفونی بوده و به ترتیب 48/3 و 46/5 درصد از کل پسماند تولیدی طی چهار سال را بهخود اختصاص داده‌‌اند. هم‌چنین بیش‌ترین و کم‌ترین میزان تولید پسماند مربوط به فروردین و شهریور ماه بوده است. نتایج آنالیز واریانس نشان داد که روند افزایشی تولیدی پسماند طی سال‌های مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری دارند (0/001>P). نتایج آنالیز سری زمانی ARIMA، بیانگر ادامه روند افزایشی تولید پسماند تا 6/3 (kg/ bed. day) در آذرماه 1393 است. نتیجه‌گیری: تولید پسماند در بیمارستان امام خمینی(ره) کرج با افزایش میانگین تولید از 2/98 به kg/ bed. day) 4/44) به ترتیب در سال‌های 1389 و 1392 نشان‌دهنده روند افزایشی در تولید پسماند است. مدل سری زمانی ARIMA افزایش 1/5 برابری تولید پسماند در پاییز 1393 را نسبت به میانگین چهار‌ساله نشان داد که این پیش‌بینی‌ روند تولید پسماند برای برنامه‌ریزی، بهینه‌سازی منابع مورد نیاز و طراحی کلی استراتژی مدیریت پسماند بیمارستانی بسیار مفید است.

زمینه و هدف: حوادث به عنوان دومین علت معلولیت ها و یکی از مشکلاتی است که می توانند سبب اختلالات جسمی و روحی - روانی و در موارد شدیدتر منجر به مرگ گردد پس ابتدا باید خطرات را شناسایی نمود تا بتوانیم بر اساس آن راه مقابله و حذف خطر را پیشنهاد کنیم بنابراین این طرح به منظور بررسی فراوانی و نوع حوادث در بین قوم عشایر انجام شد. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی مقطعی است که در نیمسال اول سال در استان چهارمحال بختیاری بر روی 534 نفر عشایر صورت گرفته است. برای جمع‌آوری داده‌ها از شیوه مصاحبه استفاده شد که بر اساس چک لیستی که از پیش تعیین شده بود داده‌ ها جمع آوری شد و در نهایت داده‌ها توسط آمار توصیفی و با استفاده از نرم افزار 19 SPSS v. مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: براساس نتایج حاصل از این پژوهش، از 534 فرد عشایر، 144 نفر مونث (26/97%) و 390 نفر مذکر (73/03%) بود و میانگین سنی آنها به ترتیب 24/1226/32 محاسبه شد؛ این افراد در محل زندگی یا هنگام کوچ معمولا دچار 18 نوع حوادث می شوند که بیشترین فراوانی را آسیب‌های ناشی از فرو رفتن خار و خورده سنگ‌های برنده در اندام‌ها هنگام فعالیت (46/62%) و کمترین فراوانی را آسیب‌های ناشی از وقوع صاعقه (0/19%)و برق گرفتگی به وسیله دکل‌های برق (0/19%) داشته است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که بین جنس، فصل‌های سال، محل ییلاق و میزان حوادث رابطه معنی‌داری وجود داشت (0/002≥ P) اما رابطه معنی‌داری بین ایل و طایفه‌های مختلف این مطالعه و میزان حوادث وجود نداشت. نتیجه‌گیری: حوادث همانند بسیاری از بیماری‌ها قابل پیشگیری است و این خود مستلزم توسعه آگاهی عشایر نسبت به رعایت اصول ایمنی در هنگام کوچ و اسکان آنها است پس به نظر می رسد که برای حفظ جامعه عشایری و کاهش آسیب‌های ناشی از این حوادث باید برنامه ریزی هر چه بهتر توسط مراکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی کشور در پاسخگویی علمی به این حوادث صورت گیرد.

زمینه و هدف: رشد چشمگیر استفاده از سورفکتانت تریتون ایکس-100 در صنایع سبب افزایش حضور این ماده در پساب‌ها و درنتیجه تهدیدی برای اکوسیستم‌های آبی شده ‌است. تریتون به‌دلیل ساختار شیمیایی مولکولی خود از  نظر زیستی تجزیه‌پذیر نبوده و در زنجیره‌غذایی تجمع می‌یابد.

روش بررسی: در این تحقیق ظرفیت جذبی شش نوع زئولیت سنتزی با نام کامل و اختصاصی ZSM(26), ZSM(236), Beta(200), Beta(35) Y(USY), Y(DAY), با ساختار‌های تخلخلی منظم مختلف در حذف سورفکتانت تریتون ایکس-100 از پساب در راکتور ناپیوسته جذبی بررسی و نتایج آن با ظرفیت جذبی زئولیت طبیعی کلینوپتیلولیت مورد مقایسه قرار گرفت.

یافته‌ها: ظرفیت جذبی زئولیت‌های مورد مطالعه برای جذب تریتون ایکس-100 به ترتیب     ZSM(236) < ZSM(26) <Beta(35) <NZ <Y(USY) <Y(DAY)< Beta(200) به‌دست آمد. زئولیت Beta(200) بیشترین ظرفیت جذبی در حدود mg/g 575 را در مقایسه با سایر زئولیت‌های مورد مطالعه نشان داد که دلیل آن داشتن حفرات منظم با قطر بزرگ، وجود کانال‌های ارتباطی بین حفرات، نسبت SiO₂/Al₂O₃ بیشتر و مساحت سطح بیشتر آن نسبت به سایر زئولیت‌های مورد مطالعه بوده است. ایزوترم جذب و سرعت فرایند جذب تریتون بر روی زئولیت Beta(200) به ترتیب از مدل جذب تک لایه‌ایی لانگمویر و مدل سینتیکی شبه درجه دوم پیروی نمود.

نتیجه‌گیری: مکانیزم جذب از نوع جذب بر روی سطوح داخلی زئولیت بوده و نفوذ مولکول‌های درشت سورفکتانت به درون حفرات منظم زئولیت Beta(200) عامل محدود کننده سرعت فرایند جذب شناسایی گردید. براساس یافته‌های تحقیق استفاده از زئولیت‌های‌ درشت حفره مانند Beta(200) برای تصفیه پساب‌های صنعتی حاوی آلاینده‌های آبدوست قابل توصیه است.