فصلنامه

---

زمینه و هدف: کیفیت آب تصفیه شده ممکن است تحت تأثیر خطوط انتقال آب، منابع ذخیره و دستگاههای نصب شده بر روی خطوط؛ قبل از مصرف قرار گیرد. دستگاههای آب سرد کن از جمله وسایلی هستند که به طور وسیع در فصول گرم سال  مورد استفاده قرار می گیرند. این دستگاهها به دلیل ساختار داخلی نظیر داشتن مخزن و همچنین لوله ها و اتصالات موجود ممکن است بالقوه بر روی کیفیت آب آشامیدنی تأثیر داشته باشند. مطالعه حاضر به منظور بررسی اثر این دستگاهها بر روی کیفیت آب مصرفی طرح ریزی  گردید.
روش بررسی: در این مطالعه آب 29 دستگاه آب سرد کن فلزی متداول موجود در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1378 از لحاظ شمارش باکتریهای پلیت هتروتروفی و پارامترهای فیزیکوشیمیایی شامل کدورت، pH ، درجه حرارت و فلزات سنگین مورد بررسی قرار گرفت. هم زمان نمونه های کنترل نیز از نزدیک ترین  شیر آب آشامیدنی به هر دستگاه برداشت گردید.                   یافته ها: نتایج حاصله از این مطالعه نشان داد که باکتریهای شمارش پلیت هتروتروفیک کمتر از حد استاندارد بوده و اختلاف معنی داری بین نمونه های کنترل و دستگاهها وجود ندارد.  در مورد فلزات سنگین نیز اختلاف معنی داری بین نتایج نمونه های کنترل و آب دستگاهها وجود نداشت، و تنها در مورد مس این اختلاف معنی دار نشان داده شد.
نتیجه گیری: نتایج حاصله از این تحقیق نشان می دهد که دستگاههای آب سرد کن فلزی متداول تغییر خاصی را در کیفیت آب ایجاد نمی کنند و نگرانی در ارتباط با مصرف آب از این دستگاهها وجود ندارد.

---

زمینه و هدف:  آنتی بیو تیک ها  و هورمون ها پس از تاثیرگذاری، همراه با سایر زایدات از بدن دفع می شوند و با ورود به فاضلاب، می توانند فرایند تصفیه بی هوازی را مختل کنند. در این مطالعه رفتار بازدارندگی دو آنتی بیوتیک اوفلوکساسین و سیپروفلوکساسین و هورمون β17ـ استرادیول والرات (E₂) بر فعالیت متان سازی ویژه (Specific  Methanogenic Activity (SMA بیومس بی هوازی مورد بررسی قرار گرفته است.
روش بررسی: تعداد 21 آزمون SMA به روش ناپیوسته و در ویال های شیشه ای 120 میلی لیتری انجام شد. 17% از حجم هر ویال به بیومس، 66% به سوبسترا، و 17% به تجمع بیوگاز اختصاص یافت. هر تست 30 ـ 15 روز به طول انجامید. متان تولید شده به وسیله جایگزینی گاز با محلول 2 نرمال KOH به عنوان جاذب CO₂  اندازه گیری شد.
یافته ها: در این مطالعه در غلظت های 200، 500 و mg/L 1000 آنتی بیوتیک اوفلوکساسین کاهش تولید متان به ترتیب به میزان 45، 76 و 88 درصد بود. کاهش 68، 81 و 88 درصدی تولیدی متان به ترتیب در غلظت های 100، 200 و mg/L 500 سیپروفلوکساسین مشاهده شد. میزان متان تجمعی در غلظت های mg E₂ /L 1/0، 1، و 5 به ترتیب 66 ، 90 ، و121 میلی لیتر بود.
نتیجه گیری: آنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین در غلظت های مشابه نسبت به آنتی بیوتیک افلوکساسین دارای بازدارندگی بیشتری بر فعالیت متان سازی ویژه بیومس بی هوازی دارد. همچنین، هورمون E₂  در غلظت های پایین نسبت به دو آنتی بیوتیک سیپروفلوکساسین و اوفلوکساسین بازدارنده تر است.

---

MicrosoftInternetExplorer4 زمینه و هدف: گرانولاسیون هوازی لجن، به عنوان فرایندی پبشرفته با مکانیسم ناشناخته، قادر است به یکی از تکنولوژی های آتی تصفیه ببولوژیکی فاضلاب تبدیل شود. پارامتری مانند شوری بالا سبب پلاسمولیز و کاهش فعالیت سلول ها  شده و باعث مشکل شدن تصفیه بیولوژیکی فاضلاب شور می شود. هدف از انجام این مطالعه بررسی مشخصات گرانول‌های هوازی تشکیل شده در راکتورSBR  تصفیه کننده فاضلاب شور است.
روش بررسی: این مطالعه مداخله ای بر روی تصفیه فاضلاب حاوی g‏/L  10-5/0 کلرید سدیم در راکتورهای پر و خالی شونده متوالی انجام شده است. فاضلاب به کار رفته سنتزی و حاوی مواد مورد نیاز رشد میکروارگانیسم‌ها بود. pH  ورودی در محدوده 8-7 و اکسیژن محلول بین mg/L 5-2  تنظیم گردید. جهت تعیین مشخصات گرانول‌ها از میکروسکوپ الکترونی روبشی  (SEM) استفاده شد. ازآنالیز EDX  جهت تعیین ترکیبات موجود در گرانول‌ها استفاده گردید.
یافته ها: گرانول‌های ایجاد شده با مشخصات متفاوت بوده و از نظر رنگ ظاهری دو دسته بودند: گرانول‌هایی به رنگ قهوه‌ای روشن و گرانول‌هایی به رنگ سیاه. اندازه گرانول‌ها در محدوده mm 7-3 با سرعت سقوطcm/s 35/1 - 9/0  و دانسیتهg/L  60  و 32 بود. در تصاویرSEM  مشخص شد که در برخی گرانول‌ها باکتری های رشته ای و قارچ ها، و در برخی دیگر باکتری های غیر رشته ای غالب بودند. هم چنین در آنالیز EDX انجام شده حضور مواد معدنی نظیر کلسیم و فسفات تعیین شد.
نتیجه گیری: گرانول‌های دارای جمعیت باکتریایی غیر رشته ای غالب، دارای فشردگی و سرعت ته نشینی بالاتری هستند. حضور غلظت های مختلف شوری سبب پلاسمولیز سلول‌های باکتریایی و افزایش غلظت ترکیبات EPS در سیستم و تسریع گرانولاسیون می گردد.

---

زمینه و هدف: هیدروکربن‌های چند حلقه ای آروماتیک به عنوان آلاینده های اصلی موجود در هوای شهرها دارای اثر جهش زایی بوده و تغییرات فصلی بر میزان مواجهه با این ترکیبات موثر است. مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان مواجهه شغلی شاغلین کیوسک‌ های روزنامه فروشی با هیدروکربن‌های چند حلقه ای آروماتیک موجود در هوای شهر تهران در دو فصل گرم و سرد سال و مقایسه میزان مواجهه در هر دو فصل طراحی و اجرا گردید. روش بررسی: ارزیابی مواجهه شغلی با هیدروکربن‌ های چند حلقه ای آروماتیک از طریق نمونه برداری فردی توسط روش 5515 موسسه ملی ایمنی و سلامت حرفه ای با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی مجهز به آشکارساز اسپکتروفتومتر جرمی انجام گردید. جهت ارزیابی تاثیر تغییرات فصلی بر میزان مواجهه آزمون Mann-Whitney test بکار گرفته شد. یافته ها: مواجهه شاغلین کیوسک‌ های روزنامه فروشی واقع در منطقه جنوب تهران با ترکیب سرطان‌زای بنزو آلفا پیرن در فصل تابستان با میانگین µg/m³ 0/010 ±0/148 و در فصل پاییز با میانگین µg/m³ 0/041 ±0/417 بیش از مواجهه شاغلین کیوسک‌های روزنامه فروشی در سایر موقعیت های جغرافیایی مورد بررسی بود. میزان مواجهه شاغلین با هیدروکربن‌های چند حلقه ای آروماتیک در فصل سرد بطور معنی داری (0/001>p) بالاتر از میزان مواجهه آنان در فصل گرم بود. نتیجهگیری: میزان مواجهه شاغلین کیوسک‌ های روزنامه فروشی در فصل پاییز دو تا سه برابر بیش از میانگین مواجهه روزانه در فصل تابستان بود. شاغلین کیوسک‌ های روزنامه فروشی واقع در منطقه جنوب تهران مواجهه بیشتری با هیدروکربن‌ های چند حلقه ای آروماتیک داشتند.

---

زمینه و هدف: آلودگی خاک­ ها و گیاهان با فلزات سنگین، یک مشکل جدی و در حال گسترش است. تحقیق حاضر با هدف تعیین غلظت عناصر سنگین در خاک و برخی محصولات کشاورزی و احتمال خطر ناشی از مصرف آنها انجام گردید.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی- مقطعی با نمونه ­برداری به صورت تصادفی و در فصل برداشت سال 1393، بر روی 205 نمونه از سبزیجات تولیدی (تره، برگ چغندر، جعفری، هندوانه، خربزه، گوجه­ فرنگی، خیار، سیب ­زمینی، پیاز، سیر، تربچه، نخودفرنگی و باقلا) و 129 نمونه از خاک­ های زراعی انجام گردید. غلظت عناصر مس، روی، کادمیوم و سرب در خاک و گیاه، با دستگاه جذب اتمی و تجزیه و تحلیل آماری با نرم افزار SPSS  انجام شده است.

یافته ­ها: اختلاف بین میانگین غلظت عناصر مس، روی و سرب در بین انواع سبزیجات مختلف معنی ­دار بود، اما در مورد کادمیوم، اختلاف معنی­ داری مشاهده نشد. بیشترین میانگین سرب، کادمیوم، مس و روی به ترتیب در جعفری، برگ­ چغندر، باقلا و تره تشخیص داده شد. ولیکن، هیچ­گونه آلودگی به عناصر سنگین در دیگر سبزیجات و خاک­ های تحت مطالعه (به استثنای خاک­ های زراعی مجاور به معدن سرب منطقه ماهنشان)، به دست نیامد. احتمال خطر پذیری به بیماری‌های سرطانی برای هر یک از عناصر، کمتر از یک بدست آمد و مصرف فلزات سنگین، کمتر از حد قابل تحمل مصرف روزانه بودند.

نتیجه­ گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که، قسمت عمده تجمع فلزات سنگین، در سبزیجات برگی است. بنابراین، می­ بایست، توجه زیادی به مصرف سبزیجات برگی، علی الخصوص، سبزیجات رشد یافته در اطراف مناطق صنعتی، صورت گیرد.