جستجو در مقالات منتشر شده


6 نتیجه برای طیبی
طراحی، ساخت و ارزیابی تله های الکترونیکی به منظور کنترل جمعیت موش ها
محمدرضا مسعودی نژاد، محمد منشوری، مجتبی خطیبی،
دوره 3، شماره 3 - ( 7-1389 )
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به این که شهرهای بزرگ ایران به دلیل شرایط خاص جمعیتی، توپوگرافی، فرهنگی و اقتصادی تراکم زیادی از جمعیت در واحد سطح را در خود جای می‌دهند، این محیط شرایط بسیار مساعدی را برای تکثیر گونه‌های مختلف موش در شهرها فراهم آورده است. در این راستا طراحی، ساخت و ارزیابی تله های الکترونیکی به منظور کنترل جمعیت موش ها یکی از روش های کنترل محسوب می‌گردد که می‌تواند به موازات بقیه روش ها مورد استفاده قرار گیرد. 
روش بررسی: در ابتدا مطالعاتی در مورد انواع موش های موجود در شهر تهران انجام گردید ( ازجمله طول، وزن، خصوصیات رفتاری و..)، سپس طراحی، با استفاده از یک سیستم تولید بوهای جلب کننده آغاز شد که ابتدا جونده را به طرف تله هدایت می‌نماید، سپس به وسیله حسگرهای الکترونیکی وجود موش در تله ارزیابی شده و با فرامینی که به بوبین‌های الکتریکی داده می شود، قسمت میانی برق دار  می گردد، برخورد بدن موش با صفحه برقدار باعث تجزیه الکترولیت های موجود درخون او  می گردد  و در مدت حدود 5-3 ثانیه تماس از بین می‌رود، بدن موش مرده به قسمت تحتانی تله انتقال می‌یابد، این قسمت دارای یک کشوی تخلیه می‌باشد. برای جلوگیری از برق گرفتگی با بیرون کشیدن کشو از دستگاه، برق کلیه قسمت ها قطع می‌گردد. اجساد که به صورت نیمه جامد در آمده‌اند به صورت روزانه یا هفتگی از داخل تله‌ها تخلیه می‌گردند. برای آزمایش راندمان کار دستگاه، از موش آزمایشگاهی استفاده گردید و در هر مرحله اشکالات طراحی بررسی و مرتفع شد.
یافته ها: با توجه به طراحی دستگاه هر بخش از تله شامل جلب کننده، کشنده و حذف کننده به طور جداگانه مورد ارزیابی قرار گرفت. در این رابطه در بخش کشندگی، شامل به دست آوردن مقدار ولتاژ، نوع ولتاژ و نحوه انتقال جریان برق به حیوان ارزیابی گردید، در قسمت جلب کنندگی مشخص گردید، از بین انواع اسانس های مورد استفاده برای سه گونه تحت مطالعه، اسانس گردو بهترین خاصیت جلب کنندگی را از خود نشان می دهد، هم چنین نتایج به دست آمده نشان می دهد که ولتاژ متناوب 300 ولت با شدت جریان 15 آمپر در مدت کسر ثانیه قابلیت کشندگی بهتری نسبت به سایر ولتاژها از خود نشان می دهد.
نتیجه گیری : با توجه به ارزیابی های انجام شده مشخص گردید که ولتاژهای جریان مستقیم در شدت جریان های 5/2 تا 15 آمپر نتایج چندان مطلوبی در خاصیت کشندگی تله ایجاد نمی نماید. بنابراین روش استفاده از ولتاژهای مستقیم در استفاده از این تله ها مطلوب نمی‌باشد. هم چنین با توجه به استفاده از فرمون های جنسی جهت جلب گونه نر در انواع مختلف با توجه به پروتیین موجود در این فرمون ها به سرعت در شرایط محیطی تجزیه گردیده، لذا از خاصیت جلب کنندگی آن می کاهد، به همین دلیل به نظر می رسد با توجه به دسترسی آسان در تامین اسانس های غذایی، استفاده از این نوع جلب کننده ها مطلوبیت بیش تری دارد.


بررسی کیفیت میکروبی لجن دفعی از تصفیه خانه های فاضلاب شهری
بهاره قریشی، محمد شاکر خطیبی، حسن اصلانی، افسانه دولتخواه، علی عبدلی سیلابی، محمد مسافری،
دوره 9، شماره 1 - ( 3-1395 )
چکیده

زمینه و هدف: ارزیابی کیفی لجن­ های تولید شده در تصفیه­ خانه­ های فاضلاب قبل از کاربرد آنها برای مصارف مختلف از جمله بعنوان تقویت کننده خاک امری ضروری است. این مطالعه به منظور پوشش دادن کاستی­ های موجود در خصوص کیفیت لجن تولیدی در تصفیه­ خانه های فاضلاب استان آذربایجان ­شرقی و با هدف مطالعه کل کلی­فرم­ ها، کلی­فرم ­های مقاوم به حرارت و سالمونلا در این تصفیه خانه­ ها انجام گردید.

روش بررسی: این مطالعه بر روی لجن­ های دفعی از 9 تصفیه­ خانه فاضلاب در استان آذربایجان ­شرقی انجام شد و پارامترهای کل کلی­ فرم ­ها، کلی­فرم­ های مقاوم به حرارت و سالمونلا مورد بررسی قرار گرفت. برای شمارش باکتری­ های کلی­فرم کل و مقاوم به حرارت از روش شماره 1680 EPA و برای شمارش سالمونلا از روش 1682 EPA استفاده گردید.

یافته­ ها: از نظر کلی­فرم کل نمونه لجن شهرستان جلفا با میزان MPN/g 1/82×106 دارای بیشترین و شهرستان سراب با MPN/g 2/02×103 دارای کمترین میزان آلودگی بوده ­اند. بررسی شاخص کلی فرم گرماپای نیز نشان داد که شهرستان جلفا با تعداد MPN/g  1/06×106 بیشترین و شهرستان اهر که هیچ کلی­فرم گرماپایی در نمونه­ های آن مشاهده نگردید، دارای کمترین میزان آلودگی بوده­ است. از نظر باکتری سالمونلا، در لجن تولیدی تصفیه خانه­ های فاضلاب اهر و بستان آباد  هیچگونه آلودگی مشاهده نگردید، در حالی­که لجن تصفیه خانه فاضلاب تبریز با تعداد 83 عدد در هر گرم دارای بالاترین میزان آلودگی به باکتری سالمونلا بود.

نتیجه‌گیری: از نظر کیفیت میکروبی نیز همه تصفیه خانه­ های استان استاندارد کلاس B توصیه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست ایالات متحده آمریکا (USEPA) را تامین می­ کنند، اما هیچ یک از تصفیه خانه های قابلیت تولید لجن با استاندارد کلاس A را نداشته­ اند. بنابراین در کاربرد لجن­ های تولید شده تصفیه خانه­ های فاضلاب استان برای اصلاح خاک باید ملاحظات خاصی مد نظر قرار گیرد.


پتانسیل آلودگی و ریسک اکولوژیکی فلزات سنگین در لجن تصفیه خانه‌های فاضلاب شهری
بهاره قریشی، حسن اصلانی، محمد شاکر خطیبی، سپیده نعمتی منصور، محمد مسافری،
دوره 13، شماره 1 - ( 2-1399 )
چکیده
زمینه و هدف: لجن حاصل از تصفیه خانه ­های فاضلاب شهری در صورت آلودگی به فلزات سنگین و ورود به محیط می ­تواند باعث ایجاد ریسک بهداشتی و اکولوژیکی شود. هدف این پژوهش ارزیابی میزان آلودگی و ریسک اکولوژیکی فلزات سنگین در لجن­ های تصفیه خانه فاضلاب شهری استان آذربایجان شرقی است.
روش بررسی: 9 نمونه لجن به‌صورت مرکب از بسترهای لجن خشک کن تصفیه خانه فاضلاب شهری استان آذربایجان شرقی جمع آوری و غلظت فلزات سنگین آنها اندازه ­گیری شد. شاخص تجمع زمینی، شاخص آلودگی و شاخص ریسک اکولوژیکی با استفاده از روابط مربوطه جهت تعیین ریسک اکولوژیکی فلزات سنگین در لجن فاضلاب محاسبه گردید.
یافته ­ها: نتایج نشان داد که تغییرات روند غلظت فلزات به‌صورت Zn>Cu>Pb>Cr>Ni>As>Hg>Cd بود. براساس حداکثر مجاز استاندارد (MPS) و شاخص Muller، سطح آلودگی کادمیوم و مس پایین، روی متوسط، آرسنیک و سرب شدید و جیوه خیلی شدید ارزیابی می‌شود. بر‌اساس MPS، شاخص آلودگی تک فاکتوره و شاخص آلودگی سنتتیک به‌ترتیب کمتر از عدد 1 و 0/7 است که نشان ­دهنده عدم آلودگی لجن و ایمن بودن کاربرد آن در کشاورزی است. در مقایسه با غلظت‌های پوسته زمین، ریسک قابل توجه اکولوژیکی در مورد سرب، ریسک زیاد در مورد آرسنیک و کادمیوم و ریسک خیلی زیاد در مورد جیوه مشاهده می‌شود. تفاوت معنی‌داری بین مقادیر فلزات سنگین با حدود MPS مشاهده گردید (‌0/05‌ p<).
نتیجه­ گیری: اگرچه غلظت‌ های فلزات سنگین، زیر MPS ارائه شده توسط USEPA هستند، با این حال نمونه‌ های لجن در مقایسه با‌ غلظت متوسط پوسته زمین نشان‌ دهنده درجه بالایی از ریسک اکولوژیکی بالقوه برای محیط هستند. پایش دوره‌ ای کیفیت لجن قویا توصیه می‌ شود.  

نیازسنجی دوره های آموزشی برای توانمندسازی متخصصین مرتبط با دانش سلامت و محیط‌زیست
نجمه شاه مهدی، بهاره قریشی، حسن اصلانی، سعیده غفاری فر، محمد شاکر خطیبی، محمد مسافری، عبدالرضا شقاقی،
دوره 14، شماره 4 - ( 12-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: با شناسایی دقیق‌ مسائل زیست‌محیطی افراد می‌توانند مهارت‌هایی را برای حل بهتر مشکلات محیطی به‌دست آورند. به همین منظور مناسب‌ترین روش، سنجش نیاز‌های آموزشی افراد است تا زمینه برای ارتقا دانش محیطی هموار شود. تحقیق حاضر با هدف نیازسنجی دوره­های آموزشی برای توانمندسازی متخصصین انجام می‌شود تا با افزایش دانش آنها در مورد مسائل زیست‌محیطی و آموزش به سایرین به توان گام مهمی در بهبود سلامت محیط‌زیست در جامعه برداشت.
روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی نیازسنجی با استفاده از تکنیک دلفی بود. در مرحله اول لیست سوالات طراحی شده در اختیار 150 نفر (اعضای هیات علمی، کارشناسان و دانشجویان) قرار گرفت تا نظرات خود را در حیطه‌های مطرح شده بیان نمایند. در مرحله دوم لیست سوالات تکمیلی با عنوان نیازهای عمومی برای اعضای هیات علمی، نیازهای تخصصی برای کارشناسان و نیازهای عمومی و تخصصی برای دانشجویان مجدد در اختیار افراد قرار گرفت و اهمیت موضوعات مطرح شده از دید آنها بررسی شد. در نهایت مهمترین موضوعات توسط متخصصین اولویت‌بندی گردید. تحلیل داده‌ها نیز با استفاده از نرم افزار SPSS-26 انجام شد.
یافته‌ها: تعداد کل نیازهای آموزشی که از مرحله اول دلفی استخراج شدند، 120 مورد بود که 31 مورد مربوط به نیازهای عمومی (حیطه تدریس و ارزشیابی 11 مورد، حیطه پژوهش 10 مورد و حیطه ارتباطات و توسعه فردی 10 مورد) و 89 مورد مربوط به نیازهای تخصصی (آلودگی هوا 27 مورد، مدیریت پسماند 23 مورد، تصفیه فاضلاب و استفاده مجدد از پساب 17 مورد، تصفیه و آلودگی‌های آب 10 مورد و آلودگی خاک و روش‌های حذف آن 12 مورد) بود. در مراحل دوم و سوم درجه اهمیت این موارد توسط گروه‌های هدف با امتیازدهی تعیین گردید و در آخر پنج اولویت اول هر نیاز مشخص شد.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این مطالعه با توجه بررسی جامع سه گروه هدف و تعیین و اولویت بندی نیازها برای هر گروه علاوه بر افزایش میزان آگاهی زیست‌محیطی و توانمندسازی متخصصین می‌تواند کارایی سیستم را افزایش دهد و گامی مهم برای برنامه ریزی آموزشی محیط‌زیست محسوب می‌شود.

ارزیابی ریسک بالقوه بوم‌شناختی عناصر آرسنیک، کادمیم، نیکل و وانادیوم در رسوبات سطحی سواحل جنوبی دریاچه خزر (مورد مطالعه: ساحل خزر‌آباد ساری)
آرزو خلیجیان، بهاره لرستانی، سهیل سبحان اردکانی، مهرداد چراغی، لیما طیبی،
دوره 14، شماره 4 - ( 12-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: آلودگی خاک‌ و رسوب به عناصر کمیاب و سمی با قابلیت ایجاد خطر برای سلامت انسان و محیط از مهمترین نگرانی‌های امروزی دنیا هستند. بنابراین، این پژوهش با هدف ارزیابی مخاطره بوم‌شناختی عناصر آرسنیک، کادمیم، نیکل و وانادیوم رسوبات سطحی ساحل خزرآباد ساری در سال 1398 انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-مقطعی، پس از جمع آوری 36 نمونه رسوب از 12 سایت منتخب و آماده‌سازی و هضم نمونه‌ها در آزمایشگاه، غلظت عناصر به‌ روش طیف‌سنجی نوری پلاسمای جفت‌ شده القایی تعیین شدند. همچنین، ‌نسبت به محاسبه شاخص‌های خطرپذیری بالقوه بوم‌شناختی (Eir) و خطرپذیری بالقوه بوم‌شناختی تجمعی (RI) عناصر در نمونه‌ها اقدام شد. پردازش آماری نتایج نیز با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد.
یافته‏ ها: نتایج نشان داد که میانگین غلظت عناصر آرسنیک، کادمیم، نیکل و وانادیوم (mg/kg) در نمونه‌های رسوب به‌ترتیب برابر با 12/7، 0/191، 35/0 و 31/9 بوده است. نتایج محاسبه شاخص Eir  نشان داد که ریسک بوم‌شناختی همه عناصر "کم" و میانگین مقادیر شاخص برای عناصر از ترتیب نزولی کادمیم > آرسنیک > نیکل > وانادیوم تبعیت کرده است. به‌‌علاوه، میانگین مقدار شاخص RI با 53/7، نشان‌دهنده "مخاطره بوم‌شناختی کم" عناصر در نمونه‌های رسوب بود.
نتیجه ‏گیری: هرچند میانگین مقادیر شاخص RI نشان داد که با توجه به مقادیر عناصر در رسوبات، در حال حاضر منطقه مورد مطالعه با ریسک بوم‌شناختی مواجه نیست، ولی از آنجا که عناصر کادمیم و آرسنیک به‌ترتیب با 46/4 درصد و 45/4 درصد بیشترین سهم را در ایجاد ریسک بوم‌شناختی داشتند، از این‌رو، نسبت به شناسایی و مدیریت منابع تخلیه انواع آلاینده‌های آلی و معدنی و همچنین پایش دوره‌ای نمونه‌های آب و رسوب که به‌عنوان منبع ذخیره آلاینده‌ها و به‌تبع آن ایجاد مخاطرات محیطی برخوردارند، توصیه می‌شود.

بررسی تاثیر تاسیس دفاتر خدمات سلامت دانشگاه علوم پزشکی تهران بر شاخص های بهداشت محیط، سال 1399
فریده مصطفائی، محمود علی محمدی، مسعود یونسیان، زهرا طیبی،
دوره 14، شماره 4 - ( 12-1400 )
چکیده
زمینه و هدف: ﺑﺮونﺳﭙﺎری خدمات به بخش خصوصی می­ تواند گامی در جهت نیل به اهداف ارتقاء سلامت جامعه، اشتغال­ زایی، دسترسی مناسب ­تر و ارتقاء کیفیت خدمات سلامت باشد. در همین راستا جهت ارتقای وضعیت بهداشتی مراکز تهیه، توزیع و فروش مواد غذایی و افزایش ایمنی غذایی با استناد به مصوبه دولت، دفاتر خدمات سلامت در سطح شهر تهران ایجاد شد. این مطالعه با هدف تاثیر تاسیس دفاتر خدمات سلامت بر شاخص ­های بهداشت محیط انجام شد.
روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-مقایسه­ ای، دفاتر خدمات سلامت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران (5 دفتر تحت پوشش مرکز بهداشت جنوب تهران، 1 دفتر در شهرستان اسلامشهر و 3 دفتر در شهرری) موردمطالعه قرار گرفته شد. هفت شاخص سلامت محیط متاثر از خدمات ارائه شده در دفاتر، سال­ های پیش از ایجاد دفاتر خدمات سلامت (1393 تا پایان 1395) با سال‌های پس از ایجاد آن (1396 الی 1398) با هم مقایسه شدند. اطلاعات شاخص­ ها توسط نرم افزار Excel،SPSS  و آزمون­ های آماری آنالیز و با هم مقایسه شدند.
یافته‌ها: نتایج بدست آمده نشان داد ارتباط معنی­دار قبل و بعد از تاسیس دفاتر خدمات سلامت در اماکن عمومی و مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی متخلف معرفی شده، اماکن عمومی دارای معیار بهداشتی، درصد شاغلین دارای گواهی نامه آموزش بهداشت، کارت بهداشت و درصد پوشش بازرسی دیده نشد ( < p0/05). با این حال ارتباط برای شاخص­ های مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی دارای معیار بهداشتی و اماکن عمومی و مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی تعطیل ­شده با توجه به مقدارp  معنی­ دار گزارش شد.
نتیجه‌گیری: یافته‌های بدست آمده اولین بررسی انجام شده برای اثربخشی این دفاتر روی شاخص‌های مذکور در ایران است.  لذا کیفیت عملکرد، ارزیابی هزینه-‌فایده و ضرورت وجود این دفاتر نیاز به نظارت و بررسی بیشتر به منظور ارتقاء درصد پوشش ممیزی­ ها دارد.
 

صفحه 1 از 1     

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به سلامت و محیط زیست می‌باشد.

طراحی و برنامه نویسی: یکتاوب افزار شرق

© 2025 , Tehran University of Medical Sciences, CC BY-NC 4.0

Designed & Developed by : Yektaweb